25
Babilɔni tara fɛnnɛ pàa pan
ma Sedesiyasi wi yigi
wa Zheruzalɛmu ca
ma kari wi ni
ma Sedesiyasi wi yigi
wa Zheruzalɛmu ca
ma kari wi ni
(Zhere 52.3-11)
1 Sedesiyasi wi wunluwɔ pi yɛlɛ kɔlɔjɛrɛ wolo li ni, yeŋge kɛ wogo ki pilige kɛ wogo ki na, a Babilɔni tara wunlunaŋa Nebukanezari wì si pan wi maliŋgbɔɔnlɔ pe ni fuun pe ni mbe pan mbe to Zheruzalɛmu ca ki na. A wì si maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga kan wa ca ki tanla, ma mboro ta wa lugusara ma ca ki maga†25.1: Zhere 21.1-10; 34.1-5; Eze 24.2. 2 Maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga kìla koro wa Zheruzalɛmu ca ki tanla maga yɔn tɔn, fɔ ma saa gbɔn Sedesiyasi wi wunluwɔ pi yɛlɛ kɛ ma yiri nuŋgba wolo li na. 3 Ki yɛlɛ li yeŋge tijɛrɛ wogo ki pilige kɔlɔjɛrɛ wogo ki na, ma yala fuŋgo kì ŋgban wa ca ki ni, yaakara woro leele pe yeri wa tara ti ni, 4 a Babilɔni tara fɛnnɛ pè si ca ki mbogo ki furu ma torosaga wɔ wa ki ni. A Zhuda tara wunlunaŋa wì si yiri ki yembinɛ li ni wo naa maliŋgbɔɔnlɔ pe ni fuun pe ni, ma toro wa yeyɔngɔ ŋga ki yɛn wa mboro shyɛn ti sɔgɔwɔ pi ni ki ni, wa wunlunaŋa wi naŋgɔ kɔlɔgɔ ki tanla, mɛɛ Zhuridɛn gbaan funwa laga falafala konɔ li lɛ ma kari. Ma si yala Kalide tara fɛnnɛ†25.4: Kalide tara fɛnnɛ poro nuŋgba poro pàa pye na yinri Babilɔni tara fɛnnɛ.†25.4: Eze 33.21 poro la pye ma ca ki maga. 5 Ɛɛn fɔ, a Kalide tara maliŋgbɔɔnlɔ pè si taga wunlunaŋa wi na maa purɔ ma saa wi yigi wa Zheriko funwa laga falafala ki ni. A wi maliŋgbɔɔnlɔ pe ni fuun pè si fe ma jaraga. 6 A pè si wunlunaŋa wi yigi ma kari wi ni, ma saa wi kan Babilɔni tara wunlunaŋa wi yeri wa Iribila ca. A pè si kiti kɔn wi na. 7 Sedesiyasi wi pinambiile poro na, pàa pe kɔnlɔgi wi yɛgɛ na, ma wo jate wi yɛngɛlɛ ke yaari wi na, mɛɛ wi pɔ tuguyɛnrɛ yɔngɔwɔ ni maa lɛ ma kari wi ni wa Babilɔni ca†25.7: Eze 12.13.
Babilɔni tara fɛnnɛ
pàa Zhuda tara woolo sanmbala
pe koli ma kari pe ni
pàa Zhuda tara woolo sanmbala
pe koli ma kari pe ni
(Zhere 52.12-33)
8 Babilɔni tara wunlunaŋa Nebukanezari wi wunluwɔ pi yɛlɛ kɛ ma yiri kɔlɔjɛrɛ wolo li ni, yeŋge kaŋgurugo wogo, ki pilige kɔlɔshyɛn wogo ki na, Nebuzaradan ŋa wìla pye wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to ma pye wi tara ti legbɔɔ wa, wì si pan wa Zheruzalɛmu ca. 9 A wì si Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki sogo, naa wunluwɔ go ki ni, naa Zheruzalɛmu ca yinrɛ ti ni fuun ti ni. Go ŋga fuun kìla pye go jɛŋgɛ wìla ki sogo†25.9: 1 Wunlu 9.8. 10 Kalide tara maliŋgbɔɔnlɔ mbele pàa pye wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wi ni, a pè si Zheruzalɛmu ca mbogo ki jaanri. 11 Leele sanmbala mbele pàa koro wa ca ki ni, naa mbele pàa keli ma pe yɛɛ kan Babilɔni tara wunlunaŋa wi yeri, konaa leele sanmbala pe ni fuun pe ni, Nebuzaradan ŋa wìla pye wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wì si pe koli ma kari pe ni. 12 Konaa ki ni fuun, wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wìla ti a Zhuda tara ti fyɔnwɔ fɛnnɛ pèle koro wa tara ti ni, jaŋgo paa ɛrɛzɛn kɛɛrɛ ti fali paa kɛɛrɛ kɔɔn.
13 Tuguyɛnrɛ tiyagala ŋgele kàa pye wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki ni, naa tuguyɛnrɛ wotoroye pe ni konaa tuguyɛnrɛ jogoyaraga gbegbeŋge ŋga kìla pye wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki ni, Kalide tara fɛnnɛ pàa ti gbɔn mari yaari, mɛɛ ki tuguyɛnrɛ ti lɛ ma kari ti ni wa Babilɔni ca†25.13: 1 Wunlu 7.15-26; 2 Kuro 3.15-17; 4.2-5. 14 Tuguyɛnrɛ nɛgɛdagala, naa cɔnrɔ koliyaara, naa gbeŋgele, naa wɔjɛŋgɛlɛ konaa tuguyɛnrɛ yaara nda fuun pàa pye na gbegele ti ni wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki ni, pàa ti lɛ ma kari ti ni fun†25.14: 1 Wunlu 7.45; 2 Kuro 4.16. 15 Naŋganra leyaara to naa tɔnmɔ mba pe maa yanragi yanragi pi leyaara ti ni, wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wìla ti lɛ fun ma kari ti ni, yaraga ŋga fuun kìla pye tɛ wogo konaa yaraga ŋga fuun kìla pye warifuwe wogo wìla ki lɛ†25.15: 1 Wunlu 7.45-51.
16 Tuguyɛnrɛ tiyagala shyɛn, naa jogoyaraga gbegbeŋge konaa wotoroye mbele Salomɔ wìla gbegele ma tɛgɛ wa Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ ki ni, lere saa ya mbege tuguyɛnrɛ ti nuguwɔ pi jɛn mboo kɔ. 17 Ki tiyagala ke ni fuun nuŋgba nuŋgba ke titɔnlɔwɔ pìla pye mɛtɛrɛ kɔlɔjɛrɛ kɔlɔjɛrɛ. Pàa gona tɔnyaara gbegele ke na tuguyɛnrɛ ni. Ti nuŋgba nuŋgba pyew ti yagawa pìla pye mɛtɛrɛ nuŋgba nuŋgba naa kɔngɔ. Pàa tuguyɛnrɛ mɛrɛ naa girenadi tige pire yanlɛrɛ gbegele mari le gona tɔnyaara ti na mari fere ti ni. Ti ti ni fuun tìla pye tuguyɛnrɛ. Tiyagala ke shyɛn kàa pye cɛnlɔmɔ nuŋgba ma pinlɛ ke mɛrɛ ti ni. 18 Wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to wìla saraga wɔfɛnnɛ to Seraya wi yigi, naa saraga wɔfɔ Sofoni ŋa wìla pye wi kɛɛ yigifɔ wi ni konaa saraga wɔfɛnnɛ taanri mbele pàa pye na Yawe Yɛnŋɛlɛ li shɛrigo gbɔgɔ yeyɔngɔ ki kɔrɔsi pe ni. 19 Wìla ca ki legbɔɔ wa yigi wa ca ki ni, wo la pye maliŋgbɔɔnlɔ pe go na, naa Zhuda tara wunlunaŋa wi yɛrifɛnnɛ kaŋgurugo mbele pàa koro wa ca ki ni pe ni, naa maliŋgbɔɔnlɔ ŋgbelege to wi sɛwɛ yɔnlɔgɔfɔ ŋa wìla pye na leele pe lee na pe nii maliŋgbɔɔnlɔ pe ni wi ni, konaa Zhuda tara nambala nafa taanri mbele pàa koro wa ca ki ni pe ni. 20 Wunlunaŋa wi laga kɔrɔsifɛnnɛ to Nebuzaradan wìla pe yigi ma kari pe ni, ma saa pe kan Babilɔni tara wunlunaŋa wi yeri wa Iribila ca. 21 A Babilɔni tara wunlunaŋa wì si ti a pè pe gbɔn ma pe gbo wa Iribila ca, wa Hamati tara. Pa Zhuda tara woolo pàa pe koli ma yiri pe ni, wa pe tara ma kari pe ni wa kulowo pi ni yɛɛn.
Nebukanezari wìla Gedaliya
wi tɛgɛ Zhuda tara ti go na
wi tɛgɛ Zhuda tara ti go na
(Zhere 40.7-9; 41.1-3)
22 Kona, Babilɔni tara wunlunaŋa Nebukanezari wìla leele mbele yaga wa Zhuda tara, a wì si Ahikamu pinambyɔ Gedaliya wi tɛgɛ pe go na. Gedaliya wìla pye Shafan wi pishyɛnwoo. 23 Naa Zhuda tara maliŋgbɔɔnlɔ teele poro naa pe maliŋgbɔɔnlɔ pe ni pàa kaa ki logo ma yo Babilɔni tara wunlunaŋa wìla Gedaliya wi tɛgɛ Zhuda tara ti go na, a pè si kari wa Gedaliya wi yeri wa Mizipa ca. Poro la wɛlɛ Netaniya pinambyɔ Ishimayɛli, naa Kareya pinambyɔ Yohana, naa Tanihumɛti pinambyɔ Seraya ŋa wìla yiri wa Netofa ca wi ni, naa Maaka setirige pyɔ Yaazaniya wi ni konaa nambala mbele pàa pinlɛ pe ni. 24 A Gedaliya wì si wugu ma ki maliŋgbɔɔnlɔ teele poro naa pe woolo pe kan ma yo fɔ: «Yaga kaa fyɛ Kalide tara teele pe yɛgɛ mbe yo pe yaa kala la pye ye na. Ye koro laga tara ti ni, yaa tunŋgo piin Babilɔni tara wunlunaŋa wi kan, kona ye yaa yɛyinŋge ta†25.22-24: Zhere 40.7-9.» 25 Ɛɛn fɔ, yɛlɛ li yeŋge kɔlɔshyɛn wogo ki na, Zhuda tara wunlunaŋa wi setirige piile pe ni, Netaniya pinambyɔ Ishimayɛli ŋa wìla pye Elishama pishyɛnwoo, wì si lere kɛ lɛ ma taga wi yɛɛ na, mɛɛ pan ma to Gedaliya wi na maa gbɔn maa gbo, wo naa Zhufuye naa Kalide tara fɛnnɛ mbele fuun pàa pye wi ni wa Mizipa ca pe ni†25.25: Zhere 41.1-3. 26 Kona, Zhuda tara fɛnnɛ pe ni fuun, maga lɛ lepigile ke na fɔ ma saa ki wa legbɔɔlɔ pe na, konaa maliŋgbɔɔnlɔ teele pe ni, a pè si yiri ma fe ma kari wa Ezhipiti tara, katugu pàa pye na fyɛ Kalide tara fɛnnɛ pe yɛgɛ†25.26: Zhere 43.5-7.
Babilɔni tara wunlunaŋa
wìla Yehoyakini wi wɔ
wa kaso wi ni
wìla Yehoyakini wi wɔ
wa kaso wi ni
(Zhere 52.31-34)
27 Zhuda tara wunlunaŋa Yehoyakini wi yigiŋgɔlɔ ma kari wi ni wa kulowo pi ni, ki yɛlɛ nafa ma yiri kɛ ma yiri kɔlɔshyɛn wolo li yeŋge kɛ ma yiri shyɛn wogo, ki pilige nafa ma yiri kɔlɔshyɛn wogo ki na, Babilɔni tara wunlunaŋa Evili Merodaki wi wunluwɔ pi yɛlɛ koŋgbanna li ni, a wì si kagbaraga pye Zhuda tara wunlunaŋa Yehoyakini wi kan maa wɔ wa kaso wi ni. 28 A wì si sɛntanra yo wi ni. Wunlumbolo sanmbala mbele fuun pàa yigi, a pè saa koro wa Babilɔni tara wunlunaŋa wi ni wa Babilɔni, wìla Yehoyakini wi tɛgɛ poro pe ni fuun go na. 29 Wìla ti a pè Yehoyakini wi kaso yaripɔrɔ ti wɔ wi na. Yehoyakini wìla pye na nii wi ni suyi wi yinwege piliye sannya yi ni fuun yi ni. 30 Babilɔni tara wunlunaŋa wìla pye na Yehoyakini wi kala li yɔngɔ wi kan pilige pyew wi yinwege piliye sannya yi ni fuun yi ni.
†25:1 25.1: Zhere 21.1-10; 34.1-5; Eze 24.2
†25:4 25.4: Kalide tara fɛnnɛ poro nuŋgba poro pàa pye na yinri Babilɔni tara fɛnnɛ.
†25:4 25.4: Eze 33.21
†25:7 25.7: Eze 12.13
†25:9 25.9: 1 Wunlu 9.8
†25:13 25.13: 1 Wunlu 7.15-26; 2 Kuro 3.15-17; 4.2-5
†25:14 25.14: 1 Wunlu 7.45; 2 Kuro 4.16
†25:15 25.15: 1 Wunlu 7.45-51
†25:24 25.22-24: Zhere 40.7-9
†25:25 25.25: Zhere 41.1-3
†25:26 25.26: Zhere 43.5-7