24
'E³ la²³ ca²³jua'³ Jesús 'e³ cɨ² rɨ²³yáan²³ 'ñʉ́² gáan³
(Mr. 13:1-2; Lc. 21:5-6)
'E³ quie'²³ jo̱³ ca²³bǿn³ Jesús 'ñʉ́² gáan³ je² mi³gáan³ Dios dsa³ Israel. 'Iún² jui³¹ 'e³ dsoo³² jia'³ cɨ'²³ tó̱o̱²³ ma²ca¹lǿn¹ mɨ³lén² te'²³ dsa³ quien³². Ca²³'ée²³te'²³ 'ñʉ́² gáan³. 'E³ quie'²³ ca²³jua'³ Jesús:
―Joo³²ra'³ 'ñʉ́² la³, ¿mɨ³naa'³¹? Rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³ ju²dsoo³¹: 'E³ cɨ² rɨ²³tɨ́²³ jmɨ́ɨ² 'e³ cu³xi³ co̱o̱³ cú̱u̱² 'a²³jia'³ ma²³ rɨ²³te'n²te'²³ mɨ³rɨ³jee'n³te'²³ 'ioo'³.
'E³ la²³ li²³lii²³ 'e³ mɨ³ rɨ²³dxá³ jmɨ́ɨ²
(Mr. 13:3-23; Lc. 21:7-24; 17:22-24)
'E³ quie'²³ jo̱³ ŋóo² Jesús yʉʉ'³¹ mo'³ Olivos. Je² núu²³ ca²³guó³ jo̱o̱²³na²³. 'E³ jo̱³ ca²³guín²³ dsa³ quien³² je² jen³¹ Jesús 'e³ jua'³ 'née²³te'²³ 'e³ rɨ²³lʉ́²³te'²³ quia̱'²te'²³ je² 'a²³jia'³ nuu³ dsa³. Ca²³jua'³te'²³:
―Rɨ²jméen² co̱o̱³ mɨ²'áa² 'e³ rɨ²juɨɨ'n³¹nu³ jnee'³¹ 'e³ lɨɨ'³¹ rɨ²³lí³ 'e³ la²³ mɨ³jue'n² ca³dxa³. ¿Jmii'³¹ rɨ²³li²³lii²³ mɨ³rɨ³ti³ 'e³ rɨ²³güe'n²³nu³ co̱'³? ¿Jmii'³¹ rɨ²³li²³lii²³ mɨ³rɨ³ti³ 'e³ rɨ²³dxá³ jmɨ́ɨ²?
'E³ jo̱³ ca²³jua'³ Jesús:
―Rɨ³móo³ra'³. Qui² bi²³ juø'² rɨ²³jmóo² dsa³ 'e³ rɨ²³sɨ²³caa'n³²na'³. Juɨ́ɨn²³ dsa³ 'i³ rɨ²³ja²³guín²³ 'i³ rɨ²³jua'³ 'e³ rɨ³løn³¹te'¹ jné². Rɨ²³jua'³te'²³: “Cristo 'i³ rɨ³lø³¹ 'i'²³ 'i³ rɨ²³xíin²³ Dios hua² jné²”. 'E³ jo̱³ rɨ²³jmóo² 'e³ rɨ²³sɨ²³caa'n³² juɨ́ɨn²³ dsa³. 'E³ cɨ² rɨ²núu²ra'³ 'e³ sɨ³lí³ qui³. Rɨ²³jua'³ dsa³ 'e³ mɨ³ rɨ²³lí³ qui³. Rɨ²jmée²ra'³ quién²na'³ 'e³ 'a²³jia'³ rɨ²juø'n¹na'³ miin²³na'³. Qui² 'ne'² rɨ²³lí³ la'³. 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ ca²³dsá²³ jmɨ́ɨ² mɨ³rɨ³ti³ 'e³ rɨ²³lí³ la'³. Qui² 'e³ cɨ² rɨ²³níin³ co̱o̱³ ta'n² dsa³ quia̱'² jia'³ cɨ'²³. Rɨ²³níin³ jø̱n³ dxi² juɨɨ³ quia̱'² jia'³ cɨ'²³. Ñúun³ juɨɨ³ je² li²³'oon²³ 'e³ rɨ²³e'² dsa³. Ñúun³ juɨɨ³ je² rɨ²³sɨ²³too'² dsóo². Ñúun³ juɨɨ³ je² rɨ²³bɨ́² 'uǿ²³. 'E³ quie'²³ te³ sɨ³li³láa²³ 'e³ rɨ²³dxi²³quié̱n² dsa³ mɨ³rɨ³li³ la'³.
’'E³ quie'²³ rɨ²³jɨ̱ɨ̱'n³te'²³ 'nee'²³ quie'² dsa³ 'i³ ta'n² ta² 'e³ cu²cuǿø¹te'²³ 'nee'²³ u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ². Rɨ²³jŋɨ'n²³te'²³ 'nee'²³. Rɨ²³lí³ 'e³ hui²³dsɨ́ɨn² la²³jɨn³ dsa³ ñin³² 'nee'²³ 'e³ jua'³ rɨ³løn³¹na'³ dsa³ quién²³na²³. 10 'E³ jo̱³ juɨ́ɨn²³ 'i³ rɨ²³'lǿn²³, 'e³ rɨ²³'nɨ́ɨn²³ uu'n². Rɨ²³lí³ 'e³ hui²³dsɨ́ɨn² ñin³² uu'n². 11 Juɨ́ɨn²³ dsa³ 'i³ te³ rɨ²³júu² 'i³ jua'³ 'e³ 'ɨɨ³ júu² quiee'³² Dios. Rɨ²³jmóo² 'e³ juɨ́ɨn²³ dsa³ 'i³ rɨ²³sɨ²³caa'n³² jui³¹. 12 Bi²³ cɨ² rɨ²³jmóo² dsa³ 'e³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³. 'E³ jo̱³ 'a²³la³ jø'n³ hua² cɨ² 'i³ 'néen² quie'²³ uu'n². 13 'E³ quie'²³ rɨ²³láan³ dsa³ 'i³ rɨ²³táa²³ la²³huø'n²³ rɨ²³líi². 14 Rɨ²³'ɨ́ɨ²³ dsa³ júu² dxʉ́²³ 'e³ la²³ rɨ³løn³¹ Dios juii² dsa³. La²³ca̱a̱n³ mɨ³¹güii³ rɨ²³'ɨ́ɨ²³te'²³ júu² dxʉ́²³ 'e³ la²³ rɨ²³dsóo²³ dsɨ́² la²³jɨn³ dsa³. Jo̱³ hua² rɨ²³dxá³ jmɨ́ɨ².
15 ’Ca²³lʉ́³ Daniel, jø̱n³ dsa³ 'i³ ca²³'ɨ́ɨ³ júu² quiee'³² Dios mɨ²jaa²³². Ca²³jua'³ 'e³ 'e³ cɨ² li²³xa³ 'e³ 'a²³jia'³ ta³dsɨ³ra², 'e³ rɨ²³mi²³gua'²³ la²³jɨ³. 'E³ cɨ² rɨ²³née² 'e³ jo̱³ je² bi²³ 'mɨ'n²³ ñʉ'²³ 'ñʉ́² gáan³. 'Ne'² rɨ²³jmóo² 'i'²³ dsa³ 'i³ rɨ²³jóo² ji³ la³. Mɨ³rɨ³móo³ra'³ 'e³ née² 'e³ jo̱³ je² bi²³ 'mɨ'n²³, 16 li²³'ne'² rɨ²³cuɨ̱́ɨ̱² sɨ³guín²³ je² bi²³ xa³ mo'³ dsa³ 'i³ nee'n²³² estado Judea. 17 'A²³jia'³ 'ne'² 'e³ rɨ²³dsø'n² xi²ñʉ'¹ dsa³ 'i³ 'iún² coo'² 'ñʉ́² 'e³ jua'³ sɨ³quié̱³ 'e³ xa³ quie'² 'e³ nee'²³² xi²ñʉ'¹. 'Ne'² rɨ²³cuí̱i̱²³ xe̱'n². 18 'E³ quie'²³ la'³ 'a²³jia'³ 'ne'² rɨ²³dsø'n² co̱'³ dsa³ 'i³ jmee²³ ta² je² nuu³ 'e³ jua'³ sɨ³quié̱³ 'mɨɨ'³ dxóo³ quiee'³². 19 Bi²³ juɨɨ³² mɨ́³ 'i³ huǿøn³ xi³yu̱u̱n³ quie'² mɨ³rɨ³ti³ jmɨ́ɨ² jo̱³. Bi²³ juɨɨ³² mɨ́³ 'i³ tʉ'n³² xi³yu̱u̱n³ co̱'³. 20 Rɨ²juɨɨ'³¹ra'³ Dios 'e³ 'a²³la³ jo̱³ ji̱i̱³ 'e³ güi'³ mɨ³rɨ³ti³ 'e³ rɨ²cui̱i̱³¹ra'³, 'e³ 'a²³la³ jmɨ́ɨ² je² tøø³ dsɨ́² dsa³ co̱'³. 21 Mɨ³rɨ³ti³ jmɨ́ɨ² jo̱³, bi²³ li²³xa³ u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ². Cɨ'²³ la²³ ca²³jmée³ Dios mɨ³¹güii³, 'a²³jia'³ lɨ'³ ca³la³xa³ u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ² 'e³ la²³'nɨɨ'n³¹ li²³xa³ u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ². 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ ma²³ li²³xa³ co̱'³. 22 Ca²³jmée³ Dios 'e³ li²³mi'n³ cɨ² jmɨ́ɨ² 'e³ li²³xa³ u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ² la'³. Qui² 'u² cu²ru'³ 'a²³jia'³ ca²³jmée³ la'³ Dios, 'a²³'i̱³ xen³ dsa³ mɨ³¹güii³ 'i³ 'a²³jia'³ rɨ²³dxi²³jú̱n³ 'u² cu²ru'³ la'³. Ca²³jmée³ 'e³ li²³mi'n³ cɨ² jmɨ́ɨ² 'e³ li²³xa³ u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ² 'e³ jua'³ bi²³ 'néen² dsa³ 'i³ ca²³'náan²³.
23 ’'E³ jo̱³ 'a²³jia'³ 'ne'² rɨ²³sɨ²³táan³na'³ xi³nu³ rɨ²³jua'³ dsa³, rɨ²³sɨ'²³ 'nee'²³: “'I³ la³ Cristo 'i³ rɨ³lø³¹ 'i'²³ 'i³ rɨ²³xíin²³ Dios, ¿mɨ³naa'³¹?”, xi³nu³ rɨ²³jua'³te'²³: “'I³ núu²³, ¿mɨ³naa'³¹?” 24 Qui² 'e³ cɨ² li²³xen³ dsa³ 'i³ te³ juu³² 'e³ rɨ²³jmóo² 'e³ jua'³ 'e³ rɨ³løn³¹te'¹ Cristo, 'e³ rɨ²³jmóo² 'e³ jua'³ 'e³ 'ɨɨ³te'²³ júu² quiee'³² Dios. Rɨ²³jmóo²te'²³ u²³juø'²³. Qui² 'née²³ rɨ²³júun² dsa³ 'i³ ca²³'náan²³ Dios 'u² cu²ru'³ rɨ²³lí³ juø'² la'³. 25 Mɨ³juǿøn²na²³ 'nee'²³ 'e³ la²³ 'íi² cɨ² rɨ²³lí³ la'³. 26 'E³ jo̱³ 'a²³jia'³ 'ne'² cu³guín²³na'³ xi³nu³ rɨ²³sɨ'²³te'²³ 'nee'²³: “'Iún² Cristo je² 'a²³jia'³ nee'n²³² dsa³, ¿mɨ³naa'³¹?” 'E³ quie'²³ la'³ 'a²³jia'³ 'ne'² rɨ²³sɨ²³táan³na'³ xi³nu³ rɨ²³sɨ'²³te'²³ 'nee'²³: “Rɨ³'mǿn² xi²ñʉ'¹, ¿mɨ³naa'³¹?” 27 Lii²³ 'e³ la²³ 'mii'²³ i²³'ñeen³¹ rɨ³ca̱'n²³ mɨ³¹güii³. 'E³ quie'²³ la'³ li²³lii²³ mɨ³rɨ³güe'n²³na²³ co̱'³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³. 28 Te³ jiaa'³¹ ra̱a̱n²³ 'lɨ́ɨ³, 'e³ quie'²³ núu²³ rɨ²³ñii'n²³ tu³ sɨ̱ɨ̱'³.
'E³ la²³ rɨ²³güe'n²³ co̱'³ Jo̱o̱³¹ Dsa³
(Mr. 13:24-37; Lc. 21:25-33; 17:26-30, 34-36)
29 ’Xe̱'n² mɨ³rɨ³dxi³ŋɨ́n³ u²³ŋɨ́³ dsɨ́ɨ² 'e³ li²³xa³, rɨ²³yʉʉ³ ji³ quiee'³² ñi'². 'A²³jia'³ ma²³ li²³xa³ jmɨ́ɨ²³ quiee'³² sɨɨ'³ co̱'³. Rɨ²³jiu'n² li²³'áan² 'i³ rɨ³pee'n³² mɨ³¹güii³. Rɨ²³bɨ́n² 'i³ 'uee'n³ 'i³ rɨ³pee'n³² mɨ³¹güii³. 30 'E³ quie'²³ jo̱³ li²³jné²³ mɨ³¹güii³ 'e³ jmee²³ lii²³ 'e³ mɨ³ aa'n³²na²³ co̱'³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³. 'E³ jo̱³ bi²³ rɨ²³'o'² la²³jɨ³ ta'n² dsa³ mɨ³¹güii³. Rɨ²³ñín²te'²³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³ 'e³ la²³ aa'n³²na²³ co̱'³ jee²³² jníi². Bi²³ 'uee'n²³na²³ mɨ³rɨ³ti³ jmɨ́ɨ² jo̱³. Bi²³ gáan³na²³. 31 'E³ quie'²³ jo̱³ mɨ³rɨ³'i̱i̱² cuoo'³, rɨ²sɨɨn³¹na¹ ángeles quién²³na²³. La²³ca̱a̱n³ la²³ mɨ³¹güii³ rɨ²³ñii'n³te'²³ dsa³ 'i³ ca²³'náan²³na²³.
32 ’'Ne'² rɨ²jmée²ra'³ 'i'²³ 'e³ jmii'³¹ jmee²³ 'mo³ higo. Jo̱³ rɨ²³lí³ juø'² rɨ²jmée²ra'³ 'i'²³ 'e³ jmii'³¹ lǿ² 'e³ rɨ²³güe'n²³na²³ co̱'³: Mɨ³rɨ³'aa³ 'i'²³ 'e³ sɨ³li³xi'²³ guoo³ 'mo³ higo, 'e³ sɨ³'ia³ mee³¹, jo̱³ sɨ³li³lii²³ 'e³ mɨ³ rɨ²³gua³ ji̱²³'ioo³. 33 'E³ quie'²³ la'³ mɨ³rɨ³móo³ra'³ 'e³ sɨ³lí³ la²³jɨ³ 'e³ mɨ³juǿøn²na²³ 'nee'²³, 'e³ jo̱³ rɨ²móo²ra'³ 'e³ mɨ³lǿ²³ mɨ³lén², 'e³ mɨ³ rɨ²³tɨ́²³ 'e³ rɨ²³güe'n²³na²³ co̱'³. 34 Rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³ ju²dsoo³¹: Xa³ quie'²³ ju̱u̱n²³ dsa³ 'i³ xen³ rɨ³nɨ²³ mɨ³rɨ³li³ la²³jɨ³ 'e³ mɨ³juǿøn²na²³ 'nee'²³. 35 'E³ cɨ² rɨ²³lí³ 'e³ 'a²³'e³ ma²³ xa³ mɨ³¹güii³ quia̱'² 'uǿ²³ la³. 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ jmɨ́ɨ² te³ rɨ²³gua'²³ júu² quián²³. Ca³quie̱e̱² rɨ²³lí³ 'e³ la²³ lǿ².
36 ’Jø̱n³ Ñu'n²³ hua² 'i³ ñi³² 'e³ 'ee² jmɨ́ɨ², 'e³ 'ee² hora 'e³ rɨ²³lí³ la'³. 'A²³'i̱³ xen³ cɨ² 'i³ ñi³². 'A²³ cɨ'²³ te'²³ ángeles 'i³ nee'n²³² yʉʉ'³¹ güii³. 'A²³ cɨ'²³ jné² Jo̱o̱³¹ Dios.
37 ’La²³ lǿ² jmɨ́ɨ² ma²jen³¹ mɨ³¹güii³ Noé mɨ²jaa²³², 'e³ quie'²³ la'³ cu³lø³¹ 'e³ rɨ²³lí³ mɨ³rɨ³ti³ jmɨ́ɨ² 'e³ rɨ²³güe'n²³na²³ co̱'³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³. 38 La²³ca̱a̱n³ mɨ²jo̱³ 'e³ 'íi² rɨ²³quie̱e̱'n²³ jmɨɨ³ mɨ³¹güii³, 'ɨ̱ɨ̱'³² ee'³² quie'²³ dsa³. Tøø²³ quie'²³ dsa³ mɨ́³. Cuøn³² quie'²³ jo̱²³mɨɨ³¹te'¹ 'e³ rɨ²³jén²³ dsa³. Sɨ³lí³ quie'²³ la'³ la²³huøø'n³¹ la²³ 'e³ ca²³tɨ́³ 'e³ 'í² Noé 'e̱'³ móo². 39 'A²³jia'³ ca²³la²³quii²³ dsa³ la²³huø'n²³ 'e³ ca²³tɨ́³ 'e³ ca²³cø̱'n²³ jmɨɨ³ mɨ³¹güii³, 'e³ ca²³éen³ la²³jɨn³ dsa³. 'E³ quie'²³ la'³ cu³lø³¹ rɨ²³lí³ mɨ³rɨ³güe'n²³na²³ co̱'³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³. 40 Juø'n³ quie'²³ xen³ áan²³ dsa³ 'i³ ta'n² ca³ti³² je² nuu³ jmɨ́ɨ² jo̱³, rɨ²³tøø³ Dios jø̱n³, 'e³ quie'²³ rɨ²³cuaa'n²³ jø̱n³. 41 Juø'n³ quie'²³ xen³ áan²³ mɨ́³ 'i³ dsɨ³ ca³ti³², rɨ²³tøø³ Dios jø̱n³, 'e³ quie'²³ rɨ²³cuaa'n²³ jø̱n³.
42 ’'Ne'² rɨ²mi³quii²³²ra'³ jo̱o̱²³na²³. Qui² 'a²³jia'³ móo³ra'³ 'e³ 'ee² jmɨ́ɨ² rɨ²³güe'n²³na²³ co̱'³ jné² Juii³ra'³. 43 'Ne'² rɨ²jmée²ra'³ 'i'²³ jo̱o̱²³na²³: La²³ cu²ru'³ xen³ jø̱n³ dsa³ 'i̱i̱³ 'i³ 'née²³ rɨ²³'í³ xi²ñʉ'¹ quiee'³² dsa³. 'U² cu²ru'³ ñi³² juii² xi²ñʉ'¹ 'e³ 'ee² hora 'e³ 'uøø²³ 'e³ rɨ²³güén³ dsa³ 'i̱i̱³, rɨ²³mi²³quii²³² cu²ru'³ la'³. Jo̱³ hua² 'a²³jia'³ rɨ²³cuǿ²³ júu² 'e³ rɨ²³'í³ dsa³ 'i̱i̱³. 44 'E³ jo̱³ 'ne'² rɨ²mi³tɨ́ɨ²³ra'³ 'nee'²³ co̱'³. Qui² rɨ²³güe'n²³na²³ co̱'³ jné² Jo̱o̱³¹ Dsa³ hora je² 'a²³jia'³ xi²dsɨ́n³na'³.
Je² 'en³² jø̱n³ mozo 'i³ jmee²³ 'e³ la²³ ca²³dxi³ 'i'²³ juii² quia̱'² jø̱n³ 'i³ 'a²³jia'³ jmee²³ la'³
(Lc. 12:41-48)
45 ’¿'I̱i̱² sɨɨ'³¹ 'nee'²³ 'i³ li²³xen³na'³ la²³ xen³ jø̱n³ mozo 'i³ bi²³ ta³jmee²³ 'i'²³, 'i³ jmee²³ 'e³ la²³ ca²³jua'³ juii² 'e³ 'ne'² rɨ²³jmée²³? Ca²³dxi³ 'i'²³ juii² 'e³ rɨ²³jmée²³ cua̱a̱n²tu² xi²ñʉ'¹ quiee'³², 'e³ rɨ²³jmée²³ ji̱i̱³ 'e³ rɨ²³e'² te'²³ jia'³ cɨ'²³ mozos mɨ³rɨ³ti³ hora 'e³ la²³ rɨ³lø³¹ 'i'²³ 'e³ rɨ²³e'²te'²³. 46 Bi²³ dxʉ́²³ quie'² mozo 'í³ mɨ³rɨ³güe'n²³ co̱'³ juii², mɨ³rɨ³ñí³ juii² 'e³ jmee²³ mozo 'e³ la²³ ca²³dxi³ 'i'²³. 47 Rɨ²juøøn³¹na¹ 'nee'²³ ju²dsoo³¹: Rɨ²³cuǿø²³ mozo quien³² la²³jɨ³ sú̱n² 'e³ xa³ quie'² 'ñée² 'e³ cu²lín³ cua̱a̱n²tu² mozo. 48 'E³ quie'²³ 'a²³jia'³ dxʉ́²³ quie'² mozo 'i³ 'a²³jia'³ jmee²³ 'e³ dxʉ́²³, 'i³ lǿn³ 'e³ sɨ³li³'ɨɨn²³² juii². 49 'E³ jo̱³ rɨ²³cuǿ²³ quie'² uu'n². Rɨ²³'ɨ̱'² rɨ²³e'² quia̱'² dsa³ ŋoo'². 50 Rɨ²³güe'n²³ co̱'³ juii² mozo 'í³ jmɨ́ɨ² je² 'a²³jia'³ xi²dsɨ́n³, hora 'e³ 'a²³jia'³ ñi³² mozo. 51 Bi²³ juø'²³ cu³lø³¹ rɨ²³jmée²³ mɨ³rɨ³jmee³ jñiin²³ mozo. Qui² rɨ²³ji̱'²³ 'e³ la²³ sɨ³ji̱'²³ dsa³ 'i³ te³ jmoo³² guóo². Je² núu²³ rɨ²³'o'² dsa³. Rɨ²³cuu'³ la²³ cɨ² jo̱²te'¹ la²³'nɨɨ'n³¹ 'e³ rɨ²³ŋɨ́³ dsɨ́²te'²³.