Sɛwɛ ŋa Pɔli wìla torogo
ƆRƆMU
ca tagafɛnnɛ pe yeri
Sɛwɛ wi nawa sɛnrɛ
Ki sɛwɛ ŋa Pɔli wo wìla wi yɔnlɔgɔ. Pɔli wìla pye Zhufuye woo. Pa pàa wi se wa Tarisi ca, wa Siri tara. Ɛɛn fɔ pa pàa wi koro wa Zheruzalɛmu ca; pa wìla Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ ti kara wa. Wìla pye ma bala wa Zhufuye kalɛgɛ konɔ li ni fɔ jɛŋgɛ. Pɔli wìla pye na tagafɛnnɛ koŋgbanmbala pe jɔlɔ, ɛɛn fɔ we Fɔ Zhezu wìla wi yɛɛ naga wi na, ma suu yeri jaŋgo wi pye pitunŋɔ wa mbele pe woro Zhufuye pe sɔgɔwɔ. Kì pye ma, Pɔli wìla saa Sɛntanra ti yari wa Ɔrɔmu wunluwɔ tara ti lɛgɛrɛ ni.
Sanga ŋa ni Pɔli wìla pye naga sɛwɛ ŋa wi yɔnlɔgi, wìla pye wa Korɛnti ca. Wìla pye na jaa mbe tangala la pye mbe kari wa Zheruzalɛmu ca, konaa wa Ɔrɔmu ca. Kì pye ma, a wì si sɛwɛ yɔnlɔgɔ maa torogo wa Ɔrɔmu ca tagafɛnnɛ pe yeri, maga yo pe kan ma yo wi yaa kari wa pe yeri mbe nagawa kan pe yeri konaa mbe fanŋga kan pe yeri.
Ɔrɔmu sɛwɛ wi yɛn ma kɔn ma yiri kɔnsara taanri. Wa kɔnsaga koŋgbanŋga ki ni (1–8), Pɔli wi yɛn na Sɛntanra ti yɛgɛ yuun naga nari fɔ Zhufuye o, mbele pe woro Zhufuye o, we ni fuun wè kapege pye Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ na; Yɛnŋɛlɛ li yɛn naŋgbanwa ni we ni fuun we ni (1.18–3.20). Ɛɛn fɔ Zhezu Kirisi we, wo ŋa wii kapege kpɛ pye wi fanŋga na, wi kunwɔ pì we kapere ti laga we na, ma we shɔ. Ki kala na, mbele fuun pè taga wi na, Yɛnŋɛlɛ li yɛn na pe jate lesinmbele (3.21–5.21). Pɔli wi yɛn naga nari naga finligi fɔ Yɛnŋɛlɛ li lasiri wi yɛn ma yɔn, ɛɛn fɔ ki fanŋga woro we ni we ya waa tanri wi na. Ko kala kì ti Yɛnŋɛlɛ lì we yinriwɛ ta, mali Yinnɛkpoyi li torogo li pan li we saga, jaŋgo we pye Yɛnŋɛlɛ li piile (6–8).
Wa sɛwɛ wi kɔnsaga shyɛn wogo ki ni (9–11), Pɔli wi yɛn na para Zhufuye lɛgɛrɛ wogo na, mbele pee yɛnlɛ mbe pe yɛɛ kan Zhezu wi yeri. Ali na paga je Zhezu wi na, Yɛnŋɛlɛ lo na, lii je sɛnwee piile pe na.
Wa sɛwɛ wi kɔnsaga taanri wogo ki ni (12.1–15.13), Pɔli wi yɛn na nagawa kaan tagafɛnnɛ pe yeri yɛgɛ ŋga na pe daga mbaa ki piin, jaŋgo mbele pe woro tagafɛnnɛ pe ta pege jɛn fɔ tagafɛnnɛ poro na, pè pe yɛɛ kan Zhezu wi yeri kaselege na. Ŋga ki yɛn kagbɔgɔ yɔn ma wɛ ko ki yɛn fɔ ma lewee yɛnlɛ wɔɔn ndanla.
Wa sɛwɛ wi kɔsaga, Pɔli wi yɛn na sharaga kaan wi wɛnnɛ pe lɛgɛrɛ yeri (15.14–16.27).
Sɛwɛ wi yɛn ma kɔɔnlɔ yɛgɛ ŋga na
Pɔli wìla Zhezu Sɛntanra ti yari 1.1-17
Sɛnwee wì jori mbe shɔwɔ pi ta 1.18–3.20
Konɔ na Yɛnŋɛlɛ lì tɛgɛ mbe shɔwɔ pi kan 3.21–4.25
Yinwefɔnŋgɔ ki ma ta Kirisi wo fanŋga na 5.1–8.39
Ŋga Yɛnŋɛlɛ lì gbɛgɛlɛ Izirayɛli woolo pe mɛgɛ ni 9.1–11.36
Tagafɛnnɛ pe tangalɔmɔ pi daga mbe pye yɛgɛ ŋga na 12.1–15.13
Sɛwɛ wi kɔsaga sɛnrɛ konaa sharaga puŋgo wogo 15.14–16.27
PƆLI WILA ZHEZU SƐNTANRA TI YARI
1
1.1-17
Pɔli wìla sɛwɛ wi torogo leele
mbele kan pe sharaga ye
Mi Pɔli ŋa Zhezu Kirisi wi tunmbyee, Yɛnŋɛlɛ lìlan yeri mbe pye pitunŋɔ, mala wɔ mbaa li Sɛntanra ti yari.
Ki Sɛntanra re, Yɛnŋɛlɛ làa ti yɔn fɔlɔ kɔn faa wa li sɛnrɛ sɛwɛ kpoyi wi ni, mɛɛ ti le wa li yɔn sɛnrɛ yofɛnnɛ pe yɔn paa ti yuun. Ki Sɛntanra ti yɛn na para li Pinambyɔ wo sɛnrɛ na, we Fɔ Zhezu Kirisi we. Mboo ta pàa wi se sɛnwee pyɔ, wìla pye wunlunaŋa Davidi wo setirige pyɔ. Ɛɛn fɔ, mbe yala Yinnɛkpoyi li fanŋga ki ni, Yɛnŋɛlɛ lìgi naga yawa ni ma yo wi yɛn li Pinambyɔ, naa wìla yɛn ma yiri wa kuulo pe sɔgɔwɔ we. Wo fanŋga na Yɛnŋɛlɛ lì yinmɛ kan na yeri mala pye pitunŋɔ Kirisi wi gbɔgɔwɔ pi kala na, jaŋgo cɛngɛlɛ sanŋgala ke ni fuun ke ni, mbaa leele pe piin paa tari wi na paa wi gbogo. Yoro mbele ye yɛn wa Ɔrɔmu ca, yoro fun ye yɛn ki leele pe ni, yoro mbele Yɛnŋɛlɛ lì yeri ye pye Zhezu Kirisi wi woolo we.
Muwi mi yɛn naga sɛwɛ ŋa wi torogi yoro mbele wa Ɔrɔmu ye kan, yoro mbele ye yɛn ma Yɛnŋɛlɛ li ndanla, a lì ye yeri ye pye li woolo kpoyi we. We To Yɛnŋɛlɛ lo naa we Fɔ Zhezu Kirisi wi ni pe yinmɛ naa yɛyinŋge kan ye yeri.
Pɔli wìla pye naga jaa mbe kari
sa Ɔrɔmu ca keretiyɛnye pe yan
Ki koŋgbanŋga, mi yɛn nala Yɛnŋɛlɛ li shari Zhezu Kirisi wi fanŋga na ye ni fuun ye kan, katugu pe yɛn na ye tagawa pi sɛnrɛ yuun dunruya wi lagapyew ki ni. Yɛnŋɛlɛ lìgi jɛn ma yo ŋga mila yuun ki yɛn kaselege. Lo mi yɛn na tunŋgo piin li kan na kotogo ki ni fuun ki ni, na Sɛntanra nda ti yɛn na para li Pinambyɔ wi kanŋgɔlɔ ti yari. Lìgi jɛn ma yo sanga o sanga mi kaa yɛnri, mi maa nawa tuun ye na. 10 Mi yɛn na Yɛnŋɛlɛ li yɛnri, fɔ na kaa pye ki yɛn li nandanwa kala, li konɔ li yɛngɛ na kan mbe kari wa ye yeri. 11 Katugu mi yɛn naga jaa jate mbe ye yan, jaŋgo mbe Yinnɛkpoyi li yarikanga ka kan ye yeri, ye ta ye fanŋga ta. 12 Ko kɔrɔ wo yɛn fɔ mila ki jaa mbe pye wa ye sɔgɔwɔ, we kotogo ta ja, ye tagawa pi kotogo kan na yeri, na woo pi kotogo kan ye yeri.
13 Sefɛnnɛ mi yɛn na jaa yege jɛn fɔ wagati lɛgɛrɛ na mìgi lagaja mbe kari wa ye yeri mbe sa ye yan, jaŋgo mbe leele pele ta Kirisi wi kan wa ye sɔgɔwɔ, paa yɛgɛ ŋga na mì pele ta wa cɛngɛlɛ sanŋgala ke sɔgɔwɔ we. Ɛɛn fɔ, kagala kèle na yɛgɛ kɔn, mii ya mbege pye, ali ma pan ma gbɔn nala. 14 Na tunŋgo yi mbaa kee leele pe ni fuun pe kɔrɔgɔ, mbaa kee cagbɔrɔ fɛnnɛ poro naa kapire fɛnnɛ pe kɔrɔgɔ, naa sɛwɛ jɛnfɛnnɛ poro naa sɛwɛ mbajɛɛnlɛ pe kɔrɔgɔ. 15 Ki kala na, ki la yɛn na na jɛŋgɛ mbe sa Sɛntanra ti yo yoro fun ye kan, yoro mbele ye yɛn wa Ɔrɔmu we.
Sɛntanra ti yɛn yawa ni
16 Katugu mi woro na fɛrɛ taa mbaa Sɛntanra ti yari. Ti yɛn Yɛnŋɛlɛ li yawa mbe mbele fuun pè taga Zhezu wi na pe shɔ. Ki koŋgbanŋga Zhufuye poro gbɛn, ko puŋgo na, mbele fuun pe woro Zhufuye pe ni. 17 Sɛntanra ti yɛn naga nari paa yɛgɛ ŋga na Yɛnŋɛlɛ li yɛn na leele pe piin lesinmbele li yɛɛ yɛgɛ na we. Ki ma ta wa tagawa po nuŋgba ni, mbege lɛ wa ki lɛsaga ki na fɔ sa gbɔn wa ki kɔsaga ki na, paa yɛgɛ ŋga na Yɛnŋɛlɛ sɛnrɛ sɛwɛ wi yɛn naga yuun fɔ: «Lesinŋɛ wi yaa ka yinwege ta wi tagawa pi fanŋga na.» 1.17: Aba 2.4
SƐNWEE WI JORI MBE SHƆWƆ PI TA
1.18–3.20
Leele pe kapege pyewe we
18 Yɛnŋɛlɛ li yɛn nali naŋgbanwa pi nari na yinrigi wa naayeri leele mbele pe woro na fyɛ li yɛgɛ, naa mbele paa kambasinŋge ki ni fuun ki piin pe kala na. Pe kapyere tijangara ti kala na, pe ma kaselege ki yɛgɛ tɔn, kiga ka ta mbe jɛn; 19 katugu ŋga ki mbe ya jɛn Yɛnŋɛlɛ li kanŋgɔlɔ, ki yɛn ma filige pe kan. Yɛnŋɛlɛ lo kpaw lìgi naga maga filige pe kan. 20 Malɛ Yɛnŋɛlɛ lì dunruya wi da, li katiyɔngɔlɔ ŋgele leele pe woro na yaan yɛnlɛ ni, ko kɔrɔ wo yɛn li yawa mbakɔɔ naa li cɛnlɔmɔ pi ni, leele pe yɛn nari yaan wa yaara nda Yɛnŋɛlɛ lì gbegele to ni. Ki kala na, tanga woro pe yeri. 21 Pè Yɛnŋɛlɛ li jɛn, ɛɛn fɔ, pe woro nali gbogo mbaa li shari paa yɛgɛ ŋga na ki daga paa ki piin Yɛnŋɛlɛ li kan. Ɛɛn fɔ, pe jatere wì kanŋga ma pye go fu, a pe tijinliwɛ fu kotoro tì kanŋga ma wɔ pe na. 22 Paa pe yɛɛ jate pe yɛn tijinliwɛ fɛnnɛ, ma si yala pe yɛn lembire. 23 Yɛnŋɛlɛ na gbɔgɔwɔ pi yɛn li woo, lo na li se ku, naa pe mbaa li gbogo, a pè si yaara yanlɛrɛ ta tɛ, a tì sɛnwee wi lɛ, wo ŋa wi yɛn kufɔ, naa sannjɛrɛ ti ni, naa woŋgaala mbele pe yɛn tɔɔrɔ tijɛrɛ tijɛrɛ ni pe ni, naa nda ti maa fulolo lara na ti ni, nɛɛ to gbogo.
24 Ki kala na, Yɛnŋɛlɛ lì pe yaga, a paa fyɔngɔ kapyere piin ma yala jogo kagala ŋgele ke wa pe kotogo na ke ni, fɔ a paa fɛrɛmbandawa kapyere piin pe yɛɛ ni pe wire ti ni. 25 Pè Yɛnŋɛlɛ li kaselege sɛnrɛ ti kanŋga mari pye yagbolo. Yaara nda Yɛnŋɛlɛ lì da to paa gbogo na tunŋgo piin ti kan, lo na li yɛn Dafɔ ma lo yaga wa. Lo li daga mbaa sɔnni fɔ sanga pyew. Anmiina.
26 Ki kala na, Yɛnŋɛlɛ lì pe yaga, a fɛrɛmbandawa kagala ke la na pe taa. Kala na Yɛnŋɛlɛ lì gbegele naŋa naa jɛlɛ pe kan, a pe jɛɛlɛ jate pèli kanŋga na ŋga kii yala ko piin. 27 Ki pyelɔmɔ nuŋgba pi na, nambala fun pe woro na jaa mbaa jɛɛlɛ kala piin jɛɛlɛ pe ni. Mbaa sinlɛ pe nambala yɛɛnlɛ pe ni, a ko la na pe taa fɔ jɛŋgɛ. A nambala paa fɛrɛmbandawa kapyere piin pe yɛɛ ni fɔ na jɔlɔgɔ taa, ŋga ki daga pe ni, naa pè laga Yɛnŋɛlɛ li na we.
28 Naa pè je pe woro na jaa mbe Yɛnŋɛlɛ li jɛn, ki kala na, Yɛnŋɛlɛ lì pe yaga wa pe jatere ŋa wì jɔgɔ wi ni, jaŋgo kagala ŋgele kee yala, paa kee piin. 29 Pe yɛn na kambasinŋge cɛnlɛ pyew ki piin, ma yin nambewe, naa yɛgɛmbatinwɛ, naa nambɛrɛ, naa yenjara ni. Pe maa leele kuun, na wiin, na tijinliwɛ pee piin. Pe yɛn jogo pege naa yolɛgɛrɛ ni. 30 Pe yɛn leele mɛgɛ jɔgɔfɛnnɛ. Yɛnŋɛlɛ li yɛn ma pe mbɛn. Paa la fɛrɛ taa, pe yɛn yɛɛ nagawa naa yɛɛ gbɔgɔwɔ ni. Pe maa tipere ta fɔnndɔ nɔgɔ kɔɔn mbaa piin. Paa la pe teele pe sɛnrɛ ti nuru. 31 Tijinliwɛ woro pe ni. Paa yɔn fɔlɔ kɔn mbeli yɔn fili. Pe yɛn leŋgbaanla naa yɛwagafɛnnɛ. 32 Pè Yɛnŋɛlɛ li kiti kɔngɔ ki jɛn fɔ jɛŋgɛ, maga jɛn ma yo mbele paa tanri ko tangalɔmɔ mba po na, poro daga mbe ku. Ma si yala, pè koro naga kapyere cɛnlɛ ti piin suyi. Mbe taga wa ko na naa, mbele paa ti piin, a pe kala lì pe ndanla fun.

1:17 1.17: Aba 2.4