6
Tsá² haɨn²¹ tɨ³ con² Jesús cun³² cuú²miih²¹ jmáɨ¹ nio² tie³
(Mateo 12:1-8; Marcos 2:23-28)
Ca³chó³² cáun² jmáɨ¹ hi³ jmɨ́¹ cuá¹ngɨ³² Jesús ja¹ ñí¹ zia³² hi³ jná¹ quioh²¹ tsáu² cáun² *jmáɨ¹ nio² tie³, hi³ jáun² tsá² haɨn²¹ hí³ tɨ³ con² tsú² jmɨ́¹ hí¹caɨ³² chi² hieh² cuú²miih²¹; hi³ jáun² jmɨ́¹ hí¹hianh²³ tsú² quionh³ cuo², hi³ hí¹cúh². Hi³ jáun² ma³ jan² tsá² *fariseos ca³juáh³:
―¿He³ láɨh³² sa³ ta²¹ hi³ tiá² ca³tɨ²¹ jmu³ tsú² jmáɨ¹ nio² tie³ yáh³ jmuh³² hnoh²?
Jáun² Jesús ca³záɨh³ tsá² hí³:
―¿Tiá¹ má²ca³híh³ hnoh² ñí¹ Sí² quioh²¹ Dió³² hi³ he³ ca³jmú³ hla¹ re²¹ Dá²vi²¹ cu³ jéin³² jmɨ́¹ lɨ²¹ ñí¹cuóunh²¹ quionh³ tsá² quionh³? Tsá² hí³ dá² ca³ñí¹hi³² ñéih³ hñu³ cuáh³² lɨ́³ hmɨh³², hi³ ca³ñí¹quián¹³ *hí³ cuú²miih²¹ hɨ́en¹ hi³ jmɨ́¹ nio² jáun² ñéih³ ñí¹hiú¹³, hi³ ca³cúh²; ja³bí¹ ca³cuéh³ tsú² siáh³ tsá² quionh³. Tɨ³la³ hí³ jáun² né³, tiá² jmɨ́¹ ca³tɨn¹ yáh³ tsú² cuh³, quí¹ hí³ jáun² jmɨ́¹ ná¹chan¹ hi³ cúh² jmáh³la³ tsá² ná¹lɨ́n³ mí²tsáu² bíh¹.
Ja³bí¹ ca³záɨh³ tsú² siáh³ tsá² hí³:
―Jáun² né³, uá¹ hi³ jmáɨ¹ nio² tie³, cun³ jáun² cáun² ho² bíh¹ Jon² tsá²mɨ³cuóun² jáɨ¹³.
Jesús jmah²³ jan² tsá² má²ca³náɨ³ cáun² cuo²
(Mateo 12:9-14; Marcos 3:1-6)
Ca³chó³² siáh³ cáun² jmáɨ¹ hi³ ca³ñí¹hi³² Jesús hñu³ cuáh³² quioh²¹ tsá² *judíos cáun² jmáɨ² nio² tie³; hi³ jáun² ñí¹ jáun² ca³ma³tɨn² tsú² tsáu². Jáun² ñí¹ jáun² jmɨ́¹ cuá³ jan² tsá² má²ca³náɨ³ cuá² chu²¹ quioh²¹. Hi³ jáun² tɨ³² liei²¹ quionh³ tsá² fariseos né³, jmɨ́¹ ná¹tan² Jesús, hi³ hnió³ dí² jɨ́e³ nɨ́¹juáh³ hi³ jmah³ tsú² tsáu² jmáɨ¹ nio² tie³, hi³ jáun² la³ jáun² jmɨ́¹ lɨ́¹³ chá³² dí² tsáu¹³ tsú². Tɨ³la³ Jesús jmɨ́¹ má²ñi³² bíh¹ he³ jmɨ́¹ ná¹lɨ́n²³ tsá² hí³, hi³ jáun² ca³záɨh³ tsú² tsá² jmɨ́¹ má²ca³náɨ³ hí³ cuo²:
―Náu², jmu³ zenh² nú² ja¹ lá² quiú¹³ jnoh¹.
Jáun² tsá² hí³ né³, ca³jmú³ zenh² chu³jo².
Hi³ jáun² Jesús ca³ngáɨh³ tsá² ná¹ngɨh³² hí³:
―Nga¹ jná¹³ cáun² jáɨ¹³: ¿He³ ca³tɨ²¹ jmu³ tsú² jmáɨ¹ nio² tie³, hí¹ hi³ chu²¹ ho³ hi³ hlah³? ¿Hí¹ lɨ́¹³ lión³² tsú² tsáu² ho³ hi³ tɨ³ hniáuh³² jngɨh³ uá¹ tsú²?
10 Jmɨ́¹jáun² ca³jɨ́en³² dí² la³jɨ́n³² tsá² tionh² hí³ cu³ jéin³ ñí¹ zenh¹ dí², hi³ jáun² ca³záɨh³ dí² tsá² lɨ́³ hí³ cuo²:
―Ñéih¹ cuonh².
Jáun² ca³ñeh³ tsá² hí³ cuo², hi³ jáun² jmɨ́¹jáun² la³. 11 Tɨ³la³ tsá² jmɨ́¹ ná¹tan² hí³ Jesús má¹ná¹, ca³míh³ lɨ́n³² bíh¹ tsɨ́³, hi³ jáun² hi³ jan² hi³ jan² tsú² ca³juu³ ca³hlénh³ hi³ ha³ lánh³ lɨ́¹³ jmúh³² dí² Jesús.
Jesús quianh²³ quian³tun³ tsá² lɨ́n¹³ tɨ³² tsá² quian³² jë¹ Dió³²
(Mateo 10:1-4; Marcos 3:13-19)
12 Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² né³, ngau³ Jesús tsɨ³ máh³ hi³ ñí¹lienh¹³ Dió³², jáun² tá¹ cú² nie² bíh¹ la³ ca³liéinh³² tsú² Dió³². 13 Jmɨ́¹ cá¹jniá²¹ jáun² né³, ca³teh³ dí² tsá² haɨn²¹ hí³ tɨ³ con², hi³ jáun² ja¹ jáun² ca³quianh³ dí² quian³tun³ tsá² ca³teh³ tsú² hí³ *tɨ³² tsá² quian³² jë¹ Dió³². 14 Tsá² hí³ ná¹jmáɨ² la³ lá²: Sí¹mu²¹ tsá² ca³lɨ³ jmáɨ² siáh³ Pé¹, jɨ³ Tre²¹ dá¹jon²¹ tsú² nɨ́², Jacobo jɨ³ Juan² nɨ́², Pí²liéi¹, Bartolomé, 15 Má²téh³, Tú¹ma²¹, Jacobo jon² Alfeo, Sí¹mu²¹ tsá² ca³lɨ³ quionh³ tsá² cu³ nió³ *Cananista, 16 Judas raɨnh²¹ Jacobo, jɨ³ Judas tsá² zian² juú² Queriot nɨ́² siáh³, tsá² ca³ñí¹jɨenh¹³ hí³ Jesús.
Jmah²³ Jesús juóun³² tsá² tsáun¹
(Mateo 4:23-25; Marcos 3:7-12)
17 Jmɨ́¹ lɨ²¹ jáun² ca³son² Jesús tsɨ³ máh³ jáun² quionh³ tsá² quian³tun³ hí³, hi³ jáun² cua³tanh²¹ tsú² cáun² ñí¹ máɨ². Jáun² ñí¹ jáun² jmɨ́¹ ná¹ngɨh³² juóun³² tsá² haɨn²¹ tɨ³ con² tsú². Ja³bí¹ jmɨ́¹ quionh³ tsú² juóun³² lɨ́n³² tsá² siánh³ siáh³, tsá² hɨ́n¹³ tɨ³ Judea, tsá² juú² Jerusalén, la³ má²quionh³ tsá² hɨ́n¹³ tɨ³ hué³² can³² jmɨ́²miih²¹ có³² juú² Tiro, jɨ³ juú² Sidón nɨ́² siáh³. Tsá² hí³ cua³taunh²¹ hi³ hnió³ ne³ jë¹ Jesús, hi³ má²hnió³ siáh³ hi³ quin³ mɨ́¹uɨ́³ hi³ jmɨ́¹ ná¹jau². 18 Ja³bí¹ jmɨ́¹jáun² lan³ tsá² jmɨ́¹ ná¹má²tso² tsɨ́³ hi³ jmɨ́¹ ná¹jan² jmɨ́²chí³ hláɨnh¹. 19 Jmɨ́¹jáun² ca³lɨ³ hniá¹ la³jɨ́n³² tsá² tsáun¹ hí³ hi³ tin³ cuo² Jesús, quí¹hliá² ñí¹con² Jesús ja³² pí³ hi³ lɨ́¹³ lan¹³ tsú².
Tsá² lɨ́¹³ zian² re² tɨn²
(Mateo 5:1-12)
20 Hi³ jáun² ca³jɨ́e³ Jesús ñí¹ tionh¹ jáun² tsá² haɨn²¹ hí³ tɨ³ con², hi³ ca³záɨh³ dí² la³ lá²:
―Hnoh² tsá² tia³mii² náh², jlánh¹ jmɨ́¹ ren² náh² quí¹hliá² má²tionh² náh² jo³cuo² Dió³².
21 ”Jlánh¹ jmɨ́¹ ren² hnoh², tsá² ñí¹cuon¹³ náh², quí¹ Dió³² bíh¹ jmu³ hi³ conh²¹ hñu³ jmɨ́¹ hñu³ honh² náh².
”Jlánh¹ jmɨ́¹ ren² hnoh² tsá² má²ná¹uoh³² náh², quí¹ hnoh² bíh¹ tsá² ngáɨh¹³ nɨ́¹ má¹jáun².
22 ”Jlánh¹ jmɨ́¹ ren² hnoh² nɨ́¹juáh³ tsá² ca³lɨ³hau² náh² tsáu², nɨ́¹juáh³ ca³che² tsú² cheih³², nɨ́¹juáh³ ca³quiu³ ca³je³ tsú², ho³ nɨ́¹juáh³ ca³ziu³ ca³hɨe³ náh² tsáu² cun³ñí¹ hi³ ca³tɨn¹ jná¹³ Jon² tsá²mɨ³cuóun². 23 Tsɨnh¹ náh² jmu³, hi³ ca³la³ hi³ rú² hi³ háɨnh²³ náh² jmu³ hi³ hiún² honh² jmáɨ¹ la³ jáun², quí¹ hñu³mɨ³cuú² hián¹³ náh² cáun² hi³ jlánh¹ bíh¹ quien²; quí¹ la³ nɨ́² bíh¹ ca³jmú³ dí²hioh³ ñú²deh³ hnoh² ñí¹con² la³jɨ́n³² *tɨ³² jë¹ Dió³² jmɨ́¹ zian² jmɨ́¹tin².
24 ”Tɨ³la³ jlánh¹ juon²³ hnoh² tsá² ná¹hánh³ náh², quí¹ má²ná¹ma³hiúnh¹³ náh² honh² ta³né³².
25 ”Jɨ³ hnoh² tsá² ná¹cónh²¹ henh¹ náh² re² tɨn² ta³né³², juon²³ bíh¹ hnoh², quí¹ né³bí¹ lɨ́¹³ ñí¹cuon¹³ náh².
”Jɨ³ tsá² ná¹ngáɨh²³ náh² siáh³ ta³né³², juon²³ bíh¹ hnoh², quí¹ né³bí¹ uóh¹³ náh², hi³ ha³ hlaɨh³ lɨ́n²¹ honh² náh².
26 ”Juon²³ bíh¹ hnoh² nɨ́¹juáh³ la³jɨ́n³² tsáu² hleh³² re² ca³tɨn¹ náh², quí¹ la³ jáun² bíh¹ ca³jmú³ tsá² jmɨ́¹ zian² jmɨ́¹tin² ca³tɨn¹ tɨ³² tɨ́¹jáɨ², tsá² lɨ́¹ ca³juáh³ hí³ hi³ lɨ́n³ tɨ³² jë¹ Dió³².
Hniáuh³² ma³hnio³ tsú² tsá² hau²
(Mateo 5:38-48)
27 ”Juanh³² jná¹³ ñí¹con² hnoh² tsá² ná¹naɨh³² náh²: Ma³hno¹ náh² tsá² jmu² hian² tsɨ́³ ñí¹con² náh², jmu³ náh² hi³ chú³² ñí¹con² tsá² hau², 28 hi³ chú³² jéinh¹ náh² ñí¹con² tsá² chú² juóu³² náh², lienh¹ náh² Dió³² ca³tɨn¹ tsá² quiú² je²³. 29 Nɨ́¹juáh³ zian² tsá² pá²³ cá² jo²¹ máh¹ náh², cuéh³ tsú² siáh³ tɨ³ cá² jo²¹ cáun², cuɨ́¹ pá¹³; hi³ nɨ́¹juáh³ zian² tsá² quin²³ hmɨh³² cháu³ quián¹³ náh², cuéh³ tsú² siáh³ jɨ³ hanh², cuɨ́¹ quián¹³. 30 Lɨ³ua³ jan² tsá² zia³² hi³ mɨ³² ñí¹con² náh², cuéh³; hi³ nɨ́¹juáh³ tsá² quin²³ cáun² hi³ quián¹³ nú², ha³ lɨ́² máɨ¹. 31 Jmu³ náh² ñí¹con² tsá² siánh³ la³ cun³ hi³ qui³ hnáuh² náh² jmu³ tsú² ñí¹con² náh² hmóu³².
32 ”Quí¹ nɨ́¹juáh³ hnoh² hno³ náh² jmáh³la³ tsá² hniau³ náh², ¿he³ dá² hi³ chu²¹ ná¹jmuh³² náh²? Quí¹ hí¹ la³ tɨ³ tsá² hian² tsɨ́³ yáh³ ná¹jmu² la³ jáun². 33 Ho³ nɨ́¹juáh³ jmuh³² náh² hi³ chu²¹ ñí¹con² jmáh³la³ tsá² jmu² hi³ chu²¹ ñí¹con² náh² hmóu³², ¿he³ dá² hi³ chu²¹ jmuh³² náh² jaun³²? Quí¹ ja³bí¹ tsá² hian² tsɨ́³ yáh³ jmu² la³ jáun². 34 Hi³ nɨ́¹juáh³ zia³² hi³ chíh¹ náh² ñí¹con² jmáh³la³ tsá² lɨ́n²³ náh² hi³ lɨ́¹³ jéinh³² siáh³ ñí¹con² náh², ¿he³ dá² hi³ chu²¹ ná¹jmuh³² náh² jaun³²? Quí¹ ja³bí¹ tsá² hian² tsɨ́³ yáh³ chi² hi³ quioh²¹ ñí¹con² tsá² cá²ren² quionh³, quí¹ má²ná¹hëh³ chí¹ tsú² hi³ jɨ́enh³² siáh³ tsá² hí³. 35 Tɨ³la³ hniáuh³² má¹hno¹ bí¹ náh² tsá² jmu² hian² tsɨ́³ ñí¹con² náh², hi³ jmúh¹³ náh² hi³ chú³² ñí¹con² tsú², jɨ³ hi³ zia³² hi³ chíh¹ náh² ñí¹con² tsú²; tɨ³la³ jun³juáh¹³ hi³ háɨh¹³ náh² honh² hi³ zia³² cáun² hi³ jɨ́enh³² yáh³ tsú² siáh³. Hi³ jáun² má¹jáun² hián¹³ hnoh² cáun² hi³ jlánh¹ bíh¹ chu²¹, hi³ jáun² hnoh² lɨ́n¹³ jon² Dió³² Tsá² jlánh¹ cuá¹quien²; quí¹ ta³bí¹ hnga² yáh³ Dió³² jmu² hi³ chu²¹ ñí¹con² tsá² tiá² cue³² tiá¹hmah¹ quioh²¹ hi³ hiáuh²³, jɨ³ ñí¹con² tsá² hláɨh¹ nɨ́² siáh³. 36 Hniáuh³² ja³² mií³ honh² náh² la³jmɨ́¹ ja³² mií³ tsɨ́³ Dió³² Ñeh² náh².
Ha³ lɨ́² chú¹ lɨ́² ñih²¹ náh² tsáu²
(Mateo 7:1-5)
37 ”Ha³ lɨ́² chú¹ lɨ́² ñih²¹ náh² tsáu², hi³ jáun² tiá² ra³tsa² náh² Dió³² héih³² la³ jáun². Ha³ lɨ́² zinh³ náh² tsáu² ñí¹ hlaɨh³, hi³ jáun² sa³jun³ Dió³² zeh³ náh² siáh³ ñí¹ la³ jáun². Juenh² jmu³ náh² honh², hi³ jáun² Dió³² jmu³ siáh³ juenh² tsɨ́³ ñí¹con² náh². 38 Cuéh³ náh² tsáu², hi³ jáun² Dió³² chá³² héih³² hi³ cué³² siáh³ ñí¹con² hnoh² ca³la³ hliáun³ cu³tí³, ca³la³ hi³ tioh³ tiá³ tɨ³ ñeh² tuh³² quián¹³ hnoh², ca³la³ ná¹quiúnh¹ tiá³, ca³la³ hi³ ziú² suh³² bíh¹ lɨ́¹³. Quí¹ la³ cun³ lɨ́³ héih³² hi³ cueh³² hnoh² ñí¹con² tsáu², Dió³² chá³² héih³² hi³ cué³² siáh³ ñí¹con² hnoh².
39 Jmɨ́¹ má²lɨ́²juáh³ jáun² Jesús la³ nɨ́², ca³juáh³ siáh³ la³ lá²:
―¿Hí¹ lɨ́¹³ hɨ́e³² tsá² ten³ juɨ³² ñí¹con² tsá² ten³ raɨnh²¹? ¿Haun¹³ juáh¹³ tá¹ gon³ bíh¹ tsú² sunh³ cu³tsa³² nɨ́¹juáh³ ñí¹ hó²¹ táu²? 40 Hí¹ jan² yáh³ tsá² má²tɨn³², tiá² lɨ́¹³ lɨ³tɨn² tɨ³ hliáun³ la³ cónh³ bíh¹ tɨ³² joh¹; tɨ³la³ nɨ́¹ má¹ca³lɨ³tɨn² tsú² la³jɨ́³², ñí¹jɨ́²¹ la³ cun³ hi³ tɨn² tɨ³² hí³ bíh¹ lɨ́¹³ tɨn² tsú².
41 ”¿Ha³ bí¹ lánh³ rón³² lɨ́¹³ jɨeh²¹ hnú² má¹quɨ³² pih²¹ hi³ hu²¹ mɨ́¹ñí¹ renh² nɨ́¹juáh³ tiá² lɨ́²tsɨn² yáh³ hnú² hi³ hu²¹ cáun² pa²¹ hná¹ hmá² mɨ́¹máh¹ huen²? 42 ¿Ha³ lánh³ rón³² hó³² honh¹ hnú² hi³ juoh¹ nú² renh²: “Hnú² reh², cué¹ jáɨ¹³ hi³ chí¹³ jná¹³ má¹quɨ³² pih²¹ hi³ hu²¹ nɨ́² mɨ́¹máh¹ nú²”, tɨ³la³ tiá² ñíh¹ yáh³ hnú² hi³ hu²¹ cáun² pa²¹ hná¹ hmá² mɨ́¹máh¹ huen²? ¡Hnú² tsá² lɨ́n³ nú² la³ cá¹ la³ jéinh¹! La³ñí¹ tín² chí³ hná¹ hmá² pa²¹ hu²¹ mɨ́¹máh¹ huen², má¹jáun² lɨ́¹³ jɨeh²¹ hnú² re² hi³ chíh¹ nú² má¹quɨ³² pih²¹ hi³ hu²¹ mɨ́¹ñí¹ renh².
Lin¹ bíh¹ he³ ñí¹ hmá² cun³quionh³ máɨ³ hi³ háɨ³²
(Mateo 7:17-20; 12:34-35)
43 ”Tiá² lin¹ zia³² yáh³ hmá² chu²¹ hi³ háɨ³² máɨ³ hlah³; sa³jun³ zia³² siáh³ hmá² hlah³ hi³ lɨ́¹³ ha³ máɨ³ chu²¹. 44 Quí¹ cun³quionh³ máɨ³ hi³ háɨ³² bíh¹ hmá² lɨ́¹³ lɨ³cuoh² tsú². Uá¹la³ mɨ³ hmá² sí² co², tiá² cun³² yáh³ tsú² tsɨ³ hmá² ton², sa³jun³ mɨ³ uóun²jɨeh¹³ yáh³ cun³² tsú² siáh³ cuú²ñeh¹ tan³ mɨ³ juɨ́h². 45 Tsá² chun¹ jmu² hi³ chu²¹ quí¹hliá² hi³ chu²¹ zia³² hñu³ tsɨ́³; tɨ³la³ tsá² hláɨh¹ tsá² hon² má¹ná¹, jmu² jmáh³la³ hi³ hlah³ bíh¹, quí¹hliá² hi³ hlah³ bíh¹ zia³² hñu³ tsɨ́³ tsú². Quí¹ lɨ³ua³ cáun² hi³ ná¹canh² hñu³ jmɨ́¹ hñu³ tsɨ́³ tsú², hi³ jáun² bíh¹ hué³² ho³ tsú².
Tun³ ñí¹ tsá² zih³² hñú³
(Mateo 7:24-27)
46 ”¿He³ láɨh³² sa³ juáh³ hnoh² hi³ Juóuh³² náh² jná¹³, já² tiá² jmuh³² yáh³ hnoh² la³ cun³ hi³ juanh³² jná¹³? 47 Juanh²¹ jná¹³ ha³ lánh³ lɨ́n³ jan² tsá² ja³² ñí¹con² jná¹³, tsá² ñi³nie¹³ jáɨ¹³ quion²¹ jná¹³ hi³ má²tí³² siáh³. 48 Tsá² la³ hí³ lɨ́n³ la³jmɨ́¹ lɨ́n³ jan² tsá² quiáh² ñe¹ ñí¹ ma³liáu³² jmɨ́h¹ hiah³² hñú¹³. Má¹tɨ́³ jáun² quɨ́n¹ né³, ñí¹ quɨ́n¹ jáun² bíh¹ dí²chin³ tsú² jmɨ́h¹ hiah³² hñú³ quioh²¹. Hi³ jáun² nɨ́¹ má¹cá²chó³² jáun² jmáɨ¹ hi³ lɨ³ hliáun³ jmɨ́² cua³, hi³ já³² jmáɨ² tiá³ lɨ́n³² ñí¹ zeh¹ jáun² hñú³, tiá² tioh²¹ yáh³ jmáɨ² hi³ tsunh³ quí¹hliá² jmɨ́h¹ hiah³² hñú³ jáun² dí¹chin¹ ñí¹ quɨ́n¹ bíh¹. 49 Tɨ³la³ tsá² náɨ³² jáɨ¹³ quion²¹ jná¹³, tsá² tiá² má²tí³² la³ cun³ hi³ juanh³² jná¹³, tsá² la³ hí³ né³ lɨ́n³ la³jmɨ́¹ lɨ́n³ jan² tsá² jmu² hñú¹³ jmáh³la³ ñí¹ hué²¹, hi³ tiá² jmɨ́h¹ hiah³² quiú²; jáun² nɨ́¹ má¹cá²chó³² jáun² jmáɨ¹ hi³ lɨ³ hliáun³ jmɨ́² cua³, hi³ já³² jmáɨ² tiá³ lɨ́n³² ñí¹ zeh¹ jáun² hñú¹³ tsú², jáun² má¹jáun² quɨ́h³² bíh¹, hi³ má²juú¹ má²tsúnh¹³ cu³tí³.