YARIYANRA NDA TILA NAGA DUNRUYA WUNLUWƆ KONAA YƐNŊƐLƐ WUNLUWƆ PI WOGO NA
7
7.1–12.13
Daniyɛli wi yariyanga koŋgbanŋga:
Woŋgaala tijɛrɛ kala
Woŋgaala tijɛrɛ kala
1 Babilɔni tara wunlunaŋa Bɛlishazari wi wunluwɔ pi yɛlɛ koŋgbanna li na, ma Daniyɛli wi ta wìla pye ma sinlɛ wa wi sorondo ti na, a wì si wɔɔnrɔ wɔnlɔ ma yariyanra ta yan. Ko puŋgo na, a Daniyɛli wì si wɔɔnrɔ ti yɔnlɔgɔ ma lara nda ti wogo yɛn ma ŋgban ti yɛgɛ yo. Nda wìla yɛgɛ yo ti nda. 2 Wìla yo fɔ: «Yembinɛ li ni, wa na yariyanga ki ni, mìla pye na wele, mɛɛ kaa tifɛlɛgɛ ki yan kì yiri wa naayeri wi kɛyɛn tijɛrɛ yi ni fuun yi na na gbɔɔn, ma pan ma kɔgɔje gbɔɔ tɔnmɔ pi yɛgɛ fanŋga ni. 3 A woŋgaala tugbɔmbɔlɔ tijɛrɛ si yiri wa kɔgɔje wi ni, wa sila yala wa ni†7.3: Naga 13.1; 17.8. 4 Woŋgbɔ koŋgbanŋa wìla pye paa jara yɛn. Kanwira la pye wi na paa yɔn yɛn. Maga ta mìla pye naa wele, a pè sigi kanwira ti kɔn mari laga wi na, mɛɛ wi yirige maa yerege wi tɔɔrɔ ti na paa sɛnwee pyɔ yɛn. A pè si sɛnwee pyɔ jatere kan wi yeri.
5 «Le ki yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni, a mì si woŋgbɔ shyɛn woo yan, wìla pye paa cɛngɛ urusi ka yɛn. Wìla pye ma cɛn wi puŋgo tɔɔrɔ ti na. Kendiŋgangala taanri la pye wa wi yɔn, wa ŋgangala ke sɔgɔwɔ. A pè suu pye ma yo wi yiri wi sa kara lɛgɛrɛ ka.
6 «Ko puŋgo na, mìla pye na wele naa, mɛɛ woŋgbɔ wa yɛgɛ yan; wìla pye paa kamɔlɔ yɛn. Kanwira tijɛrɛ la pye wa wi pɔgɔlɔ paa sannjɛgɛ yɛn. Yinrɛ tijɛrɛ la pye wi na. A pè si tegere kan wi yeri†7.4-6: Naga 13.2.
7 «Ko puŋgo na, wa na yariyanga ki ni yembinɛ li ni, mbe ka wele, mɛɛ woŋgbɔ tijɛrɛ woo yan. Wìla pye sunndo kɔngɔ ni, ma pye fyɛrɛ ni. Fanŋga gbɔgɔ la pye wi ni fɔ jɛŋgɛ. Ŋgangala titɔnlɔŋgɔlɔ tugurɔn wogolo kàa pye wa wi yɔn. Wìla pye na kara ti kuun, nari kɔɔnlɔ yuroyuroyuro, nari kaa, nari sannda ti tangala tangala. Wìla pye wi yɛ woŋgaala koŋgbanmbala pe ni. Yɛnŋgɛlɛ kɛ kàa pye wi na†7.7: Naga 12.3; 13.1. 8 Maga ta mìla pye naga yɛnŋgɛlɛ ke wele, a mì si kaa ki yan fɔ yɛnnɛ jɛɛlɛ la yiri wa sanŋgala ke sɔgɔwɔ. Wa yɛnŋgɛlɛ koŋgbanŋgala ke ni, a taanri si kɔlɔgi ma wɔ wa yɛnnɛ jɛɛlɛ li yɛgɛ. Yɛngɛlɛ la pye ki yɛnnɛ jɛɛlɛ li na paa sɛnwee wogolo yɛn. Yɔn la pye li na, a laa yɛɛ gbɔgɔwɔ sɛnrɛ yuun†7.8: Naga 13.5-6.»
Yɛnŋɛlɛ li kiti kɔnwagati
9 «Kona, mìla pye na wele naa bere, maga ta pàa pye na wunluwɔ jɔnrɔ teriteri. Ŋa wìla pye wa maga lɛ wa fafafa†7.9: Ŋga kì yo fɔ: Ŋa wìla pye wa maga lɛ wa fafafa, ko yɛn naga nari ma yo Yɛnŋɛlɛ lo li, lo na lɛsaga woro li na, kɔsaga si woro li na., a wì si cɛn ki wunluwɔ jɔngɔ ka na. Wi yaripɔrɔ tìla pye ma filige yege yege yege. Wi yinzire tìla pye ma filige paa sumbyɔ sifire yɛn. Wi wunluwɔ jɔngɔ kìla pye paa kasɔn yinnɛ yɛn. Wi wunluwɔ jɔngɔ jegele kiiri kiiri kàa pye paa kasɔn gbɔgɔ yɛn†7.9: Naga 1.14; 20.4. 10 Kasɔn kìla pye na janri na yinrigi wa wi yɛgɛ paa gbaan tɔnmɔ yɛn. Leele waga lɛgɛrɛ lɛgɛrɛ pàa pye wi tunmbyeele; leele waga kɛkɛ tɛgɛsaga lɛgɛrɛ pàa pye ma yere wi yɛgɛ sɔgɔwɔ na tunŋgo piin wi kan. Kona, a kiti kɔnfɛnnɛ pè si cɛncɛn. A pè si sɛwɛɛlɛ pele yɛngɛlɛ†7.10: Naga 5.11; 20.12.
11 «Mìla pye na wele naa bere, katugu ki yɛnnɛ làa pye nali yɛɛ gbɔgɔwɔ sɛnrɛ yuun. A mì sigi yan fɔ pège woŋgbɔ wi gbo, maa wire ti tɔngɔ, mari wa kasɔn mari sogo. 12 Woŋgaala sanmbala poro na, pàa pe fanŋga ki shɔ pe yeri; ɛɛn fɔ, a pè si pe yaga go na fɔ ma saa gbɔn wagati wa ni.
13 «Mìla pye na wele bere wa na yariyanga ki ni yembinɛ li ni, mbe ka wele,
a mì si lere wa yan, ŋa wì yiri sɛnwee pinambyɔ†7.13: Mati 24.30; 26.64; Maki 13.26; 14.62; Luki 21.27; Naga 1.7,13; 14.14 kɔrɔgɔ.
Wìla yiri wa naayeri ma pan kambaara ti na.
A wi nɛɛ paan wa ŋa wìla pye wa maga lɛ wa fafafa wi tanla.
A pè suu yigi ma fulo wi ni le wi tanla.
14 A pè si tegere naa gbɔgɔwɔ konaa wunluwɔ pi kan wi yeri;
a leele pe ni fuun, naa cɛngɛlɛ ke ni fuun, konaa sɛnrɛ pyew ti woolo pe nɛɛ tunŋgo piin wi kan.
Wi tegere ti yɛn tegere nda ti yɛn kɔsaga fu;
wi wunluwɔ pi se si jɔgɔ fyew.»
15 «Mi Daniyɛli ki wogo kìla na jatere wi piri na na jɛŋgɛ, a na sunndo wi kɔn na na fɔ jɛŋgɛ yariyanra nda mìla yan ti kala na. 16 Kì kaa pye ma, leele mbele pàa pye wa, a mì si fulo nuŋgba tanla, maa yewe ki kagala ke ni fuun ke kɔrɔ jate wi ni. A wì si ke kɔrɔ wi yo mala kan. 17 Wìla yo fɔ: ‹Ki woŋgaala tugbɔmbɔlɔ tijɛrɛ wele, pe yɛn ma taanla wunlumbolo tijɛrɛ ni, mbele pe yaa ka yiri laga tara ti na. 18 Ɛɛn fɔ poro puŋgo na, Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na li leele kpoyi poro pe yaa ka wunluwɔ pi ta, pi yaa ka koro poro kan sanga pyew fɔ tetete.›
19 «Koni, mìla pye na jaa mbe ki woŋgbɔ tijɛrɛ woo wi kala li jɛn mbe wali li na, wo ŋa wìla pye wi yɛ sanmbala pe ni fuun pe ni we. Wìla pye fyɛrɛ ni fɔ jɛŋgɛ. Wi ŋgangala kàa pye tugurɔn. Wi yombɛkɔɔrɔ tìla pye tuguyɛnrɛ. Wìla pye na kara ti kuun, nari kɔɔnlɔ yuroyuroyuro, nari kaa, nari sannda ti tangala tangala. 20 Yɛnŋgɛlɛ kɛ ŋgele kàa pye wa wi go ki na, mìla pye na jaa mbe ke kala li jɛn fun mbe wali li na, konaa yɛnnɛ sanna na làa kaa yiri, a taanri kɔlɔgi ma toori li yɛgɛ sɔgɔwɔ li kala li ni, lo na yɛngɛlɛ la pye li na, naa yɔn ni, a laa yɛɛ gbɔgɔwɔ sɛnrɛ yuun we. Ki yɛnnɛ làa cɛn ndɛɛ li gbɔgɔ ma wɛ sanŋgala ke na.
21 «Maga ta mìla pye na wele, a mì sigi yan fɔ ki yɛnnɛ li yɛn na malaga gbɔɔn Yɛnŋɛlɛ li woolo kpoyi pe ni, na yawa taa pe na†7.21: Naga 13.7, 22 fɔ ŋa wìla pye wa maga lɛ wa fafafa, wi pan wi tanga kan Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na li leele kpoyi pe yeri, fɔ wagati wi sa gbɔn Yɛnŋɛlɛ li leele kpoyi pe wunluwɔ pi ta†7.22: Naga 20.4.
23 «Kì kaa pye ma, a ki kagala ke kɔrɔ wì si yo na kan ma yo fɔ: ‹Woŋgbɔ tijɛrɛ woo wi yɛn na wunluwɔ tijɛrɛ woo wogo nari. Ki wunluwɔ pi yaa ka pan laga tara ti na, mbe pye pi yɛ wunluwɔ sanmba pyew pi ni. Pi yaa ka dunruya wi lagapyew ki ka, mbe leele pe kɔɔnlɔ yuroyuroyuro, mbe pe tangala tangala. 24 Yɛnŋgɛlɛ kɛ koro yɛn ma taanla wunlumbolo kɛ ni, mbele pe yaa ka cɛn ki wunluwɔ pi na. Wunluwɔ wa yɛgɛ yaa ka yiri poro puŋgo na. Wo yaa ka pye wi yɛ koŋgbanmbala sanmbala pe ni. Wi yaa ka wunlumbolo taanri jan mbe cɛn wa pe yɔnlɔ. 25 Wi yaa kaa sɛnpere yuun Yɛnŋɛlɛ na li yɛn yaara pyew ti go na li na, mbaa Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na li leele kpoyi pe jɔlɔ. Wi yaa ka yo fɔ wi yaa Yɛnŋɛlɛ li leele kpoyi pe wagati ŋa wì tɛgɛtɛgɛ konaa pe lasiri wi kanŋga. Yɛnŋɛlɛ li leele kpoyi pe yaa ka pye wa wi fanŋga ki nɔgɔ yɛlɛ taanri naa walaga. 26 Ko puŋgo na, kiti kɔnwagati wi yaa gbɔn. Pe yaa wi tegere ti shɔ wi yeri, mboo tɔngɔ mboo kɔ pew. 27 Kona, dunruya wunluwɔ pi ni fuun pi fanŋga, naa pi tegere, konaa pi gbɔgɔwɔ pi ni, ti yaa kan Yɛnŋɛlɛ na yaara ti ni fuun ti go na li leele kpoyi poro yeri. Pe wunluwɔ pi yaa ka pye wunluwɔ mbakɔɔ. Dunruya fanŋga fɛnnɛ pe ni fuun pe yaa kaa tunŋgo piin pe kan mbaa nuru pe yeri†7.27: Naga 20.4; 22.5.›
28 «Pa ki sɛnrɛ tì kɔ na ki laga ŋga ki na. Mi Daniyɛli mi wo na, ki sɛnrɛ tìla na jatere wi piri na na, ma fyɛrɛ wa na na fɔ jɛŋgɛ. A na wire cɛnlɔmɔ pì kanŋga. A mì sigi kagala ke tɛgɛ wa na nawa.»
†7:3 7.3: Naga 13.1; 17.8
†7:6 7.4-6: Naga 13.2
†7:7 7.7: Naga 12.3; 13.1
†7:8 7.8: Naga 13.5-6
†7:9 7.9: Ŋga kì yo fɔ: Ŋa wìla pye wa maga lɛ wa fafafa, ko yɛn naga nari ma yo Yɛnŋɛlɛ lo li, lo na lɛsaga woro li na, kɔsaga si woro li na.
†7:9 7.9: Naga 1.14; 20.4
†7:10 7.10: Naga 5.11; 20.12
†7:13 7.13: Mati 24.30; 26.64; Maki 13.26; 14.62; Luki 21.27; Naga 1.7,13; 14.14
†7:21 7.21: Naga 13.7
†7:22 7.22: Naga 20.4
†7:27 7.27: Naga 20.4; 22.5