BOLWUŊ DJORRA' DJUY'YUNAWUY GULUTJAYLIL
Dhuwal nhe dhu ŋurruŋuny nhäma
Dhuwandja ŋayi Bolyu djorra' wukirri bala yolŋuw walalaŋ Gulutjaylil wäŋalil ga bukmakkun märr-yuwalkthinyamirriw walalaŋ. Gulutjaynydja ŋunhi wäŋa gan dhärran ŋurruwuŋmirr, ŋunhiliyi galki Yipatjatj wäŋaŋur. Ŋayipiny ŋunhi Bolnydja dhuŋa yan ŋurikiyiny wäŋaw, yurr ŋayi ŋunhi ŋayaŋu-djulŋithirra dhäwuny ŋäma ŋunhi Garraywalaŋumirrinhany yolŋuny walalany balayiny wäŋalil bili walalaŋ ŋunhi märr-nhirrpanminyawuynydja ŋuthanna ḏälthirra. Ga dhäwuny walal ŋunhi manymaktja ŋäma ḏirramuwuŋ yäkuwuŋ Yipaparatjkuŋ ŋunhi ŋayi ga nhina balanyamirriy walalaŋgal ŋunhiliyi. Ga ŋunhi ŋayi ga Bolyu wukirriny dhuwal djorrany' ŋayiny ga Yipaparatjtja nhinan ŋunhiliyin maṉḏan rrambaŋin Bolnha.
Ga ŋunhiliyi gan yolŋu walal nhinan Gulutjay wäŋaŋur ŋunhi gan yolŋuny walal malthurr dharrwawnha dhukarrwu ga guyaŋanhawuywu. Ga bitjarr walal gan ŋunhi guyaŋanany gam; Ŋunhi walal dhu ga yuwalkkumany märr-ŋal'yun God-Waŋarrwuny, walal dhu gulyunna wiripuŋurnydja mala djämaŋur ga buku-ŋal'yundja walal dhu ga djiwarr'puywun yolŋuw walalaŋ ga ŋula nhakun ganydjarr-ḏumurrumirriwnha birrimbirrwu malaŋuw. Yurr ŋayiny Bolyuny walalany bitjarra ḻiyamirriyaŋal gam'; ŋunhi Djesu-Christtja ga nhina ŋunhan God-Waŋarrwala djiwarr'ŋura, ga nhä malany ŋunhi bukmak ganydjarr malany dhuwalaŋuwuynydja ŋunhi buku-ḻiw'maramany ŋunhiny nhanukalnha goŋŋur warrpam'nha. Ga yuwalktja walal dhu ga ŋunhi buku-ŋal'yundja nhanŋuwuynha yan Djesu-Christkun yan ga bilin. Ga gali'ŋur 3-ŋurnydja ŋayi ga Bolyu lakaram nhaltjan walal dhu ga Gulutjaywuy yolŋu walal nhina Garraywalaŋumirr yan.
1
Dhuwandja djorra' ŋarrakuŋ Bolwuŋ,* Paul ŋunhi ŋarrany dhuwal djarr'yunawuy nhanukiyinguŋ God-Waŋarrwuŋ, bala ŋayi ŋarrany ŋunhi nhirrparnydja nhakun djuy'yunawuynha nhanŋun Djesu-Christkun. Ga wiripuny dhuwal Dimithiwuŋ* Timothy ŋunhi ŋayiny wäwa'mirriŋu limurruŋ Garraywalaŋumirr, ga nhumalaŋ linyu ga dhuwal djuy'yundja Garraywalaŋumirriw ŋunhi nhuma ga nhina dhuwali wäŋaŋur yäkuŋur Gulutjay.* Colossae Ŋarraku bukumirriyanhawuynydja dhuwal märr ŋayi dhu Djesu-Christthuny gurrupanna nhumalaŋ mel-wuyunawuynydja ga mägayany rom.
Bolyu buku-gurrpar God-Waŋarrnha ŋayaŋuynydja buku-gurrpanaray
A prayer of thanks
Colossians 1.3-8
Dhuwal napurr ŋuli ga bukumirriyaman nhumalaŋ bitjanna bili, ŋunhi napurr ŋuli ḻuŋ'maranhamirrnydja, bala napurr ŋuli yan guyaŋan nhumalanhany, bala buku-gurrupanna God-Waŋarrnhany ŋunhi ŋayi bäpa'mirriŋu limurruŋgalaŋaw Garraywu Djesu-Christku. Bili ŋanapurr ŋuli ga dhuwal dhäwuny ŋäma yolŋu'-yulŋuwuŋuny nhumalaŋgalaŋawuynydja, ŋunhi nhumany ga mirithirra yan märr-nhirrpanmirrnydja nhanukalnydja Djesu-Christkalnydja, ga djämany nhuma ŋuli ga ŋunhi manymaknha yan mirithirra romdja malany guŋga'yundja marrtji ŋunhi God-Waŋarrwuny yolŋuny walalany, bukmaknha yan, ŋayaŋuynydja märr-ŋamathinyaraynha. Yo, ŋunhi walal gan Garraywalaŋumirriy ŋurruŋuny nhumalaŋ dhäwu manymaktja lakaraŋal, ŋunhiyiny walal gan yuwalkuŋala yan lakaraŋalnydja nhumalaŋ dhunupan yan Djesu-Christkalaŋuwuynydja. Ga bitjarra walal gan ŋunhi lakaraŋalnydja nhumalaŋ, ŋunhi nhumany ga dhuwal galkunna yanan dhukarr-nhäman ga ŋurikiny ŋunhi ŋula nhaku mala manymakkuny ŋunhi ga ŋorra manymakŋur djägaŋur ŋunha djiwarr'ŋur.
Dhiyaŋuny bala dhuwal God-Waŋarryuny ga gurrupanna nhanŋuwuynydja ŋayi ŋunhi ŋula nhäny malany manymaktja ŋayaŋuŋurnydja nhanukiyingal ŋayi, ŋurikiwurruŋguny yolŋuw walalaŋ, ŋunhi walal marrtjin ŋäkul ŋunhiyi manymak dhäwu mala, ŋunhili barrkuwatjŋur wäŋaŋur malaŋuŋur walalaŋgiyingal buku-ḻiw'maraŋal. Ga dhuwaliyin nhanŋu ŋunhi ŋayaŋuny God-Waŋarrwuny, balanyayi bili yan nhakun nhuma ŋunhi ŋurruŋu märraŋal nhanukuŋ, balanyamirriy muka yan waluy ŋunhi nhuma yuwalkkuŋala yan märr-dharaŋar märr-ŋamathinyamirrnydja rom ŋunhi ŋayi God-Waŋarryu gurrupar bukmakku yan yolŋuw walalaŋ. Bili muka nhumalaŋgal gan ŋunhi Yipaparatjthuny lakaraŋal dhuwalaŋuwuyyiny ŋunhi manymakpuynydja dhäwupuy. Mirithirr ŋarra ga nhanŋu dhuwal Yipaparatjkuny* Epaphras märr-ŋamathirr, bili linyu ŋuli ga ŋunhi rrambaŋi yan djämany nhanŋu Djesu-Christkuny, guŋga'yundja ga nhakun nhumalany bitjandja bili ŋayaŋu-rur'maramany. Bitjarr ŋayi ŋunhi Yipaparatjthuny lakaraŋal napurruŋgal, ŋunhi Dhuyu-Birrimbirryun nhumalanhany ganydjarr-gurrupar marŋgikuŋalnydja manapar ŋunhi nhaltjan nhuma dhu ga märr-ŋamathirr ŋunha ŋunhi wiripuwurruŋ yolŋuw walalaŋ.
Lakaram ga Garraynha, yol ŋayi ga nhaku ŋayi dhiŋgaŋal
The person and the work of Christ
Colossians 1.9-23
Yo, ŋunhi ŋanapurr gan dhäwuny ŋäkul nhumalaŋgalaŋawuynydja, bala ŋanapurr gan yan bukumirriyaŋala nhumalaŋ, märr ŋayi dhu God-Waŋarryuny dhaŋaŋguman nhumalany ŋuriŋiyin nhanukiyingala ŋayi djambatjthun ga dharaŋanamirriynha romdhuny, ŋunhi ŋayipin ŋuli ga Dhuyu-Birrimbirryun gurrupan. 10 Ŋuli nhuma dhu ŋunhi märramany ŋunhiyi djambatjthinyamirrnydja rom, ga ŋuriŋiyin nhakun nhuma dhu ga ŋunhi guŋga'yundja ŋunha wiripuwurrunhany yolŋuny walalany dharrwakurra dhukarrkurrnydja, ga ŋulatjandhin romgurr nhuma dhu ga ŋunhi God-Waŋarrwuny buluny nhakun marŋgithirr. 11-12 Ga ŋarrany ŋuli ga dhuwal bukumirriyaman God-Waŋarrwalnydja, märr ŋayi dhu nhumalany djämany ḏälkuman ŋuriŋiyi bili yan ganydjarryuny ŋunhi ŋayi ga ŋunhayi ŋayatham, märr nhumany dhu ga dhärra ḏälnha yan, nhirrpanmirra dhu marrtji nhaku malaŋuw bukmakkuny ŋayaŋuynydja dharraḏaynha, ga dhäŋur beŋuryiny bala nhuma dhu ga ŋunhi buku-gurrupandja ŋanya God-Waŋarrnhany ŋayaŋu-djulŋithinyaraynha. Yuwalk muka ŋayi dhu ŋunhi God-Waŋarryuny nhumalaŋ bitjandhiyiny djäma, bili ŋayipi ŋunhi wäwunguŋalnydja ŋula nhäny malany ŋunhi manymaktja ŋayaŋuŋurnydja nhanukal, ga dhunupa yan ŋunhi märranharawnydja nhumalaŋ ŋurikiyiny malaŋuw, ŋayi dhu gurrupandja nhanŋuwuynha ŋayi yolŋunhany walalany. Yo, bilin nhakun nhuma dhuwali nhanŋun yolŋuny walal, nhinan ga nhanukala djarraṯawun'mirriŋura romŋurnydja. 13-14 Ŋäthilnydja limurr gan ŋunhi nhinan ŋunhili buku-munha'ŋur yan romŋurnydja, ŋunhi gan yätjkurruy limurruny ŋayathaŋal, yurr ŋayipiny ŋunhi God-Waŋarryuny walŋakuŋala limurruny beŋuryiny ŋunhi buku-munha'ŋurnydja romŋur, bala yan ŋayi nhirrparnydja limurruny ŋunhiwiliyin Gäthu'mirriŋuwala nhanukalaŋuwal romlilnydja, ŋunhi ŋayiny ga God-Waŋarrnydja mirithirra yan märr-ŋamathirr nhanŋu. Ga dhuwaliyin ŋunhi romdja nhanŋu God-Waŋarrwuny, ŋayi ŋunhi litjalanhany dhawaṯmaraŋal, märr ŋali dhu ga yänan nhakun nhinany baḻanydjarratjarran ŋulatjandhin nhanukalaŋuwurra Gäthu'mirriŋuwalaŋuwurra Djesu-Christkalaŋuwurra, bala yan ŋayi bäy-lakaraŋala limurruŋ ŋunhi yätjkurrnydja malany.
15 Bäyŋu ŋilimurr ŋuli gi dhuwal God-Waŋarrnhany nhäŋu, yurr ŋunhi limurr ŋuli marŋgithirrnydja nhanukalaŋuw Gäthu'mirriŋuwnydja, bala limurr ŋuli dhunupan nhakun marŋgithirra nhanŋuny, bala yan dharaŋana nhäthinya ŋunhi ŋayi God-Waŋarrnydja, bili maṉḏany ŋunhi balanya bili yan dharaŋana yan maṉḏa ŋupanayŋu. Bili ŋayiny ŋunhi Djesuny bulu warray yindi ga ŋurruŋu, djuḻkmaraman ga wiripuŋunhany ŋunhi ŋula nhäny malany ŋunhi ŋayi gan God-Waŋarryu bokmar.
16 Djämany ŋayi ŋunhi God-Waŋarryuny bukmak yan ŋula nhäny malany ŋunha djiwarr'ŋur ga dhipal munatha'lil yindi ga nyumukuṉiny, yolŋuny ga birrimbirrnha malaŋuny ŋuliwitjarra bili yan nhanukalaŋuwurra yan Djesuwalaŋuwurra. Ga nhä malany limurr ŋuli ga nhäma ga nhä malany nhänhamiriw, ŋayiny Djesuny mirithirra yindi ŋurikiwurruŋgalyiny. Ganydjarrnydja nhanŋu ŋunhi Djesuwnydja bulu dhika barrku mirithirr, djuḻkmaraman ga mokuynhany malaŋuny ŋunhi walal ŋuli ga nhina dhiyal munatha'ŋur, buŋgawayirr walal ŋuli ga, ga ŋurruŋuyirr yolŋuw walalaŋ. Yo, God-Waŋarryu ŋunhi ŋayipi yan ŋamaŋamayurrnydja bukmaktja yan nhä malany, yurr ŋuliwitjarra bili yan, märr ŋayi dhu ŋunhi God-Waŋarryuny milkuman bukmakkala yan, ŋunhi Gäthu'mirriŋunhany nhanŋuwuy ŋayi Djesunhany, ŋunhi ŋayiny yindi warray, ga ganydjarr-ḏumurr.
17 Ŋayipiny gan ŋunhi Djesu-Christtja walŋa muka yan nhinan yorrnha ŋayi ŋunhi God-Waŋarryu bokmarnydja bukmaktja ŋula nhäny mala. Bili ŋayi gan God-Waŋarr djälthin bukmakku ŋunhi ŋamaŋamayunawuywuny nhanukuŋ walal dhu ga djälku-malthundja nhanŋuwuynha yan Djesuwnha.
18 Ga bulu nhakun ŋayi Djesu-Christ ŋurruŋu yan buŋgawa ŋunhi Garraywalaŋumirriwnydja malaw, ŋunhi ŋayiny nhakun ḻiyan, gämurru'ŋun balanyan, ga limurrnydja dhuwal Garraywalaŋumirrnydja balanya nhakun rumbalnha nhanŋu. Ga nhanukalaŋuwurr yan limurr ŋuli ga ŋunhi walŋany märram, rumbalyuny nhanukal, bili ŋayipi yan ŋuli ga ŋunhi djägany limurruŋ. Ŋayiny ŋunhi Djesuny maḻamarr Gäthu'mirriŋu God-Waŋarrwu, ŋunhi God-Waŋarryu yan ŋayipi rur'maraŋalnydja ŋanya beŋurnydja ŋunhi dhiŋganhaŋurnydja, ŋurruŋu djuḻkthurrnydja wiripuwurruŋguny ŋunhi Garraywalaŋumirriw, märr ŋayiny dhu Djesuny ŋurruŋuyirra ga buŋgawayirra bukmakkun yan.
19 Yo God-Waŋarrwuny Gäthu'mirriŋu dhuwal mirithirra yindi ga ŋurruŋu, bili ŋayi God-Waŋarr gan djälthin nhanŋu maṉḏa dhu waŋganyŋur yan gandany ŋupanayŋu yan nhakun ŋayipi God-Waŋarr.
20 Ga nhanukalaŋuwurra ŋunhi Gäthu'mirriŋuwalaŋuwurra ŋayi God-Waŋarryuny gumurrkuŋala bukmaknhany yolŋuny walalany nhanukiyingallilyaŋalnydja ŋayi. Ga djämany ŋayi ŋunhi burrmiḏiny rom nhanukalaŋuwurra Gäthu'mirriŋuwalaŋuwurra maŋgu'wurr ŋunhi ŋayi gan gorruŋala ŋunhiliyin dharpaŋur mälakmaranhawuyŋura, bala ŋayi roŋanmaraŋala bukmaknha yan nhäny mala dhuwal munatha'ŋur ga ŋunha djiwarr'ŋur nhanukiyingallilyaŋalanydja ŋayi.
21 Ŋäthilnydja nhuma ŋunhi ḏiltji-gurrupar muka nhanŋuny God-Waŋarrwuny, yaka yan nhuma nhanŋu marŋgi, bili nhumalaŋguŋ ŋunhi guyaŋanhawuynydja ga djämapuynydja yätjkurra yan mirithirra. 22 Yurr dhiyaŋuny bala ŋayi God-Waŋarryuny nhumalany bilin galkikuŋala. Yo bitjarryin ŋayi ŋunhi djämany, ŋunhi ŋayi djuy'yurr nhanŋuwuy ŋayi Gäthu'mirriŋunhan, bala ŋayi yolŋukunhaminan bala yan dhiŋgaŋala. Märr limurrnydja dhu ŋunhi gärriny balany ŋunhi dhunukulilnydja nhanukal God-Waŋarrwalnydja dharrpalnha ga rum'rumdhunamiriwnha, ga ŋula nhämiriwnha.
23 Yurr nhumalaŋguny dhu ga dhuwaliyi märr-nhirrpanminyawuy dhärra ḏälnha yan nhanukalnydja Garraywalnydja, bitjanna nhakun ŋuli ga ŋunhi dharpa yuṯuŋgurrmirr dhärra yan, ṉiṉ'thun ŋuli ga ŋunha munatha'lil djinawa'lil. Yo nhumany ga dhuwal galkunna yanan dhukarr-nhäman ŋurikin ŋunhi manymakkun romguny ŋunhi dhu maḻŋ'thurr nhumalaŋ yalalaŋumirriy ŋunhal djiwarr'ŋur. Dhuwaliyin ŋunhi manymaktja dhäwu ŋunhi nhuma marrtjin ŋurruŋu ŋäkul, ga yakan walal dhipuŋuryiny dhäwuŋur ḏaḏawyurr wo ŋula yolthuny nhumalany dhu baḏuwaḏuyun. Djesu-Christkuny dhuwal djämamirrnydja mala bilin ḻatjuwarr'yurra bawalamirrilila wäŋalil, dhäwuwnha lakaranharaw manymakkun, ga ŋarra wiripuny muka Bolyu* Paul ga dhäwu lakaramdhi bitjandhi bili yan.
Lakaram ga Bolwu djäma, ŋunhi nhaltjarr ŋayi gan Garraywu djäma
Paul's service to the church
Colossians 1.24—2.5
24 Dhiyaŋuny bala ŋarrany ga dhuwal marrtji ŋayaŋu-miḏikinyamirriwurra romgurrnydja, yurr nhumalaŋ ŋayaŋuwnydja. Yurr ŋayaŋuny ŋarraku dhuwal ga djulŋithirra, bäydhi ŋunhi ŋarra ga dhuwal marrtji marikurrnydja dhaḻakarrwurr. Bili ŋarrapiny dhuwal marŋgi ŋunhi baḏak yan ga dhuwal mariny mala ŋorra limurruŋguny Djesu-Christkalaŋumirriwnydja yolŋuw walalaŋ dhiyalnydja munatha'ŋurnydja, märr nhanŋu dhu limurruŋgalaŋaw Djesu-Christkuny rumbal ŋunhi bäythinyawuynydja gana'yirr muka djämawnydja nhanukalaŋaw. Ga dhiyakiyin ŋunhi märrwuny ŋarrany ga dhuwal marrtji dhuwalatjandhiny marikurrnydja. 25 God-Waŋarryu ŋunhi ŋayipi ŋarranhany djarr'yurr dhiyakuny ŋunhi djämaw, ga bulu ŋayi dhäruk-gurrupanminany ŋarrakal dhäwuwny'tja lakaranharaw bukmakkuyi yan, märr ŋarrany dhu yakan ŋula dharrpan dhäwuny nhumalaŋgalaŋaŋur, märr ŋayi dhu God-Waŋarryuny yuwalk yan dhaŋaŋgumany nhumalany ŋuriŋiyiny ŋunhi nhanukiyingalnydja ŋayi manymakthu. 26 Beŋur bili yan ŋurruyirr'yunaŋur ŋayi gan God-Waŋarryu ŋayathaŋalnydja ŋunhiyi romdja nhanŋuwuy ŋayi dharrpalkuŋalnydja bukmakkal yan yolŋuwalnydja walalaŋgal. Yurr dhiyaŋuny bala ŋayi lakaraŋala nhumalaŋ dhawaṯmaraŋala ŋunhi nhanukiyingalaŋuwala yolŋuwalnydja walalaŋgal bukmakkala yan. 27 Ga ŋunhiyiny dharrpalnydja rom God-Waŋarrwuny, mirithirra ŋayi ŋunhi mel-wiḏi'mirra dhika ga latjun', ŋunhi ŋayi ga God-Waŋarrnydja djälthirra bukmakkuny yolŋuw walalaŋ marŋgithinyarawnha ŋurikiyiny, ga nhinanharaw ŋunhiwiliyin ŋunhi nhanukala romlilnydja. Ga dhuwaliyi nhanŋu ŋunhi ŋayaŋuny, ŋunhi ŋayi gan ḻiya-ŋamaŋamayunminany ŋäthilnydja lakaranharaw yan ŋurikiyiny dharrpalwuny nhanukiyingalaŋaw ŋayi, märr dhu ŋunhi nhanŋuwuynydja yolŋu walal marŋgin ga nhina. Ga dhuwanna ŋunhi nhanŋu dharrpalnydja rom gam', Djesu-Christtja yuwalknha yan bilin ga nhinan dhuwaliyin ŋayaŋuŋura nhumalaŋgala. Ga ŋuruŋiyiny ga maŋutji-lakaraman ŋunhi ŋayipiny dhu God-Waŋarryuny gurrupanna yan nhumalaŋguny ŋunhi ŋula nhäny malany manymaktja ga mäwilimirrnydja rom. Ga märr-yuwalk yan ŋayi dhu ŋunhiyi maḻŋ'thurrnydja djämapuynydja nhanukuŋ God-Waŋarrwuŋuny.
28 Bala ŋanapurr ga dhuwal yorrnha nhakun dhäwuny lakaram Djesu-Christkalaŋawuynydja bukmakkun yan nhumalaŋ, God-Waŋarrwal yan djambatjthuny guyaŋanharay napurr dhu ga marŋgikumany, raypirri'yundja marrtji nhumalany, ga djägakumany yolŋunhany walalany ŋunhi nhaku ŋayi ga God-Waŋarr djälthirr. Märr walalnydja dhu ŋunhi yolŋuny walal ŋayaŋumirr muka nhanukalaŋumirr Djesu-Christkalaŋumirrnydja, ŋunhi walal dhu dhärriny nhanukal gumurrŋurnydja God-Waŋarrwalnydja yalalaŋumirriynydja. 29 Ŋunhi ŋarra ŋuli ga nhakun djämany ŋunhiyiny mala, ga marrtjiny ŋarra ŋuli ga ŋunhi gumurr-ḏälkurra ga marikurra dhaḻakarrwurrnydja, yurr ŋarrany ŋuli marrtji mukthunna bala yan djämany. Ga guŋga'yunawuynydja ŋarra ŋuli ga märram ganydjarrnydja, ŋunhiyi bili yan nhanukuŋ Djesu-Christkuŋ gurrupanawuynydja, ga ŋunhiyiny ganydjarr, ŋuli maḻŋ'thundja ŋunhan ŋunhi wiripuwurruŋgala yolŋuwalnydja walalaŋgal ŋarrakalaŋuwurrnydja guŋga'yunawurr, ŋuriŋiyin ŋarranhany ŋuli ga ŋunhi ŋayaŋu ḏälkum.

*1:1 Paul

*1:1 Timothy

*1:2 Colossae

*1:7 Epaphras

*1:23 Paul