Bibulu Jinmiire ni 2 SAMIYƐLI 1

SAMIYƐLI

sɛwɛ shyɛn woo

Sɛwɛ wi nawa sɛnrɛ

Samiyɛli sɛwɛ koŋgbanŋa wi kɔngɔ sanŋga ko ki yɛn Samiyɛli sɛwɛ shyɛn woo we. Ki sɛwɛ wi kɔnrɔ shyɛn pàa ti laga ti yɛɛ na, katugu ti shyɛn ti saa ya kɔ sɛlɛgɛ sɛwɛ ŋa pe ma migi wi nuŋgba ni. Sɛwɛ wi yɛn na para Davidi wi wunluwɔ po sɛnrɛ na, ki koŋgbanŋga, maa ta wìla pye wunluwɔ Zhuda tara ti go na, wa Izirayɛli tara ti yɔnlɔparawa kalige kɛɛ yeri (1-4). Ko puŋgo, a wì si kaa pye wunluwɔ Izirayɛli tara ti ni fuun ti go na, tìla pye ma yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ wunluwɔ tara ti pinlɛ (5-24). Kìla Davidi wi ndanla maa mbɛn, wìla daga mbe malaga gbɔn wi juguye mbele wa tara ti ni pe ni konaa mbe malaga gbɔn tara nda ti yɛn ma pe maga ti woolo pe ni, jaŋgo mboo wunluwɔ pi gbegele mboo teŋge konaa mbe yeresaga kan wi fanŋga ki yeri.

Davidi wìla pye lere wa ŋa kalɛgɛrɛ la pye wa wi yinwege ki ni, nda ti sila pye ja. Kɛɛ ka na, wìla pye tagawa ni, ma pye sinŋɛ Yɛnŋɛlɛ li ni, a wi woolo paa wi jate sinŋɛ. Kɛɛ sanŋga ki na, wìla kapere tugbɔɔrɔ pye, jaŋgo mboo yɛɛra nandanwa kagala ke pye. Ɛɛn fɔ, naa Yɛnŋɛlɛ li lere Natan wìla para wi ni, a wì suu kapere ti yo mari filige, ma yɛnlɛ jɔlɔgɔ ŋga Yɛnŋɛlɛ làa wa wi na ki na.

Davidi wìla Zheruzalɛmu ca ki shɔ maga ta mɛɛ ki pye wi wunluwɔ cagbɔgɔ. Wìla pye na jaa mbe shɛrigo gbɔgɔ kan Yawe Yɛnŋɛlɛ li kan. Ɛɛn fɔ wi kapere lɛgɛrɛ ti kala na, Yɛnŋɛlɛ li sila yɛnlɛ ŋga wìla yɛnri ki na. Konaa ki ni fuun, Yɛnŋɛlɛ làa yɔn fɔlɔ lɛ wi yeri ma yo fɔ wi setirige piile pe ni, wa yaa la taa sanga pyew mbaa cɛɛn Izirayɛli tara wunluwɔ pi na. Làa yo fɔ:

Mi yaa mboro jate ma setirige pyɔ wa wɔ mboo tɛgɛ wunluwɔ pi na ma yɔnlɔ. Mi yaa wi wunluwɔ pi kan yeresaga ni. Wo wi yaa ka go kan na kan. Mi yaa kaa wunluwɔ pi kan yeresaga ni fɔ sanga pyew. Ma wunluwɔ pi yaa yeresaga ta mbe koro wa fɔ sanga pyew (2 Sami 7.12, 16).

Sɛwɛ wi yɛn ma kɔɔnlɔ yɛgɛ ŋga na

Davidi wìla pye Zhuda cɛnlɛ woolo pe wunluwɔ 1–4

Davidi wìla pye Izirayɛli cɛngɛlɛ ke ni fuun ke wunluwɔ 5–6

Yɛnŋɛlɛ làa yɔn fɔgɔlɔ lɛ Davidi wi yeri 7.1-29

Davidi wìla malaga lɛgɛrɛ gbɔn 8–10

Davidi wìla Batisheba wi lɛ wi jɔ 11–12

Tipere tìla pye na lege wa Davidi wi go ki ni 13–14

Abisalɔmu wìla yiri ma je 15.1–20.22

Davidi wìla ti a pè Sawuli wi setirige piile pe gbo 20.23–21.22

Davidi wìla Yɛnŋɛlɛ li shari 22.1–23.7

Davidi wi maliŋgbɔɔnlɔ wele 23.8-39

Leele pe jinriwɛ konaa tifɛlɛgɛ yama pi panga ye 24.1-25

DAVIDI WILA PYE ZHUDA CƐNLƐ WOOLO PE WUNLUWƆ

1–4

Davidi wìla Sawuli
wi kunwɔ wogo ki logo

1 Sawuli wi kuŋgɔlɔ, kìla yala Davidi wìla malaga gbɔn Amalɛki setirige piile pe ni ma pe ya makɔ, ma sɔngɔrɔ ma pan wa Zikilagi ca ma piliye shyɛn pye wa. 2 Pilige taanri wogo ki na, a naŋa wà si yiri wa Sawuli wi maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga ki ni ma pan. Wi yaripɔrɔ tìla pye ma kɔɔnlɔ wi na, a gbanŋgban wùu go ki filige wi na mbege naga fɔ wila kunwɔ gbele. Naa wìla ka saa gbɔn wa Davidi wi tanla, a wì si to maa yɛgɛ ki jiile wa tara maa gbɔgɔ. 3 A Davidi wì suu yewe ma yo fɔ: «Ma yiri se yeri?»

A naŋa wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Mì fe ma shɔ ma yiri wa Izirayɛli woolo pe maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga ma pan.»

4 A Davidi wì suu yewe naa ma yo fɔ: «Yiŋgi kì pye wa? Mi yɛn nɔɔ yɛnri maga yɛgɛ yo na kan.»

A naŋa wì sho fɔ: «Izirayɛli maliŋgbɔɔnlɔ pè fe ma yiri wa malaga gbɔnsaga ki ni, lelɛgɛrɛ ku. Ali yɛrɛ Sawuli wo naa wi pinambyɔ Zhonatan wi ni pè ku fun.»

5 Lefɔnŋɔ ŋa wìla pye naga sɛnrɛ ti yɛgɛ yuun Davidi wi kan, a Davidi wì suu yewe ma yo fɔ: «Maga jɛn mɛlɛ ma yo Sawuli naa wi pinambyɔ Zhonatan wi ni pè ku?»

6 A lefɔnŋɔ wì suu pye fɔ: «Kìla yala cɛ mi yɛn wa Gilibowa yanwiga ki na. A mì si Sawuli wi yan wi yɛn na jiige wi njanraga ki na, malaga gbɔnwotoroye naa shɔn lugufɛnnɛ pe mbele pòo jori ma yɔngɔ wi ni tɔɔn. 7 Wì kaa kanŋga ma wele, a wì silan yan, mɛɛ na yeri; a mì si shɔ ma yo: ‹Naw.› 8 Kona, a wì silan yewe ma yo fɔ: ‹Ambɔ fɔ wi mboro?› A mì suu yɔn sogo ma yo fɔ: ‹Mi yɛn Amalɛki setirige piile wo wa.› 9 Kona, a wì silan pye ma yo fɔ: ‹Fulo laga na tanla mala gbo, katugu kayaŋga gbɔgɔ yɛn na na, ali maga ta mi yɛn yinwege na bere.› 10 A mì si fulo wa wi tanla maa gbɔn maa gbo, katugu mìla ki jɛn ma yo wi se pɔgɔ wa ki kala na li ni. Ko puŋgo na, a mì suu wunluwɔ njala li kɔw wa wi go na, mɛɛ wi kɛɛ kannjinɛ li wɔ wa wi kɛɛ ki na. Ti nda mì pan ti ni ma kan na tafɔ†.»

11 Kona, a Davidi wì suu yɛɛra yaripɔrɔ ti yigi mari walagi (mbege naga fɔ wila kunwɔ gbele). Nambala mbele pàa pye wi ni, a pè sigi pye ma fun. 12 A pè si kunwɔ pi lɛ, maa gbele, ma yeŋge le fɔ ma saa gbɔn ki yɔnlɔkɔgɔ ki na Sawuli naa wi pinambyɔ Zhonatan, naa Yawe Yɛnŋɛlɛ li maliŋgbɔɔnlɔ konaa Izirayɛli woolo pe kala na, poro mbele pàa gbo tokobi ni we.

13 Lefɔnŋɔ ŋa wìla pan maga sɛnrɛ ti yo Davidi wi kan, a Davidi wì si pan maa yewe ma yo fɔ: «Ma yiri se yeri?»

A lefɔnŋɔ wì suu yɔn sogo ma yo fɔ: «Mi yɛn Amalɛki setirige piile mbele nambannjɛɛnlɛ wo wa pinambyɔ.»

14 A Davidi wì suu pye fɔ: «Ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ lì sinmɛ kpoyi wo wi na maa wɔ, kì cɛn mɛlɛ a mà suu gbo mɛɛ fyɛ?» 15 Kona, a Davidi wì suu lenambala nuŋgba yeri maa pye fɔ: «Fulo wa wi tanla maa gbo.» A ki naŋa wì si Amalɛki setirige piile naŋa wi gbɔn, a wì si ku. 16 A Davidi wì suu pye fɔ: «Ma kunwɔ pi go kala lì yiri mboro jate yeri; katugu ma yɔn ko kɔ̀ɔn le kɛɛ, naa mà yo fɔ: ‹Yawe Yɛnŋɛlɛ lì sinmɛ kpoyi wo ŋa na maa wɔ, muwi mùu gbo.› »

Davidi wìla Sawuli
naa Zhonatan pe kunwɔ pi gbele

17 Kona, a Davidi wì sigi kunwɔ yurugo ŋga ki kɔ Sawuli naa wi pinambyɔ Zhonatan pe kala na. 18 A wì sigi konɔ kan ma yo pege naga Zhuda cɛnlɛ woolo pe na. Sandiga wɔnfɛnnɛ yurugo yi, ki yɛn ma yɔnlɔgɔ wa Yashari sɛwɛ† wi ni ma yo fɔ:

19 Ee Izirayɛli, ma maliŋgbɔɔn wɛlɛwɛ pòo gbo wa ma tinndiye pe na.

Maliŋgbɔɔnlɔ wɛlimbɛlɛ pè toori.

20 Yaga ka saga sɛnrɛ ti yari wa Gati ca,

yaga si ka saga sɛnrɛ ti yo wa Asikalɔn ca nawa koŋgolo ke ni,

jaŋgo Filisiti tara fɛnnɛ sumbonɔ paga kaa yɔgɔri,

jaŋgo ki leele mbele pee kɛnrɛkɛnrɛ pe sumbonɔ paga kaa yewile nayinmɛ ni.

21 Yoro Gilibowa yanwira re,

fɔɔngɔ ka ka wo wa ye na.

Tisaga ka si ka pan wa ye na.

Kɛɛrɛ ka ka kɔn wa ye na, yarikanra lɛgɛrɛ mbaa taa wa ti ni.

Katugu nambala wɛlimbɛlɛ pe tugurɔn sigeyaara† tì cɛn fyɔngɔ ni wa ye na,

Sawuli tugurɔn sigeyaraga pe se ka sinmɛ fa ki na naa fyew.

22 Zhonatan sandiga kila kari wa malaga mbe sɔngɔrɔ

na kii kasanwa yirige mbele ki yaa gbo pe ni,

na kii nambala kotogofɛnnɛ pe furugu mbe pe yanlaga ki yirige funwa na.

Sawuli wi tokobi wila sɔngɔrɔ waga, na wi suu tunŋgo ki pye mbege yɔn fili gbɛn.

23 Sawuli naa Zhonatan pàa pye ma pe yɛɛ ndanla† pe yinwege piliye yi ni fuun ni.

Pe kusanga wi ni, pee laga pe yɛɛ na.

Pàa wege ma wɛ yɔnye na. Pàa pye fanŋga ni ma wɛ jaraye na.

24 Izirayɛli tara sumbonɔ, yaa Sawuli kunwɔ pi gbele.

Wo wìla pye na yaripɔrɔ sɔnŋgbanga woro ti kaan ye yeri yaa ti nii.

Wo wìla pye na tɛ fereyaara ti maramara ye yaripɔrɔ ti na.

25 Ki nambala wɛlimbɛlɛ pè toori ma ku wa malaga ki ni!

Ee, pè Zhonatan wi gbɔn maa gbo wa tinndiye pe na.

26 Na sefɔ Zhonatan, kayaŋga yɛn na ni ma kunwɔ pi kala na.

Màa pye na wɔnlɔ jɛnŋɛ.

Ma kala làa gbɔgɔ na yeri jɛŋgɛ.

Ma ndanlawa pìla pye kagbɔgɔ na yeri ma wɛ ndanlawa mba jɛlɛ ma naŋa ndanla pi na.

27 Kì pye mɛlɛ, a ki nambala kotogofɛnnɛ pè si toori ma ku?

Pe maliŋgbɔnyaara† ti kɔwɔ kɔ mɛlɛ?

†1:10 1.10: 1 Sami 31.1-6; 1 Kuro 10.1-6

†1:18 1.18: Yashari sɛwɛ pè para wi sɛnrɛ na wa Zhozu 10.13laga ki ni.

†1:21 1.21: Kìla pye faa pe ma sinmɛ fa tugurɔn sigeyaraga ki na mbe ti ki koro jɛŋgɛ. Sinmɛ pi faga pi maa leele pe nawa tuun fun sinmɛ mba pe ma fa lere wa na mboo tɛgɛ wunluwɔ pi wogo ki na.

†1:23 1.23: Ŋga kì yo fɔ: Sawuli naa Zhonatan pàa pye ma pe yɛɛ ndanla, Eburuye sɛnrɛ ti ni ki mbe ya logo fun fɔ: Sawuli naa Zhonatan pàa pye ma leele pe ndanla, a paa pe jate pe yinwege piliye yi ni fuun yi ni.

†1:27 1.27: Maliŋgbɔnyaara nda sɛnrɛ ti yo ki yaa pye ti yɛn na para Sawuli naa Zhonatan poro sɛnrɛ na.