1 Coon²¹ jmɨɨ²¹² galɨ́² mo gatɨ́² jmɨɨ²¹² 'ii'²¹ 'woo'²¹ tsá² ngóo¹ Jesús coon²¹ jee²¹² lɨ sɨjna² trigo. Joon tsá² tya'a ngalíin² cuun¹un mɨ'² trigo do. Joon untyʉʉ²¹ coon'¹³ cwoo²¹o. Joon gø'²ø mɨ'² tya'. 2 Joon 'in lɨ́ɨi¹³ tsá² fariseo gaunngɨɨ¹ɨ sɨɨ'²¹ɨ 'ido:

―¿'Ee lɨ' jmoo²oo' to² 'e jo tɨ́ɨi² jmoo¹ tsá² mo jmɨɨ²¹² 'ii'²¹ 'woo'² tsá²?

3-4 Jesús‑gɨ gañii¹i:

―Tyʉ́²‑ʉ ñí³ 'naa' 'e gajmaa¹ 'lɨɨ²¹² David. Coon²¹ jmɨɨ²¹² ga'ii²¹ coon'¹³ tsá² seein²¹ tyʉ́² coon'¹³ mo gatsá² un'áai² fu tsi inʉʉ cwo'¹ tya' Dios. Joon gagøø'²¹ø 'e 'iñi'¹ ni cwaai'³ fiin'¹³ jiin'¹³ untsá² tɨ́ɨi² gø'¹ø 'e 'iñi'¹ do. 5 La joon jon Ruu'²¹i Tsá² tɨ́ɨ²mo tyʉ'²ʉ to² mo jmɨɨ²¹² 'ii'²¹ 'woo'²¹ tsá².

6 Mo gatɨ́² coon²¹gɨ jmɨɨ²¹² 'e 'ii'²¹ 'woo'²¹ tsá² Jesús nga'ii²¹ fu inʉʉ cwo'¹. Joon ga'láa² 'wii²¹² 'e'²e tsá². Joon do‑o 'yúui² jaain²¹ tsá² 'in tyʉʉn²¹ cwoo²¹ tsáa¹. 7 Joon 'in tɨfo'² tya' ley coon'¹³ tsá² fariseo jǿø²i Jesús. Gacón² cwáain¹ wana iun'láai² Jesús 'in tsá² do mo jmɨɨ²¹² 'ii'²¹ 'woo'²¹ tsá². Coon'¹³ 'e la joon lí²‑i jmáa¹a tsaa² tya' Jesús. 8 Pe Jesús ñi¹o 'e 'ɨ¹‑tsi 'in tsá² do. Joon gasɨɨ'²¹ɨ 'in tsá² tyʉʉn²¹ cwoo²¹ do:

―Ráan²un. Jmáa² siin'¹³u'un tún² tsa'² no.

Joon garóon² 'in tsá² do. Joon gajmaa¹ siin'¹²in. 9 Joon gajin'² Jesús gasɨɨ'²¹ɨ 'in tsá² catyaai² do:

―Niunngɨɨ²duu 'naa', ¿'ee 'e tɨ́ɨi² jmaa¹ tsá² mo 'e jmɨɨ²¹² 'ii'²¹ 'woo'²¹ tsá², tɨ 'e tyʉ́² owa 'e gó² 'ee? ¿Tɨ 'e jmá¹ tsá² tiin'¹³ tsá² owa 'e jóoin² tsá² 'ee?

10 Joon gajǿø²i Jesús jileei'²¹ 'in téein² co' lɨ siin'¹³in. Joon gasɨɨ'²¹ɨ 'in tsañʉʉ'¹ do:

―Nii'¹³ cwoo¹'o.

Joon gajmaa¹ 'in tsá² do. Joon ga'lóo² cwoo²¹. 11 Pe 'in catyaai²gɨ do gatsá² 'nii'²¹‑tsio. Joon ga'láa² 'wii²¹² unngɨɨ¹ɨ la 'oo'²¹ jee²¹² 'ii 'ee ijmáa¹a 'e gó² tya' Jesús.

12 Jee²¹² jmɨɨ²¹² joon gangó¹ Jesús fu coon²¹ moo'²¹. Ngafaa'¹²a júu³ tyʉ́². Joon do‑o gajaan¹ la tøø²mo 'woo¹ fee'¹i Dios. 13 Joon mo gajná² joon gatø'² Jesús tsá² tya'a 'in ngɨ́¹ coon'¹³. Joon gatyii'¹³in dyatuuin¹ jee²¹² 'ii. 'Ii 'in galisii²¹ apóstol. ('øøi'²¹‑tsi tsá²: tsá² tya'a 'in gasii¹in.) 14 'In lo do 'in sii²¹ Simóoi¹³, 'in gaunsii²¹o jon Tʉ́³. Jaain²¹gɨ 'in sii²¹ Dɨ́ɨ³, ruu'²¹i Simóoi¹³. 'In catyaai²gɨ do sii²¹ Jacobo coon'¹³ Wó³ coon'¹³ Lii²¹² joongɨ coon'¹³ Bartolomé coon'¹³ 15 Untǿø³ coon'¹³ Tomóo¹³. Joongɨ coon'¹³ Jacobo jóon¹ Alfeo coon'¹³ Simóoi¹³, jaain²¹ tsá² tya' coon²¹ poo²¹² sii²¹ cananista. 16 Coon'¹³ Judas ruu'²¹i Jacobo coon'¹³ Judas Iscariote, 'in mo lɨcɨɨin²¹ ga'nɨɨi¹ Jesús.

17 Jesús gajgáai¹ fu moo'²¹ do coon'¹³ 'in tsá² ngɨɨ¹ coon'¹³. Joon gajaan¹ coon²¹ ni míi³ coon'¹³ 'in ngɨɨ¹ coon'¹³. Joon lɨ́ɨ¹ fúui¹ tsá² seein²¹. 'In tsá² do nijalíin² la caain²¹ lɨ san'² Judea coon'¹³ Jerusalén coon'¹³ lɨ tyʉ'² to² Tiro coon'¹³ Sidón. 'In tsá² lo nijalíin² 'e janʉ́ʉ² júu³ tya' Jesús. Joongɨ jalíin² wa'a un'láai² Jesús 'ii jilaa'²¹ jmoowúu¹ 'e tyaan¹. 18 Joongɨ jileei'²¹ 'in ní² wúu¹ coon'¹³ espíritu gó² un'láa²mo. 19 Jileei'²¹mo tsá² 'iin²¹²in 'in soon'²¹on tya' Jesús tsʉ tyʉ́² jmoo¹o mɨ́ɨ¹ coon'¹³ jilaa'²¹ 'ii'²¹ tya'o. Joon ga'láa²mo jileei'²¹.

20 Joon gajǿøi² Jesús tsá² ngɨɨ¹ coon'¹³. Joon gajin'²in:

―Tyʉ́²‑ʉ sɨ'ɨ́ɨ¹³‑'oo' tsá² tañíi² 'naa', tsʉ ityʉ'² Dios to² 'naa'.

21 ’Tyʉ́²‑ʉ sɨ'ɨ́ɨ¹³‑'oo' 'naa' 'in un'aai² no, tsʉ mi lɨ cɨɨin²¹ nirǿ¹mo tu¹uu'.

’Tyʉ́²‑ʉ sɨ'ɨ́ɨ¹³‑'oo', 'naa' 'in cɨ'² nano, tsʉ mi lɨ cɨɨin²¹gɨ nilijløø'³moo'.

22 ’Tyʉ́²‑ʉ si'ɨ́ɨ¹³‑'oo' jileei'²¹ 'naa' mo 'eei'¹ tsá² 'naa', joongɨ mo 'wooi¹ tsá² 'naa' fu caluu, mo faa'²¹a tsá² 'laa'²¹ tyii', mo faa'²¹ tsá² gó² 'wii'¹³ tyii' tsʉ 'wii'¹³ ngɨɨ¹ɨɨ' coon'¹³ 'in Ruu'²¹i Tsá². 23 Unjløøi'³ 'yaanaa' coon'¹³ 'e jmɨɨ²¹² joon tsʉ lɨ́ɨ¹ fee'¹gɨ tyii' mo tyalíin²naa' ñʉ'fú². La joon jon gajmaa¹a 'in 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tya' 'in tsá² no, gajmee'²¹i 'in tsá² 'in gacwo¹ júu³ tyʉ́² calɨɨ.

24 ’Lɨ́ɨ¹ fúu² 'naa' tsá² sá² cuu² tsʉ nigali'óo²oo' 'e tyʉ́² seen²¹naa'.

25 ’Lɨ́ɨ¹ fúu² jileei'²¹ 'in seein²¹ tyʉ́² nano tsʉ mi lɨ cɨɨin²¹gɨxʉ nityaa²¹² un'aa²naa'.

’Lɨ́ɨ¹ fúu² 'naa' 'in jløøi'³ nano tsʉ mi lɨ cɨɨin²¹gɨxʉ 'incɨɨ'³oo' coon'¹³ jilaa'²¹ fa'í².

26 ’Lɨ́ɨ¹ fúu² 'naa' jileei'²¹ 'in faa'²¹ tsá² tyʉ́² tyii' nano tsʉ la joon gajmaa¹a 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ tya'a coon'¹³ 'in gacwo¹ júu³ gó² lawa júu³ tyʉ́².

Faa'²¹gɨ Jesús jin'²in:

27 ―Pe jilee'²¹naa' 'in nuu¹u júu³ tyiia fuu²¹²uu 'elo: Cwoli'iin²¹²moo' jileei'²¹ 'in 'eei'¹ 'naa'. Joongɨ jmaa²aa' jilaa'²¹ 'e tyʉ́² tya'a. 28 Cwauncwaa'³naa' jileei'²¹ 'in un'lɨɨi'³ 'naa'. Mɨ́²ɨɨ' 'wii²¹² tya'a tyani Dios jileei'²¹ 'in cwo¹ tsaa² 'naa'. 29 Wana 'in gapó² cataain²¹ ni'¹'i, cwoo'¹³'o wa'a pó² 'e cataain²¹gɨ do. Wana 'in gatyí² 'mɨ'² tyíia² tyi'i cwoo'¹³'o cwotyaan²¹ jon 'e 'mɨ'² tyii'¹³'i. 30 Cwoo'¹³ doñi'iin 'in gamɨ́¹. Wana 'in gacón² 'e 'óo²‑o'o jo mɨ́ɨ²gɨ'ɨ. 31 Jmaa²aa' tya' tsá² xeei'²¹ ce jilaa'²¹ 'e 'iin²¹²naa' 'e jmá¹ tsá² tyii'.

32 ’Jmaa²aa' 'e tyʉ́² jon' jiin'¹³ tya' 'in tsá² 'in 'néei¹ 'naa' tsʉ tsá² gó² jmoo¹o 'e tyʉ́² tya' jiin'¹³ 'in 'iin²¹²mo. 33 Jo jmaa²aa' 'e tyʉ́² wana jmoo²oo' tyʉ́²‑ʉ jiin'¹³ tya' 'in tyúi¹ coon'¹³ 'naa' tsʉ cagɨ 'in jo tyú¹mo jmoo¹o la joon. 34 Joongɨ jo jmaa²aa' 'e tyʉ́² wana tyíi²oo' jiin'¹³ coon'¹³ 'e lɨ́ɨ² 'naa' 'e joon'¹³on jilaa'²¹ tún¹ tsʉ la joon jon 'in gó² tyí²o tya' 'in gó². 'ɨ¹‑tsi 'e 'ii'²¹mo jilaa'²¹ tún¹ tya' 'ido. 35 Pe 'naa' 'ná¹ un'nee²¹naa' ce jileei'²¹ 'in 'eei'²¹ 'naa'. 'Ná¹‑a jmaa²aa' jilaa'²¹ 'e tyʉ́¹ tya'a. 'Ná²‑a tyí²oo' tya'a. Cwoo²oo', jo 'e 'ɨ¹gɨ‑'oo' 'e có²gɨɨ' tún¹ jiin'¹³ xʉ. Tsʉ la joon jon lí² lifee'¹gɨ jilaa'²¹ 'e cwo'¹ Dios 'naa'. Joon la joon líin²naa' jóon¹ Dios 'in Ñíi¹gɨ. Tsʉ 'in feei'¹‑tsi 'ii coon'¹³ jileei'²¹ 'in jo cwoo'²¹ 'maa'¹³i 'ii coon'¹³ jileei'²¹ 'in gó². 36 Cwoli'woo¹‑'oo' jon la 'woo¹‑tsi Ñʉ'¹ʉ'.

'E'²gɨ Jesús tsá² gajin'²in:

37 ―Jo cwó²oo' tsaa² tya' tsaruu'²¹naa' la joon jon Dios jo icwó¹ tsaa² tyii'. Jo piin²¹²naa' tsá² xeei'²¹ la joon jon Dios jo píin² 'naa'. 38 Cwoo'¹³gɨɨ' tsá² xeei'²¹ 'e tyʉ́² la joon jon cwo'²gɨ Dios 'naa' 'e tyʉ́². Mo tyaa¹ 'ii'²¹ tyii' coon'¹³ 'mó² 'ii'²¹ cwuu²¹ rǿøi²gɨ tó²oo'. Tá²gɨ táa²aa'. Nijmaa¹ Dios 'ii'²¹ tyii' coon'¹³ 'ii'²¹ 'e 'naa' gajmee'¹³ 'naa' to² coon'¹³ tsá² xeei'²¹.

39 Jesús gasɨɨ'²¹gɨ tsá² cwáain¹ lo:

―Jo lii'¹i jaain²¹ tsatiuui² 'méei² jaain²¹gɨ tsatiuui² tsʉ la jiwáa²mo ixuu'²¹i coon²¹ tsi too²¹. 40 Xʉfiin'¹³ cwo'²‑tsi 'áai¹ 'in untsáa¹ do pe jo lí² tɨ́ɨi²gɨ jiin'¹³ la tɨ́ɨi² tɨfo'² tya'a. Pe mo natɨ́ɨi² tyʉ́²‑ʉ itɨ́ɨi² la tɨ́ɨ² tɨfo'² tya'a.

41 ’Áai¹ jo tyan¹ to² lí² jǿø¹³'ø coon²¹ tyi¹ 'yʉ unni² ruu'²¹'u. Pe joon jo mo tyaan²du'u cwáain¹ coon²¹ po'mó² sɨcu'³ unni'²'i 'wo'o. 42 ¿Xiiala tá²‑'o'o fu'³'u ruu'²¹'u?: “Ru'¹u' cwodu' tyíi³ii tyi¹ 'yʉ unni'²'i.” Pe jo mo tyan¹du'u cwáain¹ xiiala lɨ́¹ po'mó² 'yʉ unni'²'i 'wo'o. ¡Tsá² tajuui²¹ 'nʉ! Tyi²du' jéei¹ po'mó² 'yʉ unni'²i joongɨ lí² jǿø¹³'ø 'e lí² tyi'³'i tyi¹ 'yʉ unni² ruu'²¹u ―gajin'² Jesús.

43 Faa'²¹gɨ Jesús jin'²in:

―Jo sá² 'mó² 'oofuu²¹ tyʉ́² 'e cwo¹ 'oofuu²¹ gó² jon'gɨ sá² 'mó² 'oofuu²¹ gó² 'e cwo¹ 'oofuu²¹ tyʉ́². 44 Cwii¹ tsá² 'mó² 'e 'ɨ́ɨ¹ 'oofuu²¹ coon'¹³ 'oofuu²¹ sɨ'ɨ́ɨ¹. Jo cun¹ tsá² mɨ'³ cworíi³ 'e tsi wuu²¹ tóon¹ fii'¹. 45 Jileei'²¹ tsá² tyúi¹ faa'²¹o jilaa'²¹ 'e tyʉ́²‑ʉ tsʉ tsi alma tya'o náa¹ jilaa'²¹ 'e tyʉ́². Jileei'²¹gɨ tsá² gó² faa'²¹o jilaa'²¹ 'e go tsʉ tsi alma tya'o náa¹ jilaa'²¹ 'e gó². Ce jilaa'²¹ 'e gafaa'²¹ tsá² coon'¹³ 'oo²o 'e jalí² tsi alma tya'a tsá² joon.

46 Jesús jin'²in:

―'Naa' fuu'²¹ jna: “Ña'ñʉ'¹ʉ'.” Pe jogɨ jmoo²oo' la to² tyʉ'³ʉʉ. 47 Fú³duu 'naa' xiiala lɨ́ɨi² jileei'²¹ 'in jalíin² janʉ́ʉ² júu³ tyiia, joongɨ jmoo¹o la to² tyʉ'³ʉʉ. 48 Lɨ́ɨ¹i lawa jaain²¹ tsañʉʉ'¹ 'in gajmaa'¹² coon²¹ 'nʉ́¹. Pe nifu ga'iin¹in 'o'² lɨɨlɨ¹. Joongɨ gajmaa¹a tɨɨfuu²¹ ni cuun²¹² do. Joon la joon mo gali'láai² jmɨɨ²¹ do lɨ́ɨ¹ ga'la'²a 'e 'nʉ́¹ do. Pe jo galɨ'²ɨ gatyíian² tsʉ 'wii'¹³ ni cuun²¹² lɨ́¹ tɨɨfuu²¹ do. 49 Pe jileei'²¹ 'in nuu¹un joon jo jmoo¹o la to² tyʉ'³ʉʉ lɨ́ɨi² lawa jaain²¹ tsañʉʉ'¹ 'in gajmaa'¹²a 'nʉ́¹ ni 'wó². Jo 'ee tɨɨfuu²¹ gasii'²¹i. Joon mo gali'láai² jmɨɨ²¹ joon gatyíian²o 'e 'nʉ́¹ do. Joon gacɨ'²mo. Joon nga'ɨ́ɨ¹ coonti ―jin'² Jesús.