31
Yakuba ko a bɛ sekɔ Kanaana jamana ra
1 Ayiwa, Yakuba nana a mɛn ko Laban dencɛw b’a fɔra ko: «Yakuba ka an facɛ borofɛnw bɛɛ ta. A ka an facɛ ta naforo le ta k’a yɛrɛ kɛ fɛntigi ye.» 2 Yakuba nana Laban kɔrɔsi fana, k’a ye ko Laban tun ka ale mina cogo min na fɔlɔ, a tɛ o cogo ra tuun.
3 Lon dɔ, Matigi Ala k’a fɔ Yakuba ye ko: «Sekɔ i faso ra, i worora yɔrɔ min na. Ne bɛna kɛ ni i ye.»
4 O kuma fɔra minkɛ, Yakuba ka Rasɛli ni Leya wele ka na. Olugu tun bɛ kongo ra bɛganw kɔrɔ. 5 Yakuba ka o wele k’a fɔ o ye ko: «Ne k’a ye aw facɛ ɲa ra ko a tun ka ne mina cogo min na fɔlɔ, ko a tɛ ten tuun. Nka ne facɛ ta Ala le tora ne fɛ. 6 Aw yɛrɛ k’a lɔn ko ne ka baara kɛ aw facɛ ye ni ne baraka bɛɛ le ye. 7 O bɛɛ n’a ta, aw facɛ ka ne janfa, ka ne ta sara yɛlɛma fɔ siɲaga tan. Nka Ala ma sɔn a ye kojugu kɛ ne ra. 8 A ko minkɛ ko ni fin walama gbɛ ka kɛ sagaden minw na, ko olugu le bɛ kɛ ne ta sara ye, sagamusow ka sagaden o sagaden woro, fin walama gbɛ kɛra o bɛɛ ra. A nana yɛlɛma k’a fɔ ko ni sagaden minw ɲɛgɛnɲɛgɛnna, ko olugu le bɛ kɛ ne ta ye; o tuma sagamusow ka sagaden o sagaden woro, o bɛɛ ɲɛgɛnɲɛgɛnnin worora. 9 Ala le ka aw facɛ ta sagaw mina a ra ka o di ne ma; 10 sabu wagati min bɛganw tun bɛ yɛlɛn ɲɔgɔn kan, lon dɔ ne sikora; ne ka ne ɲa kɔrɔta, k’a ye ko bakɔrɔnin minw tun yɛlɛnna ba musomanw kan, olugu bɛɛ tun ɲɛgɛnɲɛgɛnnin lo, walama fin tun bɛ o ra. 11 O wagati ra, Ala ta mɛlɛkɛ ka ne wele ko: ‹Yakuba!› Ne ko: ‹Naamu.› 12 A ko: ‹I ɲa kɔrɔta ka flɛri kɛ: bakɔrɔnin minw bɛ yɛlɛnna bamusow kan, o bɛɛ ɲɛgɛnɲɛgɛnnin lo, walama nɔ bɛ o bɛɛ ra.› A ko: ‹Ne ka o kɛ sabu Laban ka fɛn o fɛn kɛ i ra, ne ka o bɛɛ ye. 13 Ala min k’a yɛrɛ yira i ra Betɛli, ne le ye o Ala ye. I ka turu kɛ kabakuru kan o yɔrɔ le ra k’a kɛ hakirijigifɛn ye, ka dajuru ta ne Ala fɛ. Ayiwa, sisan wuri ka bɔ nin jamana ra, ka sekɔ i worojamana ra.› »
14 Ayiwa, Rasɛli ni Leya ka Yakuba ta kuma mɛn minkɛ, o ko: «Anw ninyɔrɔ foyi tɛ yan tuun, an fana tɛna cɛn foyi sɔrɔ an facɛ ta so yan tuun. 15 Anw facɛ yɛrɛ bɛ anw jatera lonanw le ye sisan. A ma an fiyeere ka an wari domu ka ban wa?» 16 O ko Yakuba ma tuun ko: «Ala ka naforo minw mina an facɛ ra k’a di i ma, o ye anw ni an ta denw ta le ye sisan. O ra, Ala ka min fɔ i ye, o kɛ.»
17 Yakuba wurira k’a ta musow ni a ta denw yɛlɛn ɲɔgɔmɛw kan ka sira mina. 18 A tagara ni a ta bɛganw bɛɛ ye, a ka bɛgan minw bɛɛ sɔrɔ Mesopotami jamana ra, ani fɛn o fɛn tun bɛ a ta ye. A ka kɛ taga ye a facɛ Isiyaka fɛ, Kanaana jamana ra.
19 Yakuba bɔra wagati min na, o y’a sɔrɔ Laban tun tagara a ta sagaw sikanyɔrɔ ra. O bɔtɔ, Rasɛli k’a facɛ Laban ta batofɛnw sonya.
20 Yakuba ka Aramekacɛ Laban janfa tan le, ka bɔ ka taga, a ma sara a ra. 21 Fɛn o fɛn tun ye a ta ye, a teliyara ka o bɛɛ ta ka taga ni o ye. A ka Efirati ba tigɛ, ka taga Galadi kuruw fan fɛ.
Laban ka Yakuba nɔgbɛn
22 Yakuba taganin tere sabanan le ra, o sɔrɔra k’a fɔ Laban ye ko Yakuba borira.
23 Laban k’a ta mɔgɔ dɔw ta ka Yakuba nɔgbɛn fɔ tere wolonfla. A tagara Yakuba sɔrɔ Galadi kuruyɔrɔw ra. 24 Nka o lon su fɛ, Ala k’a yɛrɛ yira Aramekacɛ Laban na, siko ra, k’a fɔ a ye ko: «Laban, i yɛrɛ kɔrɔsi, i kana foyi kɛ Yakuba ra dɛ!»
25 Ayiwa, Laban tagara se Yakuba ma tuma min na, o y’a sɔrɔ Yakuba tun k’a ta fanibonw lɔ kuru sanfɛyɔrɔ dɔ ra. Laban fana k’a ta fanibonw lɔ Galadi kuruw yɔrɔ dɔ wɛrɛ ra, ani a ta mɔgɔw. 26 O kɔ, Laban tagara a fɔ Yakuba ye ko: «Yakuba, ele ka mun le kɛ ne ra tan? Mun na i ka ne janfa ka bɔ, ka ne denmusow mina ka bɔ ni o ye, i n’a fɔ jɔn minw minana kɛrɛkɛyɔrɔ ra? 27 Mun na i ka ne janfa ka dogo ka bɔ, i yɛrɛ ma sara ne ra. Ne tun bɛna ɲanagbɛba dɔ kɛ ka i blasira, an bɛ ɲagari ni dɔnkirilakanw ye, ani dundunkanw, ani gɔnifɔkanw. 28 Hali i yɛrɛ m’a to ne ye ne denmusow ni ne mamadenw fo ni kanuya ye! I ka mun hakirintanyako le kɛ tan? 29 An bɛ yɔrɔ min na sisan, ne bɛ se ka kojugu kɛ aw ra. Nka kunu, i bɛmaw ta Ala kumana ne fɛ. A ko: ‹Laban, i yɛrɛ kɔrɔsi, i kana foyi kɛ Yakuba ra dɛ!› 30 Ayiwa, ne k’a lɔn ko i kɔrɔtɔninba lo; i b’a fɛ ka taga i faso ra; nka mun kosɔn i tagatɔ ka ne ta batofɛnw fana sonya?» 31 Yakuba ka Laban jaabi ko: «Ne tun bɛ siranna ko i bɛna i denmusow bɔsi ne ra le; o kosɔn ne bɔra i ɲina ma. 32 Nka ni i ka i ta batofɛnw sɔrɔ mɔgɔ o mɔgɔ boro ne fɛ yan, o tigi ka kan ka faga le. An ta mɔgɔw bɛɛ ye nin ye; i ta batofɛnw ɲini yɔrɔ bɛɛ; ni i ka min ye, i ye o ta.»
Yakuba tun m’a lɔn ko Rasɛli le k’a facɛ Laban ta batofɛnw sonya.
33 Laban tagara don Yakuba ta fanibon kɔnɔ, ka yɔrɔ bɛɛ flɛ; ka taga don Leya ta fanibon kɔnɔ, ka o fana flɛ; ka taga don baaradenmuso fla ta fanibon kɔnɔ ka o fana flɛ; a ma foyi ye. O kɔ, a tagara don Rasɛli ta fanibon kɔnɔ; 34 jaga Rasɛli tun k’a facɛ ta batofɛnw ta, ka o dogo ɲɔgɔmɛ ta sigifɛn kɔnɔ ka sigi a kan. Laban ka yɔrɔ bɛɛ flɛ, a ma foyi ye. 35 Rasɛli ko a facɛ ma ko: «Baba, musow ta landa le bɛ ne ra bi, o kosɔn ne tɛ se ka wuri; yafa ne ma.»
Laban k’a ta batofɛnw ɲini yɔrɔ tɔw bɛɛ ra, a ma o ye.
36 Yakuba dimina Laban kɔrɔ, fɔ k’a kɛ kɛrɛ ye. A ko Laban ma ko: «Ne ka i hakɛ ta mun le ra, walama ne ka kojugu juman le kɛ i ra, fɔ i jusu gbannin bɛ ne nɔgbɛnna tan? 37 I ka ne ta minanw bɛɛ flɛ minkɛ, i ka i ta mun le ye ne fɛ? Ni a kɛra ko i ka i ta fɛn dɔ ye an fɛ, a yira i ta mɔgɔw ni ne ta mɔgɔw bɛɛ ɲa na yan, olugu ye a kiti tigɛ an fla cɛ. 38 Ne ka san mugan le kɛ i fɛ baara ra. I ta sagaw, ani i ta baw ka den o den woro, a bɛɛ ɲanaman worora. Lon si ne ma i ta sagajigi dɔ faga k’a ɲimi. 39 Lon si ne ma na ni bɛgan dɔ ye i fɛ ko waraw k’a faga k’a tigɛtigɛ. Ni waraw tun ka dɔ faga, ne yɛrɛ le tun bɛ dɔ ɲini k’a bla o nɔ ra. Ni bɛgan dɔ tun sonyana ne fɛ, ni a kɛra tere fɛ o, ni a kɛra su fɛ o, i tun b’a fɔ ko ne ye a ɲɔgɔn ɲini. 40 Tere fɛ, tere fundɛnin tun bɛ ne kan. Su fɛ fana, nɛnɛ tun bɛ ne mina, k’a kɛ fɔ ne tɛ se ka sunɔgɔ. 41 Ne bɛ i ta so, nin ye a san mugan ye. Ne ka baara kɛ i ye san tan ni naani i denmuso fla kosɔn; o kɔ, ne ka san wɔɔrɔ kɛ, ne bɛ i ta sagaw ni i ta baw kɔrɔsira. Nka i ka ne sara yɛlɛma fɔ siɲaga tan. 42 Ne bɛmacɛ Iburahima ta Ala, ani ne facɛ Isiyaka bɛ tagama o Ala kelen min ɲasiran na, ni o Ala tun tɛ ni ne ye, ele tun bɛna ne borolakolon le bla ka taga. Ala ka ne ta sɛgɛ le ye, ani ne ta baara; o kosɔn kunu a ka nin kiti tigɛ an fla cɛ, ka nin ko latigɛ.»
43 Ayiwa, Laban ka Yakuba jaabi ko: «Nin musow ye ne denmusow le ye, o ta denw fana ye ne ta denw le ye. Nin bɛganw ye ne ta le ye. I ɲa bɛ fɛn o fɛn na, o bɛɛ ye ne ta le ye. Ne bɛ se ka mun le kɛ ne denmusow ni o worodenw ye bi tuun?» 44 Laban ko Yakuba ma tuun ko: «Na, an ye jɛnɲɔgɔnya don, ele ni ne; o ye kɛ seereya ye ele ni ne cɛ.»
45 Yakuba ka kabakuru dɔ ta k’a lɔ, ka o kɛ hakirijigifɛn ye. 46 O kɔ, a ko a ta mɔgɔw ma ko o ye kabakuruw cɛ. O ka kabakuruw cɛ k’a ton ɲɔgɔn kan. O bɛɛ jɛnna ka domuni kɛ o kabakuruton kan. 47 Laban ka o yɔrɔ tɔgɔ la ko Yegari Sahaduta. Yakuba k’a tɔgɔ la ko Galɛdi*31.47 Yegari Sahaduta, ani Galɛdi, o kɔrɔ ye ko: kabakuruton min kɛra an seere ye..
48 Laban ko: «Nin kabakuruton ye kɛ an fla seere ye bi. O le kosɔn o yɔrɔ tɔgɔ lara ko Galɛdi.» 49 Nka a yɔrɔ tɔgɔ nana la fana ko Misipa†31.49 Misipa kɔrɔ ye ko: k’a kɔrɔsi., sabu Laban ka a fɔ Yakuba ye ko: «Ni an nana fara ɲɔgɔn na, k’a kɛ ko an ɲa tɛ ɲɔgɔn na tuun, Matigi Ala ye an bɛɛ kɔrɔsi.»
50 Laban ko Yakuba ma tuun ko: «Ni i ka ne denmusow minako juguya, ka muso wɛrɛw ta, mɔgɔ le tɛ an seere ye dɛ! I yɛrɛ kɔrɔsi, sabu Ala le ye an seere ye.» 51 Laban k’a fɔ Yakuba ye tuun ko: «Nin kabakuruton flɛ, ani ne ka nin kabakuruba min lɔ, ele ni ne cɛ. 52 Ayiwa, nin kabakuruton ye an seere ye, nin kabakuruba ye an seere ye. Ne man kan ka tɛmɛ nin kabakuruton kan ka taga ele nɔ fɛ ni ŋaninyajugu ye, ele fana man kan ka tɛmɛ ni kabakuruton kan, ani nin kabakuruba kan ka na ne nɔ fɛ ni ŋaninyajugu ye. 53 Iburahima ta Ala, Nahɔri ta Ala, olugu facɛ ta Ala, ale le ye kɛ an ta kititigɛbaga ye.»
Yakuba fana karira Ala ra, a facɛ Isiyaka bɛ tagama Ala min ɲasiran na. 54 O kɔ, Yakuba ka bɛgan dɔ kɛ saraka ye kuru kan; a k’a ta mɔgɔw bɛɛ wele ka na, o ka domuniba kɛ; o kɔ, o sira kuru kan yi.