2
Masacɛ Nebukadinɛsari ta siko
1 Masacɛ Nebukadinɛsari ta masaya san flanan na, a ka siko dɔw kɛ. O ko k’a hakiri ɲagami kosɛbɛ, fɔ k’a bari sunɔgɔ ra. 2 A ko o ye a ta lɔnnikɛbagaw bɛɛ wele: jinamoriw, ani lagbɛrikɛbagaw, ani subagaw, ani tagamasiyɛn lɔnbagaw bɛɛ, o ye na ale ta sikow ɲafɔ a ye. O bɛɛ nana masacɛ fɛ. 3 Masacɛ k’a fɔ o ye ko: «Ne ka siko dɔ le kɛ, min ka ne hakiri ɲagami. Ne b’a fɛ aw ye ne ta siko fɔ ne ye.»
4 Lɔnnikɛbagaw ka masacɛ jaabi aramekan na, ko: «E, Masacɛ, Ala ye i mɛɛn an kɔrɔ! I ta siko fɔ i ta jɔnw ye, ni o kɛra, an bɛna a kɔrɔ fɔ i ye.» 5 Masacɛ k’a fɔ o ye ko: «Ne ka min latigɛ, o le ye nin ye: ni aw ma se ka ne ta siko fɔ ne ye, k’a kɔrɔ fana fɔ, o bɛna aw mina ka aw faga, ka aw ta sow bɛɛ ci k’a ton ɲɔgɔn kan i ko ɲamaɲama. 6 Nka ni aw sera ka siko fɔ ne ye, k’a kɔrɔ fɔ ka la a kan, ne bɛna aw ladiya, ka aw bonya kosɛbɛ. O ra, aw ye siko fɔ ne ye, k’a kɔrɔ fana fɔ.»
7 Lɔnnikɛbagaw ka masacɛ jaabi tuun ko: «Masacɛ, ele kɔni ye siko fɔ an ye dɔrɔn; an bɛna a kɔrɔ fɔ i ye.» 8 Masacɛ ko: «Ne ka aw ta ceguya lɔn! Aw b’a fɛ ka kuma caya le janko aw ye wagati sɔrɔ ka fɛn dɔ sɔrɔ k’a fɔ ne ye, sabu ne ka min latigɛ, aw ka o lɔn. 9 Ayiwa, ni aw ma siko fɔ ne ye, min fɔra, o le bɛna kɛ aw bɛɛ ra. Aw b’a fɛ ka bɛn a ra ka na faninyakumaw ni nanbarakuma dɔw le fɔ ne ye, janko sani wagati dɔ cɛ, ne ye ne ta miiriya yɛlɛma. Aw ye siko fɔ ne ye; ni o kɛra, ne bɛna a lɔn ko can ra, aw bɛ se k’a kɔrɔ fana fɔ ne ye.» 10 Lɔnnikɛbagaw ka masacɛ jaabi ko: «Masacɛ, i ka min fɔ, mɔgɔ si tɛ dunuɲa ra yan min bɛ se ka o kɛ. Masacɛ si fana ma nin ko ɲɔgɔn ɲini a ta jinamoriw ni a ta lagbɛrikɛbagaw ni a ta tagamasiyɛn lɔnbagaw fɛ fɔlɔ ni ele tɛ; hali masacɛw bɛɛ ra fangatigi, walama o bɛɛ ra tɔgɔtigi ma nin ɲɔgɔn kɛ. 11 Masacɛ, i ka min fɔ, o ka gbɛlɛn. Mɔgɔ si tɛ se ka nin ko fɔ masacɛ ye, ni an ta alaw tɛ, k’a sɔrɔ olugu fana tɛ adamadenw cɛ ra yan.»
12 O ka o kuma fɔ minkɛ, masacɛ dimina kosɛbɛ. A ko o ye Babilɔni lɔnnikɛbagaw bɛɛ faga. 13 O ko latigɛra minkɛ dɔrɔn, o ka kɛ lɔnnikɛbagaw mina ye ko o bɛ taga o faga. O tagara Daniyɛli ni a tɔɲɔgɔnw fana yɔrɔɲini ko o bɛ o faga.
14 Daniyɛli ka o mɛn minkɛ, a tagara kuma masacɛ ta sorasikuntigi fɛ, min tɔgɔ ye ko Ariyɔki. O tun ka Babilɔni lɔnnikɛbagaw fagari ko baara don ale le boro. Daniyɛli kumana a fɛ ni hakiritigiya ani bonya ye. 15 A ka Ariyɔki ɲininka ko: «Mun le k’a to masacɛ ka nin kogbɛlɛn ɲɔgɔn latigɛ?» Ayiwa, Ariyɔki k’a ko bɛɛ ɲafɔ Daniyɛli ye. 16 Daniyɛli teliyara ka taga masacɛ fɛ, ka taga a fɔ a ye ko a ye muɲu dɔɔnin, ko sani wagati dɔ cɛ, ale bɛna a ta siko fɔ a ye.
Ala ka siko gundo yira Daniyɛli ra
17 Ayiwa, Daniyɛli bɔra ka taga a ta so, ka taga o ko ɲafɔ a tɔɲɔgɔnw ye, Hananiya, ani Misahɛli ni Azariya. 18 A ko o ye sankolo tigi Ala daari, janko Ala ye makari o ra ka siko gundo yira o ra, janko o kana olugu ni Babilɔni lɔnnikɛbaga tɔw bɛɛ faga.
19 Ayiwa, Ala ka o siko gundo yira Daniyɛli ra su fɛ siko ra. Daniyɛli ka sankolo tigi Ala fo. 20 Daniyɛli ko:
«Ne bɛ Ala tɔgɔ tando wagati bɛɛ, ani tuma bɛɛ.
Hakiritigiya ni fanga ye ale le ta ye.
21 Ale le bɛ se ka wagatiw ni ko nataw yɛlɛma k’a kɛ a sago ye.
A bɛ masa dɔ wuri ka dɔ sigi.
A bɛ hakiritigiya di hakiritigiw ma,
ka lɔnniya di kolɔnbagaw ma.
22 A bɛ fɛnbaw, ani fɛn dogoninw yira.
Fɛn minw bɛ dibi ra, a ka o lɔn fana.
Ale yɛrɛ siginin bɛ yeelen le cɛ ma.
23 Ne bɛmaw ta Ala,
ne bɛ i bonya, ka i tando;
sabu i ka hakiritigiya ni fanga di ne ma.
An ka min daari i fɛ, i ka o yira ne ra;
i ka masacɛ ta siko gundo yira an na.»
Daniyɛli ka siko kɔrɔ fɔ
24 Ayiwa, o kɔ, Daniyɛli tagara Ariyɔki fɛ, masacɛ tun k’a fɔ min ye ko a ye Babilɔni lɔnnikɛbagaw faga. Daniyɛli tagara a fɔ a ye ko a kana lɔnnikɛbagaw faga, ko a ye taga ni ale ye masacɛ fɛ, ale bɛna taga siko ɲafɔ masacɛ ye.
25 Ariyɔki teliyara ka taga ni Daniyɛli ye masacɛ fɛ. O sera yi minkɛ, Ariyɔki k’a fɔ masacɛ ye ko: «Zuda ta mɔgɔ minw minana, ne ka cɛ kelen sɔrɔ olugu ra, min bɛ se ka i ta siko ɲafɔ i ye.»
26 Masacɛ ka Daniyɛli ɲininka. O tun bɛ Daniyɛli wele ko Bɛlisasari. Masacɛ ko: «Yala can lo ko ele bɛ se ka ne ta siko fɔ ne ye, k’a kɔrɔ fana fɔ ka la a kan wa?»
27 Daniyɛli ka masacɛ jaabi ko: «Masacɛ, i ka fɛn min ɲini, o ye gundo le ye, lagbɛrikɛbagaw ni jinamoriw ni jotigiw si tɛ se ka min lɔn k’a fɔ i ye. 28 Nka Ala dɔ bɛ san fɛ, ale bɛ gundow lɔn. Ale Ala le ka ko nataw yira masacɛ ra siko ra. Ayiwa, i ka siko min kɛ, ani i ka fɛn minw ye ka i to sunɔgɔ ra, ne bɛna o fɔ i ye.
29 «E, masacɛ, ko minw bɛna kɛ wagati nataw ra, o le nana i ta miiriya ra, ka i to sunɔgɔ ra. Ala min bɛ gundow lɔn, ale le ka ko nataw yira i ra. 30 Ayiwa, ne kɔni, nin kow yirara ne ra, nka o t’a yira ko ne ta hakiritigiya le ka bon danfɛn tɔw bɛɛ ta ye dɛ! Ala le b’a fɛ ko i ta siko kɔrɔ ye fɔ i ye, ani miiriya minw nana i hakiri ra, i ye o kɔrɔ lɔn.
31 «E, masacɛ! I ta siko ra, i ka mɔgɔ bisigiya dɔ le lɔnin ye, belebeleba jamijan, a bɛ manamanana. Siranyafɛnba tun lo fana. 32 A kunkolo tun ye sanin yɛrɛworo ye, a disi ni a borow tun ye warigbɛ ye, a kɔnɔbara ni a wotow tun ye siranɛgɛ ye, 33 a senkalaw tun ye nɛgɛ ye, a senw yɔrɔ dɔw tun ye nɛgɛ ye, yɔrɔ dɔ tun ye bɔgɔ ye. 34 Ayiwa, ka i to flɛri ra, kabakuru dɔ bɔra yi a yɛrɛ ma, ka na o mɔgɔ bisigi sen gbasi, k’a sen nɛgɛraman ni a bɔgɔraman karikari. 35 O kɛra minkɛ, nɛgɛ o, bɔgɔ o, siranɛgɛ o, warigbɛ o, sanin o, o bɛɛ cira ɲɔgɔn fɛ, fɔ ka mugumugu. Fɔɲɔ k’a ta i n’a fɔ fɔɲɔ bɛ ɲɔkalaw ta cogo min na ɲɔgbasituma ra; a yɔrɔ si ma ye tuun. Nka kabakuru min k’a gbasi k’a ben, o kabakuru kɛra kuru belebele ye, fɔ ka dugukolo bɛɛ fa.
36 «Ayiwa, masacɛ, i ta siko ye nin le ye. Sisan an bɛna a kɔrɔ fɔ i ye. 37 E, masacɛ, ele le ye masacɛw ta masacɛ ye, sabu sankolo tigi Ala ka masaya ni sebagaya ni fanga ni bonya di i ma. 38 A ka adamadenw ni bɛganw ni kɔnɔw bla i ta fanga kɔrɔ dugukolo yɔrɔ bɛɛ ra. A ka i sigi o bɛɛ kunna. I ka mɔgɔ bisigi min ye siko ra, o kunkolo saninlaman ye ele yɛrɛ le ye. 39 Nka masaya dɔ wɛrɛ bɛna na i ta masaya kɔ fɛ, min tɛna bonya ka i ta bɔ. O kɔ, masaya sabanan bɛna na fana; o le bɛna kɛ i ko siranɛgɛ. O fanga bɛna sigi dunuɲa yɔrɔ bɛɛ kunna. 40 O kɔ, masaya wɛrɛ bɛna na, o bɛna kɛ a naaninan ye. O masacɛ ta fanga bɛna gbɛlɛya i ko nɛgɛ. Nɛgɛ bɛ ciri ni tigɛri kɛ cogo min na, o masacɛ bɛna masaya tɔw bɛɛ cici ka bɔ yi, ka o bɛɛ mugumugu o cogo le ra. 41 Nka i n’a fɔ i k’a senw ni a senmandenw ye, o yɔrɔ dɔw ye bɔgɔ ye, a yɔrɔ dɔw ye nɛgɛ ye, ayiwa, o masaya bɛna taran fla le. Nka o bɛɛ n’a ta, fanga belen bɛna kɛ a ra i ko nɛgɛ ta fanga, sabu nɛgɛ ni bɔgɔ le tun ɲagaminin bɛ ɲɔgɔn na. 42 Ayiwa, i n’a fɔ a senmanden dɔw tun ye nɛgɛ ye, dɔw tun ye bɔgɔ ye, o masaya baraka bɛna bonya fan dɔ ra, k’a baraka dɔgɔya fan dɔ ra. 43 I ka nɛgɛ ni bɔgɔ ɲagaminin ye cogo min na, o b’a yira ko o masacɛ fla bɛna don ɲɔgɔn na, fɔ ka furuw don o ta mɔgɔw ni ɲɔgɔn cɛ. Nka o tɛna se ka bɛn ka o kan kɛ kelen ye, sabu nɛgɛ ni bɔgɔ tɛ se ka ɲɔgɔn mina ka kɛ kelen ye.
44 «Nka o masayaw wagati ra, sankolo tigi Ala bɛna masaya wɛrɛ sigi. O masaya tɛna ban ka ye, siya wɛrɛ si tɛna se ka fanga bɔsi o masacɛ ra fana. A bɛna masaya tɔw bɛɛ ci ka bɔ yi; a yɛrɛ bɛna sigi a ta fanga ra wagati bɛɛ. 45 I ka kabakuru min ye, min wɔrɔra a yɛrɛ ma ka bɔ kuru ra, k’a sɔrɔ mɔgɔ boro ma maga a ra, ka na nɛgɛ ni siranɛgɛ ni bɔgɔ ni warigbɛ ni sanin ci, o kabakuru bɛ o masayakura tagamasiyɛn le ye.
«Ayiwa, Alaba le ka o fɛn nataw yira masacɛ ra. I ta siko ye can le ye, a kɔrɔ fɔra cogo min na, a bɛna kɛ ten le fana, sigiya t’a ra.»
46 Ayiwa, Nebukadinɛsari ka o mɛn minkɛ, a k’a kinbiri gban k’a ɲa biri dugu ma Daniyɛli kɔrɔ k’a bonya. A ko o ye saraka bɔ Daniyɛli ye, ka wusunan saraka don a ye. 47 Masacɛ ka kuma lase Daniyɛli ma k’a fɔ a ye ko: «Can ra, aw ta Ala le ye alaw bɛɛ ta Ala ye, ani masaw bɛɛ ta Matigi. Ale le bɛ se ka gundow yira; o kosɔn i sera ka nin gundo lɔn k’a fɔ.»
48 O kɔ, masacɛ ka Daniyɛli bonya kosɛbɛ, ka fɛnɲanaman caman di a ma. A ka Daniyɛli sigi Babilɔni* mara bɛɛ kunna, k’a kɛ lɔnnikɛbagaw bɛɛ ta ɲamɔgɔba ye.
49 Nka Daniyɛli ka masacɛ daari ko a ye Babilɔni mara kuntigiya di Sadaraki ni Mesaki ni Abɛdi Nego ma. Ale yɛrɛ tora masacɛ ta masaso lu kɔnɔ.