14
Zhonatan wìla saa to
Filisiti tara fɛnnɛ
maliŋgbɔɔnlɔ ŋgbelege ka na
Filisiti tara fɛnnɛ
maliŋgbɔɔnlɔ ŋgbelege ka na
1 Pilige ka, a Sawuli pinambyɔ Zhonatan wì si lefɔnŋɔ ŋa wìla pye naa maliŋgbɔnyaara ti lee wi pye fɔ: «Pan we kari wa Filisiti tara fɛnnɛ pe maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga ŋga ki wa kɛɛ ŋga na ki yɔn na.» Ɛɛn fɔ, Zhonatan wi sila ki yo wi to wi kan.
2 Sawuli wo la pye wa Gibeya ca kayege, wa girenadi tige ki nɔgɔ, wa Migirɔn ca. Maliŋgbɔɔnlɔ ŋgbelege ŋga kìla pye Sawuli wi ni, kìla pye na kee lere cɛnmɛ kɔgɔlɔni (600) yeri. 3 Ahiya wo wìla pye saraga wɔfɔ ŋa wìla pye na efɔdi wi nii. Ikavɔdi nɔsepyɔ lenaŋa Ahitubu wo pinambyɔ lawi. Ahitubu to wo lawi ŋa Fineyasi. Fineyasi to wo lawi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ li saraga wɔfɔ Eli we. Eli wìla pye ma cɛn faa wa Silo ca. Leele pe sila ki jɛn mbe yo Zhonatan wìla kari laga ka na. 4 Mbe ta mbe gbɔn wa Filisiti tara fɛnnɛ pe maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga ki na, Zhonatan wìla toro waara titɔɔnrɔ titɔɔnrɔ shyɛn sɔgɔwɔ. Pàa pye na nuŋgba yinri Bozɛzi, na sanŋga ki yinri Sene. 5 Nuŋgba la pye yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ ki na, wa Mikimashi ca ki yɛsinmɛ na; sanŋga kìla pye yɔnlɔparawa kalige kɛɛ ki na, wa Geba ca ki yɛsinmɛ na.
6 A Zhonatan wì suu maliŋgbɔnyaara lɛfɔ wi pye fɔ: «Pan we sa to ki leele mbele pee kɛnrɛkɛnrɛ pe na. Kana Yawe Yɛnŋɛlɛ li yaa kajɛŋgɛ pye we kan, katugu kala la woro wa mbeli bari, mbe ti leele jɛnri mbe cew ta nakoma lelɛgɛrɛ mbe cew ta.»
7 A wi maliŋgbɔnyaara lɛfɔ wì suu pye fɔ: «Ŋga kɔɔn ndanla, ma ko pye. Ma kaa kee laga ŋga na, mi yaa pye ma ni.» 8 A Zhonatan wì sigi yɛgɛ yo wi kan ma yo fɔ: «Wele, we yaa kari fɔ wa ki leele mbele pe tanla, mbe sa we yɛɛ naga pe na. 9 Na paga we pye fɔ: ‹Ye yere wa, fɔ we sa gbɔn ye na›, pa we yaa koro le we yeresaga, we se kari wa pe tanla. 10 Ɛɛn fɔ na paga we pye fɔ: ‹Yaa paan we kɔrɔgɔ!›, pa we yaa kari, katugu ko yaa pye kacɛn mbege naga we na fɔ Yawe Yɛnŋɛlɛ lì pe le we kɛɛ.»
11 Kona, a pe shyɛn pè si kari ma saa pe yɛɛ naga Filisiti tara maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga woolo pe na. A poro sho fɔ: «Eburuye pe mbele paa yinrigi wa were nda pàa pye ma lara ti ni.» 12 A maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga woolo pè si Zhonatan naa wi maliŋgbɔnyaara lɛfɔ wi ni pe pye fɔ: «Ye lugu ye pan laga we kɔrɔgɔ, we yaa sɛnrɛ ta yo ye kan.»
Kona, a Zhonatan wì suu maliŋgbɔnyaara lɛfɔ wi pye fɔ: «Taga na na, katugu Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛn na pe nii Izirayɛli woolo pe kɛɛ.» 13 A Zhonatan wì suu kɛyɛn naa wi tɔɔrɔ ti kankan maa yɛɛ saga ti ni, na nuru na kee pe kɔrɔgɔ, wi maliŋgbɔnyaara lɛfɔ wìla pye na nuru wi puŋgo na. A pè si saa to Filisiti tara fɛnnɛ pe na. Zhonatan wìla pye na pe gbɔɔn na pe jaanri, a wi maliŋgbɔnyaara lɛfɔ wi nɛɛ pe kuun wi puŋgo na. 14 Ki malaga koŋgbanŋga ŋga pàa gbɔn ki nɔgɔ, Zhonatan naa wi maliŋgbɔnyaara lɛfɔ wi ni, pàa lenaŋa nafa si wo gbo tara ti laga jɛɛlɛ ka na. 15 A fyɛrɛ gbɔrɔ si ye Filisiti tara maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga woolo pe ni, naa tara woolo pe ni, naa leele pe ni fuun pe ni. Maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga woolo poro naa mbele pàa pye na jɔgɔwɔ pi piin, pàa fyɛ fun fɔ jɛŋgɛ. A tara tì si yɛgɛ ŋgbanga. Ko fyɛrɛ gbɔrɔ nda to la pye Yɛnŋɛlɛ lo tunŋgo.
16 Sawuli wìla kɔrɔsiri fɛnnɛ mbele tɛgɛtɛgɛ wa Gibeya ca, wa Bɛnzhamɛ tara, a pè si Filisiti tara woolo pe yan paa fee na jaragi na kee pe yɛ pe yɛ. 17 Kona, a Sawuli wì si leele mbele pàa pye wi ni pe pye fɔ: «Ye ye yɛɛ jiri ye wele, we lere ŋa wì wɔ we ni wi jɛn.» A pè si leele pe jiri, mɛɛ ki yan fɔ Zhonatan naa wi maliŋgbɔnyaara lɛfɔ wi ni pe woro le. 18 A Sawuli wì si saraga wɔfɔ Ahiya wi pye fɔ: «Pan Yɛnŋɛlɛ li yɔn finliwɛ kɛsu wi ni.» Katugu ki wagati wi ni, Yɛnŋɛlɛ li yɔn finliwɛ kɛsu wìla pye wa Izirayɛli woolo pe sɔgɔwɔ. 19 Ma Sawuli wi ta wìla pye na para saraga wɔfɔ wi ni, a tinmɛ pi nɛɛ gbogo na seregi wa Filisiti tara fɛnnɛ pe maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga ki ni. A Sawuli wì si saraga wɔfɔ wi pye fɔ: «Ki yaga, maga ka Yɛnŋɛlɛ li yewe.» 20 Kona, a Sawuli wo naa wi woolo pe ni pè si pe yɛɛ gbogolo, mɛɛ kari wa malaga gbɔnsaga. Pe mbe wele, mɛɛ Filisiti tara fɛnnɛ pe yan paa pe yɛɛ kuun tokobi ni, ma gbɔn ma piri fɔ ma saa toro. 21 Eburuye mbele pàa pe yɛɛ kan Filisiti tara fɛnnɛ pe yeri maga lɛ wa faa, na yanri pe ni na malaga gbɔɔn, a poro si kanŋga ma pinlɛ Izirayɛli woolo mbele pàa pye Sawuli naa Zhonatan pe ni. 22 Izirayɛli woolo mbele fuun pàa lara wa Efirayimu yanwira tara ti ni, a pè sigi logo ma yo Filisiti tara fɛnnɛ pàa pye na fee, a poro fun pè si yiri na pe puro na malaga gbɔɔn pe ni. 23 Pàa malaga ki gbɔn fɔ ma saa Bɛti Avɛni ca ki toro. Ki pilige ki ni pa Yawe Yɛnŋɛlɛ làa Izirayɛli woolo pe shɔ yɛɛn.
Izirayɛli maliŋgbɔɔnlɔ
pàa Zhonatan wi shɔ
pàa Zhonatan wi shɔ
24 Ki pilige ki ni, Izirayɛli woolo pàa te fɔ jɛŋgɛ, katugu Sawuli wìla wugu ma wa pe na ma yo fɔ: «Na lere wa ka yaraga ka ka, na yɔnlɔ ki fa kɔ gbɛn, mbege ta mi fanla kayaŋga ki wɔ na juguye pe ni gbɛn, daŋga mbege fɔ wi yigi.» Ki kala na lere kpɛ sila yaraga ka ka. 25 Kona, a tara woolo pe ni fuun pè si saa gbɔn kɔlɔgɔ ka na, sɛnrɛgɛ la pye tara ti na lagapyew. 26 Naa leele pàa ka saa gbɔn wa kɔlɔgɔ ki ni, a pè si sɛnrɛgɛ ki yan kila yinrigi na fuun. Ɛɛn fɔ pe ni, lere kpɛ sila yɛnlɛ mbe yombɛlɛ le wa ki ni mbeli le yɔn, katugu pàa pye na fyɛ wuguro ti yɛgɛ. 27 Ɛɛn fɔ Zhonatan wi to wìla wuguro nda wugu ma wa leele pe na, wi sila pye ti jɛnmɛ. A wì si kanŋgala na làa pye wi kɛɛ li numala li le sɛnrɛgɛ sheshege ka ni, mɛɛ ki mugu. Le ki yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni, a wì si fanŋga ta. 28 Kona leele pe ni, a nuŋgba suu pye fɔ: «Ma to wì wugu ma wa leele pe na ma yo fɔ na lere wa ka yaakaga ka nala, daŋga mboo yigi. Ko kì leele pe fanŋga ki kɔ pe ni.» 29 A Zhonatan wì sho fɔ: «Na to wì jɔlɔgɔ wa leele pe na. Ye wele, paa yɛgɛ ŋga na mì fanŋga ta, naa mìgi sɛnrɛgɛ ka ka jɛnri we. 30 Yaakara nda wè woolo pe yan wa pe juguye pe yeri, ndɛɛ kì pye pe ja ta ka nala, anmɛ pe ya Filisiti tara fɛnnɛ pe ni ma wɛ ŋga ko na.» 31 Ki pilige ki ni Izirayɛli woolo pàa Filisiti tara fɛnnɛ pe gbo maga lɛ wa Mikimashi ca fɔ ma saa gbɔn wa Ayalɔn ca ki na†14.31: Mikimashi ca ko naa Ayalɔn ca ki ni ti fogo ki mbaa culo nafa ma yiri kaŋgurugo yɔn ko tin.. Leele pàa te fɔ jɛŋgɛ. 32 A pè si gbinri yaara nda pàa koli ti na, ma simbaala, naa nɛrɛ konaa napire ta yigi mari kɔnlɔgi le tara, mari kara ti ka ti kasanwa pi ni. 33 A pè si saa ki yo Sawuli wi kan ma yo fɔ: «Leele pe yɛn na kapege piin Yawe Yɛnŋɛlɛ li na, na yaayoro kara kaa ti kasanwa pi ni.»
Kona, a Sawuli wì sho fɔ: «Yè mbatagawa kala pye. Ye sinndɛligbɔgɔ ka koŋgo ye pan ki ni laga na tanla†14.33: Pàa sinndɛligbɔgɔ ki koŋgo ma kari ki ni mbe ta mbaa yaayoro ti kuun wa ki go na, jaŋgo kasanwa pi ta pila shɔnri pila woo kara ti ni jɛŋgɛ. Mbe yala Yɛnŋɛlɛ li ŋgasele li ni, lere si daga mbe kara ka ti kasanwa pi ni (Zhenɛ 9.4; Levi 7.26-27; 17.10-14; 19.26; Dete 12.16-23; 15.23)..» 34 A wì sho naa fɔ: «Ye torotoro wa leele pe yeri yege yo pe kan fɔ lere nuŋgba nuŋgba pyew wi pan wi nɛgɛ nakoma wi sumbyɔ ni laga na tanla, wuu kɔnli. Ko puŋgo na yeri ka. Kiga pye ma, ye se yaayoro ta ka ti kasanwa pi ni naa, mbe kapege pye Yawe Yɛnŋɛlɛ li na.» Ki yembinɛ li ni, a lere nuŋgba nuŋgba pyew wì suu nɛgɛ ki yigi ma pan ki ni, maga kɔnli wa sinndɛligbɔgɔ ki na. 35 A Sawuli wì si saraga wɔsaga kan Yawe Yɛnŋɛlɛ li kan. Ko kìla pye saraga wɔsaga koŋgbanŋga ŋga wìla kan Yawe Yɛnŋɛlɛ li kan.
36 Ko puŋgo na, a Sawuli wì sho fɔ: «Ye pan we taga Filisiti tara fɛnnɛ pe puŋgo na yembinɛ na li ni waa pe puro, we pe yaara ti koli fɔ sa gbɔn lalaaga ki na. Waga ka lere kpɛ wo yaga yinwege na.»
A leele pè sho fɔ: «Ŋga kɔɔn ndanla, ma ko pye.»
Ɛɛn fɔ, a saraga wɔfɔ wì sho fɔ: «Ye ti we Yɛnŋɛlɛ li yewe lagamɛ gbɛn.»
37 A Sawuli wì si Yɛnŋɛlɛ li yewe ma yo fɔ: «Mbe ya taga Filisiti tara fɛnnɛ pe puŋgo na le? Ma yaa pe le Izirayɛli woolo pe kɛɛ le?» Ɛɛn fɔ, ki pilige ki ni, Yawe Yɛnŋɛlɛ li sila wi yɔn sogo.
38 Kona, a Sawuli wì sho fɔ: «Yoro mbele tara ti teele, ye ni fuun ye fulo laga na tanla. Ye ti we yewe yewe, ki kapege ŋga kì pye yɛgɛ ŋga na nala, we ta wege jɛn. 39 Yawe Yɛnŋɛlɛ na yinwege wolo, lo na li yɛn Izirayɛli woolo pe shɔfɔ li mɛgɛ ki na, mì wugu fɔ kapege pyefɔ wi yaa ku, ali na kaa pye na pinambyɔ Zhonatan wowi.» Ɛɛn fɔ, wa janwa wi sɔgɔwɔ, lere kpɛ wo sila wi yɔn sogo. 40 A Sawuli wì si Izirayɛli woolo pe ni fuun pe pye fɔ: «Ye toro ye yere kɛɛ nuŋgba, mi naa na pinambyɔ Zhonatan wi ni, we yaa yere kɛɛ nuŋgba.»
A leele pè suu pye fɔ: «Ŋga kɔɔn ndanla, ma ko pye.»
41 A Sawuli wì si Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛnri ma yo fɔ: «Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ, kaselege ki naga we na.» A Sawuli naa wi pinambyɔ Zhonatan wi ni, Yɛnŋɛlɛ lì si poro naga. A leele poro wogo ko si wɔ wa. 42 Kona, a Sawuli wì sho fɔ: «Ye pɛtɛ wi gbɔn yege jɛn na kaa pye muwi nakoma na pinambyɔ Zhonatan wowi.» A pɛtɛ gbɔngɔ kì si Zhonatan wi wɔ. 43 Kona, a Sawuli wì suu pinambyɔ wi pye fɔ: «Ŋga mà pye, ki yo na kan.»
A Zhonatan wì suu pye fɔ: «Kanŋgala na làa pye na kɛɛ, mìla li le wa sɛnrɛgɛ ki ni, ma ka wɔ ma ka jɛnri. Mi ŋa, mì yere ki na mbe ku.»
44 A Sawuli wì sho fɔ: «Yɛnŋɛlɛ li jɔlɔgɔ gbɔgɔ wa na na, na mii Zhonatan wi gbo we.» 45 A leele pè si Sawuli wi pye fɔ: «Zhonatan ŋa wì ti a Izirayɛli woolo pè si cew gbɔɔ ta, mɛlɛ wii ku? Ko se pye Yawe Yɛnŋɛlɛ na yinwege wolo li mɛgɛ ki na, we se yere ki na wi yinzige nuŋgba mbe to tara, katugu ŋga wì pye nala, Yɛnŋɛlɛ sagawa po pì ti wi ya maga pye.» Ki pyelɔmɔ pi na, leele pàa Zhonatan wì shɔ pe suu gbo. 46 Ko puŋgo na, a Sawuli wì si Filisiti tara fɛnnɛ pe purɔgɔ ki yaga. A Filisiti tara fɛnnɛ pè si sɔngɔrɔ ma kari pe tara.
Malaga ŋga fuun Sawuli
wìla gbɔn ma ya ki ni
konaa Sawuli wi go woolo
wìla gbɔn ma ya ki ni
konaa Sawuli wi go woolo
47 Sawuli wi cɛnŋgɔlɔ wunluwɔ pi na Izirayɛli tara ti go na, a wì si malaga gbɔn pe juguye mbele fuun pàa pye ma pe maga pe ni. Poro wɛlɛ Mowabu cɛnlɛ woolo, naa Amɔ cɛnlɛ woolo, naa Edɔmu cɛnlɛ woolo, naa Zoba†14.47: 2 Sami 10.6 tara wunlumbolo konaa Filisiti tara fɛnnɛ pe ni. Kìla pye, wiga toro laga ŋga fuun na mbe malaga ki gbɔn pe ni, wi ma ya pe ni 48 Wìla to Amalɛki setirige piile pe na ma ya pe ni maa fanŋga ki naga, mbele pàa pye na Izirayɛli woolo pe kɛɛ yaara ti koli pe yeri, ma pe shɔ pe kɛɛ.
49 Sawuli wi pinambiile pe mɛrɛ to lari nda: Zhonatan, naa Yishivi konaa Malikishuwa†14.49: 2 Sami 8.10; 1 Kuro 8.33; 9.39; 10.2. Wì sumborombiile shyɛn pe mɛrɛ to lari nda, lɛrɛfɔ pàa pye naa yinri Merabu na jɔnlɔfɔ wi yinri Mikali†14.49: 1 Sami 18.17,20,27; 19.11-17; 25.44; 2 Sami 6.16-23. 50 Pàa pye naa jɔ wi yinri Ahinowamu. Ahinowamu wìla pye Ahimaazi sumborombyɔ. Wi maliŋgbɔɔnlɔ to pàa pye naa yinri Abinɛri. Abinɛri wìla pye Sawuli wi tojɛɛ Nɛri wo pinambyɔ. 51 Sawuli to Kishi wo naa Abinɛri to Nɛri wi ni, pàa pye Abiyɛli wo pinambiile.
52 Sawuli wi yinwege piliye yi ni fuun yi ni, malaga kìla pye wo naa Filisiti tara fɛnnɛ pe sɔgɔwɔ suyi. Ki kala na, kìla pye, na wiga naŋa wa yan leŋgbaan konaa ma pye lewɛlɛwɛ, wi maa lɛ maa le wi maliŋgbɔɔnlɔ pe ni.
†14:31 14.31: Mikimashi ca ko naa Ayalɔn ca ki ni ti fogo ki mbaa culo nafa ma yiri kaŋgurugo yɔn ko tin.
†14:33 14.33: Pàa sinndɛligbɔgɔ ki koŋgo ma kari ki ni mbe ta mbaa yaayoro ti kuun wa ki go na, jaŋgo kasanwa pi ta pila shɔnri pila woo kara ti ni jɛŋgɛ. Mbe yala Yɛnŋɛlɛ li ŋgasele li ni, lere si daga mbe kara ka ti kasanwa pi ni (Zhenɛ 9.4; Levi 7.26-27; 17.10-14; 19.26; Dete 12.16-23; 15.23).
†14:47 14.47: 2 Sami 10.6
†14:49 14.49: 2 Sami 8.10; 1 Kuro 8.33; 9.39; 10.2
†14:49 14.49: 1 Sami 18.17,20,27; 19.11-17; 25.44; 2 Sami 6.16-23