Taku̱rda-o
Ruka
Rem-se ro̱ n-me̱ à:
M-zante̱ 1:1-4
O-mat u̱t-yakar ne̱ to̱ ma Yohana Wa-m-Yo'os u̱n hun-ne̱ m-ho̱ u̱n to̱ ma Ye̱so ne̱ 1:5—2:52
Se̱nge̱-m Yohana Wa-m-Yo'os u̱n hun-ne̱ m-ho̱ 3:1-20
Yo'os u̱n Ye̱so m-ho̱ u̱t-meger ne̱ 3:21—4:13
Se̱nge̱-m Ye̱so n-me̱ u̱n hun-ne̱ ye̱ o-Gariri 4:14—9:50
Cir-mo̱ Gariri ha-mo̱ o-Urusharima 9:51—19:27
Ho̱-u̱t ta'yoor-to̱ u̱r-ko̱m yow yow o-Urusharima ne̱ 19:28—23:56
Rwu̱u̱n-mo̱ u̱n Wan-Ko̱yan cas, u̱n da-mo̱ u̱n wu̱ ne̱ n-to̱n u̱n ine̱-mo̱ u̱n wu̱ ne̱ u̱t-marimar 24:1-53
Bo̱r-o gaan
U̱r-gas
1-4 Wu̱ ma re, ko-Gwo̱mo Tiyaporus, o nepste̱ u̱n zee re̱e̱no̱ n-ga, Shir ze̱e̱g wu̱a to̱mo̱n Wa-m-Rur. Hun-ne̱ de̱e̱n no̱mo̱g m-se̱nge̱ ye̱ ge̱ne̱g rii-yo Shir ze̱e̱ à, yo shiig o-nip. Ye̱ ge̱ne̱g yo a ru̱ru̱ na à u̱n nu-o̱ u̱n ye̱ hyane̱ ka rii-yo à, u̱r-takan u̱n komo ka ye̱ rwo̱re̱ ka ma-to̱ à. Remen kaane̱ u̱m byaragte̱ u̱r-bon ne̱, ka ma-to̱ ne̱ u̱r-takan u̱m cekerte̱ a nom u̱r-bon a ge̱n m-do̱nd m-do̱nd rem ru. Me̱n no̱m kaane̱, remen o nept nip-o̱ u̱n ko̱ yo ke rii-yo a yoosu̱ wo̱ à.
A rwo̱ro̱g mat-o Yohana
(Wa-m-Yo'os u̱n hun-ne̱ m-ho̱)
Da-o̱ Here̱ ro u̱t-gwo̱mo to̱ u̱n dak-o̱ o-Judiya à, wan-Co̱w u̱n ko̱n-se Shir ro kon, jin-de u̱n wu̱ Zakaraya, wu̱ baag-o̱ u̱n wu̱ mo̱sse̱ u̱n wan-Co̱w u̱n ko̱n-se Shir ne̱ à wu̱ a m-ze̱e̱, Abija. Jin-u̱r ne'a u̱n wu̱ Erisabatu, wu̱ ma baag-o̱ u̱n wu̱ mo̱ssu̱te̱ u̱n yan-Co̱w u̱n ko̱n-se Shir ne̱.*1:5 Hyen komo: 1Nom 24:10. Shir hyanag she'et-de u̱n ye̱ ro̱ u̱r-bon ne̱, ye̱ ro komo m-no̱m u̱n rii-yo Wan-Ko̱yan ze̱e̱ à, ba u̱t-re̱e̱b. Ye̱ kum yakar á, remen Erisabatu mat wà á, ko̱ wan-gaan, wu̱ komo u̱n campo̱ u̱n wu̱ ne̱ Zakaraya ye̱ mo̱ngsu̱te̱.
De ken ho̱-de Zakaraya ro̱ u̱n se̱nge̱-mo̱ u̱n wu̱ mo̱ u̱n yan-Co̱w u̱n ko̱n-se Shir n-me̱ u̱n Pyo-o̱ Shir, wu̱ ro̱ m-de̱k u̱n da-o̱ u̱n wu̱ o̱ u̱n gu̱w-mo̱ Shir. An dagan wu̱ u̱r-barag bo̱ yan-Co̱w u̱n ko̱n-se Shir we̱te̱ m-no̱m à, remen wu̱ su'ut rii-yo m-shi'igin be-de u̱n Pyo-o̱ u̱n Wan-Ko̱yan. Wu̱ co̱wu̱ru̱ u̱n Pyo-o̱ Shir, 10 hun-ne̱ ye̱ mo̱rge̱ n-do̱ à, ye̱ ko̱nu̱ru̱ Shir da-o̱ rii-yo m-shi'igin ro m-tu̱k à.
11 Wan-to̱m-wu̱ Wan-Ko̱yan rwu̱u̱nu̱ru̱ be-de u̱n wu̱, eso u̱n Pyo-o̱ Shir, so̱ u̱n kom-o̱ u̱r-re̱ be-de rii-yo m-shi'igin ro m-tu̱k à. 12 Da-o̱ Zakaraya hyane̱ wu̱ à, hur-u̱r do̱'u̱ru̱ wu̱, 13 amba wan-to̱m-wu̱ Shir ze̱e̱ru̱ wu̱, “Zakaraya, wo̱ ho̱ge̱ o-gye̱r á! Remen Shir ho̱gu̱te̱ ko̱n-u̱s ru, komo ne'a ru Erisabatu wu̱a metu̱ wo̱ wà. Wo̱a ege̱ wu̱ u̱r-jin ‘Yohana.’ 14 Wo̱a nom o-zak, o nemes, ye̱ ken ye̱ komo de̱e̱n a nom o-zak, remen ka wà-wu̱! 15 Wu̱a warag caari-wu̱ u̱n ne̱t be-de Wan-Ko̱yan. Wu̱ jar wu̱ su̱ m-ke̱ á, ko̱ yo ken yo u̱ntu̱n mo̱ á. Ku̱kt-o̱ Shir a garamse̱ wu̱, cin ba inu u̱n wu̱ mat wu̱,1:15 Hyen komo: O̱o̱g 6:3. 16 komo wu̱a mu̱nte̱ hun-ne̱ ye̱ o-Isra de̱e̱n be-de u̱n ko-Gwo̱mo Shir wu̱ u̱n ye̱. 17 Wu̱a tek co-o̱ u̱n Wan-Ko̱yan, o-ku̱kt, m-'wo̱ns ne̱ u̱ntu̱n wan-Rwo̱r u̱n Ma-to̱ ShirE̱reja. Tat-ne̱ a ho̱ge̱ 'wo̱n-de u̱n yakar, ye̱ she'et be-u̱r gaan, komo wu̱a mu̱nte̱ yan-ko̱o̱b-de o-do̱ro̱tte̱, u̱n ye̱ e̱ge̱ ne̱ à o-co̱w, wu̱a zo̱ngse̱ hun-ne̱ remen Go̱s-wu̱ ro̱o̱n.”1:17 Hyen komo: Mara 4:5-6.
18 Zakaraya ze̱e̱ru̱ wan-to̱m-wu̱ Shir, “¿Re ne̱ u̱m he m-no̱m u̱m nept nip-o̱? U̱m mo̱ngsu̱te̱, ne'a re komo ko-mo̱ng-wu̱.”
19 Ko wan-to̱m-wu̱ Shir shasu̱ru̱, “Me̱ Gebu̱re̱ wu̱, wu̱ ro̱ m-e̱s u̱n be-de Shir à. Shir to̱mne̱ me̱, u̱m ru̱ru̱ wo̱ Ma-to̱ m-Re̱re̱m.§1:19 Hyen komo: Dane 8:16; 9:21. 20 Amba wo̱ go̱ks to̱m re o̱ he m-warag o-nip á, u̱n kashi o-da á. Remen wo̱ go̱ks á, wo̱a hoks m-te̱pe̱r á, wo̱a she'et ba m-te̱pe̱r har ho̱-de ma-u̱t re rwu̱u̱nte̱ o-nip à.”
21 Ka da-o̱, hun-ne̱ ro̱ Zakaraya u̱r-'er. Ye̱ ro̱ u̱s-barag yo rwo̱'e̱ wu̱ she'etu̱nte̱ n-me̱ u̱n Pyo-o̱ Shir à. 22 Da-o̱ wu̱ rwu̱u̱ne̱ n-do̱ à, wu̱ hoks ye̱ m-te̱pse̱ á, ye̱ napu̱ru̱ u̱nze wu̱ hyante̱ u̱t-hyangan u̱n Pyo-o̱ Shir. Wu̱ hoks m-te̱pe̱r á, amba wu̱ kutu̱ru̱ ye̱ u̱t-kom u̱t-kom.
23 Bo̱ da-o̱ u̱n wu̱ o̱ u̱n gu̱w-mo̱ Shir u̱n Pyo-o̱ Shir teeste̱ à, Zakaraya ji'u̱ru̱ o-hur. 24 Bo̱ a nomte̱ ya o-da hiin à, ne'a u̱n wu̱ Erisabatu kumu̱ru̱ u̱r-uub wu̱ wuku̱ru̱ o-hur, har re̱ng-u̱s taan. 25 Wu̱ ze̱e̱ru̱, “M-mo̱ka de ka u̱r-ho̱, Wan-Ko̱yan guug me̱. Wu̱ dossu̱te̱ me̱ m-'e̱ be-de u̱n hun-ne̱!”
A rwo̱ro̱g mat-o Ye̱so
26 Da-o̱ Erisabatu ro u̱r-uub ne̱ re̱ng-u̱s cind à, Shir to̱mnu̱ru̱ wan-to̱m-wu̱ u̱n wu̱ jin-de u̱n wu̱ Gebu̱re̱ u̱n o̱ ken bo̱-o̱ n-me̱ o-Gariri jin-de u̱n o̱, o-Nazaret. 27 A to̱mu̱nte̱ wu̱ be-de u̱n wu̱ ken wan-ne'a-wu̱, wu̱ nape̱ campo̱ á, wu̱ Yusuhu ro u̱r-ryap à. Yusuhu co̱ u̱n jit-u̱r ko-Gwo̱mo Dawuda wu̱ rwu̱u̱ne̱. Jin-de u̱n ka wan-ne'a-wu̱ Meri.*1:27 Hyen komo: Mati 1:18. 28 Ko wan-to̱m-wu̱ Shir haante̱ be-de u̱n wu̱. Wu̱ gassu̱ru̱ Meri, “Wan-Ko̱yan ro̱ u̱n wo̱ ne̱, komo wu̱ ya'ag wo̱ u̱r-ho̱!”
29 Hur-u̱r Meri do̱'u̱ru̱ wu̱ bo̱ wu̱ ho̱ge̱ ma-to̱ u̱n ko-wan-to̱m-wu̱ Shir à, wu̱ ze̱e̱ru̱, u̱n hur-de u̱n wu̱, “¿Ya u̱n go̱n gas-de ne̱ de ka?” 30 Ko wan-to̱m-wu̱ Shir ze̱e̱ru̱ wu̱, “Meri, wo̱ ho̱ge̱ o-gye̱r á! Shir ya'ag wo̱ u̱r-ho̱! 31 Gwo̱tbe̱ wo̱a nom u̱r-uub, o met wà, komo wo̱a ege̱ wu̱ u̱r-jin Ye̱so.1:31 Hyen komo: Mati 1:21. 32 Wu̱a nom u̱t-go̱s, a eeg wu̱, wà-wu̱ u̱n Shir n-To̱n. Wan-Ko̱yan Shir a sagbe̱ wu̱ u̱t-gwo̱mo, bo̱ Dawuda ro à, 33 wu̱a nom gwo̱mo-to̱ u̱n jit-o Yakubu ba m-ta, gwo̱mo-to̱ u̱n wu̱ to̱a te á!”1:32-33 Hyen komo: 2Sam 7:12-13,16; Isha 9:7.
34 Meri ze̱e̱ru̱ ko-wan-to̱m-wu̱ Shir, “Me̱ wan-ne'a-wu̱, me̱ nap campo̱ á. ¿Re ne̱ o̱ ka rii-yo he m-nome̱?”
35 Wan-to̱m-wu̱ Shir shasu̱ru̱ wu̱, “Ku̱kt-o̱ Shir a haan be u̱n du, u̱n 'wo̱ns-mo̱ Shir ne̱ n-To̱n, remen kaane̱ wo̱a nom u̱r-uub. Ka wà-wu̱, wu̱ o he m-mat à, wu̱t u̱r-ba'as á, remen kaane̱ a eeg wu̱ wà-wu̱ u̱n Shir. 36 Baks ko-yan-baag-o ru Erisabatu. A ro ze̱e̱g wu̱a met yakar á, amba wu̱ ka m-mo̱ka u̱r-uub ne̱ re̱ng-u̱s cind, ko-mo̱ng-wu̱ komo. 37 Yatt rii-yo Shir a hoks m-no̱m á.”§1:37 Hyen komo: Taka 18:14.
38 Meri ze̱e̱ru̱, “Me̱ ko-gu̱w-wu̱ Wan-Ko̱yan wu̱ u̱m ro̱, Shir zee kaane̱ bo̱ o ze̱e̱ à.” Ka da-de wan-to̱m-wu̱ Shir argu̱ru̱.
Meri heete̱ Erisabatu u̱t-tu̱w
39 Bo̱ rewete̱ u̱t-ho̱ hiin à, Meri zo̱ngu̱ru̱ ho̱r-m-ho̱r wu̱ heet o̱ ken bo̱-o̱ u̱n dor-to̱ u̱n dak-o̱ o-Judiya. 40 Wu̱ co̱wu̱ru̱ hur-o Zakaraya, wu̱ gassu̱ru̱ Erisabatu. 41 Bo̱ Erisabatu ho̱gu̱te̱ gas-u̱r Meri à, wan-yaar-wu̱ ro̱ u̱n me̱n-to̱ u̱n wu̱ à nuktu̱ru̱. Ku̱kt-o̱ Shir garamsu̱ru̱ Erisabatu. 42 Wu̱ 'yonsu̱ru̱ u̱s-co̱r wu̱ ze̱e̱ru̱, “O jiishte̱ ne'a-ne̱ kap o-kwu̱m, komo ko-ya-o-kwu̱m-wu̱ ka wà-wu̱ o he m-mat à! 43 ¿Remen yan o̱ u̱m hette̱ kum u̱n ka rii caari-yo, inu u̱n Go̱s-wu̱ heenu̱te̱ me̱ u̱t-tu̱w? 44 Da-o̱ u̱m ho̱ge̱ gas u̱n du à, wan-yaar-wu̱ ro̱ n-me̱ u̱n me̱n-u̱t re à nuktu̱ru̱ o-zak. 45 Ko-ya-o-kwu̱m-wu̱, wu̱ go̱kse̱ rii-yo Wan-Ko̱yan ze̱e̱ wu̱a nom à!”
Se̱p-o̱ Meri o̱ u̱r-bo̱ngo̱n
46 Meri ze̱e̱ru̱,
“Hur u̱n de ro̱ m-bo̱m u̱n Wan-Ko̱yan.
47 Ho̱o̱g-m re no̱mo̱g o-zak remen Shir Wan-Gwu̱ re,
48 Remen wu̱ bakste̱ u̱n me̱ ne̱ re̱k-wu̱,
be-de u̱n yan-gu̱w-mo̱ u̱n wu̱!
M-mo̱ka hun-ne̱ kap ye̱a eeg me̱ ko-ya-o-kwu̱m,*1:48 Hyen komo: 1Sam 1:11.
49 remen rii-yo u̱r-bon yo wu̱ jiishe̱ m-'wo̱ns nomo me̱ à.
Jin-de u̱n wu̱ ro̱ ba m-ku̱ko̱p.
50 O-caara ha-mo̱ o-caara,
Shir kutute̱ ye̱ u̱r-'wo̱n, u̱n ye̱ ya'e̱ wu̱ m-se̱k ne̱ à.
51 Wu̱ nekste̱ kom-o̱ u̱n wu̱, o̱ u̱r-be̱e̱b,
wu̱ cakar-se ya-u̱r-hwu̱ myet u̱n nap-se u̱n ye̱ ne̱.
52 Wu̱ doste̱ caari-ye̱ u̱n gwo̱mo-ne̱
u̱n comos-to̱ u̱n ye̱,
wu̱ jaksu̱ru̱ ye̱ ro̱ re̱k-ye̱ à.1:52 Hyen komo: Ayub 5:11; 12:19.
53 Wu̱ cokste̱ yan-me̱r u̱n rii-yo u̱r-bon,
wu̱ yanu̱ru̱ yan-rii kom-u̱t-kom.
54 Wu̱ e̱ste̱ ma-to̱ u̱n wu̱ to̱ wu̱ no̱me̱ u̱n ya-n-ga-ye̱ ne̱ à,
wu̱ haante̱ wu̱ guut hun-ne̱ yan-gu̱w-mo̱
u̱n wu̱ ya-o-Isra.
55 Wu̱ kutute̱ Ibrahi u̱r-'wo̱n
u̱n yan-jit-o̱ u̱n wu̱ ne̱ ba m-ta!”1:46-55 Hyen komo: 1Sam 2:1-10.§1:55 Hyen komo: Taka 17:7.
56 Meri she'ete̱ u̱ntu̱n re̱ng-u̱s tet u̱n Erisabatu ne̱, ka da-de wu̱ ji'u̱ru̱ o-hur.
Mat-o Yohana Wa-m-Yo'os
u̱n hun-ne̱ m-ho̱
57 Bo̱ da-o wo̱o̱ne̱ o̱ Erisabatu hette̱ mat u̱n wà u̱n wu̱ à, wu̱ matu̱ru̱ wan-campo̱. 58 Yan-bo̱r-se u̱n wu̱, u̱n o̱r ru u̱n wu̱ ne̱ ho̱gu̱ru̱ rii-yo u̱r-bon, yo Wan-Ko̱yan nome̱ wu̱ à, ye̱ guuru̱ wu̱ o-zak.
59 Bo̱ ka wà-wu̱ wo̱o̱ste̱ ho̱-u̱t eer à, ye̱ heetu̱ru̱ wu̱ a koot wu̱, komo ye̱ egetu̱ wu̱ u̱r-jin Zakaraya, de ma tato u̱n wu̱.*1:59 Hyen komo: Rewi 12:3. 60 Amba inu u̱n wu̱ ze̱e̱ru̱, “Ay! Jin-de a he wu̱ m-aag à Yohana wu̱.”
61 Ye̱ ze̱e̱ru̱ wu̱, “No̱tt ka jin-de u̱n baag-o no̱ á!” 62 Ka da-o̱ ye̱ te̱psu̱ru̱ tato u̱n wu̱ u̱t-kom, ye̱ citu̱ru̱ wu̱ ko̱ de ke jin-de wu̱ co̱ne̱ a ege̱ ka wà-wu̱.
63 Zakaraya nomu̱ru̱ u̱t-ma u̱n ye̱ ne̱ u̱t-kom ye̱ hante̱ wu̱ rii-yo m-ge̱n, wu̱ ge̱nu̱ru̱, “Jin-de u̱n wu̱ Yohana.” Ye̱ bo̱pu̱ru̱ o-nu! 64 U̱n ka da-o̱ Zakaraya hoksu̱ru̱ m-te̱pe̱r, wu̱ ciru̱ru̱ bo̱ngo̱n-de Shir. 65 Yan-bo̱r-se u̱n wu̱ kap ho̱gu̱ru̱ o-gye̱r, komo ka ma-to̱ pa'u̱ru̱ kap dor-to̱ u̱n dak-o̱ o-Judiya. 66 Ko̱ wu̱ ke wu̱ ho̱ge̱ to̱ à, wu̱ cekru̱ru̱ wu̱ citu̱ru̱, “¿Ya ne̱ ka wà-wu̱ he m-warag? Remen te̱ hyanag cas be̱e̱b-de u̱n Wan-Ko̱yan ro̱ u̱n wu̱ ne̱.”
Zakaraya rwo̱ro̱g
rii-yo he m-haan co à
67 Ku̱kt-o̱ Shir garamsu̱te̱ Zakaraya tato Yohana wu̱ rwo̱ro̱g to̱m-o̱ Shir.
68 “A bu̱m no̱ Go̱s-wu̱, Shir wu̱ u̱n ya-o-Isra!
Wu̱ haante̱ wu̱ rurut hun-ne̱ ye̱ u̱n wu̱,
69 Wu̱ kumutu̱ na caari-wu̱ u̱n ko-yan-Gwu̱,
ko-yan-jit-o̱ u̱n wan-gu̱w-mo̱ u̱n wu̱ Dawuda.
70 Wu̱ e̱ssu̱tu̱ na u̱t-ma be-de u̱n yan-rwo̱r u̱n ma-to̱
u̱n wu̱ yan-ba-m-ku̱ko̱p-mo̱ u̱r-hur n-ga n-ga,
71 remen wu̱ guut na u̱n kom-to̱ u̱n yan-yage̱-u̱t na,
be-de u̱n 'wo̱ns-mo̱ u̱n kap ye̱ co̱nu̱ na á.
72 Wu̱ ho̱gu̱te̱ 'wo̱n-de u̱n ya-n-ga-ye̱ na
komo wu̱ bakste̱ swo̱r o-nu o̱ ba m-ku̱ko̱p o̱ u̱n wu̱.
73-74 Wu̱ to̱nte̱ wu̱a gu tato na Ibrahi.
Wu̱a gu na u̱n kom-to̱ u̱n yan-yage̱-u̱t na,
remen a nomoté̱ wu̱ m-gu̱w ba o-gye̱r,
75 remen kashi u̱r-she'et ba m-ku̱ko̱p,
komo ba u̱r-ba'as be-de u̱n wu̱,
komo kashi u̱r-she'et u̱n be-de Shir
har ta-de u̱n ho̱o̱g-m na.”
 
76 “Wo̱, wà re a eeg wo̱ wan-Rwo̱r
u̱n Ma-to̱ Shir n-To̱n.
Wo̱a tek co, o ja'asu̱té̱ Go̱s-wu̱ co̱w-yo u̱n wu̱,1:76 Hyen komo: Mara 3:1.
77 o ru̱ru̱te̱ hun-ne̱ ye̱ u̱n wu̱,
wu̱a gu ye̱ be-de u̱n soks u̱n ba'as-de u̱n ye̱.
78 Shir na ro̱ u̱r-'wo̱n ne̱.
Wu̱a ru̱ ho̱-de rwu̱u̱n na u̱r-bon ne̱
79 dea rwu̱u̱n karara n-to̱n u̱n ye̱
she'ete̱ u̱n comb-o̱ m-mar à,
wu̱a 'er na-u̱s na u̱n bu̱-yo u̱n gwu̱gwu̱-mo̱ u̱r-hur.”1:79 Hyen komo: Isha 9:2.
80 Ka wà-wu̱ bo̱'o̱su̱te̱, komo u̱r-be̱e̱b de u̱n Ku̱kt-o Shir ne̱. Wu̱ she'ete̱ u̱n dak-o̱ o-dákár, har se̱ da-o̱ wu̱ rwu̱u̱ne̱ cas be-de u̱n hun-ne̱ ye̱ o-Isra.

*Bo̱r-o gaan:5 1:5 Hyen komo: 1Nom 24:10.

Bo̱r-o gaan:15 1:15 Hyen komo: O̱o̱g 6:3.

Bo̱r-o gaan:17 1:17 Hyen komo: Mara 4:5-6.

§Bo̱r-o gaan:19 1:19 Hyen komo: Dane 8:16; 9:21.

*Bo̱r-o gaan:27 1:27 Hyen komo: Mati 1:18.

Bo̱r-o gaan:31 1:31 Hyen komo: Mati 1:21.

Bo̱r-o gaan:33 1:32-33 Hyen komo: 2Sam 7:12-13,16; Isha 9:7.

§Bo̱r-o gaan:37 1:37 Hyen komo: Taka 18:14.

*Bo̱r-o gaan:48 1:48 Hyen komo: 1Sam 1:11.

Bo̱r-o gaan:52 1:52 Hyen komo: Ayub 5:11; 12:19.

Bo̱r-o gaan:55 1:46-55 Hyen komo: 1Sam 2:1-10.

§Bo̱r-o gaan:55 1:55 Hyen komo: Taka 17:7.

*Bo̱r-o gaan:59 1:59 Hyen komo: Rewi 12:3.

Bo̱r-o gaan:76 1:76 Hyen komo: Mara 3:1.

Bo̱r-o gaan:79 1:79 Hyen komo: Isha 9:2.