Sɛwɛ ŋa wi yɛn na para
ZHONASI
wi sɛnrɛ na
Sɛwɛ wi nawa sɛnrɛ
Ki sɛwɛ ŋa wi yɛn na para naŋa ŋa pàa pye na yinri Amitayi wi pinambyɔ Zhonasi wo sɛnrɛ na (1.1). Zhonasi wìla pye Yɛnŋɛlɛ yɔn sɛnrɛ yofɔ wa Izirayɛli tara, ko la pye na kee yɛlɛ cɛnmɛ kɔlɔtaanri (800) yeri sanni pe sa Zhezu wi se. Ki sanga wi ni Asiri tara fɛnnɛ poro pàa pye maliŋgbɔɔnlɔ gbɔɔlɔ ma fanŋga ta laga tara ti ni. Pàa pe fɔ jɛŋgɛ. Pe cagbɔgɔ pàa pye naga yinri Ninive. Pe tipewe pi kala na, pe kala li sila Izirayɛli woolo pe ndanla.
Sɛwɛ wi yɛn naga yɛgɛ yuun paa yɛgɛ ŋga na we Fɔ wìla Zhonasi wi tun wa Asiri tara, wa Ninive cagbɔgɔ ki ni. Wìla wi tun wi saga yo leele pe kan fɔ ŋga pe yɛn na piin kii yɔn, pe kanŋga pege yaga, nakoma wi yaa pe le jɔlɔgɔ. Ɛɛn fɔ, a Zhonasi wì si je we Fɔ wi tunŋgo ki na, nɛɛ fee na kee lege kɛɛ ka yɛgɛ na wa kɔgɔje wi na, ko la pye ki yɛ laga ŋga kìla naga wi na ko ni. Ɛɛn fɔ, mbe ta mbe Zhonasi wi ŋgbanga wi sɔngɔrɔ, Yɛnŋɛlɛ làa tifɛliŋgbɔgɔ ka yirige, a kila gbɔɔn wa kɔgɔje wi ni, a pè suu wɔ maa wa wa tɔnmɔ pi ni. A Yɛnŋɛlɛ lì si mbɛnɛ gbegbenɛ la torogo, a lì pan maa yɔli ma saa wi tuguru wa tawara ti na, wa kɔgɔje wi koŋgo na (1-2). Ko puŋgo na, a wì si kari wa Ninive mbe sa Yɛnŋɛlɛ li kiti kɔnkala li yo leele pe kan. Naa ca woolo pàa kaa wi sɛnyoro ti logo, a pè si yere ki yerewe mbe pe tangalɔmɔ pi kanŋga. Kì pye ma, a we Fɔ wì suu jatere wi kanŋga ma yo wi se jɔlɔgɔ ŋga wi mbaa wa leele pe na ki wa pe na naa (3.1-10). A kì si Zhonasi wi nawa pi ŋgban, katugu we Fɔ wi sila yɛnlɛ mbe jɔlɔgɔ wa Ninive ca fɛnnɛ pe na (4). A we Fɔ wì sigi yɛgɛ naga Zhonasi wi na, fɔ wi daga mbaa wi juguye pe yinriwɛ taa, na paga pe kapere ti jɛn mberi yaga we; fɔ tanga woro wi yeri wi nawa ŋgban. Ki sɛwɛ ŋa wi yɛn naga nari we na fɔ leele pe ni fuun pe yɛn ma Yɛnŋɛlɛ li ndanla; na paga yɛnlɛ mbe pe kapere ti jɛn mberi yaga, li ma pe kala yaga.
Puŋgo na, Zhezu wi sanga wi na, naa Zhufuye yɛkeele pàa pan maa yɛnri ma yo wi kafɔnnɔ la pye wigi naga pe na, fɔ pa wi tunŋgo kì yiri wa Yɛnŋɛlɛ li yeri, we Fɔ Zhezu wìla pe yɔn sogo ma pe nawa to Zhonasi kala lo ni. Wìla pe pye fɔ: Yɛgɛ ŋga na Zhonasi Wìla yɔnlɔ taanri naa yembinɛ taanri pye wa mbɛnɛ gbegbenɛ li nawa, ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na fun, ŋa Yɛnŋɛlɛ lì wɔ leele pe yɛn naa singi, wi yaa ka yɔnlɔ taanri naa yembinɛ taanri pye wa fanga ki ni, mbe si jɛn mbe yɛn mbe yiri wa kunwɔ pi ni (Mati 12.38-40; 16.4; Luki 11.29).
Sɛwɛ wi yɛn ma kɔɔnlɔ yɛgɛ ŋga na
Yɛnŋɛlɛ làa Zhonasi wi yeri, a wila fee li yɛgɛ 1
Zhonasi wìla wi kapege ki jɛn maga yaga, a Yɛnŋɛlɛ lùu shɔ mbɛnɛ gbegbenɛ li kɛɛ 2
Zhonasi wìla saa Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ yo Ninive ca fɛnnɛ pe kan 3
Yɛnŋɛlɛ làa Ninive ca fɛnnɛ pe yinriwɛ ta, a Zhonasi wì nawa ŋgban 4
1
Zhonasi wìla Yɛnŋɛlɛ li sɛnrɛ
ti kɛ
ti kɛ
1 Pilige ka, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì si para Amitayi pinambyɔ Zhonasi wi ni†1.1: 2 Wunlu 14.25, 2 ma yo fɔ: «Yiri ma kari wa Ninive ki ni, Ninive cagbɔgɔ ye, maga yo ki leele pe kan fɔ mi yaa pe le jɔlɔgɔ, katugu pè pe ma gbɔn yɛgɛ ŋga na, mìgi yan.» 3 Ɛɛn fɔ, a Zhonasi wì si yiri mbe fe Yawe Yɛnŋɛlɛ li tunŋgo ki yɛgɛ, mbe kari lege wa Tarisisi ca. Kì pye ma, a wì si kari wa Zhafa ca, wa kɔgɔje wi yɔn na, mɛɛ saa tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge ka yan kila jaa mbaa kee wa Tarisisi. A wì suu cɛnsaga ki sara, mɛɛ ye wa tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge ki ni ma pinlɛ mbele pàa pye wa pe ni, mbe kari wa Tarisisi, mbe ta mbe fe Yawe Yɛnŋɛlɛ li tunŋgo ki yɛgɛ.
4 Kì kaa pye ma, a Yawe Yɛnŋɛlɛ lì si tifɛliŋgbɔgɔ ka yirige wa kɔgɔje wi go na. Tifɛlɛgɛ kìla gbɔgɔ jɛŋgɛ, fɔ a tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge kila jaa mbe kaari. 5 Tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge ki nawa tunmbyeele pe ni fuun pàa fyɛ fɔ jɛŋgɛ, nɛɛ jɔrɔgi nuŋgba nuŋgba na pe yarisunndo ti yinri ti pe saga. A pè si tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge ki nawa tuguro ti wɔ mari wa wa kɔgɔje wi ni, jaŋgo ki ta ki tifaga.
Ko sanga wo ni, Zhonasi wo la tigi wa tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge ki nɔgɔna cɛnsaga ki ni, ma sinlɛ na wɔnlɔ fɔ jɛŋgɛ. 6 A tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge fevɛnnɛ pe to wì si fulo wa Zhonasi wi tanla maa yewe, ma yo fɔ: «Yiŋgi maa piin na? Maa wɔnlɔ kɛ? Yiri mɔɔ yarisunŋgo ki yeri ki we saga! Kana ki mbe we yinriwɛ ta mbe ti waga ka ku.» 7 A tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge ki nawa tunmbyeele pè si pe yɛɛ pye fɔ: «Ye ti we pɛtɛ gbɔn, we ta we ŋa wì ti, a ki kapege ki nɛɛ jaa mbe we ta wi jɛn.» A pè si pɛtɛ gbɔn, a pɛtɛ gbɔngɔ kì si Zhonasi wi wɔ. 8 Kona, a pè suu pye fɔ: «Mboro mà ti, a ki kapege ŋga ki nɛɛ we taa. Ki kala na, yaraga ŋga maa piin laga, ki yɛgɛ yo we kan. Ma yiri se? Ma tara to yɛn titiin? Ambɛnɛ woo wi mboro?» 9 A wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Eburuye woo wi mi. Yawe Yɛnŋɛlɛ lo mi maa gbogo, naayeri Yɛnŋɛlɛ na lì kɔgɔje wo naa tara ti da we.»
10 A wì si pe pye naa, ma yo wìla pye na fee Yawe Yɛnŋɛlɛ li tunŋgo ki yɛgɛ. A tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge ki nawa tunmbyeele pè si fyɛ fɔ jɛŋgɛ, mɛɛ wi pye fɔ: «Yiŋgi na, a mà si ko pye ma?» 11 Tifɛliŋgbɔgɔ kìla pye na seregi na kee, kì kaa pye ma, a pè suu yewe ma yo fɔ: «Yiŋgi we daga mbe pye ma na, tifɛliŋgbɔgɔ kii ta ki yere?» 12 A wì si pe yɔn sogo ma yo fɔ: «Yanla wɔ yanla wa wa kɔgɔje wi ni, pa ki yaa yere. Mìgi jɛn ma yo muwi mì ti, a ki tifɛliŋgbɔgɔ ŋga kì si ye ta.»
13 Ali mbege ta wìla ki yo ma, a tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge ki nawa tunmbyeele pe nɛɛ ki ŋgbanga mbe kari tɔnmɔkɔrɔ gbeŋge ki ni wa kɔgɔje wi koŋgo na tara ti na. Ɛɛn fɔ, pe sila ya, katugu tifɛliŋgbɔgɔ kìla pye na seregi na kee bere. 14 Kì kaa pye ma, a pè si Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛnri ŋgbanga, ma yo fɔ: «Maga ka ti we ku ki naŋa ŋa wi kala na. Maga ka baga we na mbe yo we lere gbo, ŋa wii kala pye we na, katugu ŋga kɔ̀ɔn ndanla Yawe Yɛnŋɛlɛ, ko mà pye.»
15 Kona, a pè si Zhonasi wi wɔ maa wa wa kɔgɔje wi ni, a tifɛliŋgbɔgɔ kì si yere. 16 A pè si fyɛ fɔ jɛŋgɛ Yawe Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ, mɛɛ saraga wɔ li yeri, ma yɔn fɔgɔlɔ kɔn li yeri mbaa tunŋgo piin li kan.