1 Ca₂lë₃ co₂ráun₂ jme₁'en₅₄ Jesús chei'₅₄ Jmɨ₁ŋí'₄ Genesaret.*Ján₃ bá₄ chei₂ “Jmɨ₁ŋí'₄ Galilea.” Të₃jë₄ jaun₂ ca₂ŋɨ'₂ juɨn₅ lɨn₃ dsa₂, ca₂lia'₂ co₂'liog'₂ bá₄ tioin'₅₄, ia₁ 'nio₃ nag₃ jág₁ quió'₅ Diú₄. 2 Jaun₂ ca₂jág₃ Jesús tɨn₃ tsɨ₁mu₅ a₂le₁jë₁, le₁'ág₄ chei'₅₄ jmɨg₂, ia₁ dsa₂ i₂tsán'₂ ju₄ jme₁ma₂sióin₃ i₂ráng₃ 'má₅ quió'₅. 3 Jaun₂ ca₂'í₃ Jesús caun₂ tsɨ₁mu₅ jaun₂, a₂lë́₅ quió'₅ Si₂mu₅₄. Jaun₂ ca₂mɨ₃ a₂jiog₃ 'éi₂ ca₂juɨg₄ guë́₄ le₃ne₄ jmɨg₂. Jaun₂ ca₂guá₂ 'ŋió'₃ tsɨ₁mu₅, jaun₂ ja₁jaun₂ ca₂jme₃lióg₃ ca₂jme₃tɨin₂₃ dsa₂. 4 Jme₁ca₂dsan₃ cuë₂₃ jág₁, ca₂tsɨ́'₃ Si₂mu₅₄:

―Jŋiog'₅₄ mu₅ quiáng'₂ le₃ja₁jɨ'₂ guë́₄. Ja₁në₅ tiong₂ 'má₅ quiáng'₂, jaun₂ lén'₂ 'nia'₂ ju₄.

5 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Si₂mu₅₄:

―Të₅, la₂ tio'₅₄ bá₄ jnia'₅₄ ta₁jma₃ nei₅ ca₂néi₃, tsá₃ 'ein₂ já'₂ ma₂lag₅ jnia'₅₄; la₁ i₁tion₃ caun₂ ia₁ a₂juá'₂ 'ne₂.

6 Jme₁ca₂jmo₃ le₂jaun₂, ca₂lia'₂ juɨn₅ lɨn₃ ju₄ i₃ton'₅₄, jŋia'₅₄ mei'₂ tsá₃ ca₂gag₂ bá₄ 'má₅ quió'₅ tioin'₅₄. 7 Jaun₂ ca₂bí₂ gu₂ ca₂të́'₃ rɨin'₅₄ i₂jme₁tion'₅₄ tsɨ₁mu₅ caun₂, ia₁jaun₂ ja₃léin₂ jme₃'o₅₄. Jme₁o₃lén₂ 'éi₂ në́₃, ca₂jme₃cain'₂ ta₁tɨn₃ tsɨ₁mu₅, jŋia'₅₄ mei'₂ tsá₃ ca₂i₃guein'₅₄ bá₄ tioin'₅₄. 8 Jme₁ca₂jág₃ Si₂mu₅₄ në₅, ca₂ŋó₃ ca₂chi₃jné₃ ne₄ Jesús, ca₂juá'₂:

―Jŋia'₃ cau₅ quió₃, Te₁gui'₅₄, ia₁ dsa₂ cha₂ dsáu₁ bá₄ jniá₂.

9 Ia₁ dsɨ₂gó'₃ dsɨ́₅ Si₂mu₅₄ quian'₅₄ rɨin'₅₄, ia₁ a₂ŋɨ́₄ lë₃ 'ŋio₅ juɨn₅ ju₄ i₂ca₂join₃. 10 Ján₃ bá₄ le₂jaun₂ Jacobo quian'₅₄ Juan₅₄ i₂lɨ́n₅ ja₁ŋi'₅₄ Zebedeo, ia₁ co₂dsia₅ jme₁i₂nioi₅₄ quian'₅₄ Si₂mu₅₄ tsáin'₂ ju₄. La₁ Jesús në́₃ ca₂juá'₂ ca₂tsɨ́'₃ Si₂mu₅₄:

―Tsá₃ jmo₂ gang'₃. Ia₁ të₂le₃ ne₄ juɨ₅ ja₁dsau₅₄ në₅, ŋɨ́'₁ jmag'₅₄ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃ juɨ₁lia'₂ jmag'₂ ju₄.

11 Jme₁ma₂në₂jŋióg'₃ tsɨ₁mu₅ quió'₅ le₃ja₁quein₂ chei'₅₄ jmɨg₂, ja₁jaun₂ ca₂dsia₃ jë₂, ca₂i₃léin₂ bá₄ quian'₅₄ 'éi₂.

12 Co₂ráun₂ jme₁'en₅₄ Jesús caun₂ juɨg₂, jaun₂ ca₂dsióg₃ jan₂ dsa₂ dso'₅₄ i₂lɨ́n₅ 'mé'₅ 'iog₅, ta₁jain₂. Jme₁ca₂jɨ́in₂ Jesús, ca₂tóin₂ të₂rë₃'éin₂ 'uë₃, ca₂mɨ₃ tion₅₄-jan₃, ca₂juá'₂:

―Te₁gui'₅₄, chi₂jua'₂ 'niog'₂, jŋia'₅₄ lia'₂ 'ne₂ bá₄ quɨ'₅₄ jmɨg₄ chi'₅₄ dso₄ a₂lɨ́ng₅.

13 Jaun₂ ca₂néi'₃ gu₂, ca₂nɨ́'₃ quió'₅ dsa₂ dso'₅₄, ca₂juá'₂:

―'Nio₃ jniá₂. Jmo₅₄ bá₄ le₁jɨ́ng'₃.

Dsɨ₂juɨ₅ jme₁ca₂juá'₂ jaun₂, ca₂jŋia'₃ 'mé'₅ 'iog₅ a₂jme₁lɨ́in₄. 14 Jaun₂ ca₂jmo₃ Jesús 'éi'₃ a₂tsá₃ 'ein₂ tsɨ́'₃ 'i₁jan₂. Jŋia'₅₄ lia'₂ ca₂juá'₂:

―La₁ gua₂ o₂jme₁jnia₅ ne₄ jme₂dsa₂, o₄quió'₄ a₂ma₂le₁jɨ́ng'₃, o₂jmo₄ o₂jen'₅₄ ne₄ Diú₄ con'₂ lë́₅ 'Éi'₃ quió'₅ Moisés,†'Í₂ Levítico 14. co₂'nió'₄ a₂jang'₅₄ jág₁ dsau₅ jɨn₄ dsa₂.

15 La₁ të₂le₃ lë́₅ guë́₄ ca₂i₃'ag₅₄ bá₄ jág₁ ca₂le₂con₂ a₂'ɨn₅ dsa₂ Jesús. Jaun₂ i₂juɨn₅ lɨn₃ dsa₂ i₂jme₁të₁ja₂lén₂ ŋɨi'₂ ja₂néi₃ jág₁, i₂'nio₃ 'lión₂ në́₃ 'e₂ caun₂ jmɨ₁uɨg₅ chain₂. 16 La₁ jme₁dsɨ₂uɨ́in₃ bá₄ 'nɨ'₂ juɨg₂ ja₁con'₂ 'ŋiog₅, chi₃léin'₂ Diú₄.

17 Ca₂lë₃ co₂ráun₂ jme₁'en₅₄ Jesús jme₂tɨin₂₃ dsa₂. Le₂con₂ jaun₂, jme₁tián'₄ i₂lɨn₅₄ dsa₂ fariseos, të₅juá'₅ në́₃, i₂ja₂lén₂ le₂con₂ 'uë₃ Galilea, Judea, juɨg₂ Jerusalén në́₃. Ia₁ juɨ₅bí₂ quió'₅ Te₁gui'₅₄ bá₄ jme₁'io₅ Jesús, a₂jme₂'lióin₂ dsa₂. 18 Të₃jë₄ jaun₂, ca₂dsi₃lén₂ dsa₂ le₁jŋiai₂₃ jan₂ dsa₂ 'lian'₂, dsɨ́n₂ ne₄ tsɨ₁jein₁. Jme₁'no'₂ juɨ₅ dsɨ₃toin'₅₄ dsi₂néi₂, jme₁dsɨ₃quio₂₃ ne₄ Jesús. 19 Ia₁ tsá₃ ca₂dsó'₂ 'a₂ lia'₂ dsɨ₃toin'₅₄, ia₁ a₂ŋɨ́₄ lë₃ juɨn₅ dsa₂ tion'₅₄, jaun₂ ca₂uɨ́g₂ le₃co'₅₄ tsɨ₁'né₅. Jaun₂ ca₂niá₃ jë₄ gua'₅₄ lag₁, jaun₂ ca₂sió₂ lia'₂ jma₃quian'₅₄ tsɨ₁jein₁, dsi₂jo₂ jaun₂, ne₄ Jesús. 20 Jme₁ca₂jág₃ Jesús a₂'én₂ dsa₂ 'éi₂ 'ŋio₅ lɨn₃, jaun₂ ca₂juá'₂:

―'Ne₂ dsa₂, ma₂rë₂'én₄ bá₄ dsáu'₂.

21 Jaun₂ në́₃ ca₂jme₃lióg₃ të₅juá'₅ quian'₅₄ dsa₂ fariseos në́₃ ca₂i₃jŋia₅ dsɨ́₅: “¿I₂'ein₂ bá₄ në₅ jmái'₂ mɨ'₅₄ Diú₄ a₂juá'₂ le₂në₅? 'I₁jan₂ tsá₃ 'ein₂ lé₂ le₃'én₂ dsáu₁ dsa₂, jŋia'₅₄ lia'₂ Diú₄ bá₄.” 22 La₁ a₂lí'₄ rë₂ bá₄ Jesús 'e₂ a₂qui₂dsɨ₂jŋia₅ dsɨ́₅ dsa₂ 'éi₂, jaun₂ ca₂juá'₂:

―¿'E₂ bá₄ lë₃ dsɨ₂jiog₅ 'au'₂ 'nia'₂ le₂në₅? 23 ¿'E₂ a₂'ua₁ guë́₄ ta₁, a₂juá'₄ jniá₂ juɨg₅₄ dsa₂ la₂: “Ma₂rë₂'én₄ dsáu'₂”, o₃ a₂juɨg₅₄ 'e₂ jniá₂: “Nau₂, ŋɨ₄”? 24 Ia₁ dse₃ jaun₂. La₂ jmo₅₄ jniá₂ ia₁jaun₂ le₃ŋi'₅₄ 'nia'₂ a₂'io₅ bí₂ 'éi'₃ Jaun₅ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃ ne₄ gua'₅₄ 'uë₃ a₂qui₃'éin₂ dsáu₁ dsa₂.

Jaun₂ guë́₄ ca₂tsɨ́'₃ dsa₂ 'lian'₂:

―'Ne₂ juɨ́g₂ jniá₂, nau₂, quion₂ tsɨ₁jein₁ quiáng'₂, guan'₂.

25 Dsɨ₂juɨ₅ jaun₂ të₃ jág₅ ca₂le₃jɨ́n₃, ca₂nau₂ ca₂cáun₃ tsɨ₁jein₁ quió'₅ ca₂ŋái'₃ jme₂juɨin'₂ Diú₄. 26 Jaun₂ ca₂i₃gó'₃ dsɨ́₅ ca₂le₃jɨ́n₃, ca₂jme₃juɨin'₂ Diú₄ në́₃. Jaun₂ të₃jë₄ dsɨ₂gó'₃ dsɨ́₅ jaun₂, qui₂ca₂tsɨ́'₃ rɨin'₅₄:

―Jmɨg₄ në₃ ca₂të́₂ ne₄ jniog₄ a₂dsɨ₂gó'₃ dsɨ₅.

27 Cang₂ jaun₂ ca₂o₃'ɨ́in₃ táng₃. Ja₁ŋó₄ jaun₂, ca₂jɨ́in₂ jan₂ i₂chen₂ Leví i₂cán₂ 'lia'₅₄ a₂ca₂tɨ́n₂ dsɨ₂tan₅₄, guá₅ ja₁dsɨ₂qui₅ dsa₂ 'lia'₅₄. Jaun₂ ca₂juá'₂ Jesús:

―Ŋia₅ chi₁co'₅₄ quió₃.

28 Ja₁jaun₂ ca₂dsia₃ jë₂, ca₂nau₂ ŋó₃ quiong'₅₄.

29 Ca₂i₁jmo₅₄ Leví caun₂ má₃ pa₁ dsi₂néi₂ quió'₅ o₄quió'₄ Jesús, jaun₂ ca₂ŋɨ'₂ juɨn₅ dsa₂ i₂cán₂ 'lia'₅₄ rɨin'₅₄. Juɨn₅ bá₄ dsa₂ sián'₂ në́₃ qui₂ca₂guë́'₃ quiain'₅₄. 30 La₁ dsa₂ fariseos quian'₅₄ të₅juá'₅ quiáin₅, chi₂ca₂'ɨin₃ dsa₂ i₂ma₂quian'₅₄ Jesús, ca₂juá'₂:

―¿'E₂ lë₃ qui₂quë́'₂ qui₂'ág'₂ 'nia'₂ co₂dsia₅ quian'₅₄ dsa₂ i₂cán₂ 'lia'₅₄ në₅, dsa₂ i₂le₁cán'₄ dso₄ në́₃?

31 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Jesús:

―Ma₁ tsá₃ të₅mɨ́₅ 'nió'₅ quió'₅ dsa₂ i₂le₁'ág₄ dse₃ dsɨ́₅; dsa₂ i₂le₁dso'₅₄ bá₄ 'nió'₅ quió'₅. 32 Tsá₃ ta₁ jaun₂ guio₃ jniá₂ a₂të́₄ dsa₂ dsen₃; a₂të́₄ dsa₂ i₂le₁cán'₄ dso₄ bá₄ jniá₂ guio₃, ia₁jaun₂ dsi₁quén'₅ dsɨ́₅.

33 Jaun₂ dsa₂ 'éi₂ në́₃ ca₂tsɨ́'₃ Jesús:

―¿'A₂ guë'₂ lia'₂ i₂gú'₃ jme₂'ɨn₅₄ dsa₂ i₂quian'₅₄ Juan₅₄, jë₂ qui₂tsɨ́'₅ Diú₄, le₂jaun₂ bá₄ dsa₂ quián₅ fariseos në́₃, la₁ dsa₂ quiáng'₂, guë́'₅ 'ɨ́n'₂ bá₄?

34 Jaun₂ ca₂jéin'₃ Jesús jág₁:

―¿Lé₂ le₃chi₁quian'₄ 'nia'₂ jmɨg₄ jme₃'ɨn₅₄ juɨ₁lia'₂ dsa₂ i₂té₄ ja₁jen'₂ gu₂ dsa₂, chi₂jua'₂ jaun₂ bá₄ guá₅ guë'₂ dsa₂ ŋe'₂ i₂jen'₂ gu₂? 35 La₁ já₅ jmɨg₄ jë₁ma₂jŋia'₃ dsa₂ ŋe'₂ 'éi₂; jmɨg₄ jaun₂ guë́₄ ma₂lé₂ jme₃'ɨin₅₄.

36 Ján₃ bá₄ ca₂juá'₂ Jesús jág₁ jáng'₅ léi₄ la₂:

―Ma₁ tsá₃ 'ein₂ dsa₂ tióng₅ 'nau₅₄ 'mɨ'₂ 'mɨ́₂ tsɨ₁'mɨ'₂ gui'₅₄. Ia₁ në₁jua'₂ ca₂jmo₃ le₂jaun₂, a₂jŋia'₅₄ guéi₃ bá₄ caun₂ caun₂, ton'₂ tsá₃ ma₃rë₂ quɨn₅ tsɨ₁'mɨ'₂ gui'₅₄ quian'₅₄ 'nau₅₄ 'mɨ́₂. 37 Ján₃ guë'₂ tsá₃ tia'₂ dsa₂ vino 'mɨ́₂ nɨ₁lau₂ gui'₅₄, ia₁ në₁jua'₂ ca₂jmo₃ dsa₂ le₂jaun₂, a₂ne'₂ bá₄ nɨ₁lau₂ gui'₅₄ quian'₅₄ dsió'₁ vino 'mɨ́₂; téin₃ bá₄ vino, ton'₂ dsɨ₃'én₂ nɨ₁lau₂ gui'₅₄ në́₃. 38 Jaun₂ lë₃, lau₂ 'mɨ́₂ bá₄ 'nió'₅ tia'₃ dsa₂ vino 'mɨ́₂, ia₁jaun₂ rë₂ lé₂ 'í₁ le₃tɨn₃. 39 Ján₃ bá₄ le₂jaun₂ juɨ₁lia'₂ i₂ma₂'ɨn'₅ vino gui'₅₄ a₂ma₂ron₂, tsá₃ jiá₃ dsɨ́₅ 'ɨ́n'₂ vino 'mɨ́₂ a₂të₂ca₂jlen'₃. “Ia₁ tió'₅ a₂gui'₅₄” bá₄ juá'₂.