13
Juúh⁴ chiáh² ja̱y³ hi³ ga³jmee⁴ jma²
(Mr. 4:1-9; Lc. 8:4-8)
Ja̱³ba² jmɨɨ́¹ mɨ²ja̱³ cá⁴bí⁴hɨɨ́y⁴ Jesús ja̱³ ŋaá² cá⁴dxá⁴güe³ xi² niaá² dxaá² gaáy³ ja̱³. Mɨ²ja̱³ hi²xiáh³ fɨɨ́y⁴ dsa³ cá⁴ná⁴cua̱a̱yh⁴² duh³ hí⁴dah²joóy², hi³ja̱³ gá⁴hí³ he̱é̱yh³ ca̱a̱³ maá² duh³ gá⁴guá³ nɨɨ́⁴. Ja̱³ba² gá⁴cueeyh⁴ diáh⁴ dsa³ ja̱³ ñiíh² sɨɨ́¹ ji̱h²nɨɨh¹ jmɨɨ³ ja̱³. Mɨ²ja̱³ hi²xiáh³ ñuú³ hi³ gá⁴heé⁴ diáh⁴ joó⁴ jmáyh² juúh⁴ ba² jmeéh⁴ diáh⁴. Liáh³la³ gá⁴féh³:
―Ja̱y³ dsaá⁴ hi³ ga³jmee⁴ jma² ŋaá² cá⁴dxá⁴jmeé³ jma² chiáh². Liáh³ca̱á̱h³ saa⁴ mɨ¹ju̱³ ja̱³ mɨ²ja̱³ ca³liuh² mɨɨ¹ ja̱³ gá⁴saá⁴ dxah²fi¹, mɨ²ja̱³ bí⁴dxí̱⁴ diáh⁴ ta̱³ duh³ cá⁴dah²cuh³. Ca³liuh² ja̱³ gá⁴saá⁴ jee⁴² na¹cu̱ú̱¹ xi² há⁴hé³ na³fáyh⁴ xa³ ji̱i̱⁴, hi³ja̱³ gá⁴ñii³ ji̱³nɨɨ́⁴ chiaah¹ hi³ há⁴hé³ mɨh² dxaah¹vó⁴. Joó⁴ liáh³ gá⁴yéy⁴ ñíh² ja̱³ mɨ²ja̱³ cá⁴lɨ́⁴fi̱i̱¹, chiaah¹ há⁴hé³ xiaa³ juh³ jmaá⁴ hi³ja̱³ cá⁴lɨ́⁴chiu̱u̱³. Ca³liuh² ja̱³ gá⁴saá⁴ jee⁴² xaah¹ ta̱á̱², hi³ja̱³ liáh³ cá⁴lɨ́⁴cah² diáh⁴ ta̱á̱² ja̱³ mɨ²ja̱³ gá⁴liaá³ cáh³ti³² xaah¹ cuɨɨ³ ya³dsɨ² ja̱³. Joó⁴ ca³liuh² ja̱³ gá⁴saá⁴ xi² jmáyh² vó⁴, hi³ja̱³ si¹ gá⁴cuó³. Xa³ hi³ gá⁴cuó³ máh⁴ ca̱a̱³ ñá⁴laá³ mɨɨ¹ hi³ ca̱a̱³ xaah¹, xa³ hi³ gá⁴cuó³ sesenta, xa³ hi³ gá⁴cuó³ dxiá⁴dxiá³. Hi³ niaá⁴ hí⁴nuú⁴ cua²niuú³.
He²chiaah¹ hi³ chie̱é̱yh¹ juúh⁴ ba² gá⁴liúy² diáh⁴
(Mr. 4:10-12; Lc. 8:9-10)
10 Mɨ²ja̱³ cá⁴dxá⁴jé̱yh⁴ diáh⁴ xɨh³chie̱y³² xi² jey¹ ja̱³, duh³ cá⁴dah²ŋɨɨ́h⁴ juúh⁴, liáh³la³ cá⁴dah²sɨɨ́h⁴:
―¿He²chiaah¹ hi³ chie̱é̱yh¹ juúh⁴ ba² ga³liu⁴²u³ diáh⁴ dsa³ nɨ³?
11 Mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ Jesús ja̱³, liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴:
―Chiaah¹ hí⁴bí⁴dsaay⁴ ba² niaá⁴ah³ Dios nɨ³ liáh³xɨ³ niaá⁴ hí⁴jmeé⁴ chiáh² diáh⁴ dsa³ hi³ na³ma² dsa³jéy⁴, joó⁴ há⁴hé³ hí⁴bí⁴dsaay⁴ diáh⁴ hi³nɨy³². 12 Chiaah¹ hi³ mɨ³xa³ ca³liuh² chiáh², hi³hí̱³ hí⁴tɨ̱́y⁴ gɨh¹ ñuú³, duh³ hí⁴sa³ ñuú³ cáh³ti³² chiáh². Joó⁴ hi³ há⁴hé³ xa³ chiáh², hi³hí̱³ hí⁴booy⁴² jɨɨ⁴ ca³liuh² hi³ xa³ chiáh². 13 Hi³ja̱³ ba² nɨ³ chie̱é̱yh¹ juúh⁴ ga³liu⁴²á² diáh⁴ dsa³ nɨ³. Duh³ gu³xɨ³ ba² ma³dah²joó², joó⁴ hí⁴lí³ liáh³xɨ³ hi³ há⁴hé³ ma³dah²joó² ba². Gu³xɨ³ ba² ca³dah²nuu³, joó⁴ há⁴hé³ hí⁴dsaay⁴ diáh⁴ cáh³ti³². 14 Hi³ja̱³ he̱é̱yh³ ba² cɨ̱ɨ̱yh³² diáh⁴ hi³nɨy³² liáh³xɨ³ gá⁴féh³ profeta Isaías, hi³ gá⁴féh³ liáh³la³:
Gu³xɨ³ ba² ma² jáh³ tiaah² hi²nuu³ah³ joó⁴ há⁴hé³ hí⁴dsaa⁴ah³,
gu³xɨ³ ba² hi²joó³ah³ joó⁴ há⁴hé³ hi²ca̱³ah³ cua̱a̱y¹ná².
15 Chiaah¹ há⁴hé³ máh⁴ chi³liíh⁴ diáh⁴ la³,
hi³ja̱³ jmáyh² hi³ mɨ³hee³² bɨh¹ ca³dah²nuu³.
Ma³cu̱y⁴ mɨ¹ñi² diáh⁴, duh³ há⁴hé³ máh⁴ hí⁴dah²joó².
Há⁴hé³ máh⁴ ca³dah²nuu³ dxú⁴,
ñé⁴ há⁴hé³ máh⁴ dsaay⁴ diáh⁴ dxú⁴,
há⁴hé³ máh⁴ hí⁴jooy³ hí⁴dah²tá⁴ hí⁴dah²hɨ́⁴ dxú⁴ duh³ hi²bi³liaá¹á⁴ diáh⁴.
16 ’Joó⁴ hi²xiáh³ dxú⁴ chia̱á̱²ah³ niaá⁴ah³, chiaah¹ ga³joó³ah³ dxú⁴ cáh³ti³² baáy⁴ ga³nuu³ah³ dxú⁴ cáh³ti³². 17 Jmɨ́yh³he̱é̱yh³ cáh³ti³² hi²fooh¹á² niaá⁴ah³: Hi²xiáh³ fɨɨ́y⁴ diáh⁴ profetas baáy⁴ dsa³ dxuy⁴ gá⁴lɨ́⁴ dsɨ́² hí⁴dah²joó² hi³ ga³joó³ah³ niaá⁴ah³ nɨ³ joó⁴ há⁴hé³ cá⁴dah²joó². Gá⁴lɨ́⁴ dsɨ́² diáh⁴ hí⁴dah²nuú⁴ hi³ ga³nuu³ah³ niaá⁴ah³ nɨ³ joó⁴ há⁴hé³ cá⁴dah²nuú³.
Liáh³la³ niaá⁴ hí⁴féh³ juúh⁴ chiáh² hi³ ga³jmee⁴ jma²
(Mr. 4:13-20; Lc. 8:11-15)
18 Liáh³la³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³:
―Niuu³ah³ liáh³xɨ³ ná⁴lɨ¹ juúh⁴ chiáh² hi³ ga³jmee⁴ jma² nɨ³. 19 Ju̱³ hi³ gá⁴saá⁴ dxah²fi¹ nɨ³, niaá⁴ hí⁴féh³ ja̱y³ hi³ ga³nuu³ liáh³xɨ³ ga³jmee⁴ Dios nɨ³ jmɨɨyh⁴²güii³ baáy⁴ há⁴hé³ hí⁴dsaay⁴. Chiaah¹ ga³guáy³ hi³há⁴dxúy⁴ nɨ³ duh³ ga³booy³ ca̱á̱h³ hi³ mɨ³na³jniaa³ fáh⁴ji̱í̱h⁴ chiáh² ja̱³. 20 Ju̱³ hi³ gá⁴saá⁴ jee⁴² na¹cu̱ú̱¹ nɨ³, niaá⁴ hí⁴féh³ ja̱y³ hi³ ga³nuu³ fáh⁴liu⁴ nɨ³, hi²xiáh³ niaá⁴ chiáh² xé̱yh² liáh³ca̱á̱h³ nuu³. 21 Joó⁴ na³lɨ́y⁴ liáh³xɨ³ ca̱a̱³ xaah¹ hi³ há⁴hé³ xiaa³ juh³ jmaá⁴, hi³ja̱³ há⁴hé³ hí⁴tiaá⁴ voó³. Chiaah¹ mɨ² mɨ³cɨ̱yh³beeyh³², hu̱² gɨh³ mɨ² mɨ³dah²jmeéh⁴ mɨ³hee³² vih²chiaah¹ fáh⁴liu⁴ nɨ³ mɨ²ja̱³ hí⁴tiú² ca̱á̱h³. 22 Ju̱³ hi³ gá⁴saá⁴ jee⁴² xaah¹ ta̱á̱² nɨ³ niaá⁴ hí⁴féh³ ja̱y³ hi³ ga³nuu³ fáh⁴liu⁴ nɨ³, joó⁴ hi²xiáh³ ga³ta³ ga³hɨ³ ñuú³ chiáh² hi³ xa³ jmɨɨyh⁴²güii³ la³. Ba² hi²xiáh³ ca³lɨ³taay³ vih²chiaah¹ hi³ niaá⁴ hí⁴xaa³². Jɨɨ⁴ hi³nɨ³ ga³jmee⁴ ga³tuu⁴ ca̱á̱h³ fáh⁴liu⁴ nɨ³ hi³ja̱³ na³lɨ́y⁴ liáh³xɨ³ xaah¹ hi³ jmáyh² meeh¹mɨɨ́yh³ ba². 23 Joó⁴ ju̱³ hi³ gá⁴saá⁴ xi² jmáyh² vó⁴ nɨ³, niaá⁴ hí⁴féh³ ja̱y³ hi³ ga³nuu³ fáh⁴liu⁴ baáy⁴ ca³lɨ³dsaay⁴ hi³ja̱³ hí⁴lii⁴ hi³ ca³dsa³taáy³ dxú⁴. Na³lɨ́y⁴ liáh³xɨ³ ca̱a̱³ xaah¹ hi³ ga³cuo⁴ dxú⁴ mɨɨ¹. Xa³ hi³ gá⁴cuó³ ca̱a̱³ ñá⁴laá³ mɨɨ¹, xa³ hi³ ga³cuo⁴ tú̱⁴ná⁴dxiá³ dsɨ³² dxiaá³ mɨɨ¹, xa³ hi³ ga³cuo⁴ dxiá⁴dxiá³ mɨɨ¹.
Juúh⁴ chiáh² nuu³ mɨ³hee³² hi³ gá⁴sa³ jee⁴² trigo
24 Gá⁴jmeé³ dxaáh² juúh⁴ Jesús ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³:
―Liáh³xɨ³ ga³jmee⁴ Dios nɨ³ jmɨɨyh⁴²güii³ ga³ji̱i̱h⁴ ree³ liáh³xɨ³ gá⁴lɨ́⁴ xi²nuu³ chiáh² ja̱y³ dsa³ hi³ gá⁴haá² ju̱³ dxú⁴. 25 Joó⁴ liáh³ca̱á̱h³ na³guɨ̱ɨ̱y³ diáh⁴ ja̱³, mɨ²ja̱³ ñií¹ enemigo chié̱y² dsa³ ja̱³ duh³ ya²haá² nuu³ mɨ³hee³² jee⁴² cuɨɨ³ chiáh². Ca̱a̱³ ya²jmeé³ liáh³ja̱³ ba² ja̱³ba² ŋáyh² ca̱á̱h³. 26 Liáh³ mɨ³jɨ̱ɨ̱⁴² baáy⁴ mɨ³xa³ lii¹ xaah¹ cuɨɨ³ ja̱³, mɨ²ja̱³ mɨ³lii⁴ hi³ caah⁴ nuu³ mɨ³hee³². 27 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ dah²ya²féh³ diáh⁴ xɨh³chie̱y³² fii² cuɨɨ³ ja̱³ dah²ya²xɨɨh⁴² ñaá²: “Dia², hi²xiáh³ dxú⁴ ju̱³ hi³ gá⁴haáy² xi²nuu³ chiú̱h²u³ nɨ³ ¿xiah² ba² nɨ³ já² nuu³ mɨ³hee³² nɨ³?” 28 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ fii² diáh⁴ ja̱³: “Ja̱y³ enemigo ba² nɨ³ ya²jmeé³ hi³ nɨ³.” Mɨ²ja̱³ liáh³la³ cá⁴dah²sɨɨ́h⁴ fii² diáh⁴ ja̱³: “¿Xɨ² naay³ dsa³dxia⁴²ah¹ dsa³ra̱a̱⁴²ah¹ nuu³ mɨ³hee³² nɨ³?” 29 Joó⁴ mɨ²ja̱³ liáh³la³ ba² gá⁴féh³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴: “Haá², chiaah¹ foóh¹ hi²ra̱a̱⁴²ah³ ji̱í̱⁴ xaah¹ cuɨɨ³ nɨ³ chie̱é̱yh¹ nuu³ mɨ³hee³² nɨ³. 30 Na³fáyh⁴ cuó¹ah³ je² cua²dsa³ji̱i̱⁴² chie̱é̱yh¹ cuɨɨ³ nɨ³ hí⁴tɨ́⁴ lɨ́⁴ hiíh⁴ hí⁴raa³ ba². Mɨ²ja̱³ dsa³jéy⁴ hi²taáyh⁴ ta² hí⁴dah²dxa³chie̱e̱yh⁴² diáh⁴ mozos nɨ³ nuu³ mɨ³hee³² baáy⁴ hí⁴dah²ñuú⁴ chiáh² chiáh² ya̱á̱³ duh³ hí⁴caa³. Mɨ²ja̱³ ba² hí⁴dah²jniaa³ dxú⁴ mɨ¹cuɨɨ³ ya³dsɨ² nɨ³ xi² ga³jmee⁴ hí⁴jniaa³.”
Juúh⁴ chiáh² ju̱³ chiáh² mostaza
(Mr. 4:30-32; Lc. 13:18-19)
31 Ba² gá⁴jmeé³ dxaáh² juúh⁴ Jesús ja̱³, liáh³la³ gá⁴féh³:
―Liáh³xɨ³ ga³jmee⁴ Dios nɨ³ jmɨɨyh⁴²güii³ ga³ji̱i̱h⁴ ree³ liáh³xɨ³ xi²nuu³ chiáh² ja̱y³ dsa³ hi³ gá⁴haá² mɨɨ¹ ju̱³ chiáh² mostaza. 32 Chiaah¹ mɨ¹píh⁴ cáh³ti³² ju̱³ chiáh² mostaza nɨ³ liáh³xɨ³ gɨh¹ dxaáh² ju̱³. Joó⁴ mɨ² ma³lɨ³gaáy³ xaah¹ nɨ³, mɨ²ja̱³ hi²xiáh³ gaáy³ ga³lɨ́³, hi³ja̱³ ga³jooy³ ca³dah²jmee⁴ sɨɨ² diáh⁴ ta̱³ nɨ³ jee⁴² guaa³.
Gá⁴jmeé³ Jesús ja̱³ juúh⁴ chiáh² levadura
(Lc. 13:20-21)
33 Ba² gá⁴jmeéh⁴ diáh⁴ ca̱á̱h³ dxaáh² juúh⁴:
―Liáh³xɨ³ ga³jmee⁴ Dios nɨ³ jmɨɨyh⁴²güii³ ga³ji̱i̱h⁴ ree³ liáh³xɨ³ ga³lɨ́³ levadura liu³u²xɨ³ ja̱y³ mɨ́³ hí⁴caáh⁴ nɨ³ hiíh⁴ bih³ fɨ² cuɨɨ³. Hí⁴tiaá⁴ hí⁴bá⁴ liáh⁴jɨ³ lɨ́⁴ ca̱² ja̱³ gu³xɨ³ ba² ca³liuh² ba² levadura.
34 Jɨɨ⁴ lɨ́⁴ hi³ja̱³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴ dsa³ ja̱³ joó⁴ chie̱é̱yh¹ juúh⁴ ba² ga³liuy³² diáh⁴. Há⁴hé³ ga³liuy³² diáh⁴ cáh³ti³² hi³ há⁴hé³ chie̱é̱yh¹ juúh⁴ ja̱³. 35 Liáh³ja̱³ gá⁴lɨ́⁴ duh³ hí⁴lí³ liáh³xɨ³ gá⁴féh³ ja̱y³ profeta:
Jmáyh² juúh⁴ ba² chie̱é̱yh¹ hi²liuy⁴²,
hi²jmeey⁴² juúh⁴ liáh⁴jɨ³ hi³ na³ma² liáh³nɨɨh¹ mɨ³niaá² jmɨɨyh⁴²güii³.
Liáh³la³ niaá⁴ hí⁴féh³ juúh⁴ chiáh² nuu³ hi³ mɨ³hee³²
36 Mɨ²ja̱³ gá⁴dxeéy² juúh⁴ Jesús ja̱³ chie̱é̱yh¹ diáh⁴ dsa³ ja̱³ duh³ ja̱³ba² gá⁴hii³² xɨ¹ñúh⁴. Mɨ²ja̱³ nɨɨ́⁴ cá⁴dxá⁴jé̱yh⁴ yeey⁴ diáh⁴ xɨh³chie̱y³² ja̱³ duh³ liáh³la³ cá⁴dah²sɨɨ́h⁴:
―Xɨɨh² jniaah¹ he² nɨ³ niaá⁴ hí⁴féh³ juúh⁴ chiáh² nuu³ mɨ³hee³² nɨ³.
37 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴:
―Ja̱á̱² Dsa³ nɨ³ nɨ³ ga³haa³² mɨ¹ju̱³ hi³ dxú⁴, 38 baáy⁴ jmɨɨyh⁴²güii³ la³ nɨ³ ná⁴lɨ¹ vó⁴ xi² ga³haa³². Diáh⁴ dsa³ hi³ na³hiiy⁴ chiáh² Dios nɨ³ na³lɨ́y⁴ mɨ¹ju̱³ hi³ dxú⁴, baáy⁴ diáh⁴ dsa³ chié̱y² hi³há⁴dxúy⁴ nɨ³ na³lɨ́y⁴ nuu³ mɨ³hee³². 39 Baáy⁴ enemigo hi³ ga³haa³² nuu³ mɨ³hee³² nɨ³, hi³nɨy³² nɨ³ hi³há⁴dxúy⁴. Hi³ hí⁴raa³ cuɨɨ³ nɨ³, hi³ nɨ³ nɨ³ niaá⁴ hí⁴féh³ hi³ hí⁴hɨɨ́⁴ ñi² jmɨɨyh⁴²güii³, baáy⁴ diáh⁴ hi³ hí⁴dah²ca̱a̱⁴ cuɨɨ³ hi³ hí⁴raa³ nɨ³, hi³nɨy³² nɨ³ diáh⁴ ángeles. 40 Liáh³xɨ³ hí⁴lí³ chiáh² nuu³ mɨ³hee³² hi³ hí⁴ra̱a̱y⁴² duh³ dsá⁴taah² dxaah¹ xi³ nɨ³, liáh³ja̱³ hí⁴lí³ chiáh² diáh⁴ dsa³ mɨ² mɨ³hí⁴hɨɨ́⁴ ñi² jmɨɨyh⁴²güii³. 41 Ja̱á̱² Dsa³ nɨ³ hí⁴xɨ́y⁴ diáh⁴ ángeles chié̱y² xi² ga³chiuuh³² hiíh⁴ duh³ dsá⁴tieey³ diáh⁴ hi³ ca³dah²bi³taay³ diáh⁴ dsa³ baáy⁴ liáh⁴jɨy³ diáh⁴ hi³ ca³dah²jmee⁴ mɨ³hee³². 42 Mɨ²ja̱³ hí⁴dah²taayh³ ñuúh⁴ vɨ̱ɨ̱́¹ xi² na³tiey⁴ xi³. Nɨɨ́⁴ hí⁴dah²jláy² baáy⁴ hí⁴dah²jñúy² lɨ́⁴ oóyh² na¹ja̱² diáh⁴. 43 Mɨ²ja̱³ diáh⁴ hi³ dɨ³nieeyh⁴² xiaa³dsaa³² nɨ³, xɨ³ ba² hi³ hí⁴dah²dxiíh² xi³ liáh³xɨ³ yaa² ñíh² ba², xi² jey¹ Jmii³ diáh⁴ nɨ³ chiuuh³² hiíh⁴. Hi³ niaá⁴ hí⁴nuú⁴ cua²niuú³.
Juúh⁴ chiáh² cuu² hi³ na³haá³
44 ’Liáh³xɨ³ ga³jmee⁴ Dios nɨ³ jmɨɨyh⁴²güii³ ga³ji̱i̱h⁴ ree³ liáh³xɨ³ ga³lɨ́³ cuu² hi³ na³haá³ dxaah¹vó⁴. Chiaah¹ liu³u²xɨ³ ja̱y³ dsa³ hí⁴dxaah⁴ xi² na³haá³ ñuú³ cáh³ti³² cuu², mɨ²ja̱³ hí⁴haá² ca̱á̱h³. Cua̱a̱y¹ná² gaáy³ dɨ́h¹ niaá⁴. Mɨ²ja̱³ hí⁴nɨɨ́⁴ jɨɨ⁴ lɨ́⁴ hi³ xa³fáh³ chiáh² duh³ hí⁴lá² vó⁴ xi² na³haá³ cuu² ja̱³.
Juúh⁴ chiáh² ca̱a̱³ perla hi³ fáh⁴yeey¹ dɨ́h¹ liih²
45 ’Ba² liáh³xɨ³ ga³jmee⁴ Dios nɨ³ jmɨɨyh⁴²güii³ ga³ji̱i̱h⁴ ree³ liáh³xɨ³ ja̱y³ hi³ ga³nɨɨ⁴ ga³jmee⁴ hi³ chie⁴ji̱i̱⁴ naah³² diáh⁴ perlas hi³ dxú⁴ cáh³ti³². 46 Mɨ² ma³dsaáh⁴ ca̱a̱³ perla hi³ bií⁴ liih² sɨɨ́⁴, mɨ²ja̱³ dsaa³² dsá⁴nɨɨ́³ jɨɨ⁴ hi³ xa³ chiáh² duh³ hí⁴jooy³ hí⁴lá² hi³ ma³dsaáh⁴ ja̱³.
Gá⁴jmeé³ juúh⁴ Jesús ja̱³ chiáh² má²
47 ’Ba² liáh³xɨ³ ga³jmee⁴ Dios nɨ³ jmɨɨyh⁴²güii³ ga³ji̱i̱h⁴ ree³ liáh³xɨ³ ga³lɨ́³ mɨ² mɨ³hí⁴tia̱a̱h⁴² ca̱a̱³ má² he̱é̱yh³ jmɨ́⁴ñih¹ duh³ dsá⁴taáyh¹ liáh⁴jɨy³ nieey³² diáh⁴ hi³tieéyh¹ jmɨɨ³. 48 Mɨ² ma³ca̱yh⁴ má² ja̱³, mɨ²ja̱³ hí⁴dah²seéh⁴ ji̱h²nɨɨh¹ jmɨɨ³. Mɨ²ja̱³ hí⁴dah²güe³ hí⁴dah²dxɨy³ diáh⁴ hi³tieéyh¹ jmɨɨ³ ja̱³. Hí⁴dah²taayh³ dxú⁴ he̱é̱yh³ mɨh³ diáh⁴ hi³ dxúy⁴ baáy⁴ hí⁴dah²ta̱a̱y³² ba² diáh⁴ hi³ há⁴hé³ dxúy⁴. 49 Liáh³ja̱³ hí⁴lí³ mɨ² mɨ³hí⁴hɨɨ́⁴ ñi² jmɨɨyh⁴²güii³. Mɨ²ja̱³ hí⁴voóy⁴ diáh⁴ ángeles duh³ hí⁴dah²guáy² ca³jaa¹ diáh⁴ dsa³ hi³ mɨ³hey³² baáy⁴ ca³jaa¹ diáh⁴ hi³ xe̱y³ dxú⁴. 50 Baáy⁴ hí⁴dah²taayh³ diáh⁴ hi³ há⁴hé³ xe̱y³ dxú⁴ nɨ³ ñuúh⁴ vɨ̱ɨ̱́¹ xi² na³tiey⁴ xi³. Nɨɨ́⁴ hí⁴dah²jláy² baáy⁴ hí⁴dah²jñúy² lɨ́⁴ oóyh² na¹ja̱² diáh⁴.
Ca³jaa¹ chiáh² hi³mɨɨ³² baáy⁴ hi³ mɨ³dsaáy⁴
51 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴:
―¿Xɨ² ma³lɨ³dsaa⁴ah³ jɨɨ⁴ hi³la³?
Mɨ²ja̱³ liáh³la³ cá⁴dah²féh³ cá⁴dah²sɨɨ́h⁴:
―Ja̱a̱¹ ma³lɨ³dsaa⁴²ah¹ ba² Ñuyh⁴.
52 Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴ ca̱á̱h³:
―Ja̱y³ dsa³he⁴ hi³ cui̱i̱³ dxú⁴ cáh³ti³² liáh³xɨ³ ga³jmee⁴ Dios nɨ³ jmɨɨyh⁴²güii³, na³lɨ́y⁴ ree³ chie̱é̱yh¹ ja̱y³ fii² ñú² hi³ xa³ na³jniaa³ dxú⁴ chiáh². Chiaah¹ ñi³² ba² hí⁴caáh² hi³mɨɨ³² baáy⁴ ñi³² ba² hí⁴caáh² hi³ mɨ³dsaáy⁴ chiáh².
Ñéyh¹ Jesús fɨɨ³ Nazaret
(Mr. 6:1-6; Lc. 4:16-30)
53 Liáh³ gá⁴jooy³ gá⁴jmeé³ diáh⁴ juúh⁴ Jesús ja̱³, mɨ²ja̱³ ŋáyh². 54 Liáh³ca̱á̱h³ gá⁴dxéyh² vó⁴ chiáh² ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴laá⁴ mɨ³heé⁴ diáh⁴ dsa³ ñuúh⁴guah³ liuh² chiáh² diáh⁴ ja̱³, hi³ja̱³ hi²xiáh³ dsaay³² dsɨ́² diáh⁴ dsa³ ja̱³, liáh³la³ dah²féh³:
―¿Xiah² nɨ³ ma³bi³tɨ̱y⁴ hi³ bií⁴ jmɨɨh⁴dsaay⁴ nɨ³? ¿Jmiih⁴² nɨ³ hi³ dɨ́h¹ ca̱a̱³ fáh⁴lí³ ba² ga³jmee⁴ hi³la³ hi³nɨ³? 55 ¿Xɨ² há⁴hí̱³ ja̱á̱² tɨ³²ma³ nɨ³? ¿Xɨ² há⁴hí̱³ María nɨ³ xaá¹? ¿Xɨ² há⁴hí̱³ du³ñuúh² Jacobo nɨ³, José, Simón baáy⁴ Judas? 56 Ha̱á̱¹ dɨ³nieeyh⁴² ba² la³ diáh⁴ mɨ́⁴oóyh² nɨ³. ¿Hi³ja̱³ jmiih⁴² nɨ³ ma³jmeé³ ma³tɨ̱́y³ gɨh³ hi³nɨy³² liáh³xɨ³ jmee⁴ nɨ³?
57 Mɨ²ja̱³ cá⁴lɨ́⁴cɨ̱ɨ̱y³² diáh⁴ cáh³ti³² chie̱é̱yh¹ Jesús ja̱³. Hi³ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴ diáh⁴:
―Diáh⁴ dsa³ xiaáh³ fɨɨ³ hi²xiáh³ dɨ³nieéy² ja̱y³ profeta, joó⁴ fɨɨ³ chiáh², há⁴hé³ dɨ³nieéy², ñé⁴ diáh⁴ ja̱á̱¹ hi³chie̱y³² há⁴hé³ dɨ³nieéy².
58 Hi³ja̱³ há⁴hé³ na³fáyh⁴ ñuú³ fáh⁴lí³ gá⁴jmeé³ nɨɨ́⁴ chiaah¹ hi³ há⁴hé³ na³fáyh⁴ dsa³taáy³ diáh⁴ ja̱³.