50
Babilɔni tara ti tɔngɔkala
konaa Izirayɛli woolo pe shɔkala
konaa Izirayɛli woolo pe shɔkala
1 Sɛnrɛ nda Yawe Yɛnŋɛlɛ làa kan Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ Zheremi wi yeri Babilɔni ca konaa Babilɔni tara ti wogo na tori nda.
2 «Ye saga sɛnrɛ nda ti yari wa cɛngɛlɛ sanŋgala ke sɔgɔwɔ,
ye ti keri logo!
Ye kacɛn wa yirige wa naayeri mbege yari!
Yaga kari lara, yeri yo fɔ:
‹Babilɔni ca pège shɔ,
ki yarisunŋgo Bɛli kì fɛrɛ shɔ,
ki yarisunŋgo Merodaki†50.2: Babilɔni tara fɛnnɛ pe yarisunndo mɛrɛ to ta lari nda Bɛli konaa Merodaki; Eza 46.1. ki sunndo wì kɔn ki na.
Pe yarisunndo tì fɛrɛ shɔ,
yaara yanlɛrɛ nda pe maa gbogo, ti sunndo wì kɔn ti na.
3 Katugu cɛnlɛ la woolo yɛn na yinrigi wa yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ yeri na paan mbe to pe na,
mbe tara ti jɔgɔ mberi yaga waga.
Lere kpɛ se ka pye wa ti ni naa,
sɛnwee piile poro naa yaayoro ti ni, pe yaa ka fe mbe kari.› »
4 Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma fɔ:
«Ko piliye yo ni, konaa ki wagati wi ni,
Izirayɛli woolo naa Zhuda tara woolo pe yaa ka pinlɛ mbe sɔngɔrɔ mbe pan;
pe yaa kaa gbele mbaa tanri mbaa paan,
mbe pan mbe Yawe Yɛnŋɛlɛ, pe Yɛnŋɛlɛ li lagaja.
5 Pe yaa ka yewe Siyɔn ca konɔ li wogo na,
pe yaa ka kanŋga mbe yɛgɛ wa wa ki yeri.
Pe yaa ka yo fɔ ye pan we mara Yawe Yɛnŋɛlɛ li na,
mbe yɔn finliwɛ mbakɔɔ le li ni, mba lere se ka fɛgɛ pi na fyew.
6 Na woolo pàa pye paa simbaŋgbelege yɛn, ŋga kì puŋgo,
pe kɔnrifɛnnɛ pàa pe puŋgo,
ma ti a paa yanri na toro wa yanwira ti na.
Pe ma yiri yanwira ta go na mbe kari tinndi wa go na,
ma fɛgɛ pe simbaŋgboŋgo ki na.
7 Mbele fuun ka sa fili pe ni, pe ma to pe na na pe kaa;
pe juguye pàa pye na yuun fɔ:
‹We woro jɔgɔfɛnnɛ,
katugu poro pè kapege pye Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ na,
lo na li yɛn pe cɛnsaga mbe yala kasinŋge ki ni,
konaa ma pye Yawe Yɛnŋɛlɛ na pe tɛlɛye pe jigi wìla pye li na we.›
8 «Ye fe ye yiri wa Babilɔni ca ki ni,
ye yiri wa poro Kalide tara fɛnnɛ pe tara ti ni,
ye fyɛɛlɛ ye keli yɛgɛ, paa yɛgɛ ŋga na sikapɛnɛ ma kaa fyɛɛlɛ ma keli simbaŋgbelege yɛgɛ we.
9 Katugu mi jate mi yaa ka cɛngɛlɛ tugbɔŋgɔlɔ kele woolo sun mbe pe yirige mbe pe gbogolo ke yɛɛ na,
mbe yiri wa yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ tara ti ni mbe pe wa Babilɔni tara ti na.
Pe yaa ka yere malinjɛ wi na mbe to Babilɔni tara ti na mberi shɔ.
Pe wangala ke yɛn paa maliŋgbɔɔn wɛlɛwɛ kɛɛ sinŋɛ fɔ wangala yɛn,
wila kari malaga na mbe sɔngɔrɔ waga.
10 Pe yaa ka Babilɔni tara yaara ti ni fuun ti koli mbe kari ti ni,
ti kolifɛnnɛ pe yaa ti koli mbe sa tin ti na. Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma.
11 Ee, yaa yɔgɔri, yaa nayinmɛ nii,
yoro mbele yànla woolo pe san ma pe yaara ti koli we.
Ee, yaa yeni yaa kanni paa nɔ yirifɔnŋɔ yɛn, ŋa wi yɛn naniwɛ pa ni,
yaa gbele paa sofile yɛn, ŋa wi yɛn fanŋga ni.
12 Ki kala na, fɛrɛ gbɔrɔ ye nɔ ca ki ta,
yè se tara nda ni, fɛrɛ ti yigi.
Ye wele, to ti yɛn cɛngɛlɛ ke ni fuun puŋgofɔ we,
ma pye gbinri, naa lawaga tara konaa tara nda ti yɛn waga.»
13 Yawe Yɛnŋɛlɛ li naŋgbanwa gbɔɔ pi kala na, lere se ka sa cɛn wa ti ni naa,
tara ti ni fuun ti yaa ka jɔgɔ mbe koro waga.
Lere ŋa fuun wi yaa ka toro le Babilɔni ca ki tanla, ki yaa to ki fɔ wi yɔn na,
fɔ wila wofegele wiin ki jɔlɔgɔ kagala ke kala na.
14 Yoro sandira wɔnfɛnnɛ ye ni fuun,
ye yere malinjɛ wi na ye Babilɔni ca ki maga.
Yaa ki wɔnni ye wangala ke ni,
yaga ka la kpɛ yaga;
katugu pè kapege pye Yawe Yɛnŋɛlɛ li na.
15 Yaa malaga kɔŋgɔlɔ waa ca ki na kɛɛ ki ni fuun ki na!
Koni ca woolo pè pe yɛɛ le pe juguye pe kɛɛ.
Pe sanŋgazoye pè toori,
pe ca ki malaga sigembogo kì toori,
katugu Yawe Yɛnŋɛlɛ lo li yɛn na kayaŋga woo pe ni.
Ye ye kayaŋga ki wɔ pe ni!
Ŋga pàa pye sanmbala pe na, yege yɔngɔ pye pe na!
16 Ye yariluguro lugufɛnnɛ pe wɔ wa Babilɔni ca ki ni,
yarilire kɔnfɛnnɛ mbele pe maa kɔɔn mali kɔngbenɛ li ni yarilire kɔnsanga ni, ye pe wɔ wa ki ni.
Jɔgɔwɔ pyefɔ wi tokobi legbogo ki kala na, pe ni fuun nuŋgba nuŋgba paa kee pe woolo pe kɔrɔgɔ,
pe ni fuun nuŋgba nuŋgba paa fee paa kee wa pe tara.
17 Izirayɛli woolo pàa pye paa sumbyɔ yɛn, ŋa wì puŋgo.
Jaraye pàa pye naa puro.
Ŋa wìla keli maa yigi maa ka, wo wi yɛn Asiri tara wunlunaŋa we. Ŋa wìla kaa wi kajeere ti yaari puŋgo na, wo wi yɛn Babilɔni tara wunlunaŋa Nebukanezari we. 18 Ki kala na, Yawe Yɛnŋɛlɛ na yawa pi ni fuun fɔ, Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ le, pa lì yo yɛɛn fɔ: «Wele, mi yaa ka yiri Babilɔni tara wunlunaŋa wo naa wi tara ti kɔrɔgɔ, paa yɛgɛ ŋga na mìla yiri Asiri tara wunlunaŋa wi kɔrɔgɔ we.
19 Mi yaa ka sɔngɔrɔ mbe kari Izirayɛli woolo pe ni wa pe tara ti ni;
pe lisara ti yaa ka pye wa Karimɛli yanwiga ki na konaa wa Bazan tara ti ni.
Pe yaa ka li mbe tin wa Efirayimu tara yanwira to naa Galaadi tara yanwira ti na.
20 Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma fɔ: ‹Ko piliye yo ni, ko wagati wo ni, pe yaa ka Izirayɛli woolo pe kajɔɔgɔ ki lagaja,
ɛɛn fɔ pe se kaga yan naa;
pe yaa ka Zhuda tara woolo pe kapere ti lagaja,
ɛɛn fɔ pe se kari yan naa;
katugu mbele pe yaa ka koro go na, mi yaa ka pe kapere ti kala yaga pe na.› »
21 Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma fɔ:
«Ye yiri ye sa to Meratayimu tara ti na!
Ye sa to Pekɔdi ca woolo pe na!
Ye taga pe puŋgo na ye pe gbo,
ye pe tɔngɔ pew.
Ŋga fuun mì yo ye kan, ye ki ni fuun ki pye.
22 Malaga tinmɛ yɛn na yinrigi wa tara ti ni,
jɔgɔwɔ gbɔɔ wi.
23 E, dunruya wi ni fuun marito gbɔgɔ ko kì kaari ma jɔgɔ yɛɛn;
koni Babilɔni tara tì jɔgɔ ma koro waga wa cɛngɛlɛ sanŋgala ke sɔgɔwɔ.
24 Babilɔni tara, mì pɛnɛ le ma na,
a lɔ̀ɔn yigi, ma sigi kala jɛn.
Ma juguye pɔ̀ɔn yan mɔɔ yigi,
katugu mà yiri na wiin mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ na ni.»
25 Yawe Yɛnŋɛlɛ lìli maliŋgbɔnyaara ti tɛgɛsaga ki yɔn yɛngɛ,
li maliŋgbɔnyaara nda ti yaa li naŋgbanwa kala li pye, lìri yirige funwa na;
katugu we Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ na yawa pi ni fuun fɔ lo tunŋgo yi,
ŋga li yaa pye Kalide tara ti na.
26 Ye yiri tara ti kɛɛ ki ni fuun ki na, ye pan ye to ti na,
ye pe bondoolo pe yɔnrɔ ti yɛngɛlɛ,
ye pe yarijɛndɛ ti koli yeri gbogolo ti yɛɛ na,
paa pe ma kaa yarilire pɔgɔlɔ gbogolo we.
Yeri tɔngɔ pew, yaraga kpɛ ka ka koro wa.
27 Ye pe maliŋgbɔɔnlɔ jɛmbɛlɛ pe ni fuun pe gbo,
ki yɛn ma yala pe tigi wa yaayoro gbosaga, ye pe kɔnlɔgi.
Jɔlɔgɔ yɛn pe wogo, katugu pe pilige kì gbɔn,
pe kapere ti fɔgɔ tɔnsanga wì gbɔn pe na.
28 Mbele pè fe ma shɔ ma yiri wa Babilɔni tara ti ni,
yaa pe magala li nuru.
Pè pan naga sɛnrɛ nda ti yuun wa Siyɔn ca ma yo fɔ: «Yawe Yɛnŋɛlɛ, we Yɛnŋɛlɛ lìli kayaŋga ki wɔ Babilɔni tara woolo pe ni,
lìli shɛrigo gbɔgɔ ŋga pè jɔgɔ ki kayaŋga ki wɔ pe ni.»
29 Ye sandiga wɔnfɛnnɛ pe yeri pe pan pe to Babilɔni ca ki na,
mbele fuun pe sandiga wɔnmɔ pi yɛgɛ jɛn we!
Ye maliŋgbɔɔnlɔ cɛnsaga kan yege yɔn tɔn;
lere kpɛ ka ka fe mbe shɔ!
Ye pe sara mbe yala pe kapyegele ke ni;
ŋga pè pye, yege yɔngɔ pye pe na ma cɛ!
Katugu pè yiri yɛɛ gbɔgɔwɔ ni Yawe Yɛnŋɛlɛ li kɔrɔgɔ,
ma yiri yɛɛ gbɔgɔwɔ ni lo na li yɛn Izirayɛli woolo Yɛnŋɛlɛ kpoyi li kɔrɔgɔ.
30 Ki kala na, pe lefɔnmbɔlɔ pe yaa ka toori mbe kuku wa pe katoro ti ni, pe yaa ka pe maliŋgbɔɔnlɔ pe ni fuun pe gbo ki pilige ki ni. Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma.
31 «We Fɔ, Yawe Yɛnŋɛlɛ na yawa pi ni fuun fɔ lo lì yo ma fɔ:
Ye wele, mi yaa yiri ye kɔrɔgɔ, yoro Babilɔni ca fɛnnɛ wele, yoro mbele ye yɛn yɛɛ nagawa ni we!
Katugu ye pilige kì gbɔn, ye kapere ti fɔgɔ tɔnsanga wì gbɔn.
32 Mboro tara nda ma yɛn yɛɛ nagawa ni, ma yaa kurugo mbe to,
lere se ta mbɔɔn yirige.
Mi yaa kasɔn le ma cara ti ni,
kasɔn ki yaa ki kanŋgara na lara ti ni fuun ti sogo.»
Yɛnŋɛlɛ lo li yɛn Izirayɛli woolo
pe shɔfɔ we
pe shɔfɔ we
33 Yawe Yɛnŋɛlɛ na yawa pi ni fuun fɔ, pa lì yo yɛɛn fɔ:
«Pe yɛn na Izirayɛli woolo naa Zhuda tara woolo pe jɔlɔ.
Mbele fuun pàa pe yigi kasopiile ma kari pe ni,
pè pe yigi ma pe yaga wa,
pè je mbe pe yaga paa kee.
34 Ɛɛn fɔ pe go shɔfɔ wi yɛn fanŋga ni,
wo ŋa pe yinri Yawe Yɛnŋɛlɛ na yawa pi ni fuun fɔ.
Li yaa ka yere pe kala li ni,
jaŋgo mbe yɛyinŋge le wa tara ti ni,
konaa mbe yɛwɛrɛgɛ wa Babilɔni tara woolo pe na.»
Ŋga Yɛnŋɛlɛ làa kɔn mbe pye
Babilɔni tara woolo pe wogo na
Babilɔni tara woolo pe wogo na
35 Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma fɔ:
«Tokobi wi yiri Babilɔni tara woolo pe kɔrɔgɔ!
Tokobi wi yiri Babilɔni ca fɛnnɛ pe kɔrɔgɔ,
naa pe fanŋga fɛnnɛ konaa pe kajɛnmbɛlɛ pe kɔrɔgɔ!
36 Tokobi wi yiri Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ yagbogolo yofɛnnɛ,
pe pye paa tijinliwɛ fu fɛnnɛ yɛn!
Tokobi wi yiri maliŋgbɔɔnlɔ kotogofɛnnɛ pe kɔrɔgɔ,
pe sunndo wi kɔn pe na.
37 Tokobi wi yiri pe shɔnye naa pe malaga gbɔnwotoroye pe kɔrɔgɔ!
Tokobi wi yiri cɛngɛlɛ sanŋgala ŋgele fuun ke yɛn wa pe sɔgɔwɔ ke kɔrɔgɔ,
pe pye paa jɛɛlɛ yɛn!
Tokobi wi yiri pe yarijɛndɛ tɛgɛsara ti kɔrɔgɔ,
pe pe yarijɛndɛ ti koli pe kari ti ni!
38 Wawa mbe yere pe lɔrɔ ti na,
jaŋgo ti ta ti waga!
Katugu yarisunndo tara ri,
pe yaara yanlɛrɛ tijangara nda ti yɛn fyɛrɛ ni, tì pe go ki jɔgɔ pe na.
39 Ki kala na, dabaala pe yaa ka pe tara ti pye pe cɛnsaga, konaa komboolo pe ni;
kɔnrɔsogoloye pe yaa kari pye pe cɛnsaga.
Lere se ka cɛn wa Babilɔni ca ki ni naa,
ki yaa ka koro waga sanga pyew fɔ tetete.
40 Ki yaa ka pye paa yɛgɛ ŋga na Yɛnŋɛlɛ làa Sodɔmu ca, naa Gomɔri ca konaa ki kanŋgara na cara ti tɔngɔ we;
Yawe Yɛnŋɛlɛ lo lì yo ma.
Lere kpɛ se ka cɛn wa ki ni naa,
sɛnwee pyɔ kpɛ se katugu wa ki ni.
41 Ye wele, cɛnlɛ là yiri wa yɔnlɔparawa kamɛŋgɛ kɛɛ tara ti yeri na paan,
cɛnlɛ gbenɛ lali,
wunlumbolo fanŋga fɛnnɛ yiri fɔ wa tara ti kɔsaga ki na na paan.
42 Sandira naa njaanra yɛn pe kɛɛ pèri yirige;
pè pe fɔ jɛŋgɛ, paa lere yinriwɛ ta;
pe tinmɛ pi yɛn paa kɔgɔje tinmɛ pi yɛn;
pe yɛn ma lugu shɔnye na,
pè gbɛgɛlɛ malaga ki na paa lere nuŋgba yɛn,
mbe pan mbe malaga gbɔn mboro Babilɔni ca ma ni.
43 Babilɔni tara wunlunaŋa wìgi sɛnrɛ ti logo,
a wi wire tì si fanla wi na,
wi sunndo wì kɔn wi na,
wila jɔlɔ paa yɛgɛ ŋga na jɛlɛ selara ma kaa yiri wi ni we
44 Ye wele, yɛgɛ ŋga na jara wi ma yiri wa Zhuridɛn gbaan yɔn kɔlɔgɔ ki ni,
mbe sa to yaayoro ti na wa naŋgboŋgo tiyɔngɔ ka ni,
pa mi yaa ka Babilɔni tara woolo pe purɔ ma fun,
mbe pe yirige wa pe tara ti ni ki yɔngɔlɔ nuŋgba ke ni.
Mi jate mi yaa ka lere wa wɔ mboo tɛgɛ pe go na;
naga yɛn ma, ambɔ wi mbe ya mbanla yewe na yɔn sɛnrɛ ni?
Yɛkelewe wiwiin wi mbe ya yere mbanla sige.»
45 Ki kala na, Yawe Yɛnŋɛlɛ lì kagala ŋgele kɔn ma tɛgɛ Babilɔni tara woolo pe wogo na,
konaa kagala ŋgele lì gbɛgɛlɛ mbe pye poro Kalide tara woolo pe na, yè ke logo!
Ki woro na lere kɔɔn shyɛn, pe yaa ka pe yigi mbe pe tilele mbe kari pe ni paa simbapiile yɛn, mbele fanŋga woro pe ni.
Ki woro na lere kɔɔn shyɛn, pe yaa ka pe tara ti tɔngɔ mberi yaga waga.
46 Babilɔni tara nda pè shɔ, ki tinmɛ pi yaa ka ti tara ti yɛgɛyɛgɛ;
pe yaa kaa pe gbelege ki nuru wa cɛngɛlɛ sanŋgala ke sɔgɔwɔ.