1 Jmɨg₄ jaun₂ ca₂ŋɨ₃ Jesús ja₁lë́₄ ja₁nau₂ quió'₅ dsa₂ caun₂ jmɨg₄ sa₅₄. Dsa₂ i₂quiain'₅₄ në́₃ ca₂tá'₂ i₁cón'₅, jaun₂ qui₂ca₂gág₃ mɨ́'₂ trigo, jaun₂ ca₂guë́'₃. 2 Jme₁ca₂jág₂ dsa₂ fairseos, jaun₂ ca₂o₃léin₂ ca₂tsɨ́'₃ Jesús:

―Jag₄ 'a₂ lia'₂ tion'₅₄ dsa₂ quiáng'₂ jmo₂₃ ta₁ a₂tsá₃ 'i₄ 'éi'₃ jmo₃ dsa₂ jmɨg₄ sa₅₄.

3 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Jesús:

―¿Tsa₁ ma₂ca₂'í'₂ 'nia'₂ ne₄ Si₂ 'a₂ lia'₂ lë́₅ ca₂jmo₃ David co₂ráun₂ jme₁ca₂lë₃ i₁cón'₅ quiain'₅₄ rɨin'₅₄? 4 Ca₂'í₃ dsi₂néi₂ quió'₅ Diú₄, ca₂guë́'₃ i₁ŋí'₄ jŋió₅, a₂tsá₃ jme₁'i₄ 'éi'₃ guë́'₃, a₂'i₄ 'éi'₃ guë́'₃ jmá'₃ jme₂dsa₂. 5 ¿O₃ tsa₁ ma₂ca₂'í'₂ 'nia'₂ ne₄ Si₂ 'Éi'₃ quió'₅ Moisés, juɨ₁lia'₂ jme₂dsa₂ tsá₃ jme₂gó'₃ jmɨg₄ sa₅₄? La₁ tsá₃ 'ein₂ bón'₂ guë'₂ dso₄ 'éi₂ në́₃. 6 Juɨ́g₂ jniá₂ 'nia'₂, ja₁lá₃ chén'₅ jan₂ i₂juɨn'₂ guë́₄ con'₂ guë́₄ guá'₅ templo. 7 Jua'₅₄ mei'₂ guë́₃ ma₂ŋɨ́'₂ 'nia'₂ 'e₂ jein₅ jág₁ la₂: “A₂'nio₃ jniá₂ a₂dsiá'₁ 'nia'₂ ŋéi₂ 'au'₂, on₃jua'₅₄ rë'₂ a₂jŋia'₅₄ qui₁jen'₅₄ 'nia'₂ 'e₂ qui₁jen'₅₄ ne₃”,*Oseas 6:6. tsá₃ jua'₅₄ jme₁bong'₅₄ dso₄ dsa₂ i₂tsá₃ 'e₂ dso₄ rɨn₂. 8 Ia₁ le₂në₅ jaun₂, jniá₂, Jaun₅ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃, jmo₂₃ 'éi'₃ juɨ₁lia'₂ jmɨg₄ sa₅₄.

9 Ca₂o₃'ɨ́n₃ bá₄ Jesús ja₁jaun₂, jaun₂ ca₂'í₃ táng₃ dsi₂néi₂ guá'₅ sinagoga. 10 Ja₁jaun₂ jme₁'en₅₄ jan₂ dsa₂ i₂jle₅ caun₂ mɨ₂gu₂. Dsa₂ fariseos në́₃ jme₁'nio₃ 'no'₂ juɨ₅ bóin'₂ dso₄ Jesús, jaun₂ ca₂ŋag₃:

―¿'I₄ 'éi'₃ jme₃'lión₂ dsa₂ jan₂ dsa₂ dso'₅₄ jme₁jmɨg₄ sa₅₄?

11 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Jesús:

―¿'Ein₂ 'nia'₂, i₂'ŋio₅ jan₂ já'₂ cha'₂, në₁jua'₂ ca₂bain₃ siá₅ juɨ₁lia'₂ caun₂ jmɨg₄ sa₅₄, tsa₁ dsó₅ dsɨ₃dsein₂₃ já'₂ quiáin₅? 12 ¡'Ë₂ guë́₄ bá₄ quen₅ jan₂ dsa₂ con'₂ guë́₄ jan₂ já'₂ cha'₂! Jaun₂ lë₃, 'i₄ bá₄ 'éi'₃ jmo₃ dsa₂ a₂dse₃ juɨ₁lia'₂ jmig₄ sa₅₄.

13 Jaun₂ guë́₄ ca₂tsɨ́'₃ dsa₂ dso'₅₄ 'éi₂:

―Nei'₅₄ gog'₂.

Jaun₂ ca₂néi'₃ 'éi₂ gu₂, ca₂jŋia₃ quió'₅, jaun₂ ca₂lë₃ co₂rë₂ quian'₅₄ a₂caun₂. 14 Ca₂'uɨn₂ bá₄ dsa₂ fariseos 'éi₂ në́₃, jaun₂ ca₂jmo₃ jág₁ a₂jŋɨi'₃ Jesús.

15 Jme₁ca₂rë₃ŋi₅ Jesús jág₁ jaun₂, ca₂o₃'ɨ́in₃ bá₄. Jaun₂ juɨn₅ lɨn₃ dsa₂ i₃lén₂ chi₁co'₅₄ quió'₅ 'ein₂₃. Jme₁jme₂'lión₂ Jesús ca₂le₃jɨ́n₃ dsa₂ i₂le₁dso'₅₄, 16 jaun₂ ca₂juá'₂ a₂tsá₃ 'e₂ dsia₃ dsa₂ jua'₅₄ a₂'ag₃ 'ein₂ lɨ́in₅. 17 Le₂në₅ bá₄ ca₂lë₃ ia₁jaun₂ le₃ti₃ jág₁ a₂ca₂'ë́₂ Isaías, dsa₂ i₂jme₁'ë́₂ jág₁ quián₅ Diú₄, jme₁ca₂juá'₂ le₂la₂:

22 Jaun₂ ca₂o₃jŋia₃ dsa₂ ja₁coin₂ jan₂ dsa₂ ten₄ i₂con₄ në́₃ i₂jme₁'en₅₄ jan₂ jme₂dsí₂ je₂na'₅₄. Jesús në́₃ ca₂jme₃'lió₂, ca₂jág₃ táng₃ dse₃, ca₂dsia₃ dse₃ jág₁ në́₃. 23 Ca₂i₃gó'₃ dsɨ́₅ ca₂le₃jɨ́n₃ dsa₂, jaun₂ ca₂juá'₂:

―¿On₁jua'₅₄ i₂në₅ lɨ́n₅ tsɨ₁jon₂ David?

24 La₁ jme₁ca₂nág₂ dsa₂ fariseos jág₁ jaun₂, ca₂dsia₃ jág₁ quian'₅₄ rɨin'₅₄:

―A₂'uɨn'₂ i₂në₅ je₂na'₅₄ quió'₅ dsa₂ të₂le₃ quian'₅₄ juɨ₅bí₂ quió'₅ Be'elzebú, juɨg₅₄ je₂na'₅₄ bá₄.

25 La₁ i₂ŋi₅ rë₂ bá₄ Jesús 'e₂ dsɨ₂jiog₅ dsɨ́₅ dsa₂ 'éi₂, jaun₂ ca₂juá'₂:

―Juɨ₁lia'₂ dsɨ₂tan₅₄ tion'₅₄ le₁dsoin'₅₄, nió'₅ mɨ'₅₄, tsá₃ uë́₂ tió'₅ jua'₅₄ tsá₃ dsɨ₃'én₂ 'éi'₃ quió'₅. Le₂në₅ bá₄ ján₃ juɨ₁lia'₂ dsa₂ caun₂ dsi₂néi₂, në₁jua'₂ lë́₅ le₁dsoin'₅₄, niog₅ mɨ'₅₄, ján₃ bá₄ tsá₃ uë́₂ tió'₅. 26 Ján₃ bá₄ le₂në₅, në₁jua'₂ ca₂jmo₃ Satanás mɨ'₅₄ dsein₂₃ jan₂ i₂quiáin₅ 'ŋiog₅, co₂'nió'₄ 'ŋiog₅ bá₄ jmo₂₃ le₁dsoin'₅₄. ¿'A₂ lia'₂ lé₂ le₃'io₃ guë́₄ bí₂ 'éi'₃ quió'₅, chi₂jua'₂ le₂jaun₂? 27 Chi₂jua'₂ jniá₂ 'uɨng'₅₄ je₂na'₅₄ quian'₅₄ bí₂ quió'₅ Be'elzebú juɨ₁lia'₂ juá'₂ 'nia'₂, ¿'ein₂ bá₄ guë'₂ cuë₅ bí₂ cuë́'₅ dsa₂ quián'₂ 'nia'₂ a₂'uɨ́in'₂ je₂na'₅₄ jaun₂ në́₃? 'Uɨg₅₄ jaun₂, guion₅₄ bá₄ dsa₂ quiáng'₂ jme₃li₅₄ a₂lɨ́n'₅ 'nia'₂ guiong'₅₄. 28 La₁ jniá₂ në́₃ në₂'uɨng'₅₄ je₂na'₅₄ të₂le₃ quian'₅₄ bí₂ quió'₅ Jme₂dsí₂ quián₅ Diú₄. Jaun₂ në́₃ le₂në₅ bá₄ cuë₅ jniá₂ léi₄ a₂ma₂gua₅ 'éi'₃ quió'₅ Diú₄ ja₁con'₂ 'nia'₂.

29 ’Jaun₂ në́₃, ¿'a₂ lia'₂ lé₂ le₃'í₂ jan₂ dsa₂ dsi₂néi₂ quió'₅ juɨ₁lia'₂ jan₂ dsa₂ i₂'uan'₂, a₂jŋiá'₃ a₂te₁'i₁ quió'₅, chi₂jua'₂ le₂'uɨg₅₄ tsá₃ ma₂në₂'nei'₂ de'₂ dsa₂? Jŋia'₅₄ lia'₂ le₂jaun₂ bá₄ lé₂ le₃jŋiá'₃ a₂cha₂ quió'₅.

30 ’I₂tsá₃ tión₂ le₃quió₃ jniá₂, dsa₂ i₂'iog₅₄ jniá₂ bá₄ 'éi₂; le₂jaun₂ guë'₂ i₂tsá₃ quian'₅₄ jniá₂ cág'₅, jŋia'₅₄ jmo₂₃ tsɨ₁rë₂ja₅₄ bá₄. 31 Juɨ́g₂ jniá₂ 'nia'₂ jaun₂ në́₃, a₂lé₂ le₃'én₂ bá₄ ca₂le₃jë́₃ dsáu₁ dsa₂, ca₂le₃jë́₃ 'e₂ a₂'lɨg'₅₄ juá'₂ në́₃. La₁ në₁jua'₂ ca₂'ɨin₃ 'lɨg'₅₄ Jme₂dsí₂ quián₅ Diú₄, a₂në₅ guë́₄ tsá₃ ma₃o₂'én₂ dso₄ cha₂. 32 La₁ në₁jua'₂ chan₂ i₂ca₂'ɨn₃ 'lɨg'₅₄ Jaun₅ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃, lé₂ bá₄ le₂'én₂ dsáu₁; la₁ juɨ₁lia'₂ i₂'ɨn₅ 'lɨg'₅₄ Jme₂dsí₂ Jŋió₅, tsá₃ ma₃o₂'én₂ dso₄ cha₂ quió'₅, mɨ₂güɨ́g₃ la₂, on₃ guë'₂ mɨ₂güɨ́g₃ caun₂ në́₃.

33 ’Chi₂jua'₂ jmo'₂ 'nia'₂ a₂le₃dse₃ nɨ₁'ma₂, mɨ́g₂ dse₃ bá₄ 'ag₃; la₁ chi₂jua'₂ jmo'₂ 'nia'₂ a₂le₃'lɨg'₅₄ nɨ₁'ma₂, mɨ́g₂ 'lɨg'₅₄ bá₄ 'ag₃ ján₃. 'Uɨg₅₄ jaun₂, të₂le₃ quian'₅₄ mɨ́g₂ a₂'ag₅ bá₄ nɨ₁'ma₂, jáng'₅ léi₄ chi₂jua'₂ dse₃ o₃ a₂'lɨg'₅₄ 'e₂. 34 ¡'Nia'₂ tsɨ₁jon₂ dsɨ₂mɨ'₂! ¿'A₂ bá₄ lia'₂ lé₂ le₃dsiá'₁ 'nia'₂ jág₁ dse₃, ton'₂ 'lɨn'₅₄ bá₄ guë'₂ 'nia'₂ guiong'₅₄? Ia₁ lia'₂ con'₂ lë́₅ a₂'lióng₂ ŋag₅₄ cha₂ të₂dsɨ́₅ dsa₂, a₂jaun₂ bá₄ 'uë₂ mɨ₂'o₅₄. 35 Juɨ₁lia'₂ dsa₂ dsen₃, jág₁ dse₃ bá₄ dsia₂₃, ia₁ jmá'₃ lia'₂ a₂dse₃ bá₄ rë₂'ma₄ të₂dsɨ́₅; le₂në₅ bá₄ juɨ₁lia'₂ dsa₂ 'lɨn'₅₄, jág₁ 'lɨg'₅₄ bá₄ dsia₂₃, ia₁ jmá'₃ lia'₂ a₂'lɨg'₅₄ bá₄ rë₂'ma₄ të₂dsɨ́₅. 36 Jaun₂ juá'₅ jniá₂, jáng'₃ bá₄ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃ cuenta quió'₅ jë₁ma₂të́₂ jmɨg₄ i₁con₂ Diú₄ 'í₁, qui₃dsɨ₂₃ 'éi'₃ ne₄ ca₂le₃jë́₃ jág₁ a₂tsá₃ ta₁ tí₄. 37 Ia₁ të₂le₃ 'a₂ lia'₂ lë́₅ jág₁ quián'₂ bá₄ 'nia'₂, jióg'₂ 'í₁, rɨng'₂ o₃ tsá₃ rɨng'₂.

38 Jaun₂ në́₃ i₂lɨn₅₄ dsa₂ fariseos quian'₅₄ të₅juá'₅ ca₂tsɨ́'₃ Jesús:

―Të₅, 'niog₂ jnia'₅₄ jag₅₄ caun₂ léi₄ juë'₂ a₂jmó'₂ 'ne₂.

39 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Jesús:

―Tsɨ₁jon₂ dsa₂ 'lɨn'₅₄ i₂tsá₃ nag₃ la₂ mɨ₂₃ a₂jmo₅₄ jniá₂ caun₂ léi₄ juë'₂. La₁ tsá₃ ma₃'e₂ léi₄ lé₂ le₃cuë₅₄ jniá₂ ja₁con'₂ 'nia'₂, jŋia'₅₄ lia'₂ con'₂ léi₄ juɨ₁lia'₂ a₂ca₂i₃ŋɨ́₂ Jonás i₂jme₁'ë́₂ jág₁ o₄quió'₄ Diú₄ bá₄. 40 Ia₁ juɨ₁lia'₂ ca₂'í₃ Jonás 'nɨ₅ jmɨg₄, 'nɨ₅ nei₅ të₂dsɨ́₅ já'₂ jmɨg₂ pan₅₄ 'éi₂, le₂jaun₂ bá₄ 'í₂ Jaun₅ dsa₂ mɨ₂güɨ́g₃ né'₃ 'uë₃ 'nɨ₅ jmɨg₄, 'nɨ₅ nei₅. 41 Jmɨg₄ jë₁ma₂të́₂ rë₁con₂ Diú₄ 'í₁, dsa₂ i₂jme₁chan₂ juɨg₂ ciudad Nínive, dsa₂ 'éi₂ bá₄ náu₃ qui₃dsɨ₂₃ 'éi'₃ ján₃ ja₁con'₂ 'nia'₂ dsa₂ chang'₂ jmɨg₄ në₃. Ia₁ dsa₂ 'éi₂ ca₂jéin'₃ dsɨ́₅ lia'₂ con'₂ jme₁ca₂'ë́₂ Jonás jág₁ quió'₅ Diú₄. La₁ në₃ në́₃ la₂ chén'₅ jan₂ i₂juɨn'₂ guë́₄ lia'₂ con'₂ guë́₄ Jonás 'éi₂. 42 'Io₅₄ rag₅₄ i₂jme₁gon₂ 'uë₃ të₂le₃ sur, ján₃ bá₄ náu₃ 'éi₂ jmɨg₄ i₁qui₃dsɨ₅ Diú₄ 'éi'₃, ján₃ guë'₂ 'liog'₃ 'éi₂ 'liain'₃ 'nia'₂ i₂chang'₂ jmɨg₄ në₃. Ia₁ 'éi₂ në́₃ ca₂já₃ uɨ́ng₂ lɨn₃ ca₂'í₃ juɨ₅ a₂ca₂o₃néi₃ jág₁ quió'₅ Salomón 'a₂ lia'₂ jme₁ŋɨ́'₂ dsɨ́₅ 'éi₂ a₂ŋɨ́₄ lë₃ jme₁tɨin₂;‡'Í₂ 1 Reyes 10; 2 Crónicas 9:1-12. la₁ në₃ në́₃, la₂ chén'₅ jan₂ i₂juɨn'₂ guë́₄ con'₂ guë́₄ Salomón 'éi₂.

43 ’Jë₁ma₂o₂'ɨ́n₃ jan₂ jme₂dsí₂ 'lɨn'₅₄ quió'₅ jan₂ dsa₂, jaun₂ dsɨ₂ŋɨ́₃ le₂tan₅₄ ja₁quein₂ 'no'₂ ja₁jŋia₃. Në₁jua'₂ tsá₃ ca₂dsó'₂ ja₁jŋia₃ në́₃, jaun₂ 'no'₂ táng₃ dsɨ́₅: 44 “Nég'₄ táng₃ dsi₂néi₂ quió₃ ja₁ca₂o₃'ɨ́ng₃.” Jë₁ma₂ca₂dsiáin'₃ jaun₂, dsain'₂ táng₃ dsa₂ 'éi₂ lɨ́in₅ co₂'nió'₄ bá₄ caun₂ dsi₂néi₂ a₂rë₂jë₄, rë₂'ia'₅₄, rë₂ chí'₅. 45 Jaun₂ në́₃ o₂'ɨin₅₄ táng₃ dsó₅ chi₂liain'₂ con'₂ guë́₄ guion₃ jme₂dsí₂ 'lɨn'₅₄ rɨin'₅₄ i₂lë₁'ŋio₅ guë́₄ con'₂ guë́₄ 'ŋiog₅. Dsɨ₂lein₅ dsɨ₂tiain'₂ të₂dsɨ́₅ dsa₂ 'éi₂. Jaun₂ dsa₂ 'éi₂ në́₃, dsióg₄ léin₂ le₃'lɨin'₅₄ guë́₄ lɨn₃ guë́₄ con'₂ guë́₄ jme₁lɨ́in₄ le₂'uɨg₅₄.§'Nio'₂ ja₁ton₅ 2 Pedro 2:20. Le₂në₅ bá₄ dsɨ₃ŋɨ́₂ tsɨ₁jon₂ 'lɨn'₅₄ i₂chan₂ rë₂në́₃.

46 Të₃ 'en₅₄ Jesús dsia₂₃ jág₁ tsɨ́'₅ dsa₂, jme₁ca₂dsi₃lén₂ chi'₂ rɨin'₅₄ quiain'₅₄ chog₅₄ në́₃. Ca₁'né₄ bá₄ ca₂tiáin'₂ a₂'nio₃ dsia₃ jág₁ quiain'₅₄ Jesús. 47 Jaun₂ ca₂i₁con₂ jan₂ jág₁, ca₂juá'₂:

―Chog'₂ quian'₅₄ chi'₂ rɨ́ng'₂ tiáin'₅ ca₁'né₄, a₂'nio₃ dsia₃ jág₁ quian'₅₄ 'ne₂.*A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ tsá₃ chi₁ton₅

48 Jaun₂ ca₂ŋag₃ Jesús:

―¿'Ein₂ 'éi₂ cha₃ jniá₂, 'ein₂ 'éi₂ rɨ́n'₃ jniá₂ në́₃?

49 Jaun₂ në́₃ ca₂'ɨin₃ chi'₂ dsɨ₂guia₃-tɨ́n₂ quiáin₅, jaun₂ ca₂juá'₂:

―I₂la₂ bá₄ lɨ́n₅ co₂'nió'₄ cha₃ jniá₂, quian'₅₄ rɨ́ng'₃ në́₃. 50 Ia₁ juɨ₁'ein₂ guë́₃ i₂jmo₅ a₂'ŋio₂ dsɨ́₅ Ŋe'₃ jniá₂ i₂guá₅ guei'₅₄ i₂juɨ́g₃, i₂'éi₂ bá₄ lɨ́n₅ juɨ₁lia'₂ dsó₂ rɨ́ng'₃, 'io₅₄ rɨ́ng'₃, cha₃ në́₃.