1 Ket nagsalodsod i katangkayan a padi ha ni Esteban, “Anya, tahod i inpaliwat di ha nikaw? Kinagi mo iday?” kon na.

2 Ket tinabbeg ni Esteban, “Hikam a panglakayan ken hikam a kakabsat ko a Judyo. Temanan moy bi i kakkagi ko aye. Katandi tam a ni Abraham i minappo tam ngamin. Ket nikuna a naalay dan, idi naghen di Abraham ha Mesopatamiya, idi palungo a nangialis hidi ha bayan a Haran, nagpaenta i Apo Dios ha nikuna. Ket keddisiyag i Happo tam a Dios. 3 Inpeta na Dios, ‘Lakadan mo dan i kabagis mo a hidi ken lutak mo aye. Ket umangay ka ha lugar a ipaenta ko ha nikaw nokkan,’ kon na Dios.

4 “Isu, linakadan ni Abraham i lutak na, ha lugar a Kaldeyo, ket naghen hikuna ha Haran. Ket idi nobos a natay i hama na ha lugar a Haran, pinaalis na Dios ni Abraham hanggan ha lutak ha he, a kahenan tam niyaen. 5 Ngem idi tiyempo hito, pulos, awan ha lutak a inyatad na Dios, maski nu ballik la a lutak ha ni Abraham. Ngem inkari na Dios ha nikuna a nokkan kan, iyatad na kan i lutak aye ha ni Abraham, ken ha kaputotan na. Ngem idi tiyempo a pinangkari na Dios, awan pala ha annak ni Abraham.

6 “Ket inpakatandi na Dios ha ni Abraham, ‘Nokkan, maghen i apapo mo a kona ha ganggannaet ha sabali a bayan. Ket matagabu hidi. Ket marigatan hidi ha lubuk na uppat a gasut a tawen. 7 Ngem parusaan ko nokkan i kasenti di a mangtagabu ha apapo mo. Sa hidi, makalapos ha ido a bayan. Ket maghektat hidi hanggan ha lugar aye, a pangdeyawan di ha nikan,’ kon na Dios.

8 “Ket inbon na Dios i tulag tam a pinagkugit. Ket ide a tulag i kona ha tiplad a masakopan kitam ha karkari na Dios. Isu, idi nenak ni Isak, i annak ni Abraham, kinugit na hikuna ha nekugit a pamalak. Ket idi lakay dan ni Isak, kinugit na bila ni Jakob, a annak na. Ket idi lakay dan ni Jakob, kinugit na i esa pulo ket duwa a annak na a lallallaki a minappo tam.

9 “Niyaen, ha annak a hidi ni Jakob, sinumeni hidi ha wadi di a ni Jose. Ket inlako di hikuna ha totolay a taga-Egipto. Ket nagbalin ni Jose a tagabu. Ngem atoy pala ha nikuna i Dios a nagagum ha nikuna ha ngamin a pinagrigat na. 10 Ket insalakan na Dios ni Jose. Inatdinan na hikuna ha kagbi na ken ha kinalaing na, penu mapatalak ni Jose ni Paraon, a Hari na Egipto. Niyaen, idi nakatandiyan ni Hari Paraon ni Jose, pinagubernador na ni Jose a magturay ha ngamin a bayan a Egipto, pati i bukod na a bilay ni Hari Paraon.

11 “Ket idi tiyempo heya, dinumemat i dakkal a alap ha ngamin a bayan a Egipto ken Kanaan. Ket dakkal i rigat di, ta awan ha kanan a maeriyokan na minappo tam. 12 Niyaen, idi nabahetaan ni Lakay Jakob a atoy i kanan ha Egipto, pinaangay na i annak na a hidi a minappo tam. Iday i nekaesa a pagpasiyal di ha Egipto. 13 Ket idi nekaduwa a pinagangay di ha Egipto, inpakatandi ni Jose i baggi na ha hekka na a hidi. Ket idi tiyempo hito, nakatandi bila ni Hari Paraon ha pamilya ni Jose. 14 Ket pinaayagan ni Jose di Jakob a dima na, ken ngamin a kakabaggiyan na. Pitu a pulo ket lima i kakabaggiyan na a hidi.

15 “Ket inumangay dod di Jakob ha Egipto, ket naghen hidi ho. Ket ido i nakatayan na minappo tam. 16 Ngem awan di inwarak i bangkay a hidi na minappo tam ha Egipto. Imbes na, insoli na annak di ha lugar a Sikem, ha bayan tam aye. Ket inlabbang di i bangkay a hidi na minappo tam ha lutak a ginatang ni Abraham ha annak ni Jamor idi.

17 “Niyaen, idi tiyempo a dandani dan a tongpalan na Dios i kari na ha ni Abraham, kinumakpal unay i minappo tam ayo. Ta naalay dan a naghen hidi ho, ha Egipto. 18 Ket atoy hito i sabali a Hari Paraon a hari na Egipto. Ket awan na nakatandiyan i minappo tam a ni Jose. 19 Nagdaya hikuna ha ngamin a Judyo, ket pinilit na i minappo tam a mangiwarak ha annak di ha kasaw a lugar, penu matay hidi. 20 Idi tiyempo hito, neenak ni Moyses, ket dinaponan dima na ha bilay di, a pagtagowan na ha tallu a bulan. Ket kainamakanan kan i annak a ni Moyses. 21 Niyaen, idi napilitan hidi a mangilapos ha ni Moyses, a inwarak di a magisesa, inalap na hikuna na babbey a annak ni Hari Paraon. Ket ide a babbey i nagpadakkal ha ni Moyses a kona ha annak na baggi na. 22 Ket tinolduwan di ni Moyses ha ngamin a kinalaing na Egipto. Agay, nagbalin hikuna a malaing ha pagbalikas na, ken ha maski nu anya a ginimet na.

23 “Niyaen, idi uppat a pulo a tawen i idad ni Moyses, ninakam na a magpasiyal ken magdaggap ha kakalan na a Judyo, a apapo ni Israel. 24 Ket naenta na i esa a Egipto a nagloko ha esa a Judyo. Ket nagsaway ni Moyses a aguman na mina i Judyo heya. Ket binuno na iday a Egipto. 25 Ta kagin ni Moyses a makatandiyan na kababayan na, a hikuna i usaran na Dios a mangisalakan ha nidi ha rigrigat di. Ngem awan di nakatandiyan.

26 “Sa, idi kaugman na, naenta na i duwa a Judyo a naginingal. Ket pinadas na a pagpiyaan hidi. Kinagi na, ‘Agay! Apay a magpangongosngos kam? Magkalan kam a Judyo!’ kon ni Moyses.

27 “Ngem i lallaki a nagngosngos ha agum na, nagwaklet hikuna ha ni Moyses, a kinagi na, ‘Heya i pagturayan mo a manghukom ka ha nikami? 28 Kayatak mo a bunowan, a kona ha Egipto a binuno mo nakapon?’ kon na.

29 “Idi nateman na ito ni Moyses, binumuyot hikuna ha bayan a Midiyan. Idi naghen hikuna hito, nagkabanga, ket nagenak ha duwa a lallaki.

30 “Idi nakalipas i uppat a pulo a tawen, nagpaenta i anghel na Dios ha ni Moyses ha kasaw a lugar, ha parabin na Sinay. Naenta ni Moyses i esa a kayo a nagsiklasiklab ha gangatan, ngem awan natutod, ta atoy i anghel na Dios ha disalad na. 31 Ket nasbew ni Moyses. Binumikan hikuna penu maenta na, ket nateman na i timek na Apo Dios. 32 Kinagi na, ‘Hikan i Dios a dineyaw na minappo mo a hidi, a ni Abraham, ni Isak, ken ni Jakob,’ kon na Dios. Ket ha ni Moyses, idi nateman na i timek heya, nagyagyag i baggi na, ta kinumanteng. Ket awan na netured a mangaamata. 33 Kinagi na Dios, ‘Moyses, adyan mo dan i sinelas mo ah. Ta atoy ka dan ha saguppang na Happo mo a Dios. Ket madalus ide a lutak a tataknagan mo. 34 Inumangayak he, ta paangayan taka ha totolay ko ha Egipto, a mangisalakan ha nidi. Ta inenta ko i rigrigat di. Ket tineman ko i sangisanget di. Isu, magteman ka dan ha nikan,’ kon na Dios.”

35 Niyaen, intulos ni Esteban i tabbeg na ha nidi a Sanhedrin, a kinagi na, “Kakabsat ko a Judyo, katandiyan tam mina a ide ni Moyses, hikuna i minadiyan na dan na Judyo a hidi. Ta inpeta di dan ha nikuna, ‘Heya i pagturayan mo a manghukom ka ha nikami?’ kon di. Ngem ide paman ni Moyses, hikuna i nagpaentaan na anghel ha kayo a nagsiklasiklab. Ket hikuna i inaguman na anghel, idi inpasoli na Dios ha Egipto, penu mangisalakan ken mangituray hikuna ha minappo tam. 36 Ket idi inlapos ni Moyses i minappo tam a naggipu ha Egipto, nagimet na i makpal a milagro ken pinangpatahod na ha Egipto, hanggan ha lugar a Madideg a Diget, hanggan ha kasaw a rugrugar a naglakadan di ha lubuk na uppat a pulo a tawen.

37 “Ket ni Moyses paman i nangipeta ha minappo tam ha, ‘Atoy nokkan i paangayan na Dios ha Judjudyo na Israel. Ta paangayan na i esa a kona ha nikan. Ta hikuna bila i esa a Judyo a mangiyatad ha kagi na Dios ha nikam,’ kon ni Moyses.

38 “Ket ide paman,” kinagi ni Esteban. “Idi nagpisan i kakpalan a minappo tam ha kasaw a lugar, ha parabin na Sinay, ni Moyses malla i pagrangtayan na anghel ken minappo tam heya. Ket nagiwat na i kakkagi na Dios a ikabiyag tam, penu megiwat na paman ha nikitam.

39 “Ngem ha minappo tam a hidi,” kinagi ni Esteban, “tinumalekod hidi ha ni Moyses. Ket kinayat di a magwaklet manon ha nikuna a magsoli mina ha Egipto. Ta nematon hidi ha Egipto. 40 Ket kinagi di ha ni Padi Aron, ‘Igimetan mos kitam ha didiosen a mangidilan ha nikitam ha kakasaw aye. Ta ide a ni Moyses a nagpaalis ha nikitam ha Egipto, awan tam makatandiyan nu naanya dalla ha nikuna,’ kon di man.

41 “Tulos,” kinagi ni Esteban, “ginimet di i didiosen di a sinanurbon na baka. Ket inatdinan di ha wagah. Sa hidi, nakipagpiyesta a nangsilebra hidi ha bukod di a ginimet. 42 Isu, tinumalekod i Dios ha nidi. Ket pinabiyan na hidi. Maski nagwagah hidi ha pangdeyaw di ha pusiyan a hidi ken bulan ha langit. Nagimet hito a kona ha nepasurat na Dios ha minahagpugto a hidi. Ta nesurat di, a

44 Ket tinumulos ni Esteban ha tabbeg na, “Idi naghen i minappo tam ha kasaw a lugar, atoy ha nidi i paghenan na Dios a dakkal a tolda. Ket ide i tiplad ha nidi a atoy i Dios ha lubuk di. Ta ginimet ni Moyses i tolda aye ayun ha pinagpaenta na Dios ha nikuna. Ket neaheg ni Moyses ha naenta na a pangpaahunot na Dios ha nikuna. 45 Ket ide paman a tolda i inyangay di Joswe ken minappo tam, idi pinagalap di i lutak ha bayan tam. Maski a atoy dan i sabasabali a tolay ha lutak aye, ngem pinabuyot na hidi na Dios. Isu a atoy i tolda na Dios ha bayan tam a Israel, maski idi pinangalap di ha bayan tam, hanggan ha tiyempo ni Hari Dabid.

46 “Ket ha ni Hari Dabid, natalak i Dios ha nikuna. Ket i panggep ni Dabid a pataknagan na i dakkal a bilay a pagdeyawan, para ha ngamin a Judyo a kaputotan ni Jakob. Ta pagdeyawan di mina ha Apo Dios. Ket inaged ni Dabid ha Dios a mepataknag na i bilay hito a malagda, a paghenan mina na Apo tam a Dios. 47 Ngem bakkan a ni Hari Dabid i napalobusan a magpataknag ha bilay na Dios, nu awan i annak na, a ni Hari Solomon.”

48 Ket tinumulos ni Esteban ha tabbeg na, “Ide mina i makatandiyan tam, a maski naalay dan a atoy i bilay na Dios ha bayan tam aye, awan a maghen i Katangkayan a Dios ha bilay a magimet na totolay. Awan man! Ta ide i nesurat ni Isayas a minahagpugto, a insurat na,

51 Ket tinumulos ni Esteban ha tabbeg na, “Ito i kinagi na Apo Dios, ngem madiyan moy a temanan. Madiyan moy a umuseg ha kagi na Dios. Ta hikam a kona ha totolay a bakkan a Judyo, ken kona bila ha minappo moy. Ta inumadiadi kam bila ha Espiritu na Dios. 52 I minappo moy a hidi i nagloko ha kada esa a minahagpugto. Ket binuno di hidi a pinaangay na Dios a nangibaheta megipu ha pagdemat na annak na Dios. Ket niyaen, liniputan moy ken binuno moy i annak na heya.

53 “Hikam a panglakayan ken hikam a kakabsat ko a Judyo, tamos i kinagi moy a hikam i nanahod ha linteg na Dios a inyatad na anghel a hidi. Ngem awan kam a umuseg.” Ito i tabbeg ni Esteban ha Sanhedrin a hidi.

54 Sa, idi nateman di Sanhedrin i kinagi ni Esteban, nakaingal hidi unay. Ket nagngaretnget hidi gipu ha ingal di. 55 Ngem ha ni Esteban, atoy ha nikuna i Espiritu na Dios. Ket tinumangad hikuna ha langit. Ket naenta na i demlag na Dios ken ni Jesus a magtaknag ha henan na Dios. 56 Ket kinagi na, “Maenta ko a lumukat dan i langit, ket atoy i Annak na Dios a Nagbalin a Tolay a tumataknag ha henan na Dios,” kon ni Esteban.

57 Ngem ha nidi a Sanhedrin, nagrangsit hidi. Ket tinaklaban di i talinga di, penu awan di mateman i kakkagi na. Ket dinakap di hikuna. 58 Ket ginuyod di ni Esteban ha lapos na ili, ket binisag di. Ket atoy bila ho, ha pagbisagan di, i esa a lallaki a nagen na ni Saulo. Ket ni Saulo i nagdapon ha kagay na lallallaki a nangpaliwat ha ni Esteban. 59 Niyaen, idi binisagbisag di ni Esteban, nagkararag hikuna ha, “Apo Jesus,” kagi na, “alapan mo bi i kaliduwa ko.” 60 Sa hikuna, nagparintumeng ket indulaw na, “Apo ko, pakawanan mo bi ide a liwat di,” kon ni Esteban. Sa, natay dan.