18
¿Hi̱² na²nɨy¹ nɨ³ gaáy³ gɨh¹?
(Mr. 9:33-37; Lc. 9:46-48)
Mɨ²ja̱³ cá⁴dxá⁴jé̱yh⁴ xi² hiíy⁴ Jesús ja̱³ diáh⁴ xɨh³chie̱y³² duh³ cá⁴dah²ŋɨɨ́h⁴ juúh⁴, liáh³la³ cá⁴dah²sɨɨ́h⁴:
―¿Hi̱² na²nɨy¹ nɨ³ hí⁴lí³ gɨh¹ ná⁴ŋɨy¹ xi² ga³chiuuh³² hiíh⁴ Dios nɨ³?
Mɨ²ja̱³ gá⁴té⁴ Jesús ja̱³ gá⁴teé⁴ ja̱y³ xɨ³yu̱u̱y³ duh³ gá⁴xɨ́yh⁴ jee⁴² chiáh² diáh⁴, mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³:
―Jmɨ́yh³he̱é̱yh³ cáh³ti³² hi²fooh¹á² niaá⁴ah³: Xɨ³ há⁴hé³ hi²cuo¹ah³ vo̱ó̱h²ah³ hí⁴lí³ah³ liáh³xɨ³ diáh⁴ xɨ³yu̱u̱y³, mɨ²ja̱³ há⁴hé³ hí⁴jooy³ hí⁴lí³ah³ cua̱a̱y¹ná² chiáh² Dios nɨ³. Hi³ja̱³, hi³ ca³bi³píyh³ ñaá² liáh³xɨ³ xɨ³yu̱u̱y³ la³, hi³nɨy³² nɨ³ hí⁴lí³ ná⁴ŋɨy¹ gɨh¹ xi² ga³chiuuh³² hiíh⁴ Dios nɨ³. Baáy⁴ ja̱y³ hi³ hí⁴tee³ dxú⁴ ja̱y³ xɨ³yu̱u̱y³ liáh³xɨ³ hi³ley³² hi³ fáh⁴ hi³ jniá³, hí̱³ba² jniá³ ja̱³ ma³tee³ hi³ hí⁴jmeé⁴ liáh³ja̱³.
Hi²xiáh³ foóh¹ hi³ hi²yaa⁴²a² oóh²a²
(Mr. 9:42-48; Lc. 17:1-2)
’Dsa³ hi³ ca³bi³taay³ ja̱y³ diáh⁴ mɨ¹píyh⁴ hi³ ca³dsa³taáy³ chieéy⁴ nɨ³, na³fáyh⁴ gɨh¹ hí⁴ñuu² luú¹ na¹cu̱ú̱¹ chiáh² molino chiáh² burro, duh³ hí⁴tie̱e̱yh⁴² he̱é̱yh³ jmɨ́⁴ñih¹ xi² juh³ cáh³ti³². ¡Hi²xiáh³ liáh³dsɨɨ³² diáh⁴ dsa³ jmɨɨyh⁴²güii³ chiaah¹ hi²xiáh³ xa³ hi³ ca³bi³taay³ diáh⁴! Chiaah¹ jmɨ́yh³ liáh³dsaayh⁴ xa³ nɨ³ hi³ nɨ³. Joó⁴ cua̱a̱y¹ná² gaáy³ dɨ́h¹ liáh³dsɨɨ³² dsa³ hi³ ca³bi³taay³ dxeeyh⁴.
’Hi³ja̱³, xɨ³ gua³tɨɨy¹ nɨ³ hí⁴bí⁴taay³ niu³, na³fáyh⁴ gɨh¹ reey⁴² duh³ tia̱a̱³ vɨ̱ɨ̱́³, chiaah¹ dxú⁴ gɨh¹ chiú̱h²u³ hi³ gua³huú²u³ xi² hi²ñí³ ca̱³ñiih³² na³lu² guaa³tɨɨy¹, dxa² hi³ guaay³² na³ca̱á̱⁴u³ dxaah¹ xi³ xi² há⁴hé³ máh⁴ jlɨ́h³ hí⁴ii³ cáh³ti³² nɨ³. Baáy⁴ liu³u²xɨ³ mɨ¹ñíy¹ nɨ³ hí⁴bí⁴taay³ niu³, na³fáyh⁴ gɨh¹ dxɨ́² duh³ tia̱a̱³ vɨ̱ɨ̱́³, chiaah¹ dxú⁴ gɨh¹ chiú̱h²u³ hi³ gua³huú²u³ tuú¹u³ xi² hi²ñí³ ca̱³ñiih³² nɨ³, dxa² hi³ guaay³² na³ca̱á̱⁴u³ dxaah¹ xi³ jee⁴² xi²há⁴dxú⁴ nɨ³.
Juúh⁴ chiáh² dsɨɨ³jaa³ hi³ cá⁴lɨ́⁴taay³ fi¹
(Lc. 15:3-7)
10 ’Há⁴ hi³fáh³ah³ hi³ há⁴hé³ xiáh³ niaáh² diáh⁴ xɨ³yu̱u̱y³ nɨ³. Chiaah¹ yuuh¹ güii³ nɨ³ nieeyh⁴² diáh⁴ ángeles chié̱y² diáh⁴ xɨ³yu̱u̱y³ nɨ³, dah²jooy³² ca̱³ñiih³² Ñuyh⁴ hi³ jey¹ yuuh¹ güii³. 11 Baáy⁴ ca̱a̱³ chiáh² ba² güéy⁴ Ja̱á̱² Dsa³ nɨ³ hi³ hí⁴lieéy² diáh⁴ hi³ na³yeey⁴. 12 ¿Jmiih⁴² ga³ji̱i̱³²ah³ niaá⁴ah³? Liu³u²xɨ³ ja̱y³ dsa³ xe̱y³ ca̱a̱³ ñá⁴laáy³ dsɨɨ³jaa³ chié̱y² baáy⁴ hí⁴tiuuy⁴ ja̱y³, ¿xɨ² há⁴hé³ hí⁴cueeyh³ diáh⁴ hi³ noventa y nueve ja̱³ duh³ dsaa³² dsá⁴nieeyh³ hi³ ma³yeéy⁴ ja̱³? 13 Baáy⁴ xɨ³ nɨ³ hí⁴dxeeyh⁴ yáh¹, mɨ²ja̱³ jmɨ́yh³ hí⁴jé⁴ gɨh¹ dsɨ́² chiáh² hi³ ja̱y³ ja̱³, liáh³xɨ³ diáh⁴ hi³ noventa y nueve hi³ há⁴hé³ ma³yeéy⁴ ja̱³. 14 Hi³ja̱³ ba² liáh³ja̱³ xe̱y³ Ñúh³ah³ hi³ jey¹ yuuh¹ güii³ chie̱é̱yh¹ diáh⁴ mɨ¹píyh⁴, há⁴hé³ niaá⁴ cáh³ti³² hi³ hí⁴dsá⁴yeéy⁴ gu³xɨ³ ja̱y³ diáh⁴.
Ga³jmee⁴ hi²jmee²a² gaáy³ dsɨ³²a² chiáh² du³ñuúh²a²
(Lc. 17:3)
15 ’Hi³ja̱³ xɨ³ ja̱y³ du³ñuúh²u³ hí⁴jmeéh⁴ niu³ mɨ³hee³², mɨ²ja̱³ hi³liúy¹ vo̱ó̱h²u³ chia̱á̱h¹u³ ba². Xɨɨh² liáh³xɨ³ ma³jmeéh⁴ niu³. Xɨ³ nɨ³ hí⁴cui̱i̱³ ñaá² yáh¹, mɨ²ja̱³ ma³tiaá⁴u³ ma³xaah⁴²u³ ca̱á̱h³ du³ñuúh²u³ ja̱³. 16 Joó⁴ xɨ³ há⁴hé³ hí⁴jmeéh⁴ niu³ he̱é̱yh³, mɨ²ja̱³ hi³teey³² ja̱y³aáy⁴ dsa³ñi³² duh³ hí⁴ŋɨɨ́³ fáh⁴liu⁴ chiú̱h²u³ chia̱á̱h¹u³. Chiaah¹ xɨ³ nɨ³ xe̱y³ aáy⁴ aay³ dsa³ñi³² mɨ²ja̱³ hí⁴lii⁴ hi³ he̱é̱yh³ ba² fáh⁴liu⁴ ja̱³. 17 Xɨ³ nɨ³ há⁴hé³ hí⁴jmeé⁴ he̱é̱yh³ chiáh² diáh⁴ dsa³ñi³² ja̱³ mɨ²ja̱³ hi³fooyh³² diáh⁴ dsa³ ñuúh⁴guah³. Joó⁴ xɨ³ há⁴hé³ hí⁴nuú⁴ dsaá² chiáh² diáh⁴, mɨ²ja̱³ hi³jmee³ah³ cua̱a̱y¹ná² hi³ há⁴hé³ ca³dsa³taáy³ ba², liáh³xɨ³ ja̱y³ hi³ há⁴hé³ jey¹ dxú⁴.
18 ’Jmɨ́yh³he̱é̱yh³ cáh³ti³² hi²fooh¹á² niaá⁴ah³: Jɨɨ⁴ hi³ hi²ñuu³ah³ jmɨɨyh⁴²güii³ la³, ba² hí⁴ñuu² yuuh¹ güii³ nɨ³. Baáy⁴ jɨɨ⁴ hi³ hi²sɨɨ́h³ah³ jmɨɨyh⁴²güii³ la³, ba² hí⁴xɨɨh⁴² yuuh¹ güii³ nɨ³. 19 Hi³ja̱³ ga³fooh³²á⁴ niaá⁴ah³ ca̱á̱h³, hi³ liu³u²xɨ³ aá⁴ah³ niaá⁴ah³ hi²dxa³ah³ dxú⁴ dxaah¹vó⁴ la³ he² liáh³nɨ³ hi²ŋɨɨ́¹ah³ chiáh² Dios, mɨ²ja̱³ hí⁴cuoó⁴ ba² niaá⁴ah³ Ñuyh⁴ hi³ jey¹ yuuh¹ güii³ nɨ³. 20 Chiaah¹ xi² na³ŋɨɨyh⁴ aáy⁴ hu̱² aay³ diáh⁴ dsa³ hi³ fáh⁴ hi³ jniá³, mɨ²ja̱³ nɨ³ caah⁴²á⁴ jniá².
21 Mɨ²ja̱³ cá⁴dxá⁴jé̱yh⁴ Pedro ja̱³ rúh⁴ñi² Jesús ja̱³ duh³ gá⁴ŋɨɨ́h⁴ juúh⁴, liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―Ñuyh⁴, ¿jáh¹ tiaah² ga³jmee⁴ hi²jmeey⁴² gaáy³ dsɨy⁴ chiáh² ja̱y³ du³ñuúh²á⁴ hi³ hí⁴jmeéh⁴ jniá³ mɨ³hee³²? ¿Xɨ² dxiaá⁴ tiaah² bih³?
22 Mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ Jesús ja̱³, liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―Há⁴hé³ hi²fooh¹á² niu³ hi³ dxiaá⁴ tiaah², tú̱⁴ná⁴dxiá³ dsɨ³² dxiaá³ tiaah² diáh⁴ hi³ máh⁴ dxiaá⁴ tiaah².
Juúh⁴ chiáh² mozo hi³ há⁴hé³ gá⁴jmeé³ gaáy³ dsɨ́²
23 ’Hi³ja̱³, liáh³xɨ³ ga³jmee⁴ Dios nɨ³ jmɨɨyh⁴²güii³ ga³ji̱i̱h⁴ ree³ chie̱é̱yh¹ liáh³xɨ³ gá⁴jmeé³ ja̱y³ rey hi³ gá⁴lɨ́⁴ dsɨ́² hí⁴dxá⁴ cua̱a̱y¹ná² chiáh² chie̱é̱yh¹ diáh⁴ mozos chié̱y². 24 Liáh³ gá⁴laá⁴ mɨ³jmee⁴ cua̱a̱y¹ná² rey ja̱³, mɨ²ja̱³ dah²ya²jay⁴ xi² jey¹ ja̱³ ja̱y³ hi³ bií⁴ ñuú³ millones hiíh⁴ chiáh². 25 Joó⁴ há⁴hé³ xa³ hí⁴chí² mozo ja̱³. Hi³ja̱³ gá⁴taáh⁴ ta² rey ja̱³ hi³ hí⁴nɨɨy⁴² chie̱é̱yh¹ mɨ́⁴chiáh² baáy⁴ diáh⁴ ja̱á̱², ji̱í̱⁴ hi³ xa³fáh³ chiáh² duh³ja̱³ hí⁴jooy³ hí⁴chií⁴ hi³ hiíh⁴ ja̱³. 26 Mɨ²ja̱³ gá⁴xɨ́h² ji̱² mozo ja̱³ rúh⁴ñi² duh³ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴: “Ñuyh⁴, jmee² jmɨ²heé¹ je̱e̱⁴² gɨh¹ ca̱a̱³tú̱⁴ jmɨɨ́¹ hi²cɨy¹ ba² jɨɨ⁴ lɨ́⁴ chiú̱h²u³.” 27 Mɨ²ja̱³ gá⁴cá̱⁴ mih³ rey ja̱³ gá⁴ñí², hi³ja̱³ gá⁴jmeé³ gaáy³ dsɨ́² hi³ hiíh⁴ ja̱³, ja̱³ba² gá⁴tiúy² cáh³ti³². 28 Joó⁴ xé̱yh² ba² liáh³ ma³bi³hɨɨ́y⁴ mozo ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴ji̱i̱h⁴ ja̱y³ oóyh² hi³ hiíh⁴ ca̱a̱³ñá³laá³ denarios chiáh². Hi³ja̱³ mɨ²ja̱³ gá⁴guɨ́h² luú¹, gá⁴laá⁴ mɨ³hí⁴jɨ̱́yh⁴, baáy⁴ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴: “¡Chi² ji̱³nɨɨ́⁴ hi³ hiíh⁴u³ chieéy⁴ nɨ³!” 29 Mɨ²ja̱³ gá⁴xɨ́h² ji̱² oóyh² ja̱³ rúh⁴ñi², duh³ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴: “Jmee² jmɨ²heé¹ jmee² ruh³ xa³ fáh⁴je̱e̱³² chiú̱h²u³ chia̱á̱h¹u³ jniá³, hi²cɨy¹ ba² jɨɨ⁴ lɨ́⁴ chiú̱h²u³.” 30 Joó⁴ há⁴hé³ gá⁴nuú³ dsaá² mozo ja̱³. Mɨ²ja̱³ ñií¹ ya²cuo² dsaa² chiáh² duh³ hí⁴dah²ta̱a̱yh³ ñuúh⁴ñí¹ oóyh² ja̱³, hí⁴dxá⁴heey⁴ lɨ́⁴ hí⁴chií⁴ hi³ hiíh⁴ ja̱³. 31 Liáh³ca̱á̱h³ cá⁴dah²joó² hi³ja̱³ diáh⁴ tú̱⁴dsaayh⁴ mozos ja̱³ mɨ²ja̱³ hi²xiáh³ cá⁴lɨ́⁴fɨɨh⁴² dsɨ́² diáh⁴, hi³ja̱³ dah²ya²xɨɨh⁴² rey ja̱³. 32 Mɨ²ja̱³ gá⁴taáh⁴ ta² rey ja̱³ lɨ́⁴tiee¹ duh³ liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴: “¡Hi²xiáh³ mɨ³he³²u³ niu³, mozo! Gá⁴jmeéy⁴ jniá² gaáy³ dsɨy⁴ chiú̱h²u³ jɨɨ⁴ hi³ hiíh⁴u³ chieéy⁴ chiaah¹ hi³ gá⁴ŋɨɨ́yh¹ jniá³ jmɨ²heé¹. 33 ¿Xɨ² há⁴hé³ hí⁴jooy³ hu̱² ma³jmeéy¹ gaáy³ háy² chiáh² oóh²u³ nɨ³ liáh³xɨ³ gá⁴jmeéy⁴ jniá³ gaáy³ dsɨy⁴ chiú̱h²u³ vo̱ó̱h²u³?” 34 Hi²xiáh³ cá⁴lɨ́⁴cɨ̱ɨ̱y³² rey ja̱³, hi³ja̱³ gá⁴taáh⁴ ta² hi³ hí⁴dah²bi³chiíy⁴ duh³ hí⁴chí² jɨɨ⁴ lɨ́⁴ hi³ hiíh⁴ ja̱³.
35 Liáh³la³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³ hi³ gá⁴hɨɨ́³ gɨh¹ ñi²:
―Ba² ja̱³ba² liáh³nɨ³ hí⁴jmeé⁴ chie̱é̱yh¹ niaá⁴ah³ Ñuyh⁴ hi³ jey¹ yuuh¹ güii³, xɨ³ nɨ³ há⁴ja̱³ jmɨ́yh³ fáh⁴ji̱í̱h⁴ chia̱á̱²ah³ hi²jmee³ah³ gaáy³ há²ah³ chiáh² du³ñuúh²ah³.