10
Ãnsorre bɔrɔmmaŋ-kũŋgu‑i
(Matie 19.1-12; Like 16.18)
1 Ku huoŋgu-na, Yesubaa-ba sire terieŋgu-na a kã *Yude, kã ka waa dii *Yurdɛ̃ bomborma namma-na. Nuɔmba tiraa kũɔl ba-naa kã u wulaa. Wuɔ doŋ tuɔ piiye Diiloŋ-nelma‑i u pigãaŋ-ba ŋaa uŋ cemmaŋ dumaa koko. 2 *Farisĩɛbaa-ba namba ta ba taara ba cure-yuɔ baa nelma‑i, baa piɛ a yuu-yo wuɔ: «A saa baa miɛ Diiloŋ-hũmelle‑i, nɛliɛŋ nuɔ ŋ gbãa nanna ŋ ciɛŋo‑i wɛi?»
3 Yesu wuɔ bir yuu-ba wuɔ: «*Moisi hãa-na hama‑i wuɔ na ta na ce?»
4 Baa cira: «Moisi hãa-ye hũmelle‑i wuɔ i gbãa tiɛ nanna i caamba‑i; ŋga da ŋ'a ŋ nanna-yuɔ ŋ nyɛgɛ̃ŋ sɛbɛ ŋ hã-yo igɛ̃na umaŋ pigãaŋ wuɔ na ãnsorre buɔra.»
5 Yesu wuɔ cira: «Moisi daa na tũnni sa nu ku'i ciɛ u nyɛgɛ̃ŋ mafamma‑i hã-na. 6 Da ma'i sĩ Diiloŋ uŋ'a u jĩna miwaaŋo‑i u maa biɛŋo baa ciɛŋo. 7 A ce dumaaŋo-na, bibiɛŋo ka yaŋ u bĩncuɔmba‑i aa waa baa u ciɛŋo 8 ba gbonu ce kuuduɔŋgu.* Miwaaŋo jĩnammaŋ-sɛbɛ (Genèse) 2.24 Da ba waa dumaaŋo-na, ba sa tiraa kãŋ-ba nuɔmba hãi, ba kãŋ-ba ŋaa nelduɔŋo. 9 Terieŋgu faŋgu-na, Diiloŋ duɔ gbonu kumaŋ, nelbilo saa saaya u bɔrɔ-kuɔ.»
10 Baŋ juɔ kũŋ cĩiŋgu-na, u *hãalãbiemba tiraa sire nel daama‑i ta ba yuu-yo. 11 Yesu wuɔ cira: «Umaŋ duɔ nanna u ciɛŋo‑i aa jã unaŋo, kutieŋo ciɛ *fuocesĩnni, u cãlãa cɛdĩɛlãŋo‑i. 12 Ciɛŋo maŋ duɔ bi hel u bɔlɔ wulaa aa kã ka soŋ yaŋga naŋga, ciɛŋo faŋo ciɛ fuocesĩnni'i dumaaŋo-na.»
Yesu cãarã Diiloŋo‑i hã bisãmbiemba namba
(Matie 19.13-15; Like 18.15-17)
13 Ku huoŋgu-na, baa jo baa bisãmbiemba namba‑i Yesu wulaa wuɔ u ji haa u nammu‑i bɛi a cãrã Diiloŋo‑i hã-ba. U *hãalãbiemba sire ta ba nuola bamaŋ juɔ baa-ba. 14 Ku saa dɔlnu Yesu‑i, wuɔ tuɔ piiye baa-ba wuɔ: «Yaaŋ bisãlmba ta ba jo mi wulaa, baa na cie-ba. Bamaŋ dii bafamba temma‑i, *Diiloŋ-nelle dii bafamba diele‑i. 15 Yaaŋ mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Umaŋ duɔ u saa siɛ *Diiloŋ-nellentesĩnni‑i ŋaa bisãlãaŋo, kutieŋo siɛ gbãa suur *Diiloŋ-nelle-na.» 16 Ku huoŋgu-na, wuɔ tũu bisãlŋ daaba‑i aa haa u nammu‑i bɛi aa cãrã Diiloŋo‑i hã-ba.
Wɛiŋo naŋ maama
(Matie 19.16-30; Like 18.18-30)
17 Ku huoŋgu-na, Yesu‑i baa u *hãalãbiemba sire biɛ hũmelle‑i ta ba kã. Naacolŋo naŋo gbar jo ji dũuna Yesu yaaŋga-na aa cira: «Hãalãtiefɛfɛi, mi saaya mi ce bige‑i da mi gbãa da cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i?»
18 Yesu wuɔ cira: «Bige‑i ciɛ ŋ ta ŋ bĩ-mi nelfɛfɛiŋ muɔ? Da ma hel Diiloŋo-na, nelfɛfɛiŋo dii wɛi? 19 Diiloŋ uŋ'a i tiɛ wuɔ hũmieŋa maŋ, ma sĩ ŋ suɔ-ya kɛ? ‹Baa ko nɛliɛŋo, baa ce *fuocesĩnni‑i, baa cuo, baa kar coima ŋ haa moloŋ-na, baa du moloŋo, ta ŋ dii ŋ to‑i baa ŋ nyu‑i ba nuŋgu‑i.›† Helmaŋ-sɛbɛ (Exode) 20.12-17»
20 Naacolŋ wuɔ cira: «Hãalãtie, mi duɔŋ dii mi bisãnsĩnniŋ ta mi ce mafamma‑i hiere.»
21 Uŋ piiye dumaaŋo-na, u maama gbuu pãŋ dɔlnu Yesu‑i; wuɔ ne-yo aa naa cira: «Ma tĩyãa ma diei: Kã ŋ ka suor ŋ nagãŋ-niini‑i hiere aa ŋ cal gbeiŋa faŋa‑i ŋ hã sũntaamba baa-ya, ku yaa ŋ ka ce wɛiŋ nuɔ dɔrɔ‑i-na. Da ŋ ce mafamma‑i, ŋ jo ŋ ji ta ŋ nyaanu-miɛ.» 22 Naacolŋ daayo naa silaa waa wɛiŋo cor. Yesuŋ juɔ waŋ mafamma‑i, wuɔ pãŋ vãa u yaaŋga‑i aa ta. 23 Uŋ taa, Yesu wuɔ wuɔra ne u hãalãbiemba‑i aa cira: «Kumaŋ ka ce wɛiŋo duɔ gbãa suur *Diiloŋ-nelle-na kuu dii kpelle.»
24 Nel daama cu u hãalãbiemba hɔmmu‑i. Yesu wuɔ tiraa tir-ma wuɔ: «Mi jɛ̃naaŋ namaa, Diiloŋ-nelle suurma dii kpelle dɛ! 25 Na suyaa wuɔ nyɔgɔ̃mɛ duɔ gbãa cor misɛ̃nɛ-fuoŋgu-na kuu dii kpelle dɛ! Ŋga wɛiŋo duɔ gbãa suur Diiloŋ-nelle-na kufaŋgu dii kpelle yaŋ.»
26 Nel daama migãaŋ cu u hãalãbiemba hɔmmu‑i. Baa ta ba yuu ba-naa wuɔ: «Dumaaŋo-na, hai moloŋo‑i ka gbãa kor?»
27 Yesu wuɔ ne-ba aa cira: «Nelbiliemba wulaa ma siɛ gbãa ce, ŋga wɛima sa yar Diiloŋo‑i.»
28 Piɛr wuɔ cira: «Hãalãtie, aa miɛ maŋ naana i wɛima‑i hiere aa tiɛ nyaanu-niɛ fuɔ?»
29 Yesu wuɔ cira: «Mi waŋ ninsoŋo‑i baa-na: Umaŋ duɔ ta aa yaŋ u dumɛlle‑i, u hãmba‑i, u mɔlbaa-ba‑i, u tũɔbaa-ba‑i, u nyu‑i, u to‑i, u bisãlmba‑i, sisɔ u sonni‑i mɛi maama-na baa *Neldɔdɔlma maama-na, 30 kutieŋ uŋ ka da nimaŋ hĩɛma-na bande‑i-na, ni ka maar uŋ taa aa yaŋ nimaŋ sɔmma komuɔŋa ndii. U ka da dumiɛŋa‑i, hãmba‑i, mɔlãamba‑i, nyunaamba‑i, bisãlmba‑i, sonni‑i, aa bi da mulĩɛma‑i naara. Aa bisĩnuɔ‑i-na, u ka da cicɛ̃lma maŋ sa tĩɛŋ dede‑i. 31 Na saa da, bamaŋ taa yaaŋga fiɛfiɛ‑i-na, ba bɔi ka bir waa huoŋ-nu, aa bamaŋ dii huoŋgu-na fiɛfiɛ‑i-na, ba bɔi ka ta yaaŋga.»
Mamaŋ dii ta ma cie Yesu‑i Yerusalɛmu‑i-na
(Matie 20.17-19; Like 18.31-34)
32 Ku huoŋgu-na, Yesubaa-ba ji sire ta ba kã *Yerusalɛmu. Yesu wuɔ ta nuɔmba yaaŋ-na hiere. Baŋ kãŋ dumaaŋo-na, korma doŋ ta ma da u *hãalãbiemba‑i baa bamaŋ naa cuu ba huoŋ-nu hiere. Yesu wuɔ bĩ u hãalãbieŋ cĩncieluo ba hãi baamba‑i ba deŋ ka tuɔ piiye baa-ba wuɔ: 33 «Na daa iŋ kãŋ Yerusalɛmu-na kɛ? Diɛ kã, ba ka bel *Moloŋ-Biɛŋo‑i hã *Diilojigãntaamba yuntaamba‑i baa *ãnjĩnamma pigãataamba‑i baa-yo. Da ba hã-ba baa-yo, ba ka cira wuɔ u saaya komma aa bir-o hã *niɛraamba‑i baa-yo 34 ba nyɛ-yo sũlma aa tu taalni yuɔ aa muo-yo aa suɔ ko-yo. Da ba ko-yo, u ka ce yinni hãi hĩɛma-na, siɛliŋ-yiiŋgu‑i u ka sire hel jo.»
Sebede bɛmbaŋ muyaa ba natiɛŋa Yesu‑i-na
(Matie 20.20-28)
35 Ku huoŋgu-na, Sebede bɛmba maŋ waa baa Yesu‑i, ba taa ba bĩ unaŋo‑i Sake aa bĩ unaŋo‑i Nsãa, baa piɛ Yesu caaŋ-nu ka cira: «Hãalãtie, i juɔ diɛ ji cãrã bĩŋkũŋgu naŋgu ŋ wulaa, jande baa yagar.»
36 Yesu wuɔ yuu-ba wuɔ: «Na'a mi ce bige‑i hã-na?»
37 Baa cira: «I taara da ŋ ji waa ŋ fɔ̃ŋgũɔ‑i-na, ŋ yaŋ miɛŋo‑i, u diei tĩɛna ŋ nadieyaŋga-na aa u diei bi tĩɛna ŋ nanyuɔyaŋga-na.»
38 Yesu wuɔ cira: «Na saa suɔ naŋ cãrãŋ kumaŋ dɛ! Yaahuolo maŋ ka haa-miɛ na ka siɛ u temma haa-nɛi wɛi? Na ka siɛ mulĩɛŋ mɛi temma‑i wɛi?»
39 Baa cira: «Ũu, i ka siɛ.»
Yesu wuɔ cira: «Yaahuolo maŋ ka haa-miɛ, baa mulĩɛma maŋ ka bi haa-miɛ, ni ka bi haa-nɛi ninsoŋo. 40 Ŋga mɛi siɛ gbãa pã nuŋgu wuɔ mɛlŋo'i ka tĩɛna mi nadieŋga-na aa mɛlŋo'i ka tĩɛna mi nanyuɔŋgu-na. Muntĩɛnammu fammuŋ tigiiŋ ta mu cie bamaŋ, ba yaa ka da-mu.»
41 Ba nahãalãbieŋ cĩncieluo baambaŋ juɔ nu nel daama‑i, ba hɔmmu pãŋ du baa-ba. 42 Yesu wuɔ bĩ-ba hiere a ji tuɔ piiye baa-ba wuɔ: «Na suyaa wuɔ fãamaambaa-ba ce hãlmaaŋgu baa ba fãamaansĩnni‑i aa nelbɔ̃mbɔ̃mbaa-ba ta ba haa fɔ̃ŋgũɔ‑i nuɔmba-na. 43 Ŋga ku saa saaya ku waa dumaa namaa na wulaa. Umaŋ duɔ tuɔ taara u waa nelbuɔ‑i na hɔlma-na, kutieŋo saaya u ce u fɛrɛ na maacembiloŋo; 44 aa umaŋ duɔ tuɔ taara yaaŋga‑i, kutieŋo saaya u ce u fɛrɛ na kɔriɛŋo. 45 Na saa da, *Moloŋ-Biɛŋo juɔ kufaŋgu jomma yaa‑i hĩɛma-na duɔ ji cãa nuɔmba‑i aa pã u fɛrɛ duɔ sãa ba bɔi yunni; u saa jo ba da ba ji cãa-yo.»
Yesu puurii Bartime yufieŋa‑i
(Matie 20.29-34; Like 18.35-43)
46 Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ kã ka hi Yeriko. A ne da nelpũŋgu naŋ temma taa ku nyaanu-yuɔ a naara u *hãalãbiemba‑i. Baŋ juɔ ta ba hel Yeriko‑i-na da ba ta, yiroŋo naŋo waa tĩɛna hũmelle tũŋgu-na tuɔ cãrã. Ba taa ba bĩ-yo Bartime aa bĩ u to‑i Time. 47 Yiroŋ daa uŋ nuɔ nuɔmba piiye ba cor, wuɔ yuu. Baa cira wuɔ Nasarɛtitaaŋ Yesu yaa curaaŋ. Wuɔ pãŋ sire tuɔ fara u bĩ da gbagaga wuɔ: «Yesu, *Davidi hãayɛ̃lŋ nuɔ, jande ce hujarre miɛ!» 48 Uŋ faraŋ u bĩ dumaaŋo-na, nuɔmba bɔi baa yaŋ aa ta ba nuola-yuɔ wuɔ u budii. Wuɔ migãaŋ dii kunaŋgu naara wuɔ: «Davidi hãayɛ̃lŋ nuɔ, jande ce hujarre miɛ!» 49 Yesu wuɔ yiɛra aa naa cira: «Bĩɛŋ u jo.»
Baa cira: «U bĩ-ni, fɛ̃ ŋ huɔŋga‑i aa ŋ sire ŋ kã.» 50 Yiroŋ wuɔ pãŋ nanna u joŋgoruo‑i aa tie sire ta tuɔ kã. 51 Uŋ kaa hi, Yesu wuɔ yuu-yo wuɔ: «Ŋ taara mi ce bige‑i hã-ni?»
Wuɔ cira: «Hãalãtie, mi taara ŋ puur mi yufieŋa‑i.»
52 Yesu wuɔ cira: «Kã! Niŋ haa ŋ naŋga‑i miɛ, ŋ kuraa.» Terduɔŋgu faŋgu-na, naacolŋo yufieŋa pãŋ puur. Wuɔ cu Yesu huoŋ-nu ba ta ba kã.