Miad Na Balita
Na Pasugid
Juan
Pauna Na Mga Ambal Parti Ta Yi Na Libro Na Juan
Yi na libro pang-appat na libro ta appat na libro naan ta Bag-o Na Kasugtanan na nasulat parti ta kabui daw kamatayen Jesu-Cristo. Naan ta yi na libro, Jesus an papakala na kanen paumaw na “Pulong Ta Dyos” daw bag-o nabuat ta Dyos kalibutan kanen an duma ta Dyos. Paagi ki kanen tanan na betang pabuat ta Dyos daw kanen alinan ta kabui. Naan ta yi na libro nasulat parti ta tama na katingalaan na pabuat Jesus na pamatuod na kanen Bata Ta Dyos. Kada nasulat parti ta pagbuat Jesus ta katingalaan may isturya man parti ta iya na pagtudlo daw ino beet ambalen ta katingalaan na pabuat din. Nasulat man naan ta yi na libro parti ta mga ittaw na gatuo ki Jesus daw gasunod ki kanen. May anen man nasulat parti ta duma na mga ittaw na gakuntra ki kanen daw dili miag na magpati.
Naan ta kapitulo trisi asta disi-syiti nasulat parti ta uryan na kilem na gaduma Jesus ta iya na mga tinudluan tak ta yon man na kilem kanen an padakep ta mga upisyalis. Na ula pa kanen an nadakep, gaisturya kanen ta iya na mga tinudluan na dili kanen maglugay na duma ki danen aged dili danen an magulpian ta iya na kamatayen.
Katapusan na isturya naan ta yi na libro parti ta pagdakep ki Jesus, iya na pagtubang naan ta mga upisyalis, iya na kamatayen paagi ta paglansang naan ta krus, pagbannaw ki kanen daw pagpakita din naan ta iya na mga tinudluan.
Nasulat naan ta yi na libro na gambal Jesus na kanen daw Dyos isya nang. Pasugid din man na kanen pagkaan na mag-atag ta kabui na ula katapusan, kanen ilaw na gapapawa ta isip ta mga ittaw, kanen masaligan na manugbantay ta mga karniro daw kanen matuod na puon na ubas tak paagi nang ki kanen mlaman ta kamatuuran an parti ta Dyos.
Naan ta yi na libro may isturya parti ta tuyo ta ittaw na gasulat ti. Liag din na mga ittaw na kabasa, magpati danen na Jesus an Bata Ta Dyos daw Pinili Ta Dyos Na Mag-ari daw paagi ta iran na pagtuo ki Jesus maangken danen kabui na ula katapusan.
Mga Tupiko Naan Ta Libro Na Juan
1. Kanen na paumaw na Pulong (1:1-18)
2. Pagwali Juan na manugbautismo (1:19-34)
3. Pagpili Jesus ta una din na mga tinudluan (1:35-51)
4. Pitto na katingalaan na pabuat Jesus (2:1 - 12:50)
5. Pitto na adlaw na nabilin ta kabui Jesus, iya na pagtubang naan ta mga upisyalis daw iya na kamatayen (13:1 - 19:42)
6. Pagbannaw ta Dyos ki Jesus (20:1-10)
7. Pagpakita Jesus naan ta iya na mga tinudluan (20:11 - 21:25)
1
Pulong Ta Dyos
1 Anay pa sa bag-o nabuat kalibutan i, anen en kanen na paumaw na Pulong. Pulong an duma ta Dyos daw kanen an Dyos. 2 Alin pa gid ta una, duma en kanen ta Dyos. 3 Paagi ki kanen pabuat ta Dyos tanan na betang daw ula may betang na nabuat na dili paagi ki kanen. 4 Kanen an alinan ta kabui daw kanen paumaw na ilaw na gapapawa ta isip ta mga ittaw. 5 Ilaw an gapawa naan ta delem daw impusibli man na ilaw an dili magpawa naan ta delem.
6 May ittaw na papadala ta Dyos na ngaran din Juan.* Juan na pasambit, dili kanen Juan na gasulat ta yi na libro. Kanen an Juan na manugbautismo. 7 Juan papadala ta Dyos para magsugid ta mga ittaw parti ki kanen na paumaw na Ilaw aged magpati danen ki kanen tenged ta sugid Juan. 8 Juan i dili paumaw an na Ilaw. Piro, pasugo ta Dyos Juan i na magsugid parti ki kanen na paumaw na Ilaw. 9 Paumaw an na Ilaw, kanen an matuod na ilaw na giling ta kalibutan i daw gapapawa ta isip ta tanan na mga ittaw. 10 Bisan anen kanen di duma ta mga ittaw ta kalibutan i daw paagi ki kanen nabuat ta Dyos kalibutan i, ula man gyapon danen kakala daw kino gid kanen an. 11 Giling kanen ta mga ittaw na papili din na iya gid, piro katamaan ki danen ula danen pabaton kanen an. 12 Piro, bisan kino na gabaton na gatuo ki kanen, danen an may matareng na alin ki kanen na maimo danen an na mga bata ta Dyos. 13 Danen naimo na mga bata ta Dyos dili tenged pabata danen ta Dyos paryo ta pagbata ta mga ittaw. Dili man pabata danen an paryo ta disisyon ta magsawa na gusto magbata. Iya gid ta Dyos na buat na danen an naimo na iya na mga bata.
14 Kanen na paumaw na Pulong natao daw gaistar naan ta kalibutan i na duma ki kiten. Nlaman nay na ula duma paryo ki kanen na miad gid daw paagi ki kanen mlaman ta gid kamatuuran an parti ta Dyos. Nakita nay na daw ino naan ta Dyos Amay naan man ki kanen tenged kanen bugtong na Bata Ta Dyos.
15 Pasugid Juan naan ta mga ittaw daw kino gid paumaw an na Pulong. Ambal Juan na bakod iya na kagi, “Jesus an, kanen paambal ko na ittaw na mabot sunod ki yaken, piro mas datas pa iya na katengdanan kaysa ta ake na katengdanan tak anen en kanen an na ula a pa natao.”
16 Tenged Jesus miad gid, pirmi ki din paatagan ta mga kaayaran. 17 Dyos gaatag ki kiten ta iya na mga sugo paagi ta sinulat Moises, piro paagi ki Jesu-Cristo pakita din na kanen an miad gid daw papaintindi din man ki kiten kamatuuran parti ta iya na kaugalingen. 18 Ula may ittaw na kakita ta Dyos. Piro, nakala ta gid Dyos an paagi ki kanen na bugtong na Bata. Kanen an Dyos daw duma ta Dyos Amay.
Juan Na Manugbautismo
(Mateo 3:1-12; Marcos 1:1-8; Lucas 3:1-18)
19 Naan ta Jerusalem mga manugdumala ta Judio† Judio beet ambalen mga ittaw na mga linai Abraham na yon man mga linai ta apo din na Israel. Pwidi nyo mabasa parti ta mga Judio naan ta Mga Ambal Na Pasaysay. gasugo ta mga pari daw mga duma danen na Levita‡ Pwidi nyo mabasa parti ta mga Levita naan ta Mga Ambal Na Pasaysay. na ilingan danen Juan an na insaan daw kino gid kanen an. Iling ti natabo ta iya na pagsabat ki danen. 20 Pasugiran din danen an ta matuod. Ula gid kanen gabula. Ambal din, “Dili yaken Pinili Ta Dyos Na Mag-ari.”§ Pwidi nyo mabasa parti ta Pinili Ta Dyos Na Mag-ari naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.
21 Gainsa pa danen, “Ta, daw dili kaon Pinili Ta Dyos Na Mag-ari, kino ka gid? Kaon Elias na prupita na manugsugid ta kabebet-en ta Dyos?”
Sabat din, “Dili.”
Painsaan danen isab kanen i, “Kaon papaabot ta ya na prupita?”* Ta timpo Juan, mga Judio gapaabot ta prupita na ipadala ta Dyos na paryo ki Moises. Piro, mas datas pa iya na katengdanan kaysa ta katengdanan Moises. Naan ta Deuteronomio 18:15-18 pwidi nyo mabasa parti ta prupita na papaabot ta mga Judio.
Sabat din, “Dili.”
22 Ambal danen ki kanen, “Sugiran no kami i daw kino ka gid aged may isugid kay ta mga gasugo ya ki kami. Ino maambal no parti ta imo na kaugalingen?”
23 Sabat din alin ta sinulat Isaias. Ambal din, “Yaken ittaw naan ta lugar na ula kabalayan na galaygay na bakod iya na kagi, ‘Tadlengen nyo agian an para ta pag-abot ta Ginuo.’ ”† Isaias 40:3 Naan ta Juan 1:23 agian na pasambit beet ambalen mga ittaw an na pawalian Juan na manugbautismo. Pawali din na kinanglan magbag-o danen aged danen an anda para ta pag-abot ta Ginuo. Pagbag-o an ta mga ittaw ta iran na batasan paanggid ta pagtadleng ta agian.
24 Mga ittaw an na gainsa ki Juan, danen pasugo ta mga manugdumala na paumaw na Pariseo.‡ Pwidi nyo mabasa parti ta mga Pariseo naan ta Mga Ambal Na Pasaysay. 25 Insa pa gid danen ki kanen, “Daw dili kaon Pinili Ta Dyos Na Mag-ari daw dili man kaon Elias daw dili ka man prupita na mabot, man-o tak gabautismo ka ta mga ittaw?”
26 Sabat din, “Matuod gabautismo a ta mga ittaw paagi nang ta waig. Piro, dili yaken papaabot nyo ya tak may isya na anen di anduni na dili nyo kala daw kino gid kanen an. 27 Kanen pambal ko ya na mabot sunod ki yaken. Dili a bagay na magsirbi ki kanen maskin ta pagbadbad nang ta igot ta iya na sandal§ Ta timpo Juan, katengdanan ta pinakababa na suguon na kanen magtangtang ta sandal ta iya na amo na bag-o nang guli na gaselled ta balay. tak datas gid iya na katengdanan.”
28 Pag-insa ya ta mga Pariseo ki Juan natabo naan ta Betania naan pa ta liyo ta Suba Jordan na anen dya Juan an na gabautismo ta mga ittaw.
Jesus Paumaw Na Karniro Na Papadala Ta Dyos
29 Sunod na adlaw, nakita Juan* May pasaysay parti ki Juan na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Juan 1:6. na gaprani Jesus ki kanen. Gambal Juan ta mga ittaw dya, “Lagen nyo, anen en kanen i na paumaw na Karniro na papadala ta Dyos† Ta timpo Juan, isya na pabuat ta mga Judio gaalad danen ta mga karniro bilang bayad ta iran na mga sala. Naan ta Levitico 5:17-19 daw Mga Numero 28:1-13 pwidi nyo mabasa parti ta sugo ta Dyos na mga Hebreo an mag-alad ta karniro bilang bayad ta sala. Naan ta Isaias 53:7, 10 daw Mga Papakita 5:6-14, 17:14 pwidi nyo mabasa parti ta paumaw na Karniro na papadala ta Dyos. para ialad tak paagi ki kanen patawaren ta Dyos mga ittaw ta iran na mga sala. 30 Kanen i pambal ko na mabot sunod ki yaken daw mas datas pa iya na katengdanan kaysa ta ake na katengdanan tak na ula a pa natao, kanen anen en. 31 Ta una, ula ko pa nakala daw kino kanen i na mabot sunod ki yaken. Piro, padala a ta Dyos na magbautismo ta mga ittaw aged makala kanen i ta mga linai Israel paagi ki yaken.”‡ Mga linai Israel beet ambalen mga Judio tak mama na ngaran din Israel alinan ta mga Judio. Pwidi nyo mabasa parti ki Israel daw parti man ta mga Judio naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.
32-33 Gapamatuod Juan naan ta mga ittaw parti ta iya na inagian, “Ta una, ula ko nakala daw kino kanen an na mabot sunod ki yaken. Piro, na padala a ta Dyos na magbautismo ta mga ittaw, ambal din ki yaken na daw makita ko Dyos Ispiritu Santo gapababa alin ta langit daw gapabilin naan ta isya na ittaw, yon man na ittaw na papaabot ko. Kanen magbautismo an ta mga ittaw paagi ta Dyos Ispiritu Santo. Ambal ya ta Dyos ki yaken natuman gid tak nakita ko en Dyos Ispiritu Santo gapababa alin ta langit paryo ta salampati daw gapabilin naan ki Jesus. 34 Nakita ko gid en daw yon tenaan na gasugid a ta mga ittaw na Jesus an Bata Ta Dyos.”
Una Na Mga Tinudluan Jesus
35 Sunod na adlaw, Juan§ May pasaysay parti ki Juan na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Juan 1:6. daw darwa din na tinudluan anen isab ta Betania na naan ta liyo ta Suba Jordan. 36 Nakita din Jesus na galambay daw ambal din, “Lagen nyo, anen en Jesus na Karniro na papadala ta Dyos.”* May pasaysay parti ta Karniro na papadala ta Dyos na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Juan 1:29.
37 Pagmati ta darwa na tinudluan Juan, gasunod dayon danen an ki Jesus. 38 Na gablikid Jesus i, nakita din darwa an na tinudluan Juan na gasunod ki kanen. Painsaan din, “Ino kinanglan nyo?”
Sabat ta darwa an, “Rabbi, indi ka gadayon?” Rabbi beet ambalen mistro.
39 Ambal Jesus ta darwa na tinudluan Juan, “Mos, muyog kaw ki yaken aged mlaman nyo daw indi a gadayon.” Pag-ambal din, gakuyog dayon darwa ya daw nakita danen daw indi kanen gadayon. Naan dya danen an alin ta paglambay ta appat uras alin ta ugto-adlaw asta magkilem. 40 Isya na tinudluan Juan na kamati ta ambal Juan daw gasunod ki Jesus, ngaran din Andres na utod Simon Pedro. 41 Pangita dayon Andres utod din ya daw pasugiran din, “Nakita nay Mesias ya.” Pambal na Mesias beet ambalen Pinili Ta Dyos Na Mag-ari.
42 Pag-ambal Andres, padala din dayon Simon an naan ki Jesus. Pag-abot danen Andres ki Jesus, gatan-aw Jesus i ki Simon daw ambal din, “Kaon Simon na bata Juan.† Juan na amay Simon dili Juan na gasulat ta yi na libro daw dili man Juan na manugbautismo. Piro, umawen ta kaw na Cefas.” Ngaran na Cefas, daw isalyo naan ta Griego na linggwai, Pedro.‡ Ngaran na Cefas daw Pedro isya nang na beet ambalen, unay na bato.
Pagpili Jesus Ki Felipe Daw Natanael
43 Sunod na adlaw, Jesus i gadisisyon na miling kanen naan ta Galilea. Ta iya na pagpanaw, nakita din Felipe daw ambal din, “Muyog ka ki yaken aged kaon man isya ta ake na mga tinudluan.” 44 Felipe i taga-Betsaida na isya na banwa na sakep ta Galilea. Taga-Betsaida man danen ya Andres daw Pedro. 45 Felipe i, papangita din dayon Natanael ya. Pagkita din, ambal din, “Nakita nay kanen ya na pasambit Moises naan ta iya na sinulat daw pasambit man ta mga prupita naan ta iran na mga sinulat. Kanen Jesus na taga-Nazaret na bata Jose.”
46 Ambal Natanael, “Aree! Ula gid an may miad na alin ta Nazaret!”
Ambal man Felipe, “Muyog ka ki yaken aged makita no kanen ya.”
47 Na gaprani Natanael ki Jesus, nakita Jesus kanen i daw gambal parti ki kanen, “Anen mama i na matuod na linai Israel tak masaligan.”
48 Gatingala Natanael an tak nakala kanen an Jesus. Gainsa kanen an ki Jesus, “Man-o tak nakala a no?”
Sabat Jesus, “Bag-o ka pa paanggat Felipe, nakita ta kaw en na naan ka pa ta dalem ta kaoy na igos.”
49 Dayon ambal Natanael ki Jesus, “Mistro, matuod gid na kaon Bata Ta Dyos daw kaon man Ari ta mga linai Israel.”
50 Ambal Jesus ki Natanael, “Kaon yan gapati en ki yaken tenged ta ambal ko na nakita ta kaw naan ta dalem ta kaoy na igos. Makita no mas makatingala pa na mga buat kaysa ta nakita no anduni.”
51 Gambal pa Jesus ki kanen, “Sigurado gid na makita nyo mas makatingala pa na mga buat daw sugiran ta kyo na makita nyo langit na magbukas daw mga angil ta Dyos gapanaik naan ta langit daw gapanaog naan ki Kanen Na Alin Ta Langit Na Natao Naan Ta Kalibutan.”§ Pwidi nyo mabasa parti ta umaw na Kanen Na Alin Ta Langit Na Natao Naan Ta Kalibutan naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.
*1:6 Juan na pasambit, dili kanen Juan na gasulat ta yi na libro. Kanen an Juan na manugbautismo.
†1:19 Judio beet ambalen mga ittaw na mga linai Abraham na yon man mga linai ta apo din na Israel. Pwidi nyo mabasa parti ta mga Judio naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.
‡1:19 Pwidi nyo mabasa parti ta mga Levita naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.
§1:20 Pwidi nyo mabasa parti ta Pinili Ta Dyos Na Mag-ari naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.
*1:21 Ta timpo Juan, mga Judio gapaabot ta prupita na ipadala ta Dyos na paryo ki Moises. Piro, mas datas pa iya na katengdanan kaysa ta katengdanan Moises. Naan ta Deuteronomio 18:15-18 pwidi nyo mabasa parti ta prupita na papaabot ta mga Judio.
†1:23 Isaias 40:3 Naan ta Juan 1:23 agian na pasambit beet ambalen mga ittaw an na pawalian Juan na manugbautismo. Pawali din na kinanglan magbag-o danen aged danen an anda para ta pag-abot ta Ginuo. Pagbag-o an ta mga ittaw ta iran na batasan paanggid ta pagtadleng ta agian.
‡1:24 Pwidi nyo mabasa parti ta mga Pariseo naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.
§1:27 Ta timpo Juan, katengdanan ta pinakababa na suguon na kanen magtangtang ta sandal ta iya na amo na bag-o nang guli na gaselled ta balay.
*1:29 May pasaysay parti ki Juan na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Juan 1:6.
†1:29 Ta timpo Juan, isya na pabuat ta mga Judio gaalad danen ta mga karniro bilang bayad ta iran na mga sala. Naan ta Levitico 5:17-19 daw Mga Numero 28:1-13 pwidi nyo mabasa parti ta sugo ta Dyos na mga Hebreo an mag-alad ta karniro bilang bayad ta sala. Naan ta Isaias 53:7, 10 daw Mga Papakita 5:6-14, 17:14 pwidi nyo mabasa parti ta paumaw na Karniro na papadala ta Dyos.
‡1:31 Mga linai Israel beet ambalen mga Judio tak mama na ngaran din Israel alinan ta mga Judio. Pwidi nyo mabasa parti ki Israel daw parti man ta mga Judio naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.
§1:35 May pasaysay parti ki Juan na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Juan 1:6.
*1:36 May pasaysay parti ta Karniro na papadala ta Dyos na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Juan 1:29.
†1:42 Juan na amay Simon dili Juan na gasulat ta yi na libro daw dili man Juan na manugbautismo.
‡1:42 Ngaran na Cefas daw Pedro isya nang na beet ambalen, unay na bato.
§1:51 Pwidi nyo mabasa parti ta umaw na Kanen Na Alin Ta Langit Na Natao Naan Ta Kalibutan naan ta Mga Ambal Na Pasaysay.