21
Yesu suurma‑i Yerusalɛmu‑i-na
(Marke 11.1-11; Like 19.29-40; Nsãa 12.12-19)
Yesubaa-baŋ kaa piɛ *Yerusalɛmu‑i, a saanu baa Betifage‑i, dii *Olivi-tibinni-tãnuŋgu hɔlma-na, Yesu wuɔ waŋ baa u *hãalãbiemba hãi wuɔ: «Kãaŋ nelle maŋ i yaaŋga-na daade‑i, na ka da ba vaa kakũnciɛŋo naŋo baa u biloŋo. Na fir-ba na jo baa-ba. Umaŋ duɔ yuu-na, na cira: ‹Itieŋo'i puɔraa-ye.› Da na waŋ mafamma‑i, ba ka yaŋ na ta baa-ba.» *Diilopɔpuɔrbiloŋ uŋ waaŋ mamaŋ ma'i sa ciɛŋ daama‑i wɛi? Diilopɔpuɔrbiloŋo waaŋ-ma wuɔ:
«Waaŋ baa *Sinyɔtaamba‑i wuɔ:
Niɛŋ, na nellentieŋo'i juɔŋ daayo na wulaa,
uu dii hɔhĩnantieŋo.
U nyugãaŋ tĩɛna kakũnyuŋ-na, baa kakũmbiloŋ-na.»* Sakari (Zacharie) 9.9. Nellentieŋo maŋ duɔ nyugũŋ kakũmuɔ‑i-na ku pigãaŋ wuɔ u hiiriiye u fɛrɛ.
Hãalãbieŋ baa kã ku yaa nuɔ‑i, ka bi da-ma ŋaa Yesuŋ waaŋ-ma dumaa. Baa jo baa kakũmuɔ‑i baa u biloŋo‑i. Baŋ juɔ baa-ba, baa hiel ba joŋgorbaa-ba‑i haa ba honni-na aa Yesu wuɔ nyugũŋ tĩɛna. Nuɔmba maŋ waa hiere, baa bi hiel ba baamba‑i ta ba fara-bɛi hũmelle-na Yesu tuɔ wuɔ ba dɔrɔ. Banaŋ baa kar fiɛlu ta ba jĩna. Bamaŋ naa waa u yaaŋga-na baa u huoŋgu-na hiere, baa ta ba piiye da gbagaga wuɔ:
«*Davidi hãayɛ̃lŋo temma si dii!
Itieŋ uŋ saaŋ umaŋ u jo, Diilo baa-yo!
Dɔrwuoŋo temma si dii!» Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 118.25-26
10 Yesuŋ kãa ka suur Yerusalɛmu‑i-na, nelle‑i hiere diɛ sire yiɛra di gbeiniŋ. Da ba cor kusuɔŋ-nu, nuɔmba ta ba yuu wuɔ: «Hai moloŋo‑i?» 11 Baa ta ba siɛ-ba wuɔ: «Yesu maŋ Diilopɔpuɔrbiloŋo yaa‑i. U hilaa Nasarɛti, dii *Galile.»
Yesu duɔnya torgociraamba‑i Diilodubuɔ‑i-na
(Marke 11.15-19; Like 19.45-48; Nsãa 2.13-22)
12 Yesuŋ kãa *Yerusalɛmu‑i-na, wuɔ kã ka suur *Diilodubuɔ‑i-na a donya niisuornintaamba‑i baa niisãanintaamba‑i hiere hiel-ba. Aa naa kã ka tisĩŋ gbeihortaamba taabalebaa-ba‑i nanna, aa sɛ bamaŋ suoraaŋ nɔnsɔr ba huriimba‑i ba titiɛŋa‑i nanna. 13 Uŋ ciɛ mafamma‑i, wuɔ cira: «Ma nyɛgãaŋ Diiloŋ-nelma-na wuɔ: ‹Ba ka ta ba bĩ mi dũŋgu‑i Diilojaaldũŋgu› Isayi (Ésaïe) 56.7, ma sĩnni niɛ namaa ce-ku cuo ba terieŋgu?»
14 Yesuŋ suurii Diilodubuɔ‑i-na, yiriemba namba‑i baa cisɛduɔlbaa-ba namba kã u wulaa u ka sire-bɛi. 15 *Diilojigãntaamba yuntaamba‑i baa *ãnjĩnamma pigãataambaŋ daa uŋ ceŋ gbɛrɛ-wɛima‑i, aa bisãlmba maŋ waa baa-yo ba ta ba piiye gbagaga Diilodubuɔ‑i-na, ku saa dɔlnu-bɛi. Bisãlŋ daaba taa ba piiye wuɔ: «*Davidi hãayɛ̃lŋo temma si dii.» 16 Diilojigãntaamba yuntaamba‑i baa ãnjĩnamma pigãataaŋ baa ta ba piiye baa Yesu‑i wuɔ: «Ŋ nuɔ bisãlmbaŋ waŋ mamaŋ wɛi?»
Yesu wuɔ cira: «Mi nuɔ.» Aa naa cira: «Diiloŋ-nelmaŋ piiye terieŋgu maŋ nuɔ‑i wuɔ: ‹Ŋ ciɛ halle bisãlmba‑i baa tontobaa-ba tuɔlnu nuɔnɛi›§ Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 8.3 namaa saa kalaŋ terieŋgu faŋgu‑i dede wɛi?» 17 Uŋ waaŋ mafamma‑i, wuɔ ta kã Betani aa naa yaŋ-ba. U kaa cɔ kusuɔŋ-nu'i.
Yesu ciɛ yensãaŋgu naŋgu kuol
(Marke 11.12-14,20-24)
18 Ku cuo kaala‑i-na, Yesu wuɔ sire cucuuyuŋgu-na tuɔ jo nelleŋ-huɔŋga-na, a ne da nyulmu waa-yuɔ. 19 U juɔ hi hɔlma namma‑i a da *yensãaŋgu naŋgu‑i hũmelle tũŋgu-na. Wuɔ piɛ kã ka da fiɛgbãŋgbãŋlãndu. Wuɔ gbɛ̃ yensãaŋgu‑i wuɔ: «Ma bãlãa nyuŋgo, naŋ cɛraa ŋ ji maŋ bieŋa!» Terduɔŋgu faŋgu-na, yensãaŋgu pãŋ kuol. 20 Kuɔ cu u *hãalãbiemba hɔmmu‑i. Baa ta ba yuu-yo wuɔ: «Itie, ku ciɛ ceŋ hama‑i aa yensãaŋ daaku kuol hɔdɔmma dumandɛ‑i-na?»
21 Yesu wuɔ cira: «Yaaŋ mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Da na saa ce na hɔmmu‑i mu hãi, aa haa na naŋga‑i miɛ, miŋ ciɛ kumaŋ daaku‑i na gbãa ce ku temma. Halle na gbãa gbɛ̃ tãnuŋ daaku‑i wuɔ: ‹Juur ŋ halaŋ bande‑i-na ŋ ka suur nuoraaŋgu-na›, ŋ da ma bi ciɛ. 22 Da na cãrã bĩŋkũŋgu bĩŋkũŋgu Diiloŋo wulaa, aa haa na naŋga‑i yuɔ, na ka da ku bĩŋkũŋgu‑i.»
Hai hãa Yesu‑i hũmelle‑i u tuɔ ce u maacemma‑i?
(Marke 11.27-33; Like 20.1-8)
23 Yesuŋ juɔ ji hi, wuɔ suur *Diilodubuɔ‑i-na doŋ tuɔ waŋ Diiloŋ-nelma‑i baa nuɔmba‑i. *Diilojigãntaamba yuntaamba‑i baa nelle bĩncuɔŋ baa piɛ yuu-yo wuɔ: «Niŋ ceŋ kumaŋ daaku‑i, hai moloŋo‑i hãa-ni hũmelle‑i ŋ ta ŋ ce-ku?»
24 Yesu wuɔ cira: «Muɔmi ka bi yuu-na baa nelma diei. Da na siɛ-mi, mi ka pigãaŋ-na umaŋ hãa-mi hũmelle‑i. 25 Hai moloŋo‑i puɔraa Nsãa jo ji tuɔ *batiseŋ nuɔmba‑i? Diiloŋo'i puɔraa-yo waa nelbiliemba'i puɔraa-yo?» Baa doŋ ta ba piiye ba-naa nuɔ wuɔ: «Diɛ cira Diiloŋo'i puɔraa-yo, u ka cira: ‹Naŋ suyaa-ma dumaaŋo-na bige‑i ciɛ na saa hũu u nelma‑i?› 26 Diɛ bi hɔr-ma cira: ‹Nelbiliemba'i puɔraa-yo›, bamaŋ dii bande‑i-na hiere ba suyaa wuɔ Nsãa waa *Diilopɔpuɔrbiloŋo, ba siɛ yaŋ-ye.» 27 Baa naa baa cira: «I saa suɔ umaŋ puɔraa-yo.»
Yesu wuɔ cira: «Muɔmi siɛ bi pigãaŋ-na umaŋ hãa-mi hũmelle‑i mi ta mi ce kumaŋ daaku‑i.»
Bɛpuɔmba hãi maama
28 Ku huoŋgu-na Yesu wuɔ cira: «Niɛŋ, naacolŋo naŋo waa baa bɛpuɔmba hãi. Yiiŋgu naŋgu-na, wuɔ ji gbɛ̃ mɔlŋo‑i wuɔ: ‹Sire ŋ kã suoŋgu-na.›
29 «Naacombiloŋ wuɔ: ‹Mi siɛ kã.› Aa ji jɔguɔŋ aa ta kã.
30 «Tuoŋ wuɔ kã ka ce maaduɔma baa hãaŋo‑i. Hãaŋ wuɔ: ‹Baba, wɛima sĩ, mi ka kã›. Aa u saa ji kã.»
31 Yesu wuɔ yuu-ba wuɔ: «Ba hãi‑i-na, hai moloŋo‑i nuɔ tuoŋo nuŋgu‑i?»
Baa cira: «Dĩɛlã-wuoŋo yaa‑i.»
Yesu wuɔ cira: «Mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: *Nampohũutaamba‑i baa saasorbaa-ba ka suur yaaŋga nɛi *Diiloŋ-nelle-na. 32 Na saa da, Nsãa juɔ ji pigãaŋ-na hũmeviile‑i na yagar na saa hũu u nelma‑i, ŋga nampohũutaamba‑i baa saasorbaa-ba hũyãa-ma. Mafammaŋ fiɛ ce na da-ma, ku saa jaŋ-na na nanna na cilɔbabalaŋo‑i aa hũu Nsãa nelma‑i.»
Suontieŋo naŋo baa u maacembiemba
(Marke 12.1-12; Like 20.9-19)
33 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ cira: «Yaaŋ mi tiraa naŋ gbãnalãaŋgu naŋgu baa-na: Naacolŋo naŋo diyaa *ɛrɛsɛ̃-suoŋgu aa kalla-kuɔ. Uŋ kalaaya-kuɔ, u hĩŋ fuoŋgu ba da ba ta ba kãmal ɛrɛsɛ̃‑i aa ce felge ba ta ba nyugũŋ ba niya suoŋgu‑i. Uŋ ciɛ mafamma‑i, u biɛ maacenciraamba jĩna-kuɔ aa ta kã nelle.
34 «Ɛrɛsɛ̃ŋ juɔ hi karma, u puɔr u maacembiemba siɛi maacenciraamba wulaa wuɔ ba ji hũu fuɔ yufelle‑i ka hã-yo. 35 Maacembiembaŋ juɔ, maacenciraamba bel diiloŋo‑i a muo unaŋo‑i aa ko ba hãi-baamba‑i. Ba naaŋ unaŋo‑i baa tãmpɛ̃lɛ̃iŋa'i ko-yo. 36 Suontieŋo tiraa puɔr maacembiemba namba. Bafamba maaraa dĩɛlã-baamba‑i. Baŋ juɔ, maacenciraamba tiraa ce-ba ŋaa baŋ ciɛ dĩɛlã-baamba‑i dumaa. 37 Suontieŋo naa u puɔr u biɛŋo yaa wuɔ u jo u fɛrɛ ba wulaa. U taa u ne wuɔ sĩ bɛpolŋ duɔ jo, ba ka kãŋ-yo.
38 «Baŋ juɔ'a ba ne da bɛpolŋo‑i, ba piiye baa ba-naa wuɔ: ‹Ciiluwuotieŋo yaa juɔŋ daayo! Yaaŋ i ko-yo aa ciiluŋgu ce miɛ kũŋgu!› 39 Ba siire ku yaa nuɔ‑i a bel naacombiloŋo‑i hel baa-yo suoŋgu-na ka ko-yo.»
40 Yesu wuɔ cira: «Namaa wulaa, suontieŋ duɔ jo, u ka ce maacenciraaŋ daaba‑i niɛ?»
41 Baa cira: «Kartaaŋ daaba‑i! Duɔ jo, u ka ko-ba hiere aa hã banamba baa suoŋgu‑i. Bafamba ka ta ba hã-yo u yufelle‑i ku huɔŋ-nu.»
42 Yesu wuɔ cira: «Na saa kalaŋ nel daama‑i Diiloŋ-nelma-na wɛi? Ma nyɛgãaŋ wuɔ:
‹Dũmarãambaŋ cĩinaana kpãŋkpara maŋ,
u yaa juɔ bella dũŋgu‑i.
Itieŋo yaa wuɔ ma ce dumaaŋo-na.
Miɛ fuɔ ku ciɛ nerma i wulaa.›* Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 118.22-23
43 «Ku'i ciɛ mi ta mi tũnu-nɛi miɛ: Ba ka hũu *Diiloŋ-nelle‑i na wulaa a hã *niɛraamba maŋ nuɔŋ Diiloŋo nuŋgu‑i baa-de. [ 44 Ŋga miŋ waaŋ kpãŋkpara maŋ maama‑i, umaŋ duɔ par diire naŋ u fɛrɛ yuɔ, u ka kara u fɛrɛ; duɔ bi par naŋ umaŋ, u ka putĩɛnu kutieŋo‑i.]»
45 Yesuŋ naaŋ gbãnɛini maŋ daani‑i, *Diilojigãntaamba yuntaamba‑i baa *Farisĩɛbaa baa pãŋ suɔ wuɔ u gbɛ̃ ba yaa‑i. 46 Baa ta ba taara ba bel-o. Ŋga nuɔmba naa suɔ wuɔ *Diilopɔpuɔrbiloŋo, a ce dumaaŋo-na Diilojigãntaamba yuntaamba‑i baa Farisĩɛbaa-ba taa ba kãalã-bɛi.

*21:5 Sakari (Zacharie) 9.9. Nellentieŋo maŋ duɔ nyugũŋ kakũmuɔ‑i-na ku pigãaŋ wuɔ u hiiriiye u fɛrɛ.

21:9 Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 118.25-26

21:13 Isayi (Ésaïe) 56.7

§21:16 Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 8.3

*21:42 Gbɛliɛmaŋ-nalãaŋgu (Psaume) 118.22-23