Nan Surat Pablo As Nan Chiyuycha
I-Efeso
Nan Omona Ay Ammuwun
Nan nauy surat Pablo at para as nan chiyuycha omaafurot ay wacha henan siyudad ay Efeso ya henan chiyuycha il-ili ay nangliliwus henan siyudad ay ansa. Insurat Pablo nan nauy as nan timpon nan naifiafiaruchana ad Roma (3:1; 4:1; 6:20). Hi Tikico nan finaorna ay nangiyuy as nan nauy surat (6:21-22) ya uray nan suratna as nan chiyuycha i-Colosas (Col. 4:7-9) ya nan suratna kan Filemon.
As nan hiyasa ay timpu, nan siyudad ay Efeso at ad-acha ya kaamuchan henan probinsiya ay Asia ay senakop nan chiyuycha i-Roma. Hesa nan kawad-an nan templo ay manaychayawancha kan Artemis ay didiosencha ay fiafiai (Ara. 19:27-28, 34-35). As nan inmuyan cha Pablo hesa ay mangekasaba as nan Ammay ay Chamag as nan unig chi chuwa ay tawwun, wachacha nan enmafurot kan Apo Jesus (Ara. 19:1-20; 20:17-38). Angkiay ya nunfialin sa ay siyudad as kaman sentron nan kawad-an chi omaafurot henan probinsiya ay Asia.
As nan nauy ay surat, nan usa ay amud ay insurat Pablo at maepangkep as nan planon Apo Dios ay mangornong as nan am-in ay finayangna ay nakin ap-apu kan Cristo (1:10). Matongpar na as nan mun-us-usaan nan chiyuycha omaafurot babaen as nan nakius-usaancha kan Cristo.
Enlawlawag Pablo nan maepangkep as nan mun-us-usaan nan iglesia. Nan enosarna ay nangelawlawag as nan laychun ay kanan nan iglesia at enpachongna nan chiyuycha omaafurot as nan achor Cristo, ya hi Cristo nan uru ay mangepanguru kan chicha (1:22-23; 4:15-16). Nan usa pay ay enosarna at enpachongna nan iglesia as nan maasawa ay fiafiai, ya hi Cristo nan mangasawa kan hiya (5:25-32). Nan iglesia at maepachong us as nan chiyuycha parten chi afong ay cha kiaufun Apo Dios as nan chupras ay pugnad, ya nan amud ay fiatu ay wacha as nan sulen nan pugnad at hi Cristo (2:20-21).
Kiapú as nan nakius-usaan takú kan Cristo, maid at natkunan nan Judio as nan Gentil ya nan mafiabfiaor as nan amona, tay kun takú at nunfialin as us-usa ay pamilyan Apo Dios. Hiyana nan kiapúna ay insurat Pablo nan maepangkep as nan ustu ay panagfiyag nan hen-asawa (5:22-33), nan ongong-a ya nan chanakchakorcha (6:1-4), ya nan mafiabfiaor ya nan amona (6:5-9).
As nan anongosna, insuratna nan maepangkep as nan armas ay ichat Apo Dios as nan chiyuycha omaafurot ay osaruncha ay mangamis kan Satanas (6:10-20).
Nan Nakudkudwaan Nan Nauy Surat
Nan Laplapon Nan Surat 1:1-2
Nan Kasasaad Nan Chiyuycha Omaafurot Kan Cristo 1:3-3:21
Nan Panagfiyag Nan Chiyuycha Omaafurot Kan Cristo 4:1-6:9
Nan Armas Nan Chiyuycha Omaafurot Kan Cristo 6:10-20
Nan Anongos Nan Surat 6:21-24
1
Nan Laplapon Nan Surat
1 Ha-un hi Pablo ay usa ay apostol Cristo Jesus, tay hiyana nan enkeddeng Apo Dios.
Nauy nan suratku kan chakayu ay tatakon Apo Dios ad Efeso ay tit-iwa ay nakius-usa kan Cristo Jesus.
2 Sapay koma ta mawawacha kan chakayu nan grasya ya natalna ay numnum ay nurpu kan Apo Dios ay Ama takú ya kan Apo Jesu Cristo.
Nan Nakaskaschaaw Ay Planon Apo Dios
3 Chayawun takú hi Apo Dios ay hiya nan Dios ya Aman Apo takú ay Jesu Cristo. Benendisyonana chitaku ay nakius-usa kan Cristo as nan am-in ay naespirituwan ay bendisyon ay wacha ad chaya. 4 Tay sakbay mafiayang nan luta, pinipilen Apo Dios chitaku ay munfialin as tatakuna kiapú as nan nakius-usaan takú kan Cristo ta munfialinuna chitaku as nasantowan ya maid fiasorna as nan mangiilana. 5 Kiapú as nan layad Apo Dios, sikud ay enkeddengna ay munfialinun chitaku as an-akna babaen as nan enat Jesu Cristo ay maiyunud as nan laychuna ya pangkepna. 6 Isunga chaychayawun takú koma hi Apo Dios kiapú as nan nakaskaschaaw ay grasyana ay chaana inyekot ay inchat kan chitaku ay nakius-usa as nan laylaychuna ay Anakna.
7 Tay babaen as nan enmayas ay charan nan Anakna ay hi Cristo at nawayawayaan takú. Nan laychuna ay kanan at napakawan takú as nan fiasfiasor takú ay maiyunud as nan kenaongor nan grasyan Apo Dios 8 ay chana ichaichat kan chitaku. Inchatna us nan kenasilib ya pannakaawat takú maepangkep as nan enat Cristo. 9 Tay maiyunud as nan laychuna, enpakaammuna kan chitaku nan planuna ay chaan naepakaammu ad pus-uy ay sikud ay enkeddengna ay matongpar babaen kan Cristo. 10 Nan nauy planuna at lopasunantu as nan umchanantu nan ustu ay timpu. As nan hiyachi, mun-us-usaunantu nan am-in ay finayangna ad chaya ya asna's luta ta hi Cristo yangkiay nan Apocha.
11 Am-in ay ekamkaman Apo Dios at maiyunud as nan planuna ya pangkepna. Hiyasa us challu as nan nangpiliyana kan chakami ta munfialin kami as tatakuna kiapú as nan nakius-usaanmi kan Cristo, tay hiyana nan sikud ay enkeddengna nunlapu as nan laplapuna. 12 Enatna na ta chakami ay enmon-ona ay nawad-an as namnama kan Cristo at chaychayawunmi koma nan kenangaton Apo Dios.
13 Kaman us kan chakayu at nakius-usa kayu kan Cristo babaen as nan nanngoranyu as nan tit-iwa ay kalina ay hiyana nan Ammay ay Chamag maepangkep as nan kaesarakananyu ya babaen as nan enmafurotanyu kan Cristo. Isunga inchat Apo Dios kan chakayu nan Espiritu Santo ay enkarina ay hiya nan kaman marka ay mangepaila ay chakayu nan kuwana. 14 Nan naichatan nan Espiritu Santo kan chitaku at hiyana nan mangepasiguradu ay awatun takú nan am-in ay enkarina as nan tatakuna. Hiyana us nan mangammuwan takú ay siguradu ay kumpilituwunantu nan pannakawayawaya takú. Chaychayawun takú koma nan kenangaton Apo Dios.
Nan Luwaron Pablo
15 Isunga hiyana nan kiapúna ay nunlapu as nan nangammuwak as nan pammatiyu kan Apo Jesus ya nan layadyu as nan am-in ay iib-ayu ay tatakon Apo Dios, 16 chaanku inkinkinak ay nunyaman kan Apo Dios kiapú kan chakayu. Kunak kay munkararag kan Apo Dios, ekararakiak chakayu. 17 Nan chak ekarkararag as nan machaychayaw ay Ama ay hiya nan Dios Apo takú ay Jesu Cristo at ichatna koma kan chakayu nan kenasilib ya pannakaawat ay nurpu as nan Espiritu Santo ta kaskasinyu maammuwan nan maepangkep kan Apo Dios. 18 Ekararagku us ay masilawan koma nan numnumyu ta maammuwanyu nan chayu namnamaun as nan nangayakiana kan chakayu ya ta maammuwanyu us nan kenaongor nan nakaskaschaaw ay bendisyona ay enkarina as nan tatakuna. 19 Ekararagku pay ay maammuwanyu nan maid kaepachongana ay kenaamud nan pannakafialina ay cha mawacha kan chitaku ay omaafurot. Nan nauy ay pannakafialin ay cha mamadfiachang kan chitaku at pachong nan nakaskaschaaw ay pannakafialina 20 ay enpailana as nan nangtakuwana kan Cristo manipud as nan utúy ya as nan nangepatokorana kan hiya as apét kannawana ad chaya. 21 Hid-i nan cha muntorayan Cristo ad wani. Nan torayna at natortoray mu nan am-in ay anap-apu, nan wachay kalibfengana ya nan am-in ay wachay pannakafialina asna's luta ya ad chaya.*Col. 1:16; 2:18; Heb. 1:5-14; 1 Ped. 3:22 O, nan ngachana at natortoray us mu nan am-in ay ngachan nan totoray ay maichat ad wani ya as tapen chi urkiw.†Filp. 2:9-11; Heb. 1:4; 1 Ped. 3:22 22 Enpaetoray us Apo Dios hi Cristo as nan am-in ay nafiayang, ya chinutokana hiya as mangepanguru as nan iglesia.‡Efe. 5:23-24; Col. 1:18 23 Nan iglesia nan maepachong as nan achor ya hi Cristo nan maepachong as nan uruna. Mu maid achor nan uru, achi kumpilitu. Assesa us as nan iglesia ya hi Cristo, tay nan iglesia nan mangumpilitu kan Cristo, ya hi Cristo us nan mangumpilitu as nan am-in.§Col. 1:17-18, 24