24
1 Antarikiperotaki Abraham, osheki itajonkawentakiri Tajorentsi. 2 Ikanta Abraham ikaemakiri antarikitaentsiri romperatane, kempoyeeniriri tzimimotziriri. Ikantakiri: “Poteeyachokitena.*Kantakotachari jaka “Poteeyachokitena” rootaki rameteeyarini Judáite paerani, rotaeyachokitanaka iporiki rirori okine riyoteeteri imaperotatya imonkaatziro ikantakaantane rirori. Rootaki roteeyachokitantariri isheninka okine ipinkatheeteri. Tee ishineteeri roteeyachokiteri itsipajatzi kaari riyotzi rirori, pankenatantaneri.” 3 Pikantena kyaariperoeni, paakoteri Tajorentsi Itajorentsitetari jenokintaki eejatzi kepatsiki, eero pishinetanari notyomi iinantyaawo tsinani Canaán-jato jeekatsiri jaka. 4 Otzimatye piyaate nonampiiteki, pamineniri nosheninkapaeni iinantyaari.” 5 Rakanakiri romperatane, ikantziri: “Eerorika okoyi opoke ewankawo, ¿jempe nokantyaaka? ¿Otzimatyeema naanakiri pitomi pinampiiteki jempe pipoñaaka paerani?” 6 Ikantanaki Abraham: “Eero, eero omata payeri notyomi janta. 7 Tema Tajorentsi, Itajorentsitetari jenokintaki, amaanari paerani iipatsiteki ashitanari, iipatsiteki eejatzi nochariniite. Ishinetakiri iperi iroka kepatsi maawoeni nocharinityaari. Aritaki rotyaantaki ronampiri tajorentsite tsipatemini pamantyaari tsinani iinantyaari notyomi. 8 Eerorika okoyi oyaatemi tsinani, pimonkaatakiro pantzimotanari. Tee nokoyi payeri notyomi janta.” 9 Imatakiro romperatane, roteeyawathatakiri Abraham, ikantaki: “¡Omaperotatya! Ari nantakiro okaatzi pikantakinari.”
10 Riyoyaakiro tzimimotziriri omperatariri ipashitantyaari. Raanaki 10 tsimeri ikyaakaanakiri, jataki inampiki Nacor janta Mesopotamia-ki. 11 Ikanta rareetzimataka nampitsiki, ari otsireniityaanaki, imakoryaakaapaakiri ipirapaeni ojeekira nija. Ari okaawoshitapiintari tsinanipaeni. 12 Amanapaaka, ikantzi: “Tajorentsi, Itajorentsite omperatanari Abraham, eeroka kantakaeyaawoni omatantyaari nokoyiri, pineshironkateri omperatanari. 13 Ari nojeekawaki jaka nijateniki, pokapaaki tsinanipaeni okayi nija. 14 Eeroka kantakaeyaawoni aririka nokantakiro apaani ewankawo: ‘Pipawakina pichomone nirantawakyaata nomiri.’ Okantanaki roori: ‘Pirantawakya. Ari nopitakyaari imiri eejatzi pipirapaeni.’ Rootaki tsinani pikowakaakiriri pomperatane Isaac. Ari niyoteri petakotari omperatanari.”
15 Tekiraata ithonkiroota ramaña, pokapaaki apaani ewankawo onatakiro ochomone oshempaki. Rootaki Rebeca rishinto Betuel. Tema irika Betuel riitaki otomi Mil-ca itzimakakirori Nacor rirentzi Abraham. 16 Kameethanto ini Rebeca, tee iyootziri shirampari, tekatsi antaminthawaeteroni. Oerinkapaaka nijaaki, okaapaaki, roo opiyaneemi. 17 Ari ishiyashitanakawo omperataarewo, ikantakiro: “Pipawakina nirawaki eepichokiini pinijaate.” 18 Okantanaki roori: “Pirawaki nowinkatharite.” Owayiitakiro ochomone, opakotaakiri onijaate oteeyakotakiniri. 19 Ikaatakiro riraki imiri omperataarewo, okantanakiri Rebeca: “Nokaapanaate otsipa noperiri pipirapaeni, rirawakiita rirori.” 20 Intsipaete oshiyapaenta okaapanaatzi nija irapinteetziri, osheki opiyapiyataka, iyeekitakiniri imiriteri piratsipaeni. 21 Ari raminaminthatakiro operataari tekatsi ikantero, tema ikowatzi riyote riirika Tajorentsí kantakaawori omatantakari iroka. 22 Ikanta ithonkaka rireeyakini piratsipaeni, romijokyaanakiri omarentsi rowetsikaetziri ooro, iryaani rini. Ikyaantakaakawo okiriki. Ipakiro eejatzi apite omarentsi omaatyaari akoki, antari rini.†Kantakotachari jaka “iryaani rini,” riitaki ikanteetziri eejatzi “ikaatzi itenatzi 6 gramo.” eejatzi “kashetani siclo.”‡Kantakotachari jaka “antari rini,” riitaki ikanteetzitari eejatzi “ikaatzi itenatzi 100 gramo.” eejatzi “10 siclo.” 23 Ikantanakiro: “Pikantena, ¿Iitaka pipaapatetari? Antawo ipanko pipaapate nomaantyaari notsipatyaari nokaateeyakinira.” 24 Okantanaki roori: “Naakataki rishinto Betuel, otomipaeni Mil-ca rishinto Nacor. 25 Eenitatsi jempe pimahaeyeni, eenitatsi eejatzi osheki royaari pipirapaeni.” 26 Ari rotziwerowanaka omperataari ramananaakiri Tajorentsi. 27 Ikantanaki: “Riroperori rini Tajorentsi, Itajorentsite omperatanari Abraham, tee ramatawiteri omperatanari ineshironkatakiri. Riitaki amakinari jaka noñaantakawori ipanko isheninkathori.” 28 Tee ojeekanaki Rebeca, oshiyaperotanakitya opankoki oñeero iniro, okamantapaakiro.
29 Eenitatsi iyaariri iroka Rebeca iita Labán, riitaki shiyaneenchari kaayirontsiki raminiri atziri. 30 Tema iñaawakiri omarentsi rowetsikaetziri ooro omayitakari ritsiro akoki, ikemawakiro eejatzi okamantantapaakiri ikantakirori atziri. Ikanta rareetapaakari Labán romperatane Abraham ijeekaakayirira ipirapaeni nijaateniki. 31 Ikantapaakiri: “Pipoke itajonkawentane Tajorentsi. ¿Iitaka pijeekantari inteeneni? Rowetsikaanteetakimira pankotsiki poyirira pipirapaeni.”
32 Ari riyaatanaki omperataari janta pankotsiki. Rowayiiyantapaakiri Labán irikapaeni eejatzi ipirapaeni, ipakiri royaari. Ari ramaetakiniri nija areetzinkari ikewapakyaari. 33 Ikanta royiitawakiniri rowapaakyaari, ikantanaki romperatane Abraham: “Eerowa nowa eerorika nokamantzimiro nokoyiri.” Ikantanaki Labán: “ajaa pikamantena.” 34 Ikantanaki omperataari: “Naakataki romperatane Abraham. 35 Antawoete itajonkawentakiri Tajorentsi irika omperatanari, osheki rashaahantakaakari: eenitatsi rovejate, ivacate, iyorikite, camello, iyawayotepaeni, tzimatsi osheki ratzirite romperatane tzimatsi eejatzi osheki tsinani. 36 Ari okantakari Sara okantawitaka aatawitaka, tzimae otyomi. Riitaki rashitakahaari omperatanari okaatzi tzimimotziriri. 37 Ikowaki eero namatawitziri, ikantakina: ‘Eero pishinetanari notyomi iinantyaawo tsinani Canaán-jato jeekatsiri jaka. 38 Roo kameethatatsi piyaatashiteri isheninkathori ashitanari, pamineniri notyomi apaani tsinani janta nosheninkapaeniki, kameethatatsiri iinantyaawo.’ 39 Nokantanaki naaka: ‘Nowinkatharite, ¿eerorika okoyi oyaatena tsinani?’ 40 Ikantanakina rirori: ‘Kameethari nokantzimotakari Tajorentsi, aritaki rotyaantakimi ronampiri tajorentsite itsipatemi, ari pimatakiro okaatzi nokantakimiri. Aritaki pamaki tsinani iinantyaari notyomi, isheninkathori ini ashitanari. 41 Eerorika ikowashita nosheninkathori ipemiro rishinto, arira okaatzi ikantawakinari.’ 42 Nokanta nareetapaaka nijaateniki, namanakari Tajorentsi Itajorentsite omperatanari, nokantziri: ‘Kyaariperorika pineshironkatana omatya nokoyiri jaka. 43 Nokowakotzimi nojeeke jaka nijaateniki, opoñaantyaari omatya ironta ewankawo pokaentsiri okaayi nijaa, aririka nokantawakiro: “Pipena eepichokiini nijaa pichomoneki, nirawakiita.” 44 Arika akanakina, okantena: “Pirawaete. Ari nokaapanaate otsipa noperiri pi-pirapaeni rirawaki eejatzi rirori.” Rootaki tsinani ikowakaakiriri Tajorentsi itomi omperatanari.’ 45 Tekira nothonkiroota namaña, noñaawakiro opokaki Rebeca amakiro ochomoni oshempaki. Oerinkapaaka nijaateniki, okitatapaaki nijaa. Ari nokantziro: ‘Pishinetena nirawaki pinijaate.’ 46 Intsipaete oyiitanakiro ochomoni, okantanakina: ‘Pirawaki, aritaki nokitaatapanaate otsipa imiriteri eejatzi pipirapaeni.’ Opakina nijaa nomiritaki, opitakari eejatzi nopirapaeni. 47 Ari nojampitanakiro: ‘¿Iitaka pipaapatetari?’ Ari okantanakina roori: ‘Naakataki rishinto Betuel itomipaeni Nacor eejatzi Mil-ca.’ Ari nokyaantakaakawo thatanentsi okiriki, nomaatantakawo akoki apite omarentsi. 48 Ari notziwerowanakari nopinkathatanakiri Tajorentsi, nomampaawentanakari Itajorentsite omperatanari Abraham, riitaki amakinari nareetantakari ipankoki isheninkathori, namineniri iina itomi. 49 Nokoyi pikantena kameetharika ikoyiri omperatanari, terika inimotemi pikantena, niyotantyaari oeta nanteri.” 50 Ikanta Labán itsipatakari ipaapate Betuel, ikantanaki: “Tema riitaki Tajorentsi kantakaawori, piyote eeroka kameethatatsirika. 51 Apatziro nokantzi naaka: Iroka Rebeca, paanakiro. Rootaki iinantyaari itomi omperatzimiri, rootakira ikowakiri Tajorentsi.” 52 Ikanta ikemaki romperatane Abraham, otziwerowaperotanaka iñaapinkathatanakiri Tajorentsi, rowatziitotanaka kepatsiki. 53 Inoshikanakiro ramayitakiri rowetsikaetziri ooro, koriki, kithaarentsipaeni. Ipakiro maawoeni Rebeca. Ipashitakari eejatzi iyaariri eejatzi riniro. 54 Owaeyanakani, irawaeteeyakini itsipatari oyaatakiriri. Mahaeyakini. Okanta okitejitamanee, ipiriintamana, ikantanaki omperataari: “Pishinetena nopiyee ipankoki omperatanari.” 55 Teemaeta ikoyi iyaariri Rebeca eejatzi iniro, okantaki: “Paata iyaatzita ewankawo, nokowatzi ojeekanee okaate 10 kitejeri omanaki iroka, aripaete oyaatemi.” 56 Ikantanaki omperataarewo: “Aritaki pojamanitakaakina, riitaki Tajorentsi kantakaakawo omatantakari awijeentsiri. Otzimatye pishinetena nopiyayiitee ipankoki omperatanari.” 57 Ikanteeyanakini riroripaeni: “Thame akaemiro ewankawo, akemiro jempe okantzi roori.” 58 Ikaemaetakiro Rebeca, rojampiitakiro: “¿Pikoyi poyaatanakiri atziri?” Ari okantanaki roori: “Jeen, nokoyi noyaatanakiri.” 59 Ari ishineetakirori iyaate Rebeca otsipatanakyaawo apaani tsinani koeratzirori paerani eeniro eentsitapaakini. Oyaatanakiri romperatane Abraham itsipatanaari oyaayitakiriri. 60 Riwethatawaawo iyaariri, ikantawaero: “Piyaatera choeni, eerokataki rinironteeyari osheki atziri. Riitaki pitomipaeni aapithayiteerini inampi ikijaneentane.” 61 Ari okyaakaanakari camello iroka Rebeca otsipatakawo koeratzirori paerani, oyaatanakiri romperatane Abraham. Imatakiro omperataari raanakiro Rebeca, piyanaa.
62 Areetzimataa rirori Isaac ipoñahaawo nijaaki iiteetziro “inijaate Añaari Ñaakinari,” jeekatsiri kirinkanta Nehuev-ki. 63 Tsireniityiimataki riyaatzi ikinawaetzi. Raminanaki iñaatziri ipokaeyini camello-paeni. 64 Ari okantzitaka Rebeca eejatzi, aminaki jantó oñaakiri Isaac, ayiitashitanakiri. 65 Ojampitanakiri romperatane: “¿Iitaka irinta pokashitakaeri?” Ikantanaki omperataari: “Riimacheetaka omperatanari.” Ari aanakiro owashikawo, opashikawootapithatanakari. 66 Ikamantapakiri Isaac irika romperatane okaatzi rantakiri. 67 Ikanta Isaac raanakiro Rebeca opankoki Sara rinironi, iinantakawo iroka tsinani. Osheki ikowanakiro Isaac iroka Rebeca. Rootaki oemoshirenkapakiriri okamaera rinironi.
*24:2 Kantakotachari jaka “Poteeyachokitena” rootaki rameteeyarini Judáite paerani, rotaeyachokitanaka iporiki rirori okine riyoteeteri imaperotatya imonkaatziro ikantakaantane rirori. Rootaki roteeyachokitantariri isheninka okine ipinkatheeteri. Tee ishineteeri roteeyachokiteri itsipajatzi kaari riyotzi rirori, pankenatantaneri.”
†24:22 Kantakotachari jaka “iryaani rini,” riitaki ikanteetziri eejatzi “ikaatzi itenatzi 6 gramo.” eejatzi “kashetani siclo.”
‡24:22 Kantakotachari jaka “antari rini,” riitaki ikanteetzitari eejatzi “ikaatzi itenatzi 100 gramo.” eejatzi “10 siclo.”