Nsãaŋ
nyɛgãaŋ Yesu maama maŋ
Nelmuoyamma
Nsãa nuŋgu waa Yesu *hãalãbieŋ cĩncieluo ba hãi baamba-na. Duɔ tuɔ waŋ fuɔ fɛrɛŋ maama‑i, u sa bĩ u yerre‑i; kuniɛ u cira «*hãalãbiloŋo naŋo» (18.15), kuniɛ wuɔ «hãalãbiloŋo maŋ maama‑i taa ma dɔlnu Yesu‑i ma yaŋ» (13.23).
Sɛbɛ domma-na, u taara u cira wuɔ Yesu yaa Diiloŋ-ãndaaŋgu‑i, ŋga u ciɛ u fɛrɛ nɛliɛŋo jo hĩɛma-na (sap. 1). Ku huoŋgu-na, Nsãa piiye gbɛrɛ-wɛima niehãi maama. Yesu ciɛ gbɛrɛ-wɛima famma‑i a pigãaŋ u sĩnni. Aa bi piiye Yesuŋ wuɔraaya suu baa nuɔmba maŋ ba maama. Ba suumaŋ kãayã nuɔmba‑i dumaa baa kutaamba famba fɛrɛ‑i, u nuŋgu hii-ma. *Yuifu ba yuntaambaŋ cũɔ Yesu‑i dumaa, baŋ cĩinaana-yuɔ dumaa wuɔ u'i sĩ Diiloŋ-Koŋkortieŋo‑i, Nsãa nuŋgu bi hii mafamma‑i (sap. 2–12).
Ku huoŋgu-na, baŋ bilaa Yesu‑i isuɔŋgu maŋ nuɔ‑i, mamaŋ ciɛ, u suurii ma yaaŋga-na waŋ-ma: Yesuŋ diyaa nelma‑i dumaa u *pɔpuɔrbiemba tũnni-na, uŋ cãarã Diiloŋo‑i dumaa (sap. 13–17), baa baŋ ciɛ u ãndaaŋgu‑i dumaa a ji ta ba ko-yo (sap. 18–19). Sɛbɛ periema-na, u waaŋ Yesu siremmaŋ-kũŋgu‑i aa waŋ fuɔ uŋ nyɛgãaŋ u sɛbɛ‑i yuŋgu maŋ nuɔ‑i (sap. 20–21).
1
Nelma ciɛ ma fɛrɛ nelbiloŋo
1 Ku domma-na, Nelma naa waa tĩ. Nelma naa waa baa Diiloŋo, aa maa naa waa Diiloŋo. 2 Ku domma-na, Nelma naa waa baa Diiloŋo. 3 Diiloŋo ciɛ ma yaa ce bĩmbĩnni‑i hiere. Bĩmbĩnni maŋ ciɛ hiere, ma nuŋgu dii ni cemma-na. 4 Cicɛ̃lma waa Nelma yaa nuɔ‑i. Aa cicɛ̃lma famma yaa waa nelbiliemba fitĩnuɔ‑i. 5 Fitĩnuɔ uŋ juɔ, kukulma saa gbãa cie-yo.
6 Huɔŋgu naŋgu juɔ hi, Diiloŋo saaŋ molo jo. Ba taa ba bĩ kutieŋo‑i Nsãa. 7 U saaŋ-yo wuɔ u ji piiye fitĩnuɔ maama baa nuɔmba‑i kumaŋ ka ce ba hũu u maama‑i. 8 Ku saa ce ŋaa Nsãa yaa waa fitĩnuɔ‑i dɛ! Ŋga uu naa jo duɔ ji waŋ fitĩnuɔ maama yoŋ baa nelbiliemba‑i. 9 Nelma yaa waa ninsoŋ-fitĩnuɔ‑i. Ma juɔ hĩɛma-na ji kaala nuɔmba yammu‑i hiere.
10 Nelma waa tĩ miwaaŋo-na. Ma yaa jĩɛna miwaaŋo‑i. Ŋga nelbiliemba yagaraa-ma. 11 Ma juɔ ma fɛrɛŋ nelle-na, ma nelleŋ-baamba cĩina-mɛi. 12 Ŋga banamba siyaa-ma aa hũu ma maama‑i. Ma hãa kufaŋgu taamba‑i ku fɔ̃ŋgũɔ‑i ba da ba ce Diiloŋ-bisãlmba. 13 Diiloŋ-bisãlmba famba‑i ku saa ce ŋaa u huɔŋ-ba nelbiloŋ temma, ku saa bi ce ŋaa ku dɔlaanu moloŋo‑i u ce u hoŋ-ba, ŋga ku dɔlaanu fuɔ fɛrɛ yaa u hoŋ-ba.
14 Nelma ciɛ ma fɛrɛ nelbiloŋo jo ji waa i hɔlma-na. I daa u fafaaŋgu‑i. U waa hujantieŋo aa tiraa waa ninsowaraŋo. Fafaaŋgu faŋgu‑i i To‑i hãa u Bɛduɔla‑i baa-ku. 15 Nsãa yaa juɔ ji tuɔ waŋ u maama‑i. U taa u piiye baa nuɔmba‑i wuɔ: «Miŋ taa mi gbɛ̃ umaŋ miɛ uu dii huoŋ-nu, u yaa daayo‑i. Aa mɛi suɔ da mi hoŋ, uu naa waa tĩ; a ce dumaaŋo-na u maaraa muɔŋo‑i.» 16 U ciɛ baa-ye cor. Cuobaa-baŋ kaal, u bi ce baa-ye dumɛi. 17 *Moisi yaa juɔ baa *ãnjĩnamma‑i ji hã-ye, ŋga hujarre‑i baa ninsoŋo‑i, Yesu-Kirsa yaa juɔ baa-ni. 18 Moloŋ yufelle saa haa Diiloŋo-na dede. Ŋga u Bɛduɔla pigãaŋ-ye u sĩnni‑i. U yaa dii tĩɛna baa-yo.
Nsãa-Batisi ãndaaŋgu‑i
(Matie 3.1-12; Marke 1.1-8; Like 3.1-18)
19 Nsãa nuŋ-ãndaaŋgu yaa daaku. Uŋ waa tuɔ *batiseŋ nuɔmba‑i, *Yuifu ba yuntaamba maŋ waa *Yerusalɛmu‑i-na, baa puɔr *Diilojigãntaamba namba‑i baa *Levitibaa-ba namba‑i wuɔ ba ka yuu u sĩnni‑i. Baŋ kãa ka hi, baa cira: «Naacolŋ nuɔ, naŋ hilaa hie?» 20 Nsãa saa fuo ma diei bɛi; wuɔ cira: «Baa na ta na ne wuɔ sĩ Diiloŋ uŋ pãa nuŋgu‑i wuɔ u ka saaŋ *Koŋkortieŋo maŋ, u yaa juɔ muɔŋo‑i, muɔ sĩ.»
21 Baa cira: «Nuɔnɛi *Eli‑i wɛi?»
Nsãa wuɔ cira: «E'e, muɔ sĩ.»
Baa cira: «Nuɔnɛi *Diilopɔpuɔrbiloŋ nuɔŋo‑i wɛi?»
Wuɔ cira: «E'e.»
22 Baa cira: «A naŋ hilaa hie? Nuɔmba'i puɔraa-ye; pigãaŋ-ye ŋ sĩnni‑i i ka tũnu-bɛi.»
23 Nsãa wuɔ siɛ-ba baa *Isayi*Isayi: Ku birii a saanu baa cerma. Girɛkimma-na ba naaraaya *Isayi yerre-na wuɔ *Diilopɔpuɔrbiloŋo. ãndaaŋ daaku‑i wuɔ:
«Muɔmɛi hohuolaayaŋ *hĩɛkuraaŋgu-na wuɔ:
‹Siireŋ na cãa Itieŋo hũmelle‑i›.†Isayi (Ésaïe) 40.3»
24 *Farisĩɛbaa-ba waa pɔpuɔrbieŋ daaba hɔlma-na. 25 Baa cira: «Ŋ ciɛra wuɔ Diiloŋ uŋ pãa nuŋgu‑i wuɔ u ka saaŋ Koŋkortieŋo maŋ, u'i sĩ nuɔŋo‑i, aa cira Eli'i sĩ nuɔŋo‑i aa tiraa cira Diilopɔpuɔrbiloŋo'i bi sĩ nuɔŋo‑i; a ma bilaa niɛ ŋ ta ŋ batiseŋ nuɔmba‑i?»
26 Nsãa wuɔ cira: «Muɔmi batiseŋ-na baa hũmma yoŋ, ŋga moloŋo naŋo dii na hɔlma-na, na sa suɔ-yo. 27 Mi juɔ yaaŋga kufaŋgu tieŋo-na, ŋga mi saa piɛra u natãaŋgu‑i.» 28 Nel daama‑i hiere ma ciɛ Betani. Nsãa taa u batiseŋ nuɔmba‑i kusuɔŋ-nu'i, dii *Yurdɛ̃ bomborma-na.
Yesu yaa Diiloŋ-Tũmbiloŋo‑i
29 Ku cuo kaala‑i-na, Nsãa wuɔ u ne da Yesu jo u wulaa. Wuɔ cira: «*Diiloŋ-Tũmbiloŋo yaa juɔŋ daayo. U yaa piriiŋ nelbiliemba ãmbabalma‑i. 30 Mi taa mi gbɛ̃ u yaa‑i miɛ uu dii huoŋ-nu, ŋga u taa yaaŋga muɔŋo-na, a ce dumaaŋo-na u maaraa-mi. 31 Mɛi saa ta mi suɔ-yo, ŋga mi juɔ ji ta mi *batiseŋ nuɔmba‑i hũmma‑na da mi ce *Isirahɛl-baamba suɔ-yo.»
32 Uŋ waaŋ mafamma‑i, u cira: «Mi daa *Diiloŋ-Yalle hilaa dɔrɔ‑i-na koŋhuruŋ temma jo ji diire-yuɔ. 33 Mi saa ta mi suɔ-yo. Ŋga umaŋ puɔraa-mi wuɔ mi ji batiseŋ nuɔmba‑i hũmma‑na, uu naa gbɛ̃-mi wuɔ: ‹Da ŋ ji da mi Yalle hiiriiye ji diire umaŋ nuɔ‑i, u yaa ka tuɔ batiseŋ nuɔmba‑i baa-de.› 34 Mi daa mafamma‑i nuɔ baa mi yufelle. Mi siɛ fuo-ma: Naacolŋ daa u yaa Diiloŋ-Biɛŋo‑i.»
Bamaŋ cuu Yesu huoŋ-nu dĩɛlũɔ
35 Ku cuo kaala‑i-na, Nsãa wuɔ tiraa kã baa u *hãalãbiemba hãi terduɔŋgu faŋgu-na. 36 U juɔ'a u ne da Yesu cor. Wuɔ cira: «*Diiloŋ-Tũmbiloŋo yaa kãaŋ daayo!» 37 Hãalãbieŋ daabaŋ nuɔ mafamma‑i, baa pãŋ ta cu Yesu huoŋ-nu. 38 Yesu wuɔ u miɛl ne ku yaa nuɔ‑i, a da-ba u huoŋgu-na. Wuɔ yuu-ba wuɔ: «Kuu dii niɛ?»
Baa cira: «Arabi, ŋ haraa hie?» (Arabi yuŋgu yaa wuɔ hãalãtie.)
39 Yesu wuɔ cira: «Juɔŋ i ta, na ka suɔ-ku.» Baa kã baa-yo ka suɔ uŋ haraa kusuɔŋ-nu. Bãaŋgu naa tɛrɛŋ tĩ, baa pãŋ perieŋ bãaŋgu boluoŋgu‑i baa-yo.
40 Hãalãbieŋ daaba‑i ba hãi‑i-na, ba taa ba bĩ unaŋo‑i Ãndere, Simɔ-Piɛr hãaŋo'i waa. 41 Fuɔ wuɔ ta kã mɔlŋo yaa wulaa‑i igɛ̃na ka waŋ baa-yo wuɔ: «Diiloŋ uŋ pãa nuŋgu‑i wuɔ u ka saaŋ *Koŋkortieŋo maŋ, i daa-yo.» (Ba bĩ u yaa‑i *Kirsa‑i girɛkimma-na.) 42 Aa naa kã baa Simɔ‑i Yesu wulaa. Yesu wuɔ ne-yo aa naa cira: «Nsãa biɛŋ nuɔ, ba bĩ-ni Simɔ; i ka tiɛ bĩ-ni fiɛfiɛ‑i-na Sefasi.» (Sefasi yuŋgu yaa wuɔ tãmpɛ̃lle.)
43 Ku cuo kaala‑i-na, Yesu wuɔ cira u kã *Galile. Uŋ hilaa, wuɔ suu baa naacolŋo naŋo‑i ba bĩ-yo Filipu; wuɔ gbɛ̃-yo wuɔ: «Filipu, jo i ta!» 44 Filipu taa u hel Betisada. Ba taa ba hel neduɔle baa Ãndere‑i baa Piɛr hiere. 45 Ku huoŋgu-na, Filipu wuɔ bi kã ka da Natanayɛl; wuɔ gbɛ̃-yo wuɔ: «*Moisi‑i baa *Diilopɔpuɔrbieŋ baŋ waaŋ naacolŋo maŋ maama‑i ba sɛbɛbaa-ba-na, i daa-yo. Ba bĩ-yo Yesu, Nasarɛtitaaŋ Yosɛfu biɛŋo.»
46 Natanayɛl wuɔ cira: «Niŋ huɔŋ, ŋ nuɔ ba'a bĩŋkũfafaaŋgu hilaa Nasarɛti‑i-na dede wɛi?»
Filipu wuɔ cira: «Jo i ta ŋ ka da baa ŋ yufelle.»
47 Yesuŋ juɔ'a u ne da Natanayɛl jo, wuɔ cira: «*Isirahɛlyiɛŋ kerre yaa daade‑i; huhurma diei maa si dii-yuɔ.»
48 Natanayɛl wuɔ yuu-yo wuɔ: «Naŋ suyaa muɔ hie?»
Yesu wuɔ cira: «Aa Filipu suɔ duɔ bĩ-ni, mii naa da-ni *yensãaŋgu yuŋgu-na.»
49 Uŋ waaŋ mafamma‑i, Natanayɛl wuɔ cira: «Hãalãtie, Diiloŋ-Biɛŋo yaa nuɔŋo‑i, *Isirahɛl-baamba nellentieŋo yaa nuɔŋo‑i!»
50 Yesu wuɔ cira: «Miŋ ciɛra mi daa-ni yensãaŋgu yuŋgu-na ku'i ciɛ ŋ hũu mi nelma‑i. Yiiŋgu dii baa yiiŋgu, ŋ ka da mamaŋ maaraa daama‑i.» 51 Aa naa cira: «Mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Yiiŋgu dii baa yiiŋgu na ka da dɔrɔ puurii aa *dɔrpɔpuɔrbiemba ta ba nyugũŋ aa ta ba hiire *Moloŋ-Biɛŋo yudɔrɔ‑i-na.»‡Niɛŋ Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ‑i-na (Genèse) 28.12.