5
Ang Pagpanudlo ni Jesus didto sa Bukid
Sa dihang nakita ni Jesus ang daghang mga tawo, mitungas siya sa bukid ug milingkod didto. Miduol kaniya ang iyang mga tinun-an, ug gitudloan niya sila.
Ang Mga Bulahan
Miingon siya:
“Bulahan ang mga tawo nga nag-ila
nga nagkulang sila sa Dios,
kay sakop sila sa gingharian sa Langit.
Bulahan ang mga nagmasulob-on,
kay lipayon sila sa Dios.
Bulahan ang mga mapainubsanon*mapainubsanon: o malumo ug kasing-kasing.
kay mahimong ila ang kalibotan.
Bulahan ang mga tawo nga naninguha gayod
sa pagbuhat sa kabubut-on sa Dios,
kay tabangan sila sa Dios sa pagtuman niana nga tinguha.
Bulahan ang mga maluloy-on,
kay kaloy-an sila sa Dios.
Bulahan ang mga tawo nga hinlo ug kasing-kasing,
kay makita nila ang Dios.
Bulahan ang mga tawo nga nagpatunhay sa kalinaw,
kay pagatawgon sila nga mga anak sa Dios.
10 Bulahan ang mga tawo nga gilutos
tungod sa ilang pagsunod sa kabubut-on sa Dios,
kay sakop sila sa gingharian sa Langit.
11 “Bulahan kamo kon tungod sa inyong pagsunod kanako tamayon kamo, lutoson, ug butang-butangan sa tanang matang sa kadaotan. 12 Mao usab kini ang ilang gibuhat kaniadto sa mga propeta. Busa paglipay gayod kamo kay dako ang ganti nga inyong madawat didto sa langit.
Ang Pagtulon-an Bahin sa Asin ug ang Suga
13 “Kamo nga akong mga tinun-an sama sa asin dinhi sa kalibotan. Apan kon mawala ang lami sa asin, wala nay mahimo pa aron molami kini pag-usab. Dili na kini mapuslan, busa ilabay na lang ug tunob-tunoban sa mga tawo.
14 “Sama kamo sa suga nga naghatag ug kahayag sa mga tawo sa kalibotan. Ug kini dili gayod matago sama sa siyudad nga nahimutang sa ibabaw sa bungtod. 15 Walay tawo nga magdagkot ug suga ug unya takloban lang dayon ug gantangan. Ibutang hinuon niya kini sa tungtonganan aron mahayagan ang tanan sulod sa balay. 16 Busa mao usab kini ang inyong buhaton. Pasigaha ninyo ang inyong suga ngadto sa mga tawo, aron makita nila ang inyong maayong mga binuhatan ug dayegon nila ang inyong Amahan sa langit.
Ang Pagtulon-an bahin sa Kasugoan
17 “Ayaw kamo paghuna-huna nga mianhi ako dinhi aron sa pagwagtang sa Kasugoan ni Moises ug sa mga gisulat sa mga propeta. Hinuon mianhi ako dinhi aron sa pagtuman niini. 18 Ang tinuod mao kini, samtang anaa pa ang langit ug ang yuta wala gayoy bahin sa Kasugoan nga mawala. Bisan pa ang kinagamyan nga bahin niini dili gayod mawad-an ug bili hangtod dili pa matuman ang tanan. 19 Busa si bisan kinsa nga molapas bisan sa kinagamyang bahin sa Kasugoan ug motudlo sa uban sa paglapas usab, siya ang labing ubos sa gingharian sa Langit. Apan si bisan kinsa nga motuman sa Kasugoan ug motudlo sa uban sa pagtuman usab niini, siya ang labing dungganon sa gingharian sa Langit. 20 Busa sultihan ko kamo nga kinahanglan gayod nga ang inyong pagtuman sa kabubut-on sa Dios molabaw pa kaysa pagtuman sa mga magtutudlo sa Kasugoan ug sa mga Pariseo, kay kon dili, dili gayod kamo maapil sa gingharian sa Langit.
Ang Pagtulon-an bahin sa Kasuko
21 “Nadungog ninyo ang giingon kaniadto ngadto sa atong mga katigulangan, ‘Ayaw kamo pagpatay,Exo. 20:13; Deut. 5:17 kay si bisan kinsa nga mopatay hukman.’ 22 Apan ako moingon kaninyo nga si bisan kinsa nga adunay kasuko ngadto sa iyang isigka-tawo silotan. Ug si bisan kinsa nga moingon sa iyang isigka-tawo ‘Wala kay pulos,’ dad-on siya sa kinatas-ang hukmanan aron hukman. Ug si bisan kinsa nga moingon sa iyang isigka-tawo ‘Buang,’ silotan siya didto sa nagdilaab nga kalayo sa impiyerno.
23 “Busa bisan anaa na ikaw sa halaran, nga nagdala sa imong halad ngadto sa Dios, ug unya mahinumdoman nimo nga nasilo ang imong igsoon kanimo, 24 biyai ang imong halad duol sa halaran ug adtoa una ang imong igsoon ug pakig-uli kaniya. Unya balik ka ug padayon sa imong paghalad.
25 “Kon adunay mokiha kanimo, pakighusay kaniya sa dili pa kamo moabot ngadto sa korte. Kay kon didto na kamo sa korte, itugyan ka sa huwes ngadto sa pulis ug unya prisohon ka. 26 Ug sigurado gayod nga dili ka na makagawas hangtod nga mabayran mo ang tanan mong multa.
Ang Pagtulon-an bahin sa Pagpanapaw
27 “Nadungog ninyo nga giingon kaniadto, ‘Ayaw kamo panapaw.’Exo. 20:14; Deut. 5:18 28 Apan ako moingon kaninyo nga kon ang lalaki motan-aw nga adunay tinguha sa pagpakighilawas sa usa ka babaye, sama ra nga nakapanapaw na siya. 29 Busa kon ang imong tuong mata mao ang hinungdan nga makasala ka, lugita kana ug ilabay. Kay mas maayo pa nga mawala ang usa ka bahin sa imong lawas kaysa kompleto ka apan itambog lang ngadto sa impiyerno. 30 Kon ang imong tuong kamot mao ang hinungdan nga makasala ka, putla kana ug ilabay. Kay mas maayo pa nga mawala ang usa ka bahin sa imong lawas kaysa kompleto ka apan mahiadto lang ngadto sa impiyerno.
Ang Pagtulon-an bahin sa Panagbulag sa Magtiayon
31 “Giingon usab nga kon ang lalaki gustong makigbulag sa iyang asawa, kinahanglang mohatag siya sa iyang asawa ug kasulatan nga magpamatuod sa ilang panagbulag.§Deut. 24:1 32 Apan ako moingon kaninyo nga kon bulagan sa lalaki ang iyang asawa, gawas kon kini nanapaw, siya mismo ang nagtukmod sa iyang asawa nga magpakasala kay magminyo man kini pag-usab; ug si bisan kinsa nga mangasawa niadtong babaye nga gibulagan sa iyang bana makapanapaw.
Ang Pagtulon-an bahin sa Pagpanumpa
33 “Nadungog ninyo ang giingon ngadto sa atong mga katigulangan nga kon ang tawo adunay gisaad ug gipanumpaan pa niya, kinahanglan iya gayod kining tumanon sa ngalan sa Ginoo.*Lev. 19:12; Num. 30:2; Deut. 23:21 34 Apan ako moingon kaninyo nga kon mosaad kamo, ayaw gayod panumpa. Ayaw pag-ingon nga ‘Saksi ko ang langit,’ kay mao kini ang trono sa Dios, 35 o kaha ‘Saksi ko ang yuta,’ kay mao kini ang tungtonganan sa iyang tiil. Ayaw usab kamo paggamit sa ngalan sa Jerusalem sa inyong pagpanumpa tungod kay mao kini ang siyudad sa bantogan nga Hari. 36 Ug ayaw usab kamo pag-ingon nga, ‘Bisan pag mamatay ako!’ Kay bisan gani ang usa lang ka lugas sa buhok dili mo mapaputi o mapaitom. 37 Pag-ingon lang ug ‘Oo’ kon oo ug ‘Dili’ kon dili; kay kon aduna pay pakapin niini gikan na kana sa daotan.
Ang Pagtulon-an bahin sa Panimalos
38 “Nadungog ninyo ang giingon kaniadto, ‘Ang mata bayaran ug mata; ug ang ngipon bayaran ug ngipon.’Exo. 21:24; Lev. 24:20; Deut. 19:21 39 Apan ako moingon kaninyo nga ayaw ninyo balosi ug daotan ang nagbuhat ug daotan diha kaninyo. Kon sagpaon ka sa tuo nga aping, ipasagpa usab ang pikas. 40 Kon adunay mokiha batok kanimo aron kuhaon ang imong pang-ilalom nga bisti, ihatag bisan ang imong kupo. 41 Kon adunay sundalo nga mopugos kanimo sa pagpas-an sa iyang karga sa gilay-on nga usa ka kilometro, pas-ana kini sa duha ka kilometro. 42 Hatagi ang mangayo, ug pahulama ang manghulam.
Ang Pagtulon-an Bahin sa Paghigugma sa mga Kaaway
43 “Nadungog ninyo ang giingon, ‘Higugmaa ninyo ang inyong mga higala,Lev. 19:18 ug dumti ninyo ang inyong mga kaaway.’ 44 Apan ako moingon kaninyo nga higugmaa ninyo ang inyong mga kaaway, ug i-ampo ninyo bisan pa ang mga naglutos kaninyo. 45 Ug kon buhaton ninyo kini, mahimo kamong tinuod nga mga anak sa inyong Amahan sa langit.§Tungod kay sama kamo kaniya nga maayo ang iyang pagtagad sa tanan. Kay dili lang ang mga maayo nga tawo ang iyang gipasidlakan sa adlaw kondili apil usab ang mga daotan. Ug dili lang ang mga matarong ang iyang gihatagan sa ulan kondili apil usab ang mga dili matarong. 46 Ayaw kamo paghuna-huna nga aduna kamoy madawat nga ganti gikan sa Dios kon mahigugma lang kamo sa mga tawo nga mahigugma usab kaninyo. Kay bisan ang mga maniningil ug buhis nga giila ninyo nga daotan nagbuhat usab niana. 47 Ug kon ang inyong mga higala lang ang inyong gitagad, unsa man ang inyong nabuhat nga labaw pa kaysa uban? Bisan ang mga tawo nga wala motuo sa Dios nagbuhat usab niana. 48 Busa magmahingpit kamo, sama sa inyong Amahan nga langitnon.

*5:5 mapainubsanon: o malumo ug kasing-kasing.

5:21 Exo. 20:13; Deut. 5:17

5:27 Exo. 20:14; Deut. 5:18

§5:31 Deut. 24:1

*5:33 Lev. 19:12; Num. 30:2; Deut. 23:21

5:38 Exo. 21:24; Lev. 24:20; Deut. 19:21

5:43 Lev. 19:18

§5:45 Tungod kay sama kamo kaniya nga maayo ang iyang pagtagad sa tanan.