Zhezu wi pitunmbolo pe
KAPYEGELE
wele
Sɛwɛ wi nawa sɛnrɛ
Sɛwɛ shyɛn woo ŋa Luki wìla yɔnlɔgɔ wowi ŋa yɛɛn. Laga ki sɛwɛ ŋa wi ni, ŋga kìla pye Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe na, wi yiriŋgɔlɔ ma kari wa yɛnŋɛlɛ na, Luki wi yɛn naga nari we na. Zhezu wìla wi pitunmbolo pe tun pe saa Sɛntanra ti yari dunruya wi lagapyew ki ni; paa daga mbe keli mbege lɛ wa Zheruzalɛmu ca gbɛn. Tagafɛnnɛ koŋgbanmbala pàa pye Zhufuye, ɛɛn fɔ, we Fɔ wìla pe kara maga naga pe na fɔ Sɛntanra ti yɛn lere pyew wi woro. Ki sɛwɛ ŋa wi yɛn kagbɔgɔ yɔn fɔ jɛŋgɛ, katugu wi yɛn na we sari we sɛwɛɛlɛ mbele pitunmbolo pàa yɔnlɔgɔ pe kɔrɔ jɛn.
Ki Luki sɛwɛ ŋa wi yɛn ma kɔn ma yiri kɔnsara taanri. Wa wi kɔnsaga koŋgbanŋga ki ni (1–7), ŋga pitunmbolo pàa pye wa Zheruzalɛmu, wi yɛn naga yuun we kan. Naa Zhezu wìla yiri ma kari wa yɛnŋɛlɛ na, a Yinnɛkpoyi lì si yiri wa yɛnŋɛlɛ na ma pan ma koro pitunmbolo pe ni. Làa yawa kan pe yeri paa Sɛntanra ti yari konaa paa kafɔnŋgɔlɔ piin. Legilizi ŋa wa Zheruzalɛmu ca wi woolo pàa lɛgɛ fyaw, fɔ a kì kayaŋga leŋge Zhufuye teele pe ni, maga kan pè yiri na Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe jɔlɔ.
Wa sɛwɛ wi kɔnsaga shyɛn wogo ki ni (8–12), Luki wi yɛn naga yuun we kan paa yɛgɛ ŋga na Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pàa gbɔn ma jaraga, ma kari wa Zhude tara ti kanŋgara na tara to naa Samari tara ti ni. Zhufuye mbele pàa pye na Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ pe jɔlɔ, pe ni nuŋgba la kanŋga ma pye Zhezu wi pitunŋɔ, pàa pye naa yinri Pɔli. Zhezu wìla wi yɛɛ naga wi na yariyanga ka ni, maa yeri wi pye wi pitunŋɔ wa mbele pe woro Zhufuye pe yeri. Sanni Luki wi sa Pɔli wi sɛnrɛ sannda ti yo, wìla keli ma para we ni pitunŋɔ Pyɛri wi tunŋgo wogo ko na konaa paa yɛgɛ ŋga na mbele pe woro Zhufuye pe koŋgbanmbala pàa kanŋga ma pye Zhezu wi fɔrɔgɔfɛnnɛ.
Wa sɛwɛ wi kɔnsaga taanri wogo ki ni (13–28), Luki wi yɛn na Sɔli wi sɛnrɛ sannda ti yuun. Pàa kaa na Sɔli wi yinri Pɔli. Pɔli wìla tangaŋgala titɔnlɔŋgɔlɔ taanri tanga na Sɛntanra ti yari lalɛgɛrɛ na wa Ɔrɔmu tara wunluwɔ pi ni. Lelɛgɛrɛ la saa Pɔli wi torogo maa saga wa we Fɔ wi tunŋgo ki ni. Ki leele poro pele la wɛlɛ Barinabasi, naa Silasi, naa Timote, naa Tite, naa Apolɔsi konaa Mariki.
Luki wìla saa pɔli wi torogo fun wi tangaŋgala kele na. Ko kì ti wa sɛwɛ wi lara ta ni, mbe wo naa Pɔli ni pe ta laga nuŋgba, wi ma kaa yo fɔ: «Wè sigi pye yɛɛn.» Pɔli wìla legiliziye tɛgɛtɛgɛ cagbɔrɔ nda ti yɛn kagbɔgɔ yɔn ti lɛgɛrɛ ni. Wìla tunŋgo pye ŋgbanga jɛŋgɛ wi Fɔ wi kan, ɛɛn fɔ wìla jɔlɔ fun jɛŋgɛ.
Wa sɛwɛ wi kɔsaga yeri, Luki wi yɛn naga yuun fɔ pàa Pɔli wi torogo paa kasopyɔ yɛn wa Ɔrɔmu ca, wunlumbolo to wi ta wi kiti kɔn wi na.
Sɛwɛ wi yɛn ma kɔɔnlɔ yɛgɛ ŋga na
Sɛwɛ wi lɛsaga sɛnrɛ 1.1-3
Yinnɛkpoyi li panga konaa Legilizi wi pelimɛ wa Zheruzalɛmu 1.4–7.60
Pitunmbolo pàa Zhezu Sɛntanra ti yari wa Samari tara naa Zhude tara 8.1–12.25
Pɔli wi kondangala koŋgbanna Yɛnŋɛlɛ tunŋgo ki na wo naa Barinabasi konaa Zhan Mariki 13.1–15.35
Pɔli wi kondangala shyɛn wolo Yɛnŋɛlɛ tunŋgo ki na wo naa Silasi konaa Timote 15.36–18.23
Pɔli wi kondangala taanri wolo Yɛnŋɛlɛ tunŋgo ki na 18.24–21.16
Pɔli wi yingiwɛ wa Zheruzalɛmu konaa wi kaso yege wa Sesare ca 21.17–26.32
Pɔli wi kondangala mbe kari wa Ɔrɔmu ca konaa wi kaso yege 27.1–28.31
SƐWƐ WI LƐSAGA SƐNRƐ
1
1.1-3
1 Na wɔnlɔ Tewofili, wa na sɛwɛ koŋgbanŋa wi ni, kagala ŋgele Zhezu wì pye, ma nagawa mba naga leele pe na, maga lɛ wa wi tunŋgo ki lɛsanga wi ni 2 fɔ ma saa gbɔn pilige ŋga wìla kaa yiri ma kari wa yɛnŋɛlɛ na ki na, mìla ke ni fuun ke yɛgɛ yo ma kan. Sanni wi sa yiri wi kari wa yɛnŋɛlɛ na, wìla konɔ kan wi pitunmbolo mbele wìla wɔ pe yeri Yinnɛkpoyi li fanŋga na. 3 Zhezu wi kunwɔ pi puŋgo na, wìla wi yɛɛ naga pitunmbolo pe na kacɛn lɛgɛrɛ ni, naga nari pe na pege jɛn fɔ wìla yɛn ma yiri wa kunwɔ pi ni. Wìla pye naa yɛɛ nari pe na, ma saa gbɔn fɔ piliye nafa shyɛn, na Yɛnŋɛlɛ li wunluwɔ pi sɛnrɛ yuun pe kan.
YINNƐKPOYI LI PANGA KONAA LEGILIZI WI PELIMƐ WA ZHERUZALƐMU CA
1.4–7.60
4 Pilige ka, maa ta wila nii pe ni, a wì sigi yo maga ŋgban pe ni ma yo fɔ: «Yaga ka lali Zheruzalɛmu ca ki ni, ɛɛn fɔ, na To wi yɔn fɔlɔ na mìla li sɛnrɛ yo ye kan, yeli sige. 5 Katugu Zhan la leele pe batize tɔnmɔ ni, ɛɛn fɔ, sanni piliye jɛnri ni, Yɛnŋɛlɛ li yaa ye batize Yinnɛkpoyi lo ni.†1.5: Mbe batize Yinnɛkpoyi li ni ko kɔrɔ wo yɛn mbe Yinnɛkpoyi li ta li ye ma ni tiyɔngɔ.»
Zhezu wì yiri ma kari
wa yɛnŋɛlɛ na
wa yɛnŋɛlɛ na
6 Naa pitunmbolo pàa kaa pe yɛɛ gbogolo le Zhezu wi tanla, a pè suu yewe ma yo fɔ: «We Fɔ, wagati ŋa yɛɛn wo ma yaa Izirayɛli tara wunluwɔ pi gbegele mboo tɛgɛ naa fɔnŋgɔ le?»
7 A Zhezu wì si pe pye fɔ: «Na To wì sanga naa wagati ŋa kɔn maa tɛgɛ wi yɛɛ fanŋga ki na, yoro si daga mbe wo jɛn. 8 Ɛɛn fɔ, ye yaa ka fanŋga ta, na Yinnɛkpoyi liga ka tigi mbe pan ye na we. Ye yaa ka pye na sɛrɛfɛnnɛ wa Zheruzalɛmu ca, naa Zhude tara ti ni fuun ti ni konaa Samari tara ti ni, fɔ sa gbɔn wa tara ti kɔsaga ki na.»
9 Naa wìla kaa ki sɛnrɛ ti yo ma kɔ, a wì si yiri ma kari wa yɛnŋɛlɛ na. A pe nɛɛ wi wele, a kambaaga kà si pan maa tɔn pe na.
10 Naa pàa pe yɛngɛlɛ ke kan wa naayeri na wele bere wa wi karisaga, a nambala shyɛn pèle si yiri le pe na. Pàa pe yɛɛ pɔ parifire ni; 11 a ki nambala shyɛn pè si pe pye fɔ: «Yoro Galile tara fɛnnɛ, yiŋgi na, a yè si koro ma yere na wele wa yɛnŋɛlɛ na? Ki Zhezu ŋa wì yiri na ye sɔgɔwɔ ma kari wa yɛnŋɛlɛ na yɛɛn, pa wi yaa ka sɔngɔrɔ mbe pan ma fun, paa yɛgɛ ŋga na yòo yan wila kee wa yɛnŋɛlɛ na we.»
Pàa Matiyasi wi wɔ maa tɛgɛ
wa Zhudasi wi yɔnlɔ
wa Zhudasi wi yɔnlɔ
12 Kona, a pitunmbolo pè si yiri wa oliviye tire yanwiga ki na ma sɔngɔrɔ ma kari wa Zheruzalɛmu ca. Ki yanwiga kii lali Zheruzalɛmu ni, ki sɔgɔwɔ pi yɛn paa culo nuŋgba yɛn. 13 Naa pàa kaa ye wa ca, a pè si lugu ma ye wa sanŋgazo wi ni, ma kari wa yumbyɔ ŋa pàa pye na tungu faa wi ni. Mbele pàa pye wa, pe mɛrɛ tori nda: Pyɛri, naa Zhan, naa Zhaki, naa Andire, naa Filipu, naa Toma, naa Baritelemi, naa Matiye, naa Alife pinambyɔ Zhaki wi ni, naa Simɔ Zelɔti, konaa Zhaki pinambyɔ Zhude wi ni. 14 Pe ni fuun pàa pe yɔn ki wa nuŋgba ma koro na Yɛnŋɛlɛ li yɛnri ma pinlɛ jɛɛlɛ pe ni, naa Zhezu wi nɔ Mari wi ni, naa wi nɔsepiile nambala pe ni.
15 Ki piliye yi ni, tagafɛnnɛ mbele pàa pye ma gbogolo wa, pe mbaa cɛnmɛ naa nafa (120) yɔn ko tin. A Pyɛri wì si yiri ma yere wa pe sɔgɔwɔ, ma sho fɔ: 16 «Sefɛnnɛ, Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ tila daga mberi yɛɛ yɔn fili, nda Yinnɛkpoyi làa yo faa wa Davidi wi yɔn Zhudasi wi kanŋgɔlɔ we. Wo wìla pye Zhezu wi yigifɛnnɛ pe yɛkelewe. 17 Wìla pye wa we ŋgbelege ki ni, ma wi tasaga ta wa we tunŋgo ki ni.
18 «(Yiŋgɔ ki naŋa wì kɛrɛ ta lɔ wi kapege pyege sara wi ni, ko puŋgo na, a wì si to ma jiile, a wi lara tì fugu, a wi latiire tì yiri ma jaraga. 19 Zheruzalɛmu ca fɛnnɛ pe ni fuun pège wogo ki jɛn, a pège kɛrɛ ti mɛgɛ taga pe sɛnrɛ ti ni, nari yinri ‹Akɛlidama›. Ko kɔrɔ wo yɛn fɔ ‹kasanwa kɛrɛ†1.18-19: Mati 27.3-8.›)
20 «Katugu ki yɛn ma yɔnlɔgɔ wa Yɛnŋɛlɛ gbɔgɔyuuro sɛwɛ wi ni ma yo fɔ:
Ye ti wi go ki kanŋga kataga, lere ka ka cɛn wa ki nawa naa.
Ki si yɛn ma yɔnlɔgɔ naa fɔ: Lere wa yɛgɛ mbe cɛn tunŋgo ki na wa wi yɔnlɔ.†1.20: Yuuro 69.26; 109.8
21-22 «Ki kala na, wagati ŋa fuun wàa pye Zhezu wi ni, na tanri na kee na paan, nambala mbele pàa pinlɛ we ni, maga lɛ wa sanga ŋa ni Zhan wìla pye na batɛmu wi piin, fɔ ma pan ma gbɔn pilige ŋga Zhezu wìla kaa yiri we sɔgɔwɔ ma kari ki na, poro wa nuŋgba we daga mbe wɔ. Wo wa nuŋgba daga mbe taga we na, we pye Zhezu wi yɛnmɛ ma yiri wa kunwɔ pi ni pi sɛrɛfɛnnɛ.»
23 Kì kaa pye ma, a pè si nambala shyɛn naga: Zhozɛfu ŋa pàa pye na yinri Barisabasi, a pè kaa wi mɛgɛ taga naa yinri Zhusitusi, wo naa Matiyasi. 24 Ko puŋgo na, a pè si Yɛnŋɛlɛ li yɛnri ma yo fɔ: «We Fɔ, mboro ŋa ma yɛn lere pyew wi kotogo ki jɛnfɔ, ŋa mà wɔ ki leele shyɛn mbele pe ni, wi naga we na, 25 jaŋgo wi ye wa ki tunŋgo ŋga ki ni, wì pye pitunŋɔ Zhudasi wi yɔnlɔ, wo ŋa wì wɔ wa ki ni ma kari wi karisaga we.»
26 A pè si pɛtɛ gbɔn, a pɛtɛ gbɔngɔ kì si Matiyasi wi wɔ. A wo si taga pitunmbolo kɛ ma yiri nuŋgba pe na ma pye pitunŋɔ wa.