DJAYIMGUŊ DJORRA' DJUY'YUNAWUY GARRAYWALAŊUMIRRIW YOLŊUW WALALAŊ
Dhuwal nhe dhu ŋurruŋuny nhäma
Djayimguŋ dhuwandja djorra' wukirriwuy bala Garraywalaŋumirriw yolŋuw walalaŋ bawalamirrilil wäŋalil. Ga dhiyaliyi djorra'ŋur ŋayi ga rom-lakaram walalaŋ raypirri'yun manapan nhaltjan walal dhu ga nhina. Ga warrpam' ŋayi gan ŋunhi lakaraŋalnydja walalaŋgal balanya gam'; ŋuli walal dhu ga ŋunhi märr-yuwalkthirr Djesuwnydja, walalnydja dhu milkuman walalaŋguwuy gakal'nydja. Ga waŋa ŋayi ga Garraywalaŋumirriny walalany walal dhu ga bukumirriyam walalaŋguwuy walal bala-räli'yunmirr yan.
1
Ŋarrany dhuwal Djayim,* James ga djämamirrnydja ŋarra dhuwal yolŋuny God-Waŋarrwu ga Garraywu Djesu-Christku. Yo, marrkapmirr walal, wukirriny ŋarra ga dhuwal dhäruktja nhumalaŋ Djuw malawnha 12-kun bäpurruwnydja, ŋurikiwurruŋgun Godkalaŋumirriwnha yolŋuwnydja walalaŋ bukmakkun yan, ŋunhi nhuma gan ḻatjuwarr'yurr barrkuwatjthin wäŋalil malaŋulil.
Lakaraman ga marŋgikuman märr-nhirrpanminyawuynydja rom
Teaching about faith
Djayim 1.2-8
Wäwa ga yapa walal ŋarraku, yanan walal ŋoy-djulŋithin ŋunhi nhuma dhu ŋayaŋu-miḏikinyamirrililnydja romlil gärri, bili ŋuriŋiyiny ŋoy-gärrinyamirriynydja romdhu ga yan nhakun birrka'yun nhuna. Ga ŋuli nhe dhu ga bitjan bili märr-yuwalkthirr Garraynhany yan, ga yakany nhe dhu ŋanya märr-yuḻkthun, ga dhäŋur beŋuryiny ŋunhi, bala nheny dhu ga ŋunhiyiny yänan marrtji ŋayaŋu-wuṉḏaŋarrnha. Yo, biyak bili yan gi marrtjiny wawun bala, ŋunhi ŋula wanhawiyakkuny romgurr, ga yakan gulyurr gandarrŋurnydja ga galkirriny, märr nheny dhu rom-ŋamathirra ga gana'yirra nhanŋuny djämaw.
Yo. Yurr ŋuli nhe dhu ga ŋunhi dhumbal'yundja, ga yakany nhe marŋgi nhaltjan nhe dhu ga ŋunhi djäma nhä mak waŋa ŋunhiliyi romŋur ŋayaŋu-miḏikinyamirriŋur, yanan bukumirriyaŋun God-Waŋarrwala Bäpawala, ŋäŋ'thurra ŋanya biyakun gam', “God-Waŋarr Bäpa, nhaltjan dhika ŋarra dhu yulŋuny? Dhuwal ŋarra ga baḏak yan dhumbal'yun,” biyakun ŋanya ŋäŋ'thurrnydja, bala ŋayiny dhu nhuna yänan marŋgikuman. Bili God-Waŋarryuny ŋuli ŋunhi gurrupan ŋula nhäny mala märryu-dhapinyay warray bukmakkun yan yolŋuwnydja walalaŋ, yakan ŋayi dhu nhuŋu ŋunhi ŋuyulkthirrnydja. Yurr ŋäŋ'thundja nhe dhu ŋunhi God-Waŋarrnhany waŋganydhun yan gämurruyny'tja, märr-yuwalkthinyaraynha nhokiyingal nhe, gatjpu'yurrnydja gi yänan bala märranharawnha. Ga ŋuli nhe dhu ga ŋunhi guyaŋa märryu dhumbal'yunaraynydja bitjandja gam', “Mak ŋayi dhu dhuwal gurrupan ŋarraku, mak bäyŋun bäy,” bitjandja, nheny dhu ŋunhiyiny yakan märram ŋula nhäny nhanukuŋuny Garraywuŋuny. Bili balanyayiny ŋayi ŋunhiyiny yolŋu märr-yuwalkthinyamiriwnydja, balanyan ŋayi ŋunhi nhakun ŋula nhä ŋunhi ŋuli ga wakwakthun bala-rälin gapukurra, gäman ŋanya ŋuli ga wataynha ga ḏowuynha galwaŋ'-galwaŋmaram bawalamirrikurra. 7-8 Yo, balanyayiny ŋunhi yolŋu ŋayaŋu-märrman', ḻiya-dhumuknha balanyan, yakan ŋayi ŋuli gi marrtji waŋganygurrnydja yan dhukarrkurr märr-yuwalkthinyamirriwurrnydja. Ga bäyŋun dhu balanyarayyiny yolŋuy märram God-Waŋarrwuŋuny ŋula nhä malany.
Dhuwandja ga lakaram ŋurruwuykmirriny ga ḻukunydja'mirriny
Poverty and riches
Djayim 1.9-11
Ga nhuma ŋunhi ŋurruwuykmirr yolŋu mala Garraywalaŋumirr, ŋunhi nhuma ga dhuwali nhina gurrupurumirriyirr, nhumany gi goŋmirriyin, bili nhumany dhu ŋunhi ḻukunydja'yin God-Waŋarrwalnydja romdhu. 10 Ga nhumany ŋunhi ḻukunydja'mirrnydja yolŋu walal Garraywalaŋumirr, nhumany dhu ga ŋunhiyiny goŋmirriyirra nhina, bäydhi ŋayi dhu ga ŋunhi nhumalaŋgal God-Waŋarryuny girriny' ga rrupiyany mala djalkthun nhumalaŋgalaŋaŋur. Bili ŋayiny dhu ŋunhi ḻukunydjany' yolŋu dhiŋgaman, winya'yunna dhu muŋbunuman, bitjanna nhakun ŋuli ŋunhi wurrki' räwakthirr bala ḻarryunna. 11 Yo, ga wurrkiny' ŋuli ga ŋunhi dhärra märr-gurriri yan, ga ŋunhi nhakun ŋuli waluny gorrmur'yirr, bala ŋuli ŋunhi wurrkiny' räwakthirra, ga dhunupan ŋayi ŋuli ŋunhi ḻarryunna yan; märr-gurriri yan ŋayi ŋuli ŋunhi dhärra manymaktja. Ga ŋayiny dhu ŋunhi ḻukunydjany' yolŋu bitjandhiyi bili dhiŋgam, balanyamirriy bili yan waluy ŋunhi ŋayi dhu ga ḻay-ḻayyun ŋula nhäŋur malaŋuŋur nhanukiyingal ŋayi.
Lakaram ga birrka'yunawuy ga guwaḻ-ṉirr'maranhawuy
Testing and temptation
Djayim 1.12-18
12 Yo. Ŋuli nhe dhu ga ŋunhi bitjandja bili marrtji ḏälnydja yan ŋuliwitjandja ŋunhi marimirriwurrnydja ga ŋayaŋu-yätjinyamirriwurrnydja, ga bäyŋun nhakun nhe dhu gulyun gandarrŋurnydja, nheny dhu ŋunhiyiny yänan ga ŋayaŋu-djulŋithirra, bili dhäŋur beŋuryiny ŋunhi ŋayi dhu God-Waŋarryu nhuna nhäŋu ŋayaŋu-ḏarrtjalktja ŋula nhämiriwnydja beŋuryiny ŋunhi birrka'yunaŋurnydja, ŋayiny dhu nhuna gurrupanna yuwalknha yan walŋa djeŋarra'mirra, ŋunhiyin walŋa ŋunhi ŋayi ŋäthil wäwunguŋal ŋunhiwurruny yolŋuny walalany ŋunhi walal ŋuli ga märr-ŋamathirr nhanŋu. 13 Yo, ga ŋuli nhuna dhu ga ŋunhi guwaḻ-ṉirr'maram ŋula nhaliynydja romdhu, ga nheny yaka waŋi biyakuny, “God-Waŋarryuny ŋarrany dhuwal guwaḻ-ṉirr'maraŋal dhiyakuny yätjkurruw.” Yaka nheny biyakiyi waŋa, bili God-Waŋarrnydja dhuwal manymak warray; bäyŋu ŋanya ŋuli gi ŋunhi ŋula yolthuny dharrwunuŋ ŋula nhakuny mala djämaw yätjkurruwnydja, ga ŋayi dhu God-Waŋarryu yakayi yolŋuny dharrwunum yätjkurrulil romlil. 14 Ŋany yuwalktja ŋuli ŋunhi yolŋunhany dharrwunum ŋuriŋi bili yan nhanukiyingal ŋayi yätjkurruy djälyu, ŋuriŋiyin ŋuli ŋunhi ŋanyanhany gaṯmaram, bala ŋayi ŋuli galkirrin yätjkurrulilnydja. 15 Ga ŋunhi ŋayi dhu ga yolŋu bitjandja bili nhanŋuwuynydja ŋayi djälwu malthun, beŋuryiny nhanukiyinguŋ guyaŋanhawuyŋur djarrpi'kunhaŋurnydja dhu dhawaṯthundja ga yätjkurrnha yan, bala ŋayi dhu ŋunhi yurrnha nhakun djäma yätjkurrnydja, ga ŋunhiyi yätjkurrnydja dhu ŋuthanna yindithirra ŋayaŋuŋurnydja nhanukal, yan bili-i-i, ga dhiŋgam ŋayi dhu nhanukiyingal ŋayi yätjkurruy.
16 Marrkapmirr walal ŋarraku wäwa ga yapa, yaka walal mayali'-gänhamirrnydja nhumalanhawuynha nhuma. 17 God-Waŋarryuny ŋuli ga ŋunhi gurrupan yolŋuwnydja walalaŋ manymak yan nhä malany, yakan ŋayi ŋuli gi gurrupul yätjkurrnydja. Ga nhä ŋunhi manymak mala ga ŋorra, ŋunhiyiny gurrupanawuy nhanukiyinguŋ God-Waŋarrwuŋ, ŋurukuŋundhi Bäpawuŋun ŋunhi ŋayi djäma bukmak baḏayala' dhuwal djiwarr'ŋur ŋunhi ŋuli ga baḏayala'mirriyaman dhuwal wäŋany munathany', ga yakan ŋayiny ŋunhi balanyany nhakun wuŋiḻiny' ŋunhi ŋuli ga yan mali'-maliyun. Yurr ŋayipiny ŋunhi God-Waŋarrnydja ŋuli gi bäyŋun bilyurr ga djambi; ŋayipiny ŋunhi djambimiriwnha. 18 God-Waŋarryuny limurruny ŋunhi djarr'yurr limurr dhu nhanŋuwuynha yan yolŋuny walal ŋulatjandhin ŋunhi limurr märraŋal yuṯan walŋa nhanukalaŋuwurra yuwalkkurra yan dhäwukurrnydja, ŋurukurruŋgalnydja ŋunhi wiripuwurruŋgalnydja yolŋuwal walalaŋgal, ŋurruŋun gal'ŋu ŋunhi wiripuwurruŋgalnydja walŋamirriwal walalaŋgal ŋunhi ŋayi bokmar.
Lakaram ga marŋgikum ŋänhawuynha ga djämapuynha
Teaching about hearing and doing
Djayim 1.19-27
19 Marrkapmirr walal ŋarraku wäwa ga yapa, buthuru-bitjurrnydja God-Waŋarrwalaŋawnydja dhärukku manymakkuŋun yan, rukitjthin manapul, ga yaka dhä-wapthurr yänayiny bondiŋuwnydja lakaranharaw marŋgikunharawnydja marrtjinyaraw bala. Bulnha ŋathil gi galkurr; ŋurruŋuny ŋathil nhepi dhu ga nhina ŋunhiliyi God-Waŋarrwal dhärukŋur. Ga yaka yänayiny ŋaramurryi ŋula yolkuny yolŋuw, 20 bili yakan nhe dhu ŋuriŋiyi ŋaramurryuny dhärukthu ga ŋayaŋuy nhokiyingal nhe galkikum yolŋunhany, märr walal dhu nhina dhuwurr-dhunupa God-Waŋarrwal manymakŋur romŋur. 21 Ganarrthula ŋula nhäny mala ŋunhi yätjkurrnydja, bala djalkthurra yan. Yakan gi buluny djäma ŋula nhäny yätjkurr; yänan nyilŋ'maranhamirra nhunapinya nhe God-Waŋarrwala, buthuru-bitjurra gi nhanŋu, bala märraŋun ŋunhiyiny dhäruktja ŋunhi ŋayi nhirrpar dhuwaliyi nhokal ŋayaŋulil, bili ŋunhiyiny dhäruk ganydjarrmirr warray, ganydjarr ga gäma walŋakunharawnha nhuŋu.
22 Yo, ŋäkuny God-Waŋarrwuny dhäruk, bala djämamirriyaŋun yänan ŋunhi nhaltjan ŋayi ga God-Waŋarr waŋa nhokal. Ŋuli nhe dhu ga ŋunhi ŋäma ganarrthamany, ŋunhiyiny nhakun nhe ga mayali'-wilkthunmirra nhunapinyan nhe. 23 Ga ŋuli ŋayi dhu ga yolŋuy ŋäma ganandja yan God-Waŋarrwuny dhäruk, ga yakan ŋayi dhu ŋunhi ŋula djämamirriyamany, dhärukkuny malthun nhanŋuny God-Waŋarrwuny, ŋunhiyiny ŋayi yolŋu balanyan nhakun ŋunhi yolŋu ŋuli ga nhänhamirr giḻatjlil. 24 Yo, nhänhamirrnydja ŋayi ŋuli ga ŋunhi, bala ŋayi ŋuli marrtjin, ga dhunupan bala yan ŋayi ŋuli meṉgunhamirra ŋanyapinya ŋayi nhäthinya ŋayi ŋunhiyi yolŋu. 25 God-Waŋarrwuny dhuwal rom ḏarrtjalk warray, ŋula nhämiriw yan, gulmaram ŋuli ga yolŋuny yätjkurruŋur romŋur. Ga ŋunhi ŋayi dhu yolŋuy bulnha ŋathil marrtji bala nhäma, marŋgithirr ŋathil dhu marrtji God-Waŋarrwalaŋaw romgu, ga bäyŋuny ŋayi dhu ganarrtham, baḏak yan dhu ga djäma ŋuriŋiyi dhärukthu, bala ŋayiny dhu God-Waŋarryuny ŋanya gurrupan manymaknha ŋula nhäny mala, ga bukmak ŋunhi nhanukuŋ djämapuynydja dhu marrtji ŋamathirra yan dhika.
26 Ga ŋuli ŋayi dhu ga yolŋu lakaranhamirr yanbi ŋayi romgu-malthunamirr, yurr bäyŋun ŋayi ŋuli gi ŋunhi dhäruktja nhanŋuwuy ŋayi goli-nhirrpul, ŋunhiyiny ŋayi ŋuli ga baḏuwaḏuyunmirra ŋanyapinya ŋayi, ga nhäny mala ŋayi dhu ga ŋunhi djäma, ŋunhiyiny wakalnha yan waliwaliŋun. 27 Ga dhuwanna ŋunhi rom ŋamakurrnydja gam'; ŋunhi dhu ga djäl-ŋamatham God-Waŋarrnhany Bäpanhany, nheny yanbi dhu ga ŋunhi nhinany dharrpalnha yan ga dhukunmiriwnha. Ga guŋga'yunna nhe dhu ga ŋunhi dhurrwara ŋäṉḏimiriwnhany walalany ga buku-gurthapuynhany miyalkkurruwurruny, ga yakan gi buluny djäma dhuwurr-yätjtja rom ŋunhi dhuwalaŋuwuynydja munatha'wuynydja.

*1:1 James