Jesucristo Pia Pexeinya Diwesi Jume Tatsi Lucas Petinae Diwesi
1
Meje po diwesi yabara xua Lucas tamropata pitaba poxonae tina
Jaco Teófilo. Ponxaem nentʉ cui xanepanaein, cata tinatsi. Pinmonae bayatha xuya cou tina diwesi Jesús yabara, xua ichamonae cou paeba, xua pinae Jesús poxonae xanepanaya popona pata xantha. Pomonae cou xua baxua pepaebixae barapomonae pinae copiya yatsicaewa tane daxita pocotsiwa Jesús exana pata xantha. Mataʉtano pinae barapomonae Nacom Pejume Diwesi tatsi cuidubeiba. Xan netsita wʉnae daxota nanta xeinan xua yabara tayainyabiwa pomonae petinaexae yawa pecueicueijeixae daxita barapo diwesin xua pinae juinya Jesús exana. Bapoxonae cuita cata tinapoinchi Teófilo jinya neyaputaenexa tsane daxita pocotsiwa Jesús exana juinya xua copiya tsoponae xuano xua bapoxonae tsoponaeno. Baraxua cata tinatsi jinya neyaputaenexa tsane barapo pexainyei jume po coyene ichamonae bayatha cacuiduba.
Meje yabara poxonae matatsunpin wʉnae yabara tsiwʉnae paeba xua Juan naexanaena pon jiwi Pebautisabin tsane
Caena bayatha poxonae Herodes popona Judea nacuatha, xua pon Judea nacuapiwi peyanacua ewatsinchi, bapoxonaerʉ barichi popona barapo nacuatha sacerdotepin pon pewʉn Zacarías. Bapon jiwana po sacerdotepiwi pia matabʉxʉ jiwi pewʉn Abías. Piseuri tatsi pewʉn Isabel. Piseuribe pia pamo susato jiwanapin tatsibe, bapon pewʉn Aarón pon yatsicaya tabʉ ducua sacerdotepin. Piseuribe Nacom tsita jʉntʉ coyene xanepanatsibe xua bara xanepanaya peexanaewabe. Pocotsiwa Nacom pon jiwi Pecanamataxeinaein, nacana jume diwesi itoroba baxua itapeta beta exaneibabe. Daxota jopa yabara paebeibichibe jiwi po coyene xua baponbe natsiaenae cuentabe xua abe peexaneibiwabe. Ichitha pexui jopa xeinaeyobe, tsipei Isabel mawecowa, mataʉtano tsipei bayatha acuewa irʉ tsipei pebin bayatha amo tsecae.
Caentacabi poxonae Zacarías ʉ pia matabʉxʉ jiwi pia cuitha exana Nacom nexa, bapon Zacarías xuya piamonae itapetatsi. Barapomonae sacerdotemonae, pia cui coyene xeina xua caein piamonae jiwana itapetatsi poxonae daxita barapomonae nacuita Nacom pon jiwi Pecanamataxeinaein pin pia botha tatsi. Bapon Zacarías itapetatsi xua pejoniyaenexa po tutu peainya cui tutu Nacom pin pia botha po tututha ichaxota exaneiba xua Nacom nexa. Barapo tututha Zacarías tauta petuxusi exanaenexa Nacom nexa xua Nacom peitorobixae. 10 Poxonae Zacarías cataunxuae tuxusi exanawiya petuxueiwa xua tauta Nacom nexa, barapoxonae daxita pomonae aisowa beumeinya barapomonae Nacom tsipaebompa. 11 Bapoxonae Zacarías tsita naitʉtatsi matatsunpin pon Nacom pon jiwi Pecanamataxeinaein itoroba. Po muxunene pecoxa weya matatsunpin iboto caquita uncua po ibototha xua ichaxota tauteiba petuxueiwa Nacom nexa. 12 Poxonae Zacarías taeba matatsunpin jopa yaputaeyo xua peexanaewa, bichocono pejunuwixae. 13 Ichitha matatsunpin Zacarías baraichi, jeichichi:
—Zacarías, jopa junuwinde. Nacom bara cajume tane poxonae tsipaebeibame bapon. Methaunxuae jinseuri Isabel tanaexanaeinchi pexuyo. Jinseuri cata pabetsina pebin wʉto. Xam wʉn dutsiname bapontha, po wʉn Juan, jei. 14 Jʉntʉ coyene weiweinaename. Barichi pinmonae jʉntʉ coyene weiweinaena xua bapon penaexanaexae tsane. 15 Bapon Juan Nacom pon jiwi Pecanamataxeinaein tsita ainya cui tsainchi. Bapon peatsaxae mera jopa apae tsane. Vino mera jopa apae tsaneno. Poxonae cataunxuae bʉtiyotha eca bichocono jʉntʉ coyene yʉcaeinchi Nacom pia Pejumope tʉnaxʉ tatsi pia peayapusʉwa tatsi. 16 Bapon cana exanaena xua ainya Israel nacuapiwi jume cowʉntsina Nacom pon Pecanamataxeinaein jiwi xua barapomonae barapo Nacom pia Nacom tatsi tsainchi. 17 Juan tsiwanaya poponaena xua pon xua Nacom itorobina bapon tsiwanaya poponaeinchi. Juan xeinaena Nacom pia Pejumope tʉnaxʉ tatsi pia peayapusʉwa tatsi icha cain Elías ichi pon Nacom peitorobi jume pepaebin. Bapon Elías bayatha tʉpa. Juan exanaena xua pexui paxeiwi antobe tsaibi tsainchi. Mataʉtano Juan cana exanaena xua jume cowʉntsina Nacom pomonae copiya Nacom pejumefebiwichi. Tsipei exanaena baxua, barapomonae tsiwanaya jume cui yabara najʉntʉ coyene wʉnaetsina, xua barapomonae pejume cowʉntsinexa Nacom pon Pecanamataxeinaein jiwi, jei matatsunpin.
18 Zacarías yainyaba matatsunpin, jeye:
—¿Eta nejumichim yatsicaewara xua inta naexanaena pexuyo? Apara xan amo tsecaein. Irʉ tapetsiriwa apara inta acue tsecaeba, jei.
19 Matatsunpin Zacarías jume notatsi, jeye:
—Apara xan Gabriel. Barapara Nacom ba imoxoyo caquita uncueiban. Nacom neitoroba bepara catsipaebichei barapo pexeinya jume diwesi. Daxota yatsicaya naexanaenaba nexanto. 20 Incane jume taema. Yaitama jame maisa aunxuae jopa yabara nejume cowʉntsim, daxota methaunxuae jopa cuinaya paebim tsane. Yajume aunyeibiya yantacabi jopaename poxonae beya abʉ nexanto naexanaena xuaunxuae catsipaebatsi, jei.
21 Poxonae Zacarías tsipaebauyatsi, Zacarías pesato beya ewatumeinchi pomonae Nacom tsipaeba pesatotha. Barapomonae nabarai: “¿Eta pocotsiwa metha Zacarías came jopa jondenaeyo Nacom pin pia bo werena?” najei. 22 Poxonae Zacarías matapainya jondena jopa itacʉpaetsi xua petsipaebiwa barapomonaetha. Bapoxonae barapomonae nanta xeina xua metha bara Zacarías tsita naitʉtatsi xua wʉnae barapo tututha poxoru Zacarías pecobetha cowai barapomonaetha. Ichitha awiya came jopa cueicueijeiyo.
23 Poxonae Zacarías daxita nacobe weta xua exana Nacom nexa, Nacom pin pia botha, bapoxonae pia botha pona. 24 Pirapaeyo Zacarías piseuri tatsi Isabel bʉpana taecatsi pexuyo. Barapowa jopa naitʉtsiyo cinco po xometiyobe. Saya pia botha eca. 25 Barapowa nabarai, jeye: “Baxua Nacom inta exana pon Tanecanamataxeinaein. Bapon baxua inta exana xua jiwi jopa aura tana neexanaewa tsane”, najei bapowa.
Meje yabara poxonae matatsunpin wʉnae tsiwanaya paeba xua Jesús naexanaena
26 Poxonae Isabel seis po xometiyobe yapucaewa poxonae pexuyo bʉpana taecatsi, bapoxonae Nacom itoroba matatsunpin, pon pewʉn Gabriel. Gabriel Nazaret tomara beitorobiyatsi po tomara eca Galilea nacuatha. 27 Gabriel patopa pesiwa ponaenexa yabʉyo, powa bapana jopa pebin pichiyo. Bapowa muxu pepichi pecotsiwa, pon pewʉn José. Bapon José David pia pemomoxi susato jiwana tatsi. Caena bayatha David Israel nacuamonae itorobiya pia pepa peewatsinchi. Barapowa powa José pecotsiwaxae tatsi pewʉn María. 28 Matatsunpin Gabriel, patopa ichaxota María eca. Gabriel barai, María baraichi, jeye:
—María jaco. Nacom itapeta cayabara tsita jʉntʉ coyene xanepanatsi beyacaincha icha yabʉxi. Mataʉtano barapara Nacom pon jiwi Pecanamataxeinaein cabarʉ popona, jei matatsunpin.
29 Ichitha poxonae jume taeba bapowa, yabara jume cuitaya nabenaeca. Pia coutha nayainyaba jeye: “¿Eta xua bapon nejacoba jane?” najei. 30 Matatsunpin María baraichi, jeichichi:
—María, jopa junuwinde, Nacom cayabara tsita jʉntʉ coyene xanepanatsi. 31 Matha taema xam methaunxuae pexuyo yapʉrʉwa jinaename xuano bara pabetsiname nexanto. Bapoyo wʉn dutsiname po wʉn Jesús. 32 Bapon ainya cui peexanaeinchi tsainchi. Bapon wʉn dutinchi, icha wʉn jei tsainchi: ‘Nacom Pexanto tatsi pon peitabocotha eca’, jei tsainchi. Nacom pon Pecanamataxeinaein jiwi, bapon pexanto cana exanaena xua bapon jiwi itorobiya pia pepa Peewatsinchi tsane icha matha David cana ichichi, pon Jesús pia pamo susato jiton tatsi. 33 Bapon yacui tsitecaena xua jiwi peewatsinchi penaexanaewa tsane Israel piamonae susato saineiwi pexantha tatsi. Pia peitorobi coyenewa tatsi jopa weraweracae tsane, jei Gabriel, pon matatsunpin.
34 Nexata María jume nota matatsunpin, jeye:
—¿Eta xua yapʉrʉwa jinocuaein pexuyo? Apara cataunxuae jopa nacueyabinyo, jei María.
35 Matatsunpin jume nota, jeye:
—Nacom pia Pejumope tʉnaxʉ tatsi cata patopeicaena. Mataʉtano Nacom pon bichocono pepa pejʉntʉ coyene xanepanaein bapon, pia peayapusʉwa tatsi cantatsun matawacaicha nontsicaena icha be tsaquinaebowa ichi tsane. Daxota po pexuyo naexanaena, barapo pexuyo Nacom tsita jʉntʉ coyene xanepanaeinchi. Barapo pexuyo yabara jei tsainchi: ‘Nacom Pexanto tatsi’, jei tsainchi. 36 Irʉrʉ barichi jinyamonaewayo Isabel, bequein bara acue tsecae, ichitha anoxuae pexanto yapʉrʉwa jina. Anoxuae barapowa seis po xometiyobe yapucaewa xua yapʉrʉwa jina bequein copiya mawecowa. 37 Dapocotsiwa aibi pocotsiwa Nacom tsita ayapubetsi, tsipei bapon daxita bara yaputane.
38 Nexata María namchi, jeye:
—Xan bara barapowayʉn xua taexanaewayon pocotsiwa Nacom pon jiwi Pecanamataxeinaein neitoroba. Bʉ moya bara Nacom inta exanaena xuaunxuae netsipaebame, jei María, matatsunpintha.
Bapoxonae matatsunpin napitaba.
Meje yabara poxonae María siwa pona, xua Isabel siwa poinchi
39 Pirapaeyo María nainya pontaba tomara beya, po tomara eca ichaxota ira marafofowa xua Judea nacuatha. 40 Baxota barapowa María joniya Zacarías pia botha tatsi. Bapoxonae Isabel jacobatsi. 41 Poxonae Isabel jume tane xua María jacoba, bapoxonae pia pexuyo tsiperʉ natsixibecatsi Isabel. Bapoxonae Nacom pia Pejumope tʉnaxʉ tatsi pia peayapusʉwa tatsi Isabel jʉntʉ coyene yʉcatsi. 42 Bapoxonae Isabel jume daunweya wawai xua María baraichi, jeye:
—¡Nacom cayabara tsita jʉntʉ coyene xanepanatsi beyacaincha icha yabʉxi! ¡Barichi nexanto Nacom yabara tsita jʉntʉ coyene xanepanatsi! 43 ¡Xam powa Tanecanamataxeinaein pena tatsim, bichocono auran xua tana nesiwa ponaewam tsipei jopa taainya cuiwayon! 44 Poxoru poxonae cajume tainchi xua nejacobame bapoxonae pexuyo netsiperʉ weiweinaya natsixibeca. 45 Jʉntʉ coyene weiweiname nejume cowʉntsixae tsipei bara nayabara jume cui wetsina pocotsiwa Nacom pon jiwi Pecanamataxeinaein yabara catsiwʉnae muxu duta pon Pecanamataxeinaein jiwi xua poxonae matatsunpin catsipaeba, jei Isabel.
46 Nexata María namchi, jeye:
“Tajʉntʉ coyene Nacom wʉnae jaintatsi
pon jiwi Pecanamataxeinaein.
47 Mataʉtano tajʉntʉ coyene Nacom yabara
weiweinatsi pon Tanecapanepaein.
48 Nacom neweyatane xua xan saya tapawin.
Bara barapowayʉn, powayʉn xua
taexanaewa pocotsiwa Nacom neitoroba.
Anoxuae xuano bexa tsaneno daxita jiwi pomonae
naitapataya naexanaponaena wʉnae nejainchina
tsipei Nacom nejʉntʉ coyene weiweina
exana bichocono beyacaincha icha yabʉxi.
49 Bapon Nacom pon peayapusʉ itorobi coyene
pexeinaein inta bichocono wʉnae exana.
Bapon Nacom pepa pejʉntʉ coyene xanepanaein.
50 Bapon Nacom yaweneibina jiwi pia peantobewaxae
pomonaetha pomonae copiya pecunuweibixaetsi.
51 Nacom tsita itʉba xua peayapusʉ
itorobi coyenewa xeina.
Baxua exana poxonae jʉntʉ coyene amanayaba
pomonaetha pomonae atsaquiya penayabara
paebiwi xua ichamonae peaebiwichi.
52 Nacom cui pita cana exana pomonaetha pomonae
pecanamataxeinaewi xua equeicha barapomonae jopa
naexanae tsane xua pecanamataxeinaewa jiwi.
Ichitha nama pomonaetha pomonae pecui pawi
naexana barapomonaetha Nacom cana exana xua
barapomonae penaexanaewa pomonae
pecanamataxeinae jiwi.
53 Pomonae xua piyain barapomonaetha Nacom cana
exana xua barapomonae petonsanaewa xua
penabanaewa po pexaewa pexeinya pexaewan.
Mataʉtano copei pexeinaewi barapomonaetha Nacom
cana exana xua barapomonae pecobesainaewa.
54 Nacom yaweneiba pijimonae Israel nacuapiwi
pomonae pia pamo susatopin tatsi,
bapon Israel pon tanacuita Nacom.
Nacom jopa yabara jʉntemainaeyo xua
peyaweneibiwa barapo pijimonae peantobexae.
55 Nacom daxita exana pocotsiwa Abraham wamo
susatopin yabara tsiwʉnae muxu dutatsi
xuano xua yabara tsiwʉnae muxu dutatsi pia
pemomoxi susato jiwi tatsi”, jei María.
56 María cataunxuae acoibi po xometiyobe eca Isabel pia botha tatsi. Bapoxonae equeicha caibe nawiya pia bo beya.
Meje yabara poxonae Juan naexana pon jiwi Pebautisabin
57 Nexata Isabel xua bʉpana taecatsi pexuyo, perʉ cui nauchitane. Bapoxonae pexuyo tanowaeincuatsi xua pexanto. 58 Pomonae Isabel pia botha petaenaewichi, irʉrʉ piamonae tatsi pomonae pecuariya petaenaewichi daxita barapomonae Isabel siwa poinchi xua pejacobinexa tsainchi. Barapomonae yaputane xua Nacom pon Pecanamataxeinaeinxae jiwi Isabel beta taexanatsi poxonae Isabel dacotsiwa taitorobatsi pexuyo. 59 Poxonae ocho po matacabibe yapucaewa barapoxonae pexuyo wi thabatsi xua pebin wʉtoxae xua ichaxota nareixacaeca. Barapomonae nanta xeina xua pexuyo wʉn dutsinchi po wʉn pexuyo paxa tatsi xeina, xua po wʉn “Zacarías”, jei. 60 Ichitha pexuyo pena tatsi namchi barapomonaetha, jeye:
—Jume, jame bewa jei: ‘Juan’, jei, jei pexuyo pena tatsi.
61 Bapoxonae barapomonae Isabel baraichi, jeye:
—¿Exua? Jinyamonae dapocotsi wʉn aibiba, po wʉn: ‘Juan’, jei, jei barapomonae.
62 Nexata barapomonae moya pecobetha cowai Zacariastha. Mataʉtano pecobetha cowaya yainyaba, Zacarías yainyabatsi jeichichi: “¿Eta po wʉn jinya nexanto wʉn dutsichi?” jei barapomonae. 63 Zacarías wʉca napaewa petinaenexa tsane. Bapoxonae barapo napaewatha jei xua tina: ‘Apara pewʉn Juan’, jei. Bapoxonae barapomonae najʉntʉ coyene benaeca xua irʉ bapon namchi: ‘Bara pewʉn Juan’, jei. 64 Poxonae baxua exana, caena bapoxonae jemeicha Zacarías equeicha caewa paeba. Equeicha ebato sadʉjei xua cueicueijei. Zacarías tamropata pitaba xua wʉnae jainta Nacom. 65 Bapoxonae daxita pomonae imoxoyo jinompa ichaxota Zacarías piseuribe poponabe, daxita barapomonae junuwa. Mataʉtano pomonae xua pejinompaewi daxita ichaxota po ira xua marafofowa xua barapo Judea nacuatha, daxita barapomonae paebinouta pocotsiwa xua bayatha petaexae. 66 Daxita pomonae jume tane, barapomonae najʉntʉ coyene yabara nanta xeina nawita. Mataʉtano caemonae nantiya nayainyaba najei: “¿Eta bichane metha pexuyo poxonae wichabina?” najei barapomonae. Apara poxoru Nacom pon Pecanamataxeinaein jiwi bichocono pexuyo petsita jʉntʉ coyene xanepanaexaetsi daxota barapomonae baxua paeba.
Meje yabara xua Zacarías pia wei
67 Pexuyo paxa tatsi Zacarías, jʉntʉ coyene yʉcatsi Nacom pia Pejumope tʉnaxʉ tatsi pia peayapusʉwa tatsi. Mataʉtano bapon cueicueijei po jumetha po jume Nacom cata. Zacarías namchi, jeye:
68 “Nacom pon Pecanamataxeinaein jiwi,
pon Israel pia Nacom tatsi, barabʉ
wʉnae jainchinchi barapo Nacom.
Tsipei bapon bayatha patopeica waxantha.
Bapon bara piamonaetsi.
Mataʉtano bapon bayatha naca capanepa.
69 Pon Nacom nacata itorobica bapon pon jiwi
pecapanenebiyaein pia peayapusʉwatha.
Bapon David pia pemomoxi susato jiwana tatsi.
Bapon David pon Nacom pia petanacuitinchi xua
peexanaewa pocotsiwa Nacom itoroba.
70 Caena bayatha Nacom yabara naca tsiwʉnae
muxu duta, poxonae itoroba pia peitorobi jume
petapaebiwichi xua wanaca tsipaebinexa.
71 Bara naca tsipaeba xua pinae bapon pon Nacom
wanacata itorobicaexae, pinae naca
capanepaena pomonae wanaca aitafaetabi
jiwi pia xainya weya tatsi.
Mataʉtano pinae naca capanepaena pomonae
wanaca ita aenae-aenei jiwi pia
xainya weya tatsi.
72 Mataʉtano Nacom naca tsipaeba xua pinae
wamo susatopiwi yabara canantaxeinaeinchi
xua peyawenaenexatsi.
Mataʉtano pinae jopa jʉntemainae tsane
xua wamo susatopiwi peyawenaponaewatsi
xua bayatha Nacom yabara petsiwʉnae
muxu dutsixae baxua.
73 Baraxua Nacom naca tsiwʉnae muxu duta
xua xainyeya bara paeba poxonae Abraham
tsipaebatsi, pon wamo susatopin.
74 Nacom Abraham tsipaebatsi xua pinae naca
capanenebiya tsane wanaca aitafaetabi
jiwi weya.
Baxua pinae nacata exanaena xua pinae
waexanaewa tsane pocotsiwa naca itoroba,
xuano jopa wacunuwinexa tsane
ichamonae pinae.
75 Mataʉtano nacata exanaena xua pinae beta
jinompaeinchi bapon peitabaratha, xuano xua
jʉntʉ coyene xeicaeya jinompaeinchi daxita
matacabintha xua jopa abe waexanaponaewa.
76 Irʉ xam taxantom Juan jiwi cayabara wʉn
dutsina pon Nacom peitorobi jume pepaebin,
pon itabocotha eca, cayabara jei tsane.
Baxua cayabara jei poxoru xam tsiwanaya
patopaename pon jiwi pia pepa
Pecanamataxeinaein.
Daxita jiwi jʉntʉ coyene wʉnaetsiname
pepatopaenexa tsane pon jiwi pia pepa
Pecanamataxeinaein, pon Mesías.
77 Nacom caitoroba Juan xua jiwi neyaputane
neexanaenexa tsane xua Nacom jʉntemainaena
jiwi abe pia peexanae cuiru coyenein tatsi.
Bapoxonae Nacom barapomonae capanenebiya
exanaeinchi bapon beya xua jopa Nacom petsita
natsicuentsixaetsi xua abe peexanaexae.
78 Wanacom jopa juniya wanaca antobexae xuano
xua wanaca yawenaexae nacata itorobicaena
pexanto itaboco wetsica.
Nacata wʉnae exanaena icha xometo ichi xua
nacata wʉnae poxonae pentha pena matacabixae.
79 Poxonae patopeicaena pon Nacom itorobicaena,
bapoxonae bapon jiwi jʉntʉ cui
weiweinaya exanaeinchi.
Baxua exanaeinchi, pomonaetha pomonae pejume
cowʉntsiwi bequein copiya barapomonae
muxu pewerapae bichocono abe peexanaexae.
Yawa Nacom naca jumope antasʉ exanaena,
xua jʉntema wajinompaenexa tsainchi”,
jei Zacarías xua pexanto barai pon Juan.
80 Barapo pexuyo Juan wichabeca. Mataʉtano ajʉntʉyapusʉya popona xua Nacom yabara yaputaepona. Juan ira xuepana susato tsurucuae nacuatha tsana popona, beya poxonae po mataqueitha poxonae Juan tsita patopa Israel nacuapiwi pebautisabinexa barapomonae.