1 Jmɨ́¹ má²lɨ́²háɨh¹ jnoh¹ jáun² jáɨ¹³ quiúnh¹ tsá² reh² dí² hí³ né³, ca³tauh²¹ jnoh¹ mu² pa²¹ hi³ ngau³ tá²chi²¹ la³ tɨ³ hué³² Cos nio² chu³ jmáɨ². Ñí¹ má²tun³ jmáɨ¹ jáun² ca³cháu³² jnoh¹ siáh³ hué³² Rodas nio² chu³ jmáɨ², jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² ca³cháu³² jnoh¹ siáh³ juú² Pátara. 2 Juú² Pátara jáun² né³ ca³lɨ³ zia³² cáun² mu² siáh³ siáh³ hi³ tsó³² ca³la³ tɨ³ hué³² Fenicia. Jáun² ca³tauh²¹ jnoh¹ mu² jáun² hi³ ngau³ jnoh¹. 3 Jmɨ́¹ ca³tɨ́³ cun³ cá² tsó¹³ juɨ³² ca³neh²¹ jnoh¹ hué³² Chipre nio² chu³ jmáɨ² tɨ³ cuá² cáun¹; cáun² ca³nga¹ bíh¹ jnoh¹ ñí¹ jáun², hi³ ngau³ jnoh¹ tá²chi²¹ la³ tɨ³ hué³² Siria. Jáun² ca³cháu³² jnoh¹ juú² Tiro nio² can³² jmɨ́²miih²¹, juú² hɨ́n¹³ hué³² Siria. Ñí¹ jáun² ca³quiú² tsú² cu³tiá³ mu² quí¹hliá² ñí¹ jáun² hniáuh³² huéh³ tsú² lio²¹ hi³ tioh³. 4 Ñí¹ jáun² ca³jenh² jnoh¹ tsá² má²haɨn²¹ tɨ³ con² Tɨ³² Juo¹³ dí², jáun² ca³tauh¹³ jnoh¹ quiau³ jmáɨ¹ ñí¹ jáun² quiúnh¹ tsá² hí³. Jáun² tsá² hí³ ca³záɨh³ Po¹ jáɨ¹³ hi³ cue³² Jmɨ́²chí³ Chun¹ hñu³ tsɨ́³, hi³ tiá² hniáuh³² tsó³² Po¹ tɨ³ Jerusalén. 5 Tɨ³la³ cun³ jáun² ca³hue¹³ bíh¹ jnoh¹ jmɨ́¹ ca³tsɨn¹³ quiau³ jmáɨ¹ jáun². Ca³la³ jɨ́n³² jáun² bíh¹ tsá² reh² dí² tsá²mɨ³ tsá²ñuh² ca³la³ má²quionh³ jón²zɨ́h¹ hi³ ca³ñí¹jau² jnoh¹ tɨ³ jenh³ juú², jáun² can³² jmɨ́²miih²¹ jáun² ca³dí¹jñi²¹ jnoh¹ hi³ ca³lienh¹ jnoh¹ Dió³². 6 Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² ca³háɨh¹ jnoh¹ jáɨ¹³ quiúnh¹ tsú², jáun² ca³tauh²¹ jnoh¹ siáh³ mu² pa²¹ jáun²; cun³ jáun² bíh¹ ca³jính³² tsá² hí³ hi³ ja³tanh²¹ hñú¹³.

7 Hi³ ca³hué² jnoh¹ jáun² juú² Tiro ca³cháu³² jnoh¹ juú² Tolemaida. Juú² jáun² ca³cuen¹ jnoh¹ cuo² quiúnh¹ tsá² reh² dí², jáun² ñí¹ jáun² ca³tauh¹³ jnoh¹ cú² jmáɨ¹ quiúnh¹ tsú². 8 Jmɨ́¹ cá¹jniá²¹ jáun² ngau³ jnoh¹ siáh³ juɨ³² ta³ quiúnh¹ Po¹, jáun² ca³cháu³² jnoh¹ juú² Cesarea. Ñí¹ jáun² ñéi¹ jnoh¹ hñú¹³ Pí²liéi¹, jan² tɨ³² ngaɨ³² jáɨ¹³ quioh²¹ Dió³², tsá² jmɨ́¹ ná¹lɨ́³ hí³ quiaun³ tsá² ca³lɨn³ hí³ tsá² jniá³ jmɨ́¹ tsɨ́³, tsá² ca³quianh³ hí³ tsá² reh² dí² jmɨ́¹tin². Jáun² hñú¹³ tsá² hí³ ca³tauh¹³ jnoh¹. 9 Pí²liéi¹ hí³ jmɨ́¹ tionh¹ quiun³ tsá¹máɨ¹³ jon², tsá² ná¹lɨ́n³ *tɨ³² jë¹ Dió³². 10 Má²hia³jáun¹³ ca³lá² tiauh² jnoh¹ la³ cun³ jmɨ́¹ cá¹chó²¹ jan² tsá² jmáɨ² Ágabo *tɨ³² jë¹ Dió³², tsá² ja³ tɨ³ Judea, hi³ ca³ñí¹jɨe¹³ tsú² jnoh¹. 11 Hi³ jáun² tsá² hí³ ca³can³ láu² hñéih¹ Po¹ hi³ ca³hñéih³ cuá² ta³ hnga². Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² ca³juáh³ la³ lá²:

―Jmɨ́²chí³ Chun¹ juáh³ hi³ jmu³ tsá² *judíos la³ lá² já¹ juú² Jerusalén ñí¹con² tsá² quioh²¹ láu² lá², hi³ jáun² jɨenh³ tsú² siáh³ ñí¹con² *tsá²cá²jo²¹.

12 Jmɨ́¹ má²lɨ́²náɨ¹³ jnoh¹ la³ nɨ́² né³, ca³za¹³ jnoh¹ Po¹ quiúnh¹ tsá² juú² Cesarea hi³ tiú²uú² tsó³² tsú² cú²jueh³² tɨ³ Jerusalén. 13 Tɨ³la³ Po¹ né³ ca³juáh³:

―¿He³ láɨh³² sa³ uoh³² hnoh² hi³ hliah²¹ náh² tsɨn³² jná¹³? Tɨ³la³ cáun² tán¹ bíh¹ má²nio² tsɨn³² jná¹³, uá¹jinh¹ hi³ jún³ jná¹³ já¹ juú² Jerusalén cun³ñí¹ hi³ ca³tɨn¹ Jesús Tɨ³² Juo¹³ dí², jun³juáh¹³ jmáh³la³ hi³ hñe³ yáh³ tsú² jná¹³.

14 Tɨ³la³ tiá² ca³tiau¹³ yáh³ jnoh¹ hi³ tɨ́¹ jéinh¹ jnoh¹ jmɨ́¹ tsɨ́³ tsú², jáun² ca³tunh²¹ bíh¹ jnoh¹ cú²jueh³², jáun² ca³juoh²¹ jnoh¹ la³ lá²:

―Cáun² cuɨ́¹ jmu¹ bíh¹ Dió³² la³ cun³ hi³ hnió³ jmu³.

15 Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² ca³jmú¹³ jnoh¹ re² lio²¹ quiú¹³ hi³ ngau³ jnoh¹ juɨ³² má²tiáuh¹ tɨ³ Jerusalén. 16 Ma³ jan² tsá² reh² dí² tsá² zian² juú² Cesarea jáun² ca³ñí¹táunh¹ quiúnh¹ jnoh¹, jáun² tsá² hí³ ca³ñí¹jau² jnoh¹ hñú¹³ jan² tsá² jmáɨ² Mnasón, tsá² hué³² Chipre. Tsá² hí³ jmɨ́¹ la³ má²hen² tɨ³ con² Tɨ³² Juo¹³ dí² la³ cun³ jmɨ́¹tin² máh³, jáun² hñú¹³ tsá² hí³ bíh¹ ca³tauh¹³ jnoh¹.

17 Jmɨ́¹ cá¹cháu²¹ jnoh¹ já¹ juú² Jerusalén né³, hiún² lɨ́n³² bíh¹ tsɨ́³ tsá² reh² dí² ca³he³ jnoh¹. 18 Jmɨ́¹ cá¹jniá²¹ jáun² ca³ñí¹quiúnh¹ jnoh¹ Po¹ hi³ tsa³jɨen³ tsú² Jacobo hñú¹³. Hñú¹³ Jacobo hí³ ca³ngɨh³² siáh³ la³jɨ́n³² tsá²daun³² tsá² ná¹ñí¹ cuáh³². 19 Jáun² Po¹ ca³cuéh³ cuo² hi³ jan² hi³ jan² tsá² hí³; jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³, ca³chá³ dí² re² tso² la³jɨ́³² hi³ má²ca³jmú³ Dió³² ñí¹con² tsá²cá²jo²¹ cun³quionh³ hnga² dí². 20 Jmɨ́¹ má²lɨ́²niéi³² jáun² tsá² hí³ jáɨ¹³ nɨ́² né³, jlánh¹ ca³ma³quien² tsú² Dió³². Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³ ca³záɨh³ dí² Po¹ la³ lá²:

―Tɨ³la³ sá¹nɨ́² jɨe³ reh², ca³la³ juóun³² mei²¹ bíh¹ tsá² judíos má²taunh³² ta²¹, hi³ la³jɨ́n³² tsá² hí³ né³, hniá¹ bíh¹ hi³ ma³tí³² liei²¹ quioh²¹ hla¹ Moisés. 21 Tsá² hí³ má²ca³náɨ³² hi³ hnú² néh¹ hɨeh³² tsá² judíos tsá² tiáunh¹ hué¹³ tsá²cá²jo²¹ hi³ tiú²uú² hniáuh³² ma³tí³² tsú² liei²¹ quioh²¹ hla¹ Moisés, hi³ tiú²uú² hniáuh³² *tiú³² tsú² chí² láu² hná¹³ ñí¹ zian² tsá¹míh¹ jon², hi³ tiú²uú² ma³tí³² tsú² la³ cun³ hi³ ná¹ngɨ²³ dí². 22 Jáun² né³, ¿ha³ lánh³ jmú¹³ dí²? Quí¹ má²ta²¹ má²lɨ³ ñi³² bíh¹ tsú² hi³ má²cuán² hnú² ñí¹ lá². 23 Tɨ³ chú³² jmu³ hnú² la³ cun³ hi³ juáh¹³ jnoh¹ lá²: Quí¹ ja¹ quiú¹³ dí² lá² zian² quiun³ tsá² má²ná¹láɨh²¹ jáɨ¹³ quionh³ Dió³². 24 Jáun² né³, jan³² tsá² lá², ma³jɨ́¹³ hnú² jmɨ́¹ honh² quiúnh¹ tsá² lá² la³ cun³ hi³ ná¹ngɨ²³ dí² tsá² judíos; hi³ ma³hmah²¹ siáh³ la³ cun³ hi³ tsa³hín³ quioh²¹ tsú². Nɨ́¹ má¹ca³ma³tí³² tsú² jáɨ¹³ hi³ ca³jmú³ jáun² quionh³ Dió³², má¹jáun² má²lɨ́¹³ zéi³² tsú² chí¹ mɨ³láu³ nio². Jáun² la³jɨ́n³² tsáu² lɨ³ ñi³² hi³ tiá² la³ tson² yáh³ la³ cun³ jáɨ¹³ hi³ má²ca³náɨ³² tsú² jáun², tɨ³la³ hnú² bíh¹ jan² tsá² má²tí³² liei²¹ jáun² quiú¹³. 25 Tɨ³la³ hi³ ca³tɨn¹ tsá²cá²jo²¹ tsá² má²ca³taunh³ ta²¹ má¹ná¹, má²ca³zen¹³ bíh¹ dí² cáun² sí² ñí¹con² tsú² hi³ rá¹juáh³ la³ cun³ hi³ má²ca³láɨ¹³ dí², uá¹la³ cun³ hi³ tiá² hniáuh³² cuh³ tsú² ngú³ quioh²¹ jáh³ má²ca³jngɨh³ tsú² ñí¹con² dió³² tsá² láɨn¹, tiá² chú³² cuh³ tsú² jmɨ², sa³jun³ ngú³ quioh²¹ jáh³ cuounh³² tsú² láɨ¹, jɨ³ tsá²mɨ³ tsá²ñuh² nɨ́² siáh³ tiá² hniáuh³² jmu³ juón¹ quionh³ tsá²ján² tsá²ján².

26 Jáun² ca³jan³ Po¹ tá¹ quiun³ tsá²ñuh² hí³. Jmɨ́¹ cá¹jniá²¹ jáun² né³ ca³jmú³ tsú² hi³ lɨ³ jɨ² jmɨ́¹ tsɨ́³ quionh³ tsá² hí³ la³ cun³ hi³ ná¹ngɨ²³ tsá² judíos. Jmɨ́¹jáun² ñéi¹ Po¹ hñu³ cuáh³² chín¹ hi³ ca³ñí¹zeh¹ dí² tsá² tiáunh¹ cuáh³² jáh³ jmáɨ¹ jéi³²í¹ hniauh³ hi³ lɨ³ jɨ² jmɨ́¹ tsɨ́³ dí² tiáunh¹, hi³ jáun² jmáɨ¹ jáun² jmɨ́¹ cuen³ Po¹ jáh³ joh¹ ma³ quin³² ma³ jan³² tá¹ quiun³ tsá² hí³ hi³ jngɨh³ ñí¹con² Dió³².

27 Jmɨ́¹ má²ñí¹hián² jáun² quiau³ jmáɨ¹ quioh²¹ tsú², jmɨ́¹jáun² ma³ jan² tsá² judíos zian² hué³² Asia ca³lɨ³ cuóun³² Po¹ hñu³ cuáh³² chín¹, jmɨ́¹jáun² la³juɨ³² ca³zió³ tsú² tsɨ́³ tsá² tionh² hí³ hi³ zanh³ tsú² Po¹, 28 hi³ ca³hóh³² hi³ ca³juáh³ la³ lá²:

―¡Hnoh² tsá² ziáun² dí² hué³² *Israel lá², ma³hau¹ jnoh¹! Tsá²ñuh² lá² jlánh¹ hún¹ ngɨ³² tá¹ cáun² hngá¹máh³ hi³ má²can² tsáu² hi³ lɨ³hon² tsú² tsá²co¹ dí², jɨ³ liei²¹ quioh²¹ hla¹ Moisés, la³ má²quionh³ jɨ³ cuáh³² lá² quiú¹³ dí². Hi³ hí¹ la³ tɨ³ tsá²cá²jo²¹ má²cuá²jan² tsú² hñu³ cuáh³² lá² quiú¹³ dí², hi³ má²cuá²hliah¹.

29 Ca³juáh³ tsú² la³ nɨ́² quí¹hliá² ca³jɨ́en³² tsú² Po¹ jmɨ́¹tin² já¹ juú² hi³ quionh³ tsú² jan² tsá² jmáɨ² Trófimo tsá² zian² juú² Éfeso, jáun² lɨ́¹ ca³lɨ́n¹³ tsú² hi³ má²cuá²jan² Po¹ tsá² hí³ hñu³ cuáh³².

30 Jáun² la³juɨ³² tiá³ siaun³² taunh³ bíh¹ tsá² juú², hi³ ca³cuú² ca³ngɨh³² ca³la³ né³² cánh³. Jmɨ́¹jáun² ca³ñí¹hmá¹ ñí¹cuonh¹³ dí² Po¹ hi³ ca³chin² dí² cheih³², jáun² la³juɨ³² ca³jna³ dí² siáh³ ho³hñú¹³ cuáh³². 31 Jmɨ́¹ má²jngɨh³ cu³tí³ bíh¹ tsú² Po¹ la³ cun³ jmɨ́¹ ca³lɨ³ ñi³² juo¹³ hliáu³ tsá² *romanos hi³ tiá³ siaun³² lɨ́n³² bíh¹ má²tiáunh¹ la³jɨ́n³² tsá² juú² Jerusalén. 32 La³ cun³ jmɨ́¹jáun² ca³teh³ juo¹³ hliáu³ hí³ hliáu³ tsá² ná¹chín¹ joh¹ la³ má²quionh³ hliáu³ ñí¹ hná¹ jáun², jáun² cú²hé² ja³taunh²¹ dí² ñí¹ ná¹ngɨh³² jáun² tsá² hí³. Jmɨ́¹ ca³jɨ́en³² tsú² tsá² lɨ́n³ hí³ juo¹³ hliáu³ né³ la³ má²quionh³ tsá² quionh³, tiú²uú² ca³quiunh³ yáh³ tsú² Po¹. 33 Jmɨ́¹jáun² cuan³ tsá² lɨ́n³ juo¹³ hliáu³ ñí¹ zenh¹ Po¹ hi³ ca³zanh³ Po¹ hi³ ca³jmú³ tsú² héih³² hi³ hñe³ tsú² Po¹ quionh³ tun³ cá²den¹ná¹. Jáun² ca³ngáɨ³ tsú² siáh³ hi³ hin² tsánh² Po¹, hi³ he³ lɨ́²jmú³. 34 Tɨ³la³ tsá² jmɨ́¹ ná¹ngɨh³² hí³ má¹ná¹, tiú² jan³² lɨ́n³² bíh¹ ca³taunh³, hi³ jáun² lɨ́¹ tiá² ñi³² he³ jáɨ¹³ ne³ bíh¹ juo¹³ hliáu³ lɨ³, quí¹ cú²tiú² cú²jan³² lɨ́n³² bíh¹ tiáunh¹ tsú². Jáun² juo¹³ hliáu³ hí³ ca³jmú³ héih³² hi³ cu³tsa³² jan³ cú²jueh³² hliáu³ Po¹ ñí¹ lɨ́³ hñú¹³ hliáu³. 35 Jmɨ́¹ ca³cha³táunh¹ hliáu³ jmɨ́h¹ ta³² hi³ hí¹jan² Po¹, jáun² ja¹ uá¹ hen² bíh¹ Po¹ ca³jan³ tsú² chi³cuú² quí¹hliá² jlánh¹ chí¹ñi¹ já²táunh¹ tsá² hí³ hi³ hnió³ jmu³ hian² tsɨ́³. 36 Tsá² hí³ né³ hí¹hóh³² la³jɨ́n³² hi³ hí¹juáh²³:

―¡Cu³tí³ cuɨ́¹ jngɨh¹³ mí¹ tsá² lín¹ nɨ́²!

37 Jmɨ́¹ ca³tɨ³ ñí¹tanh¹³ tsú² Po¹ hñú¹³ hliáu³ jáun², jáun² Po¹ ca³mɨ́³ jáɨ¹³ ñí¹con² juo¹³ hliáu³ hí³ hi³ ca³juáh³:

―¿Tiá¹ lɨ́¹³ juoh²¹ cu³tiá³ quiúnh¹ jná¹³?

Jáun² juo¹³ hliáu³ hí³ ca³juáh³:

―¿Hí¹ tɨn² máh³ hnú² hléh¹ jú¹ *griego dúh¹? 38 ¿Há¹ jun³juáh¹³ hnú² tsá² hué³² Egipto dúh¹, tsá² ca³jmú³ hniéi² quionh³ tsá² ho² ta²¹, tsá² ca³lɨ³ zian² quiún³ mei²¹ tsá² jngɨh² tsáu² joh¹, hi³ ca³ñí¹táunh¹ quionh³ dí² la³ tɨ³ hué³² quiéin²?

39 Hi³ jáun² Po¹ ca³juáh³:

―Tsá² judío juú² Tarso bíh¹ jná¹³, cáun² juú² quien² tɨ³ Cilicia. Juenh² jmu³ honh², cué¹ tiá³ jáɨ¹³ hi³ lienh¹ jná¹³ tsá² nɨ́².

40 Jmɨ́¹ má²lɨ́²cué³² juo¹³ hliáu³ jáɨ¹³ né³, ca³náu² Po¹ hná¹³ ta³², hi³ ca³háɨ³² cuo² hi³ ca³jmú³ lin¹ hi³ tiánh³² tsá² hi³ tie³. Jáun² jmɨ́¹ má²tionh² tsá² hí³ tie³ né³, ca³hléh³ Po¹ jú¹ *hebreo ñí¹con² tsá² hí³ hi³ ca³juáh³ la³ lá²: