28
Tɨꞌɨj Pablo aꞌáa joꞌtyávaacaꞌaj a Malta
1 Tɨꞌɨj arí néijmiꞌcaa taahuɨ́ɨriaꞌaj, aj tu tyij jáamuaꞌreeriꞌ tɨ aꞌyan tyaꞌrájtyapuaj aꞌájna tɨjɨn Malta. 2 Majta ɨ maj aꞌáa jáꞌchajcaꞌaj, tyámuaꞌ mu tyitaatyéeje ityájma. Matɨꞌɨj mij óonɨej, aj mu mij taatajé tyaj huatátapuɨsteꞌen, jiꞌnye mevíiyacaꞌaj, ajta huáseeviꞌij. 3 Ajta aꞌɨ́jna ɨ Pablo, cɨyéj pu huariaꞌsɨɨ tɨꞌij jaꞌnájtoꞌnyij atáꞌtaaj, aj puꞌij cúꞌcuꞌuj áan jeꞌráanyej ɨ tɨéj tzajtaꞌ, tɨꞌquij ɨ Pablo anáachej ɨ muácaꞌraꞌan jitze. 4 Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj aꞌáa jaꞌchej, matɨꞌɨj jaaséej ɨ cúꞌcuꞌuj ɨ tɨ anjaꞌcáhuɨɨjcaꞌaj ɨ muácaꞌraꞌan jitze ɨ Pablo, aꞌyaa mu tyúuꞌixaatyaꞌcaꞌaj sɨ́ɨj ajta sɨ́ɨj tɨjɨn:
—Aꞌíjna ɨ tyévij tyij quee aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ tɨ tyíꞌtyacuiꞌcaa, puꞌríj jáahuɨɨ tɨquee atyáamuɨꞌ a jáataꞌ, maꞌ ajta ɨ Dios capu tyuꞌtáꞌsij tɨ júurij jáꞌraꞌnyij.
5 Tɨꞌquij ɨ Pablo jaatacáꞌtzɨj ɨ jumuácaꞌ antɨeepuaj, aꞌáan puꞌij huatyáavatzɨj ɨ cúꞌcuꞌuj, capu tyiꞌtɨ́j jeꞌej jáaruuj. 6 Néijmiꞌi mu aꞌyan tyeꞌejchóꞌvaꞌcaꞌaj tɨ ɨ muácaꞌraꞌan huatyájaanyijcheꞌ, nusu tɨ huatámuɨꞌnyiicheꞌ, ajta matɨꞌɨj tyuꞌchóꞌveꞌej, matɨꞌɨj jaaséj tɨquee tyiꞌtɨ́j jeꞌej jáaruuj, aj mu mij seequéj tyuꞌmuáꞌaj, majta aꞌyan tyuꞌtaxájtacaꞌ tɨ ɨ Pablo dios puéꞌeenyeꞌej.
7 Aꞌájna véjriꞌ chuéj pu riaꞌnámiꞌhuajmaꞌcaa aꞌɨ́ɨn tɨ jaꞌaꞌricaꞌaj ɨ Publio ɨ tɨ tajtúhuan puéꞌeenyeꞌej aꞌájna, aꞌɨ́ɨ pu tyámuaꞌ tyitaatyéeje ajta tyámuaꞌ naa tyitaaxáꞌpueeriꞌ huéeicaj xɨcáj jitze. 8 Ajta aꞌɨ́jna ɨ táatajraꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Publio tyíꞌcuiꞌcaꞌaj, jéehua pu pɨstacaꞌaj, ajta juhuɨ́ɨriaꞌcaꞌaj. Tɨꞌquij ɨ Pablo jáamuaariacaꞌ, ajta jaatáhuaviiriꞌ ɨ Dios tɨꞌij huarúj, aj puꞌij jaꞌváꞌmuarɨej áan muꞌúutzeꞌ tɨꞌquij huarúj. 9 Aꞌɨ́j mu jɨn majtáhuaꞌaj séecan ujoꞌváꞌjuꞌ ɨ maj tyíꞌcucuiꞌcaꞌaj ɨ maj aꞌáa joꞌcháatɨmaꞌcaa, ajta pu aꞌɨ́ɨjma tyúꞌhuaaj. 10 Tyámuaꞌ mu tyitaatyéeje, ajta tyatɨꞌɨjtá tyámuaꞌ huátaruuj tyej tyij jóꞌcɨɨnyej, néijmiꞌi mu tyitaatapuéjvej aꞌchu tɨ tyitáꞌɨtziityaꞌcaꞌaj ɨ tyaj jɨn jóꞌcɨɨnyej.
Tɨꞌɨj ɨ Pablo aꞌáa jaꞌráꞌaj a Roma
11 Tyatɨꞌɨj huéeicaj máxcɨrɨeꞌ áꞌtyeej aꞌájna, aj tu tyij séej jitze atyáacɨj ɨ báarcuj tɨ ajta aꞌáa joꞌtyáꞌɨtzeeriaꞌcaꞌaj ꞌasta naꞌaj quee cheꞌ huáseeviꞌij, aꞌáa pu jáꞌmaꞌcantacaꞌaj aꞌɨ́jna ɨ báarcuj a Alejandría. Majta tyiꞌtyán antyiuꞌpuꞌcaꞌaj a tɨ jóonyee ɨ báarcuj ɨ maj aꞌyan huaséꞌrihuaꞌaj tɨꞌɨj dioosij, sɨ́ɨj tɨ aꞌyan ántyapuaj tɨjɨn Cástor, ajta ɨ sɨ́ɨj tɨjɨn Pólux. 12 Tyatɨꞌɨj tyij aꞌáa jaꞌráꞌaj a báarcuj tɨ joꞌtyéechaꞌcaj aꞌájna chájtaꞌ tɨ aꞌyan tyajaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Siracusa, joꞌtyaj huéeicaj xɨcáj áꞌtyeej. 13 Tyatɨꞌɨjtá tyij joꞌcɨ́j, aꞌáa tu tyij jaꞌráꞌaj chájtaꞌ tɨ aꞌyan tyajaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Regio. Yaa ariáꞌpuaꞌaj áatyej pujmuaꞌ pu vaꞌtáꞌaacacaꞌaj caꞌnyíin jɨmeꞌ, tyajta séej xɨcáj jitze tu aꞌáa jaꞌráꞌaj aꞌájna chájtaꞌ tɨ aꞌyan tyajaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Puteoli. 14 Aꞌáa tu séecan joꞌtyoo ɨ taꞌihuáamuaꞌ, aꞌɨ́ɨ mu mij taatajé tyaj aꞌáa huatyáꞌɨtzeereꞌen huaꞌ jamuán séej iteerij, aꞌyaa tu aꞌɨ́jcɨ jɨn huarɨ́j tyatɨꞌɨj tyij aꞌáa jaꞌráꞌaj aꞌájna a Roma. 15 Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ taꞌihuáamuaꞌ ɨ maj aꞌáa jaꞌchej, muꞌríj jamuaꞌreeriacaꞌaj tyaj tyeríj ajoojuꞌcaj, aꞌɨ́j mu jɨn eeráacɨj a chájtaꞌ mej mij taꞌantyinájche, aꞌájna a tɨ aꞌyan tyajaꞌrájtyapuaj tɨjɨn El Foro de Apio, ajta a tɨ aꞌyan tyajaꞌrájtyapuaj tɨjɨn las Tres Tabernas. Tɨꞌɨj ɨ Pablo huoꞌséj, aj puꞌij tyaatatyójtziꞌrej ɨ Dios, ajta jéetzeꞌ huatyóocaꞌan ɨ jutzájtaꞌ. 16 Tyatɨꞌɨj aꞌáa jaꞌráꞌaj a Roma, maatáꞌ tɨ ɨ Pablo jujɨ́meꞌ namiꞌhuaj, ajta sɨ́ɨj naꞌaj jachaꞌɨɨcaꞌaj ɨ xantáaruꞌ.
Tɨꞌɨj ɨ Pablo tyihuóꞌixaaj aꞌájna a Roma
17 Tɨꞌɨj huéeicaj xɨcáj tyoomáꞌcaj, Pablo pu huoꞌtachoꞌvej ɨ maj tyihuáꞌijtyeꞌ ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan a Roma maj jaꞌchej. Matɨꞌɨj tyúusɨɨj, aj puꞌij aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—Nyeꞌihuáamuaꞌ, canu tyiꞌtɨ́j jeꞌej huáruuj aꞌɨ́ɨjma jimi ɨ tyeɨ́tyee, canu nyajta tyiꞌtɨ́j jɨn ootyáꞌɨtzee ɨ huáꞌyiꞌraj jitze ɨ tahuásimuaꞌcɨꞌɨj. Aꞌyaa nu éenyaꞌcaꞌaj, matɨꞌɨj naatyéeviꞌ aꞌájna a Jerusalén, nyajta jeꞌen aꞌɨ́ɨjma jimi huatátuiihuacaꞌ ɨ romanos. 18 Matɨꞌɨj tyinaaꞌíhuoꞌraj aj mu mij támij aꞌyan tyáꞌxɨeꞌvaꞌcaꞌaj maj naatátoonyij, jiꞌnye camu tyiꞌtɨ́j huátyoj ɨ tɨ jɨn aꞌyan tyaꞌráanajchi mej mij naajéꞌcaj. 19 Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan aꞌɨ́ɨ mu huóonyuustej, aj nu nyij jaatáhuaviiriꞌ tɨ aꞌɨ́ɨn noꞌxáꞌpuɨꞌɨntariꞌtzeꞌen ɨ tajtúhuan, tyij nyajta quee tyiꞌtɨ́j jɨn tyihuáꞌxajtziꞌ aꞌɨ́ɨjma ɨ nyetyeɨ́ɨtyeristyamuaꞌ. 20 Aꞌɨ́j nu jɨn aꞌyan tyaatáhuaviiriꞌ nyaj yajamuaatyéesej, nyajta tyajamuáaꞌixaatyeꞌen, jiꞌnye nyáaj nu aꞌyan chaꞌtaj nyanaꞌaj tyéꞌchoꞌveꞌ ɨ Dios matɨꞌɨj aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan, aꞌɨ́j nu jɨn aꞌyan huatyéjve naꞌnajɨ́ꞌquiꞌhuaj ɨ cadéenaj jɨmeꞌ.
21 Matɨꞌɨj mij aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Capu ityájma aꞌtɨ́j mu tyitojoꞌtaꞌítyiꞌriꞌ muéetzij jɨmeꞌ aꞌájna a Judea, camu majta ɨ taꞌihuáamuaꞌ ɨ maj aꞌáa jaꞌráacɨj, capu aꞌtɨ́j tyiꞌtɨ́j jɨn tyíꞌmuaxajtziꞌ. 22 Ajta ityájma taꞌráanajchi tyaj muáanamuaj jeꞌej paj tyíꞌmuaꞌtzej, jiꞌnye néijmiꞌqueꞌ tu aꞌyan tyáꞌmuaꞌreej tɨ jeꞌej puaꞌaj namuajreꞌ aꞌɨ́jna ɨ nyúucarij tɨ jájcuaj ɨ paj jaxaj ɨ tyeɨ́tyee jimi.
23 Matɨꞌɨj mij jaaxáꞌpuɨꞌɨntarej aꞌnáj maj tyúusɨɨreꞌsij, mueꞌtɨ́j mu mij ajtyáxɨɨriacaꞌ ɨ tyeɨ́tyee joꞌtɨj ɨ Pablo joꞌtyávaacaꞌaj. Tɨꞌɨj naꞌaj íiyaꞌ tyuꞌtyóochej ꞌasta chúmuaꞌ ɨmuáj pu jaatapuáꞌcɨtacaꞌ tɨ tyihuóꞌixaaj aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ tɨ Dios tyíꞌijta néijmiꞌqueꞌ. Tyiꞌtyasaꞌcaꞌaj tɨ huoꞌmuéꞌtɨn mej mij jaꞌantzaahuatyeꞌen aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús, aꞌɨ́j pu jitze tyihuáꞌixaatyaꞌcaꞌaj ɨ Moisés tɨ joꞌyúꞌxacaꞌ, ajta ɨ maj tyoꞌyúꞌxacaꞌ ɨ maj tyíꞌxajtacaꞌaj ɨ Dios jitze maꞌcan. 24 Séecan mu jaꞌantzaahuaj jeꞌej tɨ Pablo tyihuáꞌixaatyaꞌcaꞌaj, majta séecan camu jaꞌantzaahuaj. 25 Matɨꞌɨj quee pu jáaruuj jeꞌej maj tyoꞌxáꞌpuɨꞌɨntareꞌen, aꞌɨ́j mu mij joꞌcɨ́xɨj. Aꞌyaa pu tyihuoꞌtéꞌexaaj aꞌɨ́jna ɨ Pablo tɨjɨn:
—Xáꞌpuɨꞌ pu tyuꞌtaxájtacaꞌ aꞌɨ́jna ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios, tɨꞌɨj aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj ɨ jáꞌmuahuasimuaꞌcɨꞌɨj aꞌɨ́jcɨ jitze maꞌcan ɨ Isaías tɨjɨn:
26 Áricuj huojoꞌtéꞌexaatyeꞌ aꞌɨ́ɨjma ɨ tyeɨ́tyee.
Tyij majta jéehua tyúꞌnamuajriꞌ, camu yoꞌitéej muáꞌjuꞌun.
Tyij majta jéehua tyíꞌsej, camu aꞌnáj tyiꞌtɨ́j séjran.
27 Ɨ huaꞌmuatziiraꞌ pu arí jeꞌej puaꞌaj huarɨ́j.
Majta unámiꞌhuajmee ɨ junaxɨéetaꞌ,
majta aranámiꞌhuajmee ɨ jujɨ́ɨseꞌ,
mej mij quee atanyéjnyeꞌrij,
majta quee iityanamuáarajmeꞌnyij,
majta quee yoꞌitéej muáꞌraꞌnyij,
mej mij quee nye jimi mujoꞌváꞌjuꞌun,
nyataꞌaj nyij nyáaj tyihuóꞌhuaatyeꞌen.
28 Siataꞌaj aꞌyan tyáamuaꞌreej muaꞌaj, ijíij tɨ yajooméj, Dios pu arí huoꞌtáꞌsij ɨ maj séej chuéj japua jáꞌmaꞌcan, mej mij aꞌɨ́ɨmaj jaꞌancuriáꞌan ɨ tɨ jɨn Dios atóoraj tɨ huaꞌ japua huatányuunyij, aꞌɨ́ɨ mu xaa janamuajran.
29 Tɨꞌɨj ɨ Pablo aꞌyan tyuꞌtaxájtacaꞌ, aj mu mij joꞌcɨ́j ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan, jéehua mu tyojoꞌxáatajraa jujɨ́ɨmuaꞌaj.
30 Ajta aꞌɨ́jna ɨ Pablo, aꞌáa pu huaꞌpuaj nyinyiꞌraꞌaj áꞌtyeej u chiꞌtáj ɨ maj huatóonyej, joꞌtɨj néijmiꞌcaa jimi tyámuaꞌ tyíꞌtyevistacaꞌaj ɨ maj jamuariacariaꞌaj. 31 Jéehua pu tyihuáꞌixaatyaꞌcaꞌaj aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ tɨ Dios néijmiꞌi jɨn antyúumuaꞌreej íiyan ɨ cháanacaj japua, ajta u tajapuá, ajta tyihuáꞌmuaꞌtyahuaꞌaj aꞌɨ́jcɨ jitze maꞌcan ɨ tavástaraꞌ Jesús, ajta quee aꞌtɨ́j jaꞌɨtziityaꞌcaꞌaj.