1 Mo gangɨɨ¹i 'elo gangóo¹o Jesús fu lɨ 'ngoo'¹³ tyíia¹ sii²¹ Galilea, sii²¹ jon Tiberias. 2 Joon 'áai¹ fúui¹ tsá² ngalíin²in cɨɨin²¹gɨ tsʉ goon'¹³ niní² jilaa'²¹ milagro joongɨ niun'láa²i tsá² 'in tsaa'¹³. 3 Joon nigasóo²o Jesús coon²¹ moo'²¹ joon do‑o gacwó² coon'¹³ tsá² 'in ngɨ¹ coon'¹³on. 4 Joon tɨ lɨ tɨ́² jmɨɨ²¹² pascua tya' tsá² Israel. 5 Joon mo gajǿø² Jesús joon ganí² tsá² fúui¹ 'in jalíin² caluu joon gasɨɨ'²¹ɨ Lii²¹²:

―¿Xiia 'e tsalaa²¹²a' 'e dø'¹ 'in tsá² fúui¹ no?

6 Jesús gasɨɨ'²¹ɨ Lii²¹² do la joon tsʉ 'iin²¹²in litsáai¹‑tsi 'ee ijin'² Lii²¹², tsʉ 'ña'a Jesús niñii¹o xiiala ijmáa¹a. 7 Joon gajin'² Lii²¹²:

―Jo leen²¹in cuu² jiin'¹³ 'e 'lee'¹³i tsá² tya' jɨ́² jñéi¹ sɨɨ'²¹ wa 'e lɨ 'laa²¹²a' 'iñi'¹ dø'¹ 'in tsá² no fiin'¹³ jmai'²xʉ‑ʉ 'e tɨi²xʉ la jaain²¹ tsá².

8 Joon jaain³¹ 'in ngɨ¹ coon'¹³on do, 'in sii²¹i Dɨ́ɨ³, ruu'²¹i Simón Pedro, gajin'²in:

9 ―Lo‑o siin'¹³ jaain²¹ xuui²¹² 'in san'² 'ñá² 'iñi'¹ joon gái¹gɨ joo'²¹ taai² jmɨɨ²¹. Pe jo lɨ tsanʉ́ʉ²ʉn 'elo tya' 'in tsá² fúui¹ lo.

10 Joon gajin'² Jesús sɨɨ'²¹ɨ 'in tsá² ngɨɨ¹ɨ coon'¹³:

―Síi¹³ii' 'in tsá² no cwocwaa²¹a.

Joon 'áai¹ sá² ñii²¹ do joon gacwó²o 'in 'ñá² mil tsá². 11 Joon ga'ii'²¹i Jesús 'e 'iñi'¹ do. Gacwo'¹o 'maai'¹³ Dios joon mo ngayuui'¹² joon gacwo'¹o 'in coon'¹³on do. Joon 'in tsá² do gajmaa¹a jmai'²xʉ cwo'¹o 'in tsá² fúui¹ 'in née¹i do. Joon la joon jon gajmaa¹a jmai'²xʉ 'in joo'²¹ taa²i jmɨɨ²¹ do. Cwo'¹o jiin'¹³ la 'iin²¹²in do. 12 Joon mo garǿ¹i tu'² 'ido joon gajin'²in Jesús sɨɨ'²¹ɨ 'in ngɨɨ¹ɨ coon'¹³on:

―Ngɨ́ɨ¹³ɨɨ' jee²¹² tsá² no, tyiin²aan' jilaa'²¹ 'e gasá¹i joon jo tsa'ɨ́ɨ¹ jiin'¹³xʉ.

13 Joon gacoon²¹o, joon 'e 'no'² 'e gasá¹i tya' 'e 'ñá² 'iñi'¹ do garǿ¹mo dyatún² mɨɨ'tó³. 14 Joon mo ganí² 'in tsá² do 'e milagro do 'e gajmaa¹a Jesús, joon gajin'²in:

―'In tsañʉʉ'¹ no 'e la ja'²mo 'in 'ná¹ ijó¹o ni cwoo'¹³ juncwii²¹ cwo¹o júu³ tyʉ́² tya' Dios.

15 Pe joon galili'³i Jesús 'e 'iin²¹²in 'in tsá² do 'e tøø¹ø 'ido tyitsaa²¹mo wa iliin¹in 'ido rǿøi¹³ tya'o, joon gajeen'²¹mo Jesús 'ña'o tún¹ jee²¹² moo'²¹.

16 Joon mo canʉʉ²¹ 'in tsá² 'in ngɨ¹ coon'¹³ Jesús gajgá¹mo fu lɨ náa¹ tyíia¹ do. 17 Joon gangatáa¹i tsi coon²¹ barco joon gata'²mo fu¹ itáan¹in lɨ 'ngoo'¹³ tyíia¹ do lɨ sii²¹ Capernaum. Joon 'aa²¹ mo niniuu²¹mogɨ joon jo mo tyee'¹³mogɨ Jesús. 18 Joon garóon²on coon²¹ tyí² tá² 'áai¹ joon gajnáa¹a jmɨɨ²¹ tsaa' barco. 19 Joon mo ningó¹o jiin'¹³ 'ñá² sɨ jnʉ́ʉ² kilómetro ni jmɨɨ²¹ joon ganíi²mo Jesús 'e nijó¹‑o jatyéen¹in tyan' lɨ ngó¹on barco. Joon gafoo'¹³mo. 20 Pe Jesús gajin'²in sɨɨ'²¹ɨ 'ido:

―Jna‑a lo. Jo jmoo¹oo' 'goo'²¹oo'.

21 Joon jløø'³mo 'in tsá² do ga'ii'²¹mo Jesús tsi barco do. Joon la 'ɨɨ²¹² do‑o tyalíin²mo 'wó² tyʉʉn²¹ lɨ 'ná² lɨ nitsalíin² do.

22 Mo gajná² joon 'in tsá² gajan¹an lɨ' la 'ngoo'¹³ tyíia¹ do galili'²i 'e 'in tsá² ngɨ¹ɨ coon'¹³on do‑o gacón² 'e barco do tsʉ jiin'¹³ do‑o 'e barco 'e sá². Joon gañii¹i 'e jo gangó¹on Jesús coon'¹³ 'ido. 23 La 'ɨɨ²¹² joon gatyalí² barcos xiia'²¹ taa²i tsá² 'in jalíin² coon²¹ fuu²¹ sii²¹ Tiberias tyan'an lɨ gacwo'¹ Jesús 'maai'¹³ Dios cwáain¹ tya' 'iñi'¹ gagøø'²¹ø 'in tsá² do. 24 Joon mo galili'³ 'in tsá² do 'e jo taan¹in Jesús jon'gɨ tsá² tya'a taan²¹²in joon gangataa²mo tsi barco do joon gangalíin²mo jon fuu²¹ lɨ sii²¹ Capernaum ganga'nee'¹³i Jesús.

25 Joon mo gatyalíin² lɨ 'ngoo'¹³ tyíia¹ do joon gatsee'²¹i Jesús joon gaunngɨɨ¹ɨ:

―Tɨfo'² tyii'i, ¿lɨɨgɨ gacwe²o'o lo?

26 Pe Jesús‑gɨ gajin'²in:

―'E ja'²mo fuu²¹²uu 'naa', 'naa'²¹naa' jna tsʉ gatyee'²¹oo' ce rǿ¹i tuu¹uu' jon'gɨ wa 'wii'¹³ 'øøi'²¹‑'oo' 'e li² milagro gajmáa³aa do. 27 Jo jmaa²aa' to² wa 'ná¹ 'e jnaa¹aa' 'e cøø²øø' 'e tyá² jmoono pe jmaa²aa' to² tya' 'e jnaa¹aa' juncwii²¹ tyii' 'e taa'²¹ coon²¹ tøø²mo. Joon jna‑a, Ruu'²¹na Tsá² cwó³oo 'e juncwii²¹ do tsʉ coon'¹³ 'e li² milagro 'e jmóo³oo do jmaa¹a Dios Jmii²¹ júu³ 'e jmoo³oo to² 'e tyʉ'²ʉ.

28 Joon gaunngɨɨ¹ɨ 'in tsá² do:

―Wa'a jmó²o'o to² tya' Dios, ¿'eegɨ 'ná² jmaa²¹a'a?

29 Joon gañii¹i Jesús:

―'E 'ná¹ jmaa²aa' to² tya' Dios 'e jo'¹o liin¹naa 'in gasii¹in Dios Jmii²¹.

30 'I‑gɨ gaunngɨɨ¹ɨ:

―¿'Ee li² cwee¹i 'e jmaa²'a jøø²¹ø'ø tsʉ joon jo'¹ lii¹na'a 'nʉ? ¿'Ee 'e jmaa²'a? 31 'Lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyi' 'in ningɨɨ² gagøø'²¹ø 'e sii²¹ maná coon²¹ cwoo'¹³ lɨ tyʉʉn²¹. Jiin'¹³ la jin'² ni jí² tya' Dios: “Dios gacwo'¹o 'in tsá² do 'iñi'¹ jó¹o fu ñʉ'fú².”

32 Joon gañii¹i Jesús:

―'E la ja'²mo fuu²¹²uu 'naa': Jon' Moisés 'in gacwo'¹ 'naa' 'e 'iñi'¹ jó¹o fu ñʉ'fú², pe Ñʉ'³oo 'in gacwo'¹ 'naa' 'e 'iñi'¹ la jai'² 'e jó¹o fu ñʉ'fú². 33 Tsʉ 'e 'iñi'¹ 'e cwo¹ Dios Jmii²¹ 'e gajgó¹ fu ñʉ'fú² joon, 'e 'iñui'¹ do‑o 'e cwo¹ fu juncwii²¹ tya' tsá².

34 Joon 'in tsá² do gajin'²in sɨɨ'²¹ɨ Jesús:

―Tsañʉʉ'¹, cwoo'¹³ jna'a coon²¹ tøø²mo 'e 'iñi'¹ no.

35 Joon Jesús‑gɨ gajin'²in:

―Jna‑a 'e 'iñi'¹ no 'e cwo¹ juncwii²¹ tya' tsá². Joon jileei'²¹ 'in uncaan²¹in coon'¹³ jna jo jmɨɨ²¹² 'yá² un'áa¹i joongɨ 'in jo'¹ lɨ́ɨ²i jna jo jmɨɨ²¹² 'yá² unjmúu¹i. 36 Pe jiin'¹³ la 'e nifuu²¹²uu 'naa', jo jo'¹ lɨ́ɨ²naa' jna xʉfiin'¹³ wa niñii¹ii'. 37 Jileei'²¹ 'in gacweei'¹² 'Ñʉ'³ʉʉ jna inuncaan²¹in coon'¹³ jna joon jileei'²¹ in uncaan²¹in coon'¹³ jna jo 'woo²na fu caluu. 38 Tsʉ jo gó²oo ni cwoo'¹³ juncwii²¹ wa'a 'e tyʉ'³ʉʉ to² 'ñii'a, gagó³oo ni cwoo'¹³ juncwii²¹ 'e jmáa³aa jilaa'²¹ 'e 'iin²¹²in 'in gasii¹in jna. 39 Joon 'e 'iin²¹²in Ñʉ'³ʉʉ 'in gasii¹in jna 'e jo tsa'ɨ́ɨ¹i jiin'¹³ jaain²¹ 'in nigacwoo'¹³i jna. Iin²¹²in 'e jmáa³aa jiin'¹in 'in tsá² do mi tɨ jmɨɨ²¹² lɨ gatséi¹. 40 Jiin'¹³ 'e 'iin²¹²in 'in gasii¹in jna 'e jileei'²¹ 'in jǿø²i jna, Jóon¹on Dios jna, joongɨ jo'¹o lɨ́ɨ²i jna, itaa'²¹a juncwii²¹ tya'a coon²¹ tøø²mo. Joongɨ jna‑a jmáa³aa ijiin'¹o mi tɨ jmɨɨ²¹² lɨ gatséi¹.

41 Joon coon'¹³ 'e júu³ tya' Jesús lo ga'láa² 'in tsá² Israel do 'wii'²¹² gasɨ́ɨ²i cwáain¹ tya' Jesús 'e 'wii²¹² gajin'²in: “Jna‑a 'e 'iñi'¹ 'e gajó² ñʉ'fú².” 42 Joon gajin'²in 'in tsá² do:

―Ino‑o Jesús jóon¹on José. Cwii¹mo' jmii²¹i joongɨ cwii¹mo' sáa³a. ¿Xiiala lɨ 'e jin'²in 'e gajgáa¹i ñʉ'fú²?

43 Joon Jesús gasɨɨ'²¹ɨ 'ido:

―Jo sɨ́ɨ¹³naa' jee²¹² yaanaa' cwáain¹ tyiajna. 44 Jiin'¹³ jaain²¹ jo 'iin uncaan²¹in coon'¹³ jna wa jo 'iin cwoo'¹³i Ñʉ'¹ʉ' jna. Joon jna‑a jmáa³aa ijiin'¹in mi tɨ jmɨɨ²¹² lɨ gatséi¹. 45 Jee²¹² jí² tya'a 'e gajmaa¹a 'in tsá² cwo¹o júu³ tyʉ́² tya' Dios calɨɨ 'e 'e jin'¹: “Dios i'e'²e jileei'²¹ tsá².” La joon jileei'²¹ 'in nuu¹u júu³ tya' Ñʉ'¹ʉ' joon galicwii¹mo, joon 'ii 'in tsá² in uncaan²¹in coon'¹³ jna².

46 ’Jiin'¹³ jaain²¹ tsá² 'in taan²¹²in ni cwoo'¹³ juncwii²¹ jo mo ganii¹in Dios Jmii²¹. Pe seein²¹ jaan²¹mo 'in gajó² fu ñʉ'fú² jiin'¹³ 'ii niganii¹in Dios Jmii²¹. 47 'E la ja'²mo fuu²¹²uu 'naa'; 'in jai'² lɨ́ɨ²i jna 'oo¹o juncwii²¹ tya'a 'e taa'²¹ coon²¹ tøø²mo. 48 Jna‑a 'e 'iñi'¹ 'e cwo¹o fu juncwii²¹ tya' tsá² 'e taa'²¹ coon²¹ tøø²mo. 49 'In 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyii' 'ii 'in gagøø'²¹ø 'e sii²¹ maná fu cwoo'¹³ tyʉʉn²¹ do joon jo gasɨ'neei'¹³ gajún¹mo. 50 Pe jna fo'³oo cwáain¹ tya' 'e 'iñi'¹ 'e gajó² fu ñʉ'fú², joon jileei'²¹ 'in gagøø'²¹ø 'e 'iñi'¹ do jo júun²in. 51 Joon jna‑a 'e 'iñi'¹ do 'e cwo¹o juncwii²¹ tya' tsá² 'e gajó² fu ñʉ'fú². Joon jileei'²¹ 'in gø'²ø 'e 'iñi'¹ lo taa'²¹a juncwii²¹ tya'a coon²¹ tøø²mo. Joon 'e 'iñi'¹ icwóo³oo lo, 'ñii'a lo. Icwóo³oo 'wii²¹² tya' jileei'²¹ 'in taan²¹²in ni cwoo'¹³ fu juncwii²¹ 'e lí² sá² juncwii²¹ tya'a ―jin'² Jesús.

52 Joon ga'láa² 'in tsá² Israel 'wii²¹² jo cwo'¹o júu³ ruu'²¹i, jin'²in:

―¿Xiiala icwo¹i 'ña'a ityee'³ jna' 'ii?

53 Joon gajin'²in Jesús:

―'E la ja'²mo fuu²¹²uu 'naa', wa'a jo cǿø¹³øø' 'naa' 'iñi'¹ ngú¹ Ruu'²¹i Tsá², joongɨ wa'a jo 'úu¹³uu' jmɨ¹ 'øø²i jo sá² juncwii²¹ tyii'. 54 Pe jileei'²¹ 'in gø'² 'iñi'¹ ngúu³uu joongɨ 'in 'uun'²¹un jmɨ¹ 'øø²na taa'²¹ juncwii²¹ tya'a coon²¹ tøø²mo. Joon jna‑a jmáa³aa ijiin'¹in mi tɨ jmɨɨ²¹² lɨ gatséi¹. 55 Tsʉ ngú¹ taan²na joongɨ coon'¹³ jmɨ¹ 'øø²na 'e la ja'²mo cwo¹o 'waa'²¹ pí² tya' tsá². 56 Joon jileei'²¹ 'in gø'² ngú¹ taan²na joongɨ 'uun'²¹un jmɨ¹ 'øø²na incaan²¹in coon'¹³ jna, joongɨ jna coon'¹³ 'ii. 57 Joon Ñʉ'¹ʉ', 'in gasii²¹in jna sá²‑a juncwii²¹ tya'a, joon 'ii‑o cwo'¹o jna juncwii²¹ tyiia. La joon jon jna jileei'²¹ 'in 'ii'²¹ 'waa'²¹ pí² tyiia cwo'²oo juncwii²¹ tya'a joon. 58 Fo'³oo cwáain¹ tya' 'e 'iñi'¹ 'e gajó² fu ñʉ'fú². Joon 'e 'iñi'¹ no jo lɨ la lɨ 'e sii²¹ maná 'e gagøø'²¹ 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tyii' 'in ningɨ́ɨ²i, gagøø'²¹o 'e maná do pe jo gasɨ'neei'¹² jún¹mo. Pe 'in gø'² 'e 'iñi'¹ 'e fuu²¹²uu 'naa' lo itaa'²¹ fu juncwii²¹ tya'a coon²¹ tøø²mo 'i ―jin'² Jesús.

59 Jesús ga'ee¹e 'e júu³ lo 'e la caan²¹in tsá² inʉʉ cwo'¹ sinagoga 'e si'² coon²¹ fuu²¹ lɨ sii²¹ Capernaum.

60 Joon mo ganúu²un tsá² 'e júu³ lo joon fúu¹mo 'áai¹ 'in ngɨ¹ coon'¹³ Jesús jin'²in:

―'Wúu¹mo 'áai¹ i'ii'²¹ tsá² 'e júu³ lo. ¿'Iin in unjíi² 'e júu³ lo?

61 Joon galili'³ Jesús 'e júu³ sɨ́ɨ¹i 'in tsá² do joon gaunngɨɨ¹ɨ sɨɨ'²¹ɨ 'ido:

―¿Tɨ jo tɨ́²‑'oo' 'e júu³ tyiia lo? 62 ¿'Ee i'ɨ¹‑'oo' wa'a ñii¹ii' 'in Ruu'²¹i Tsá² sóo²o fu ñʉ'fú² lɨ mo tyíin¹in la jéei¹? 63 'E cuerpo tya' tsá² jo to² 'íi³in 'e joon, jiin'¹³ espíritu tya' tsá² 'e taa'²¹ juncwii²¹ tya' coon²¹ tøø²mo. Joon 'in Espíritu Tyʉ́² tya' Dios cwo'¹o juncwii²¹ tya' espíritu tya' tsá². Joon 'e júu³ fuu²¹²uu 'naa' lo cwáain¹ tya' 'e espíritu do. Joon coon'¹³ 'e júu³ fo'³oo lo lí²‑i cwo¹o juncwii²¹ tya' tsá² 'e taa'²¹ coon²¹ tøø²mo. 64 Pe seen²¹mo jee²¹² 'naa' 'in jo jo'¹ lɨ́ɨ²i ―jin'² Jesús.

Tsʉ ñii¹i Jesús ca la mo 'wiin²¹² 'iin 'in jo jo'¹ lɨ́ɨ²i 'ii joongɨ ñii¹o 'iin 'in 'nɨɨ¹i 'ii. 65 Joon gajin'²in sɨɨ'²¹ɨ 'in tsá² do:

―'Wii'¹³ joon nifuu²¹²uu 'naa' 'e jiin'¹³ jaain²¹ jo lii'¹ uncaa²¹in coon'¹³ jna wa'a jo 'in mo cwóo¹i Ñʉ'¹ʉ' jna.

66 Mo ngɨ́ɨ²i gajin'² Jesús 'e júu³ lo, fúu¹mo 'in tsá² 'in la mo ta ngɨ¹ɨ coon'¹³on gatíuu²mo 'ii, joon jo ngɨ¹gɨ 'ido coon'¹³on. 67 Joon gaunngɨɨ¹ɨ Jesús sɨɨ'²¹ɨ la jɨ dyatuuin¹ tsá² tya'a do:

―¿Tɨ 'iin²¹²naa' cwoliin¹naa' jon?

68 Pe joon gajin'² Simón Pedro:

―Ña'ñʉ'¹ʉ', ¿'iin coon'¹³ tsaa²¹a'a? Jiin'¹³ júu³ tyi'i no 'e cwo¹ juncwii²¹ tya' tsá² 'e taa'²¹ coon²¹ tøø²mo. 69 Joon jna'a jo'¹o nilɨ́³na'a 'nʉ joon ne²oo'o 'e 'nʉ‑ʉ Cristo, Jóon¹on Dios Jmii²¹ 'in seein²¹ coon²¹ tøø²mo.

70 Joon Jesús gajin'²in:

―Xʉfiin'¹³ 'ñiia'oo nigatyi'²moo 'naa' jɨ dyatuuin¹ 'naa' pe jaain²¹ 'naa' lɨ́ɨ¹i 'in 'lɨɨ'³mo.

71 Faa'²¹a Jesús cwáain¹ tya' 'in sii²¹ Judas Iscariote, jóon¹on Simón, tsʉ 'ii in'nɨ́¹i Jesús cɨɨin²¹gɨ. Ijmáa¹a la joon xʉfiin'¹³ lɨ́ɨ¹i tsá² tya' Jesús jee²¹² 'in dyatuuin¹ do.