21
Pàa Nabɔti wi gbo
1 Ki kagala ke puŋgo na, kala na làa pye li na: «Naŋa wà la pye wa Zhizireyɛli ca, pàa pye naa yinri Nabɔti. Ɛrɛzɛn kɛrɛ la pye wi yeri wa Zhizireyɛli ca. Ki kɛrɛ tìla pye ma mara Samari tara wunlunaŋa Ashabu wi wunluwɔ go ki na.» 2 Pilige ka, a Ashabu wì si Nabɔti wi pye fɔ: «Ma ɛrɛzɛn kɛrɛ ti kan na yeri, mi yaa ti pye sɛgɛ kɛrɛ, katugu ti yɛn le na go ki tanla. Mi yaa ɛrɛzɛn kɛrɛ ta yɛgɛ kan ma yeri nda ti yɔnlɔ, nda tì yɔn ma wɛ. Na ko sɔɔn ndanla pa mi yaa ti sɔnŋgɔ ki kan ma yeri penjara.»
3 Ɛɛn fɔ, a Nabɔti wì si Ashabu wi yɔn sogo ma yo fɔ: «Laga ŋga na tɛlɛye pè kan na yeri kɔrɔgɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ lilan shɔ mbe sa ko kan mboro yeri†21.3: Levi 25.23.»
4 A Ashabu wì si sɔngɔrɔ ma kari wi go jatere piriwɛn naa yɛsanga ni Zhizireyɛli ca fɛnnɛ naŋa Nabɔti wìla sɛnrɛ nda yo ti kala na. Nabɔti wìla wi pye ma yo fɔ: «Na tɛlɛye pè laga ŋga kan na yeri kɔrɔgɔ, mi sege kan ma yeri.» A wì si saa sinlɛ wa wi sinlɛyaraga ki na ma yɛgɛ wa wa mbogo ki yeri; wi sila yaraga kpɛ ko ka. 5 A wi jɔ Yezabɛli wì si pan le wi tanla, ma suu yewe ma yo fɔ: «Yiŋgi kɔɔn nawa pi tanga ma na fɔ a mà je yaakara ti na?»
6 A wì suu jɔ wi yɔn sogo ma yo fɔ: «Mì saa para Zhizireyɛli ca fɛnnɛ naŋa Nabɔti wi ni maa pye fɔ: ‹Ma ɛrɛzɛn kɛrɛ ti pɛrɛ na yeri, nakosima na ki kɔɔn ndanla mi yaa ta yɛgɛ kan ma yeri ti yɔnlɔ.› Ɛɛn fɔ, a wì silan yɔn sogo ma yo fɔ: ‹Mi sanla ɛrɛzɛn kɛrɛ ti kan ma yeri.› »
7 Kona, a wi jɔ Yezabɛli wì suu pye fɔ: «Mboro ma ma yɛn Izirayɛli tara wunlunaŋa we le? Yiri ma li, maa yɔgɔri. Mi jate mi yaa Zhizireyɛli ca fɛnnɛ naŋa Nabɔti wi ɛrɛzɛn kɛrɛ ti kan ma yeri.»
8 A Yezabɛli wì si sɛwɛɛlɛ yɔnlɔgɔ Ashabu wi mɛgɛ na, mɛɛ Ashabu wi mɛgɛ ki tɛgɛrɛ tɛgɛyaraga ki tagataga pe na, mɛɛ pe torogo Nabɔti wi ca lelɛɛlɛ naa kagala yɛgɛ wɔfɛnnɛ pe yeri. 9 Wìla ki yɔnlɔgɔ wa sɛwɛɛlɛ pe ni ma yo fɔ: «Ye pilige ka tɛgɛ yege yo lagapyew, fɔ lere pyew wi yeŋge le. Ye Nabɔti wi tɛgɛ ki kapyege ki yɛgɛ na. 10 Ye lejagala shyɛn tɛgɛ wi yɛgɛ sɔgɔwɔ, pe baga wi na pe yo fɔ wì Yɛnŋɛlɛ li mɛgɛ ki jɔgɔ, ma wunlunaŋa wi mɛgɛ ki jɔgɔ. Ko puŋgo na, ye saa wa sinndɛɛrɛ ni yoo gbo†21.10: Levi 24.10-16.»
11 Nabɔti wi ca woolo, naa wi ca lelɛɛlɛ konaa kagala yɛgɛ wɔfɛnnɛ pe ni, poro mbele pàa pye wi ni wa ca nuŋgba ki ni, a pè sigi pye paa yɛgɛ ŋga na Yezabɛli wìla ki yo pe kan we. Sɛnrɛ nda wìla le wa sɛwɛɛlɛ pe ni ma torogo pe kan, a pè sigi pye ma. 12 A pè si pilige tɛgɛ yeŋge lege ki na, mɛɛ Nabɔti wi tɛgɛ wi pye ki gbogolomɔ pi yɛgɛ. 13 A ki lejagala shyɛn pè si pan ma cɛn Nabɔti wi yɛgɛ sɔgɔwɔ, mɛɛ baga wi na janwa wi yɛgɛ na ma yo fɔ: «Nabɔti wì Yɛnŋɛlɛ li mɛgɛ ki jɔgɔ, ma wunlunaŋa wi mɛgɛ ki jɔgɔ.» Kì kaa pye ma, a pè si kari wi ni wa ca ki puŋgo na, ma saa wi wa sinndɛɛrɛ ni maa gbo. 14 Ko puŋgo na, a pè si leele torogo wa Yezabɛli wi yeri ma yo fɔ pè Nabɔti wi wa sinndɛɛrɛ ni maa gbo.
15 Naa Yezabɛli wìla kaa ki logo ma yo fɔ pè Nabɔti wi wa sinndɛɛrɛ ni maa gbo, a wì si Ashabu wi pye fɔ: «Yiri ma sa Zhizireyɛli ca fɛnnɛ naŋa Nabɔti wi ɛrɛzɛn kɛrɛ ti lɛ mari ta, to nda wìla je ti na ma yo wi seri pɛrɛ ma yeri we; katugu Nabɔti wi woro go na, wì ku.»
16 Naa Ashabu wìla kaa ki logo ma yo Nabɔti wì ku, a wì si yiri ma kari sa Zhizireyɛli ca fɛnnɛ naŋa Nabɔti wi ɛrɛzɛn kɛrɛ ti lɛ mberi pye wi woro.
Eli wìla Ashabu naa Yezabɛli
pe jɛrɛgi
pe jɛrɛgi
17 Kona, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì si para Tishibe ca fɛnnɛ naŋa Eli wi ni maa pye fɔ: 18 «Yiri ma sa Izirayɛli tara wunlunaŋa Ashabu wi fili, wo ŋa wa Samari ca we. Wowi ŋa yɛɛn wa Nabɔti ɛrɛzɛn kɛrɛ ti ni, wì kari sari lɛ mberi pye wi woro. 19 Ma saga yo wi kan fɔ mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ pa mì yo yɛɛn fɔ: ‹Wele, mà lere gbo, mɛɛ pan naa mboo yarijɛndɛ ti lɛ mberi pye ma woro!› Maga yo wi kan naa fɔ mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ pa mì yo yɛɛn fɔ: ‹Pyɔɔnlɔ pè Nabɔti wi kasanwa pi laala laga ŋga na, pe yaa kɔɔn woo pi laala le ki laga nuŋgba ki na.› »
20 Naa Ashabu wìla kaa Eli wi yan, a wì sho fɔ: «E, na mbɛnfɔ mà pan na kɔrɔgɔ lagamɛ naa?»
A Eli wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Ee, mì pan ma kɔrɔgɔ, katugu mɔ̀ɔ yɛɛ kan kapege ki yeri ma kapege pye Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ sɔgɔwɔ. 21 Ki kala na, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì yo fɔ: Wele, mi yaa ti jɔlɔgɔ gbɔgɔ mbe to ma na; mbe mboro naa ma setirige piile pe ni ye tɔngɔ mbe ye kɔ pew. Nambala mbele fuun pe yɛn Ashabu wi go woolo, kulolo naa leseele, mi yaa pe ni fuun pe kɔ mbe pe wɔ wa Izirayɛli gbogolomɔ woolo pe ni. 22 Mi yaa ma go ki pye paa Nebati pinambyɔ Yerobowamu wi go ki yɛn, konaa paa Ahiya pinambyɔ Bayesha wi go ki yɛn, katugu màla nawa pi ŋgban, naa mà ti Izirayɛli woolo pè kapege pye we.» 23 Yawe Yɛnŋɛlɛ làa para fun Yezabɛli wi wogo na ma yo fɔ: «Pyɔɔnlɔ pe yaa ka Yezabɛli gboo wi ka wa Zhizireyɛli ca mbogo ki tanla†21.23: 2 Wunlu 9.36. 24 Ashabu wi go lere ŋa fuun ka ku wa ca nawa, pyɔɔnlɔ pe yaa wo ka. Ŋa fuun ka si ku wa wasege, naayeri sannjɛrɛ ti yaa wo yɔli.»
25 Lere wo wa fa yiri mboo yɛɛ kan kapege ki yeri mbaa kapege piin Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ na paa Ashabu wi yɛn. Wi jɔ Yezabɛli wo la pye naa sunnu naa nii kapege ki ni. 26 Wìla katijangara pye jɛŋgɛ, maa yɛɛ kan yarisunndo gbɔgɔwɔ pi yeri, paa yɛgɛ ŋga na Amɔri cɛnlɛ woolo pàa pye naga piin we; poro mbele Yawe Yɛnŋɛlɛ làa pe purɔ ma pe yirige wa Izirayɛli woolo pe yɛgɛ we†21.26: Zhenɛ 15.16; Ɛki 23.23; Dete 1.17.
Ashabu wìla wi yɛɛ tirige
Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ sɔgɔwɔ
Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ sɔgɔwɔ
27 Naa Ashabu wìla kaa ki sɛnrɛ ti logo, a wì suu yɛɛra yaripɔrɔ ti walagi maga naga fɔ wi jatere wì piri wi na, mɛɛ jatere piriwɛn yaripɔrɔ le wi yɛɛ na, ma je yaakara ti na. Wìla pye na sinlɛlɛ ki jatere piriwɛn yaripɔrɔ ti ni konaa na yinrigi na tanri ti ni yɔɔrɔ.
28 Kona, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì si para Tishibe ca fɛnnɛ naŋa Eli wi ni ma yo fɔ: 29 «Ashabu wùu yɛɛ tirige na yɛgɛ sɔgɔwɔ yɛgɛ ŋga na, ma sigi yan? Kì kaa pye wùu yɛɛ tirige na yɛgɛ sɔgɔwɔ, mi se jɔlɔgɔ ki wa wi go woolo pe na wi yinwege sanga wo ni. Ɛɛn fɔ mi yaa kaga wa pe na wi pinambyɔ wi wunluwɔ sanga wo ni†21.29: 2 Wunlu 10.1-11.»