8
Jesús pu tihuaꞌumí aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej muáacua viꞌira aráꞌaxcaa
(Mt. 15:32-39)
1 Tɨ́ꞌɨj áꞌajaꞌa aꞌuun aꞌutéveecaꞌa aꞌujna Galilea ɨ́ Jesús, jeíhua mú teɨte tiújseɨj. Camu tiꞌitɨ́j tíchaꞌɨɨcaꞌa mej ráacuaꞌani. Tɨ́ꞌɨj jí aꞌɨ́ɨn Jesús huaꞌutajé aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe.
2 Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Neánxɨeemɨsteꞌe amɨ́ɨme jemi mɨ teɨte, aꞌiné puꞌuri huaíca xɨca teuumé mej áꞌujujhuaꞌan nee jamuan. Camu majta tiꞌitɨ́j tíchaꞌɨɨ ɨ́ mej ráacuaꞌani. 3 Seica mú ɨmuá curéꞌecɨjxɨ. Aꞌɨ́j pu jɨ́n tɨ puaꞌa nehuaꞌuréꞌitixɨꞌɨn ɨ́ ruche mecaí xɨ tiuꞌucuáꞌan, camu teꞌutáviicuaꞌira ɨ́ juye japua.
4 Matɨ́ꞌɨj mi miyen tiraataꞌíhuaꞌuriꞌi, tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné tíꞌirɨꞌɨri pej tihuaꞌumín ayajna aꞌu tɨ caí jaꞌatɨ́ éꞌeche? ―Ayee mú tiraataꞌíhuaꞌuriꞌi.
5 Aj pu i ayén tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―¿Aꞌachúni puaꞌaméca xaꞌɨ́ꞌɨpɨꞌɨsin ɨ́ pan?
Matɨ́ꞌɨj mi miyen tiraataꞌixaa tɨjɨ́n:
―Arahuaꞌapuáca. ―Yee mú tiraataꞌixaa aꞌɨ́ɨme.
6 Aj pu i raataꞌaíjtacaꞌa mej aꞌujráꞌasen ɨ́ teɨte á chuaataꞌa. Tɨ́ꞌɨj jí raatiɨ́ꞌɨpɨi ɨ́ pan júteꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús. Aj pu i rɨ́ꞌɨ tiraatáꞌa ɨ́ Dios jemi, ajta raꞌantítaaraxɨ. Aꞌɨ́j pu i huaꞌuréꞌeꞌɨꞌɨpɨꞌite ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe. Majta meꞌɨ́n, aꞌɨ́ɨme mú huaꞌuréꞌeꞌɨꞌɨpɨꞌite ɨ́ teɨte. 7 Majta mú, seica huájchaꞌɨɨcaꞌa ɨ́ huaꞌité. Ajta pu raatáhuau ɨ́ Dios jemi. Tɨ́ꞌɨj jí huaꞌutaꞌaíj mej huaꞌuréꞌataꞌareꞌen. 8 Naíjmiꞌi mú tiúꞌucuaa. Majta temuaꞌa titéejuꞌuxai. Ajta aváꞌaturaa ɨ́ pan tɨ raꞌantítaaraxɨ. Sicɨ́ri mú jetze raꞌavéꞌejɨsteꞌaxɨ aꞌɨ́jna tɨ aváꞌaturaa. Aráhuaꞌapua sicɨ́ pu teꞌaráꞌa. 9 Majta meꞌɨ́n ɨ́ teɨte ɨ́ mej tiúꞌucuaa, muaaráꞌasecaꞌa cumu muáacua viꞌiraꞌa.
Aj pu i aꞌɨ́ɨn Jesús huaꞌaréꞌeꞌitixɨ ɨ́ teɨte. 10 Tɨ́ꞌɨj jí ateájraa baarcu jetze, majta ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe. Matɨ́ꞌɨj mi aꞌucɨ́j. Aꞌuu mú aꞌaráꞌa aꞌájna jáꞌahuaꞌa tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Dalmanuta.
Aꞌɨ́ɨ ɨ́ fariseo mej tirájhuaviiriꞌi tɨ aꞌɨ́ɨn Jesús tihuaꞌutaseíjrateꞌen ɨ́ mej jɨ́n aꞌij teꞌutaseíjra
(Mt. 16:1-4; Lc. 12:54-56)
11 Matɨ́ꞌɨj mi fariseo á eꞌiréꞌene, majta áꞌiyen autéjhuii mej tíꞌiraꞌihuaꞌun meꞌɨ́jna ɨ́ Jesús. Meraatatése mej caꞌaníjraꞌa raatáꞌan tɨ ij aꞌɨ́ɨn autéꞌɨtzen. Meraatáhuaviiriꞌi tɨ huaꞌutaseíjrateꞌen ɨ́ mej jɨ́n aꞌij teꞌutaseíj mej nuꞌu mi jɨ́n ráamuaꞌaree aꞌɨ́jna tɨ jetzen araújcaꞌane aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús, tɨ puaꞌa aꞌuun paꞌuvéꞌemej aꞌɨ́jna jemi tɨ júteꞌe éꞌeseijreꞌe tɨ ij ayén huárɨni. 12 Aj pu i aꞌɨ́ɨn caí chéꞌe aꞌij teꞌanrɨꞌɨrée jáꞌaraa. Tɨ́ꞌɨj jí ayén tiuꞌutaxájtacaꞌa tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné een jɨ́n ménehuavii aꞌímej teɨtejraꞌa nej tiꞌitɨ́ huaꞌutaseíjrateꞌen ɨ́ mej jɨ́n ráamuaꞌaree aꞌu tɨ éꞌemeꞌecan ɨ́ nej jɨ́n tíꞌimɨjhuaca?
Ajta ayén tiuꞌutaxájtacaꞌa tɨjɨ́n:
―Ayee nu xaa neꞌu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe múꞌejmi, canu tiꞌitɨ́j amuaataseíjrateꞌesin.
13 Aj pu i huajauhuáꞌaxɨ ɨ́ teɨte. Tɨ́ꞌɨj jí ajtahuaꞌa ateájraa ɨ́ baarcu jetze. Aj mú mi aꞌucɨ́j utavén pújmeꞌen pújmeꞌen.
Jɨ́meꞌen huaꞌaniuuca ɨ́ fariseo ɨ́ mej jɨ́n huáꞌacuanamua ɨ́ teɨte
(Mt. 16:5-12)
14 Majta meꞌɨ́n ɨ́ mej áꞌujujhuaꞌaneꞌe jamuan ɨ́ Jesús, aꞌɨ́ɨ mú yaꞌuhuáꞌaxɨ mej yaꞌaraꞌɨ́ꞌɨpɨ́n ɨ́ pan mej ráacuaꞌani. Seɨj muꞌu caj tiuꞌɨ́ꞌɨsimeꞌe aꞌɨ́jna ɨ́ baarcu jetze. 15 Aj pu i ayén tíhuaꞌutaꞌaíj tɨjɨ́n:
―Xaanamuajriꞌi múꞌeen. Rɨ́ꞌɨ xuꞌu seꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ fariseo mej rajnájchi ɨ́ pan jetze tɨ́ꞌij huacúꞌusta, seajta seꞌíjna jɨmeꞌe mej majta rajnájchi ɨ́ mej Heródes jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe.
16 Matɨ́ꞌɨj mi autéjhuii mej tiꞌitiúrixaateꞌen ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe. Miyen tɨjɨ́n:
―Yee pu aꞌɨ́jna jɨ́n tiuꞌutaxájtacaꞌa aꞌiné catu pan tíchaꞌɨɨ.
17 Aj pu i ráamuaꞌareeriꞌi aꞌij mej yeꞌí tíꞌixajtacaꞌa. Tɨ́ꞌɨj jí ayén tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné een jɨ́n siyen tiꞌixa yee sejcaí pan tíchaꞌɨɨ? ¿Ni tzaa secaí xɨ yaúꞌitɨée, caꞌɨ́n secaí xɨ tihuáuritɨejte? ¿Ni caí tiꞌitɨ́ aꞌamua jetze tásiseiiri? 18 ¿Ni tzaa secaí tíꞌiseij, caꞌɨ́n secaí tíꞌinamua? ¿Ni secaí ramuaꞌaree? 19 ¿Aꞌachúni puaꞌan sicɨ́ri aváꞌaturaa ɨ́ pan tɨ teꞌaváꞌaturaa netɨ́ꞌɨj huaꞌuréꞌeꞌɨꞌɨpɨꞌi ɨ́ mej anxɨ́j viꞌiraꞌa aráꞌaxcaa ɨ́ teɨte aꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ anxɨ́vi aráꞌaxcaa ɨ́ pan? ―Yee pu tiuꞌutaxájtacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús.
Aj mú mi miyen tiraataꞌixaa tɨjɨ́n:
―Tamuáamuataꞌa japuan huaꞌapua pu aváꞌaturaa.
20 Aj pu i aꞌɨ́ɨn Jesús, ayén ajtahuaꞌa tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―Ajta ¿aꞌachúni puaꞌan sicɨ́ri sétéꞌeveꞌejɨ́steꞌaxɨ seꞌɨ́jna mé tíꞌiveꞌaa taꞌaráhuaꞌapua tɨ aráꞌaxcaa netɨ́ꞌɨj tihuaꞌumí ɨ́ mej muáacua viꞌiraꞌa aráꞌaxcaa?
Aj mú mi miyen titeetaniú tɨjɨ́n:
―Arahuaꞌapua sicɨ́ri.
21 Aj pu i ayén tihuaꞌutáꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús tɨjɨ́n:
―¿Ni tzaa secaí xɨ yaúꞌitɨée, múꞌeen?
Jesús pu tiráahuaa seɨj tɨ arácuunicaꞌa aꞌujna u Betsaída
22 Matɨ́ꞌɨjtá mi meꞌuun aꞌaráꞌa aꞌájna jáꞌahuaꞌa chajtaꞌa tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Betsaída. Matɨ́ꞌɨj mi seɨj jeꞌiréꞌeneijte tɨ arácuunicaꞌa. Aj mú mi rájhuaviiriꞌi aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús tɨ raꞌajtamuárɨꞌen. 23 Tɨ́ꞌɨj jí aꞌɨ́ɨn Jesús rajvíꞌi muájcaꞌareꞌaraꞌan jetze aꞌɨ́jna ɨ́ tɨ arácun. Yaꞌuviꞌitɨ́ á puaꞌacɨé ɨmuá aꞌujna aꞌu tɨ éꞌechajtaꞌa. Aꞌɨ́ pu ruꞌíjcɨꞌe raꞌarámeijraxɨ á jɨꞌɨseáaraꞌan jetze. Ajta raꞌavéꞌemuarɨej. Tɨ́ꞌɨj jí raataꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―¿Ni hui peri mé úunee?
24 Aj pu i aꞌɨ́ɨn ɨ́ taꞌarácun, antanéerejyeꞌicaa, ayén tɨjɨ́n:
―Ahuii, teteca nu seɨj. Cɨ xɨee cɨyej menaꞌa púꞌeen mej mú áꞌujujhuaꞌan. ―Yee pu tiuꞌutaxájtacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ tɨ arácun.
25 Ajta aꞌɨ́ɨn Jesús, ajtahuaꞌa pu raꞌaráamuarɨe á jɨꞌɨseáaraꞌan jetze ɨ́ taꞌarácun. Ajtahuaꞌa pu rɨ́ꞌɨ meteúuneerecaꞌa. Puꞌuri xaa aꞌájna icu huarúj. Naíjmiꞌi pu tiꞌiseíjracaꞌa temuaꞌa naa. 26 Aj pu i aꞌɨ́ɨn Jesús raataꞌítecaꞌa aꞌɨ́jna tɨ arácuunicaꞌa tɨ nuꞌu áꞌuraꞌani ɨ́ ruche. Ajta ayén tiraataꞌixaa tɨjɨ́n:
―Pecaj uteáruꞌipicheꞌen u chajtaꞌa. Ni pecáj pajta jaꞌatɨ́ ixaateꞌe aꞌíjna jɨmeꞌe aꞌij nej timuáahuaa.
Pedro pu raataxájtacaꞌa tɨ nuꞌu Jesús aꞌɨ́ɨn púꞌeen ɨ́ tɨ Dios án yaꞌujyeíjtza ɨ́ ɨpuari japua
(Mt. 16:13-20; Lc. 9:18-21)
27 Tɨ́ꞌɨj ayén tiujuꞌurɨ́j, aj puꞌi Jesús, majta ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe, aꞌúu mú aꞌaráꞌa aꞌu tɨ aꞌuchájtaꞌajmee, aꞌájna jáꞌahuaꞌa tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n Cesarea de Filipo. Juye jetze mú aujúꞌucaa. Tɨ́ꞌɨj i ayén tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiquí metíꞌixa ɨ́ teɨte yee aꞌatani nej pɨ́rɨcɨ inee?
28 Aj mú mi miyen tiuꞌutaxájtacaꞌa tɨjɨ́n:
―Seica mú miyen tiꞌixa tɨjɨ́n múꞌee pej peꞌɨ́n pɨ́rɨcɨ aꞌɨ́jna ɨ́ Juan tɨ huáꞌamuaɨꞌɨhuacaꞌa, majta seica miyen tɨjɨ́n pej aꞌɨ́ɨn pɨ́rɨcɨ ɨ́ Elías. Majta seica, miyen tiꞌixa tɨjɨ́n pej nuꞌu aꞌɨ́ɨn pɨ́jíꞌirɨcɨ seɨj ɨ́ tɨ tiꞌitéjvee ɨ́ Dios jemi. ―Yee mú tiraataꞌixaa.
29 Tɨ́ꞌɨjtaꞌi aꞌɨ́ɨn ayén tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―Ari múꞌeen, ¿aꞌiné tejamuáꞌamitɨejteꞌe aꞌatani nej púꞌeen inee?
Tɨ́ꞌɨj jí ayén tiuꞌutaxájtacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Pedro, tɨjɨ́n:
―Múꞌee pej aꞌɨ́ɨn pɨ́jíꞌirɨcɨ aꞌɨ́jna ɨ́ mej miyen ratamuáꞌamua tɨjɨ́n ɨ́ Cɨríistuꞌu, ɨ́ tɨ Dios án yaꞌujyeíjtza ɨ́ ɨpuari japua. ―Yee pu tiuꞌutaxájtacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Pedro.
Jesús pu raataxájtacaꞌa tɨ nuꞌu huámɨꞌɨni
(Mt. 16:21-28; Lc. 9:22-27)
30 Aj pu i aꞌɨ́ɨn huaꞌutáꞌijmɨijriꞌi mej caí jaꞌatɨ́ ixaateꞌe. 31 Tɨ́ꞌɨj jí aꞌutéjche tɨ tihuáꞌumuaꞌaten. Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa tɨ aꞌɨ́ɨn ruseɨ́j, ɨ́ tɨ ajta teáataꞌa jetze airáane, aꞌɨ́ɨ pu nuꞌu jeíhua rajpuaíjtzi aꞌame. Ajta tɨ nuꞌu ayén ruxeꞌeveꞌe aꞌame mej caí raxɨ́ꞌeveꞌe muáꞌajuꞌun ɨ́ mej Israél jetze ajtémeꞌecan, majta ɨ́ mej veꞌecán jɨ́n títetateí u teyujtaꞌa, majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej téꞌeyuꞌuxaca. Naíjmiꞌi mú nuꞌu caí raxɨ́ꞌeveꞌe muáꞌajuꞌun. Ajta ayén tihuaꞌutáꞌixaa mej nuꞌu raajéꞌicatan. Tɨ́ꞌɨj nuꞌu huamɨ́ꞌɨn, aj pu ijtáꞌi huatarújsin huaíca xɨcaj tzajtaꞌa. 32 Temuaꞌa pu tihuaúꞌixaa eꞌehuauritɨéecan jɨmeꞌe.
Ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ Pedro, aꞌɨ́ɨ pu raꞌiráaviꞌitɨ ayée. Aj puꞌi tiraatixáateꞌajraa tɨ nuꞌu caí ayén tiꞌitaúꞌaꞌacareꞌen. 33 Mɨ́ ajta aꞌɨ́ɨn Jesús, aꞌɨ́ɨ pu ruhuáritaꞌa caꞌacheecajraa. Huaꞌuseíirajraa aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe. Aj pu i aꞌɨ́ɨn ɨ́ Pedro titéꞌaxɨ. Ayen tɨjɨ́n:
―Aricu. Ajtáraꞌa ineetzi jemi, mɨ pej piyen tíꞌixaxaꞌa tɨ́j aꞌɨ́jna ɨ́ tiyaaruꞌu. Múꞌee pej caí piyen tíꞌimuaꞌatze aꞌij tɨ tíꞌijxeꞌeveꞌe ɨ́ Dios sino aꞌij mej tíꞌijxeꞌeveꞌe ɨ́ teɨte.
34 Tɨ́ꞌɨj jí Jesús huaꞌutajé aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe, ajta ɨ́ teɨte. Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Tɨ́ puaꞌa jaꞌatɨ́ raxɨ́ꞌeveꞌe tɨ ne jamuan áꞌucheꞌecaneꞌen, ayée pu tiúꞌujxeꞌeveꞌe tɨ caí chéꞌe ayén rɨjca aꞌij tɨ ruseɨ́j tíꞌijxeꞌeveꞌe. Mɨ́ ajta, tɨ puaꞌa jaꞌatɨ́ áꞌucheꞌecaneꞌen ne jamuan, ayée pu tiúꞌujxeꞌeveꞌe tɨ rajpuaíjtzi áꞌaraꞌani ruxɨ́ꞌeviꞌiraꞌa jɨmeꞌe. Ajta tɨ puaꞌa aꞌɨ́ɨn huámɨꞌɨni, capu aꞌij íꞌirɨni.
35 ’Ayee nu tejámuaatáꞌixaateꞌesin. Tɨ́ puaꞌa jaꞌatɨ́ tiúꞌujtesiꞌireꞌe tɨ caí huámɨꞌɨni, aúcheꞌe pu mɨꞌɨni aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ. Aꞌij pu áꞌujɨsin ɨ́ ruxɨ́ejniuꞌuca tɨ auj ruuri. Mɨ́ ajta, tɨ puaꞌa jaꞌatɨ́ huámɨꞌɨni aꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ áꞌucheꞌecaneꞌen neetzi jamuan, naꞌari aꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ niúucareꞌaraꞌan ɨ́ Dios, aꞌɨ́ɨ pu ajtahuaꞌa huatarújsin. Ajtahuaꞌa pu rateuni ɨ́ ruxɨ́ejniuꞌuca tɨ auj ruuri.
36 ’Ajta, tɨ puaꞌa jaꞌatɨ́ tiuꞌumuáꞌitɨn naíjmiꞌi tɨ́j naꞌa tɨ íiyen tíꞌiseijreꞌe chaanaca japua, ¿aꞌiquí tiraatévaꞌɨre aꞌɨ́jna tɨ raamuáꞌitɨ tɨ puaꞌa aꞌɨ́ɨn yáꞌurɨeeni ɨ́ ruxɨ́ejniuꞌuca tɨ auj ruuri? Capu tiꞌitɨ́ aꞌij tiraatévaꞌɨre, ¿ni caí? 37 ¿Ni caí aꞌij tíꞌirɨꞌɨri tɨ huaújnanai ɨ́ ruxɨ́ejniuꞌuca tɨ ari yáꞌurɨe aꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ tɨ tíꞌijchaꞌɨɨcaꞌa? Capu aꞌatzu aꞌij tíꞌirɨꞌɨri, icu.
38 ’Ayee nu neajta tejáꞌamuaꞌixaateꞌe. Aꞌíjna i teɨtejraꞌa, jeíhua mú auteájturaa ɨ́ Dios jemi. Ayee mú eꞌen ɨ́ Dios jemi matɨ́j aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej tiúꞌujxanaꞌacɨraꞌate ꞌɨ́itaꞌa jamuan.
’Tɨ́ puaꞌa setíꞌiteviꞌiraꞌa seꞌɨ́jna jɨmeꞌe mej ráamuaꞌaree ɨ́ teɨte sej ne jamuan áꞌujujhuaꞌan, naꞌari mej ráamuaꞌaree tɨ aꞌamuaráanajche i neniuuca, tɨ puaꞌa siyen tíꞌiteviꞌiraꞌa huáꞌa jemi, aj nu neajta inee i nej neajta teáataꞌa jetze airáane, nee nu niyen cheꞌatá nenaꞌa tíꞌiteviꞌiraꞌa naꞌame múꞌejmi jemi. Netíꞌiteviꞌiraꞌa nu naꞌame múꞌejmi jemi aꞌɨ́jna xɨcájraꞌa jetze netɨ́ꞌɨj neajtahuaꞌa yatanéjsin íiyen chaanaca japua. Veꞌecán nu jɨ́n tiꞌitevée naꞌame jemin ɨ́ Dios tɨ niyáꞌupua aꞌájna netɨ́ꞌɨj yatanéjsin huáꞌa jamuan ɨ́ mej tíꞌivaɨreꞌe ta japua ɨ́ Dios jemi.