1 Cimɨdaŋ Lu 22.66 ci kulaŋ ciku tɨbaŋ daŋ agɨlaŋ sɨkasɨkan lɨkulavɨmalɨ. Limu hɨhɨle Asɨ saŋ sagalɨ igu igu hɨsɨŋ agɨladɨ manɨgali agɨlaŋ. Limu hɨhɨle Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ agɨladɨ kulaŋ hadi hadi agɨlaŋ. Limu hɨhɨle Asɨ dɨ ciaŋ vɨdɨvɨdɨŋ agadɨ lamalɨfɨlɨfɨ hɨsɨŋ kulaŋ agɨlaŋ. Nɨbɨlaŋ sɨkasɨkan mɨgudɨbu acaba acaba lɨhavɨdɨ agasaŋ sikɨvica abaigakɨlavɨmalɨ. Abaigakɨla abavɨci Jisasɨ dɨ lɨmɨn vɨdɨvɨdɨŋ hɨvɨ lɨbɨhaka Pailatɨ dɨ micɨ covɨmalɨ. Co Pailatɨ dɨ human hɨvɨ lamavɨmalɨ. 2 Lɨhavɨci Mt 27.11 Pailatɨ agaŋ Jisasɨ dɨ abacivamalɨ. Nama Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ agɨladɨ manɨgali uamalɨ. Lɨci Jisasɨ nudɨ abamalɨ. Ha nama nuken ci abanaŋ uamalɨ. 3 Lɨci Pailatɨ igakɨladaci Asɨ saŋ sagalɨ igu igu hɨsɨŋ agɨladɨ manɨgali agɨlaŋ Jisasɨ dɨ lɨbɨmɨgumɨgu ciaŋ abavɨmalɨ. 4 Lɨhavɨci Pailatɨ cɨku Jisasɨ dɨ abacivamalɨ. Nama ciaŋ lɨbɨmɨgumɨguŋ nadɨ abavadi agadɨ hɨbɨŋ ma abanaŋ uamalɨ. 5 Lɨci Ais 53.7, Mk 14.61 Jisasɨ ciaŋ ma lɨbɨmalɨ. Lɨci Pailatɨ hɨji cuvɨlɨŋ cuvɨlɨŋ lamamalɨ.

6 Kualɨ pabiŋ pabiŋ hɨvɨ mɨkiŋ hadi agaŋ iakadami. Mɨkiŋ hadi hana Asɨ agaŋ Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ agɨladɨ valɨci ukaci hɨnevɨmalɨ agasaŋ hɨji lamadamaŋ alusɨsɨŋ sɨmɨŋ navɨdami. Mɨkiŋ hadi hen Pailatɨ agaŋ kulaŋ lɨmɨn sɨbɨlɨ ulaŋ hɨvɨ hɨnevɨdami agɨladɨ pabiŋ pabiŋ lɨdɨŋ valadaci uavɨdami. Kualɨ pabiŋ pabiŋ hɨvɨ kulaŋ iamɨgali agɨlaŋ kulaŋ pabiŋ pabiŋ lɨmɨn sɨbɨlɨ ulaŋ hɨvɨ hɨnevɨdami agɨladɨ ibi luvɨlavɨdami. Luvɨlavɨdaci nulɨdɨ valadaci kulaŋ iamɨgali agɨladɨ hɨvɨ uavɨdami. 7 Hadɨku kulaŋ limu hɨhɨle huban kulaŋ sagaŋ maka kulaŋ limu hɨhɨle ifɨhɨmavɨmalɨ agɨladɨ lɨmɨn sɨbɨlɨ ulaŋ hɨvɨ lamavɨci hɨnevɨmalɨ. Nulɨdɨ kulaŋ mu agadɨ ibi Balabasɨ. 8 Hadɨku kulaŋ iamɨgali agɨlaŋ ve Pailatɨ dɨ aha lɨdami haman lɨlɨ saŋ abavɨmalɨ. 9 Lɨhavɨci Pailatɨ nulɨdɨ abacivamalɨ. Namɨlaŋ viaŋ Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ agɨladɨ manɨgali agadɨ valɨlɨŋ naludɨ hɨvɨ uu saŋ abalaŋ uamalɨ. 10 Pailatɨ hɨji nɨman lamamalɨ. Jisasɨ salaku vihɨdi agɨladɨ ciaŋ hɨjɨ agaŋ hadi lɨdaci Asɨ saŋ sagalɨ igu igu hɨsɨŋ agɨladɨ manɨgali agɨlaŋ igakɨlahɨdavi uamalɨ. Igakɨla nusaŋ humɨgaŋ vɨkɨlɨ vica ciaŋ hɨvɨ lamalama saŋ iadɨ micɨ cavevi uamalɨ. 11 Lɨci HJL 3.13-14 Asɨ saŋ sagalɨ igu igu hɨsɨŋ agɨladɨ manɨgali agɨlaŋ kulaŋ iamɨgali agɨlasaŋ hɨji iguavɨmalɨ. Igu iguŋ abavɨmalɨ. Jisasɨ dɨ valɨci veve saŋ abɨmɨlaŋ uavɨmalɨ. Balabasɨ dɨ valɨci veve saŋ abɨkalaŋ uavɨmalɨ. 12 Lɨhavɨci Pailatɨ nulɨdɨ abacivamalɨ. Ale kulaŋ namɨlaŋ Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ agɨladɨ manɨgali aba abahɨdalaŋ nagadɨ acɨ lɨdaŋ uamalɨ. 13 Lɨci kulaŋ iamɨgali agɨlaŋ livadivaŋ abavɨmalɨ. Kɨlɨ cɨgaŋ kɨlikua lama ifɨci uu hɨvɨ nudɨ lama haneŋ hɨvɨ ifɨhɨlɨpɨlaŋ uci hɨmɨm uavɨmalɨ. 14 Lɨhavɨci Pailatɨ cɨku abacivamalɨ. Nɨbu acɨ lusɨŋ sɨbɨlɨ vilɨ uamalɨ. Lɨci cɨku ala livadivaŋ abavɨmalɨ. Kɨlɨ cɨgaŋ kɨlikua lama ifɨci uu hɨvɨ lama haneŋ hɨvɨ ifɨhɨlɨpɨlaŋ uci hɨmɨm uavɨmalɨ. 15 Lɨhavɨci Pailatɨ nulɨsaŋ humɨgaŋ simɨ igu igu saŋ Balabasɨ dɨ valɨci nulɨdɨ hɨvɨ umalɨ. Uci Pailatɨ agaŋ sagaŋ hɨsɨŋ kulemɨlɨ agɨladɨ abamalɨ. Jisasɨ dɨ vɨgɨla vica co kɨlɨ cɨgaŋ kɨlikua lama ifɨci uu hɨvɨ lama haneŋ hɨvɨ ifɨhɨlɨpɨlaŋ uci hɨmɨm uamalɨ. Lɨci vɨgɨla vica uavɨmalɨ.

16 Sagaŋ hɨsɨŋ kulemɨlɨ agɨlaŋ Jisasɨ dɨ vica huban dɨ ulaŋ kɨlebɨla agadɨ lua muji hen covɨmalɨ. Co sagaŋ hɨsɨŋ kulemɨlɨ limu hɨhɨle agɨladɨ abavɨci vehavɨmalɨ. 17 Ve havɨlɨ inɨvɨŋ cɨbɨŋ agadɨ Jisasɨ dɨ hɨvɨ huda lamavɨmalɨ. Huda lama lɨmɨn haneŋ daŋ agadɨ vica manɨgali dɨ mɨlaŋ lɨpɨlɨpɨ me lama Jisasɨ dɨ hali hɨvɨ lamavɨmalɨ. 18 Lama nudɨ abacuvacuva ciaŋ iguavɨmalɨ. Igu iguŋ abavɨmalɨ. Uaiasɨ uavɨmalɨ. Nama Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ agɨladɨ manɨgali uavɨmalɨ. 19 Haman aba sukan tɨmɨ mu vica nudɨ hali hɨvɨ ifavɨmalɨ. Ifɨ ifɨŋ cibiŋ lamalavɨlavɨmalɨ. Lɨdɨŋ mafɨla mafɨlaŋ nudɨ ibi mɨŋaiakadalu aba mɨgalɨfɨlɨbavɨmalɨ. 20 Nudɨ abacuvacuva saŋ haman lɨca sɨkuala hadi kɨlakɨla hutesɨ inɨvɨŋ cɨbɨŋ agadɨ cɨku mɨŋahubɨlavɨmalɨ. Mɨŋahubɨla vica cɨku hadi kɨlakɨla hutesɨ hutesɨ nudɨ nuken agɨladɨ lamavɨmalɨ. Lama kɨlɨ cɨgaŋ kɨlikua lama ifɨci uu hɨvɨ lama haneŋ hɨvɨ ifɨhɨlɨpavɨci uci hɨmuhɨmu saŋ vica uavɨmalɨ.

21 Kulaŋ Lom 16.13 mu nudɨ ibi Saimon. Nɨbu Sailini kɨlebɨla hɨsɨŋ. Nɨbu nudɨ kualabɨla hen hɨne Jelusalem kɨlebɨla ivo ivo saŋ vemalɨ. Nɨbu Alekɨsadelɨ dɨ Lufusɨ dɨ iaganɨlu. Nɨbu Jelusalem kɨlebɨla ivodaŋ aba udaci sagaŋ hɨsɨŋ kulemɨlɨ agɨlaŋ kɨlɨ cɨgaŋ kɨlikua lama ifɨci uu agadɨ nusaŋ iguavɨci havɨmalɨ. 22 Havɨci akuata Golɨgota fipɨ hen uavɨmalɨ. Kulaŋ hali haneŋ fipɨ agasaŋ Ibɨlu ciaŋ hɨvɨ Golɨgota uavɨdami. 23 Hen u Jisasɨ saŋ ciku savɨ me mu agadɨ ibi mea uavɨdami agadɨdaŋ lɨmɨn uain agɨladɨ amɨŋ agɨladɨ mɨtɨ agadɨdaŋ aneŋala iguavɨmalɨ. Iguavɨci ma namalɨ. Ciku savɨ me mu agadɨ ibi mea uavɨdami hana avɨŋ avɨŋ ma iga iga saŋ igudaŋ aba lɨhavɨmalɨ. 24 Lɨca Sng 22.18 sagaŋ hɨsɨŋ kulemɨlɨ agɨlaŋ kɨlɨ cɨgaŋ kɨlikua lama ifɨci uu hɨvɨ Jisasɨ dɨ lama haneŋ hɨvɨ ifɨhɨlɨpavɨci umalɨ. Ifɨhɨlɨpavɨci uci mɨŋaiaka lalɨlamavɨmalɨ. Lɨca nudɨ hadi kɨlakɨla agɨladɨ vihavɨmalɨ. Vica ani ani vibalɨhavi aba kɨlɨ kɨlɨsɨ salaŋ iakuavɨmalɨ.

25 Cimɨdaŋ uaiasɨ hɨvɨ kɨlɨ cɨgaŋ kɨlikua lama ifɨci uu hɨvɨ lama haneŋ hɨvɨ ifɨhɨlɨpavɨci uci mɨŋaiaka lalɨlamavɨmalɨ.*Cimɨdaŋ uaiasɨ uahɨdalu hanaŋ 9 kilokɨ agasaŋ haman abahɨdalu. 26 Ciaŋ mu kɨlɨ cɨgaŋ hɨvɨ lɨbavɨmalɨ agadɨ vica iaku kɨlɨ fɨdɨm Jisasɨ hali lamɨci iakumalɨ hen lama ifavɨci umalɨ. Ciaŋ lɨbavɨmalɨ agaŋ nɨbu nɨman abamalɨ. Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ agɨladɨ manɨgali uamalɨ. Ciaŋ haman agasaŋ ala nudɨ ifɨhɨmavɨmalɨ. 27-28 Kulaŋ Ais 53.12 akica kulaŋ limu hɨhɨle agɨladɨ sɨbɨlɨ lamadamaŋ nulɨdɨ acaba acaba vihavɨdami agɨladɨ aveji covɨmalɨ. Co kulaŋ akica agɨladɨ kɨlɨ cɨgaŋ hɨtɨŋ hɨtɨŋ kɨlikua lama ifɨci uu hɨvɨ lama haneŋ hɨvɨ ifɨhɨlɨpavɨci uci mɨŋaiakaiakaŋ lalɨlamavɨmalɨ. Mu agadɨ Jisasɨ dɨ human sɨmi kɨlikɨli hɨvɨ mɨŋaiaka lalɨlamavɨmalɨ. Mu agadɨ hake kɨlikɨli hɨvɨ mɨŋaiaka lalɨlamavɨmalɨ.*Kulaŋ hɨji hutesɨ hutesɨ daŋ limu hɨhɨle agɨlaŋ nɨman abahɨdavi. Ciaŋ limu hɨhɨle agɨlaŋ aveji Asɨ dɨ manasɨŋ hadi hɨvɨ hɨnihɨdavi uahɨdavi. Asɨ dɨ manasɨŋ hadi agaŋ nɨman abamalɨ uahɨdavi. Kulaŋ iamɨgali agɨlaŋ nudɨ iga nɨman abavɨdɨ aba abamalɨ uahɨdavi. Nɨbu ciaŋ vɨdɨvɨdɨŋ lulalula hɨsɨŋ kulaŋ aba abavɨdɨ aba abamalɨ uahɨdavi. Acaba acaba ciaŋ manasɨŋ hadi abamalɨ agaŋ haman laci iakamalɨ uahɨdavi.

29 Lɨhavɨci Sng 22.7, 109.25, Mk 14.58, Jo 2.19 kulaŋ iamɨgali agɨlaŋ uuŋ vebeŋ Jisasɨ dɨ agaiaku iga igaŋ nulɨdɨ hali mɨŋaiakaiakaŋ abacuvacuvaŋ abavɨmalɨ. Alia uavɨmalɨ. Nama nɨman abahɨdanaŋ uavɨmalɨ. Viaŋ aŋam ulaŋ hadi agadɨ mɨŋacivɨkala cɨku mavɨlɨŋ mɨgudɨ aba abahɨdanaŋ uavɨmalɨ. Mavɨlɨŋ mɨguci aniluŋ me hɨvɨ sɨkualɨdaŋ aba abahɨdanaŋ uavɨmalɨ. 30 Nama nadɨ nuken akɨliaku kɨlɨ cɨgaŋ kɨlikua lamalama agadɨ vala mɨgɨka uavɨmalɨ. 31 Asɨ saŋ sagalɨ igu igu hɨsɨŋ agɨladɨ manɨgali agɨlaŋ nɨbɨlaŋ nuken nuken aba abaŋ Jisasɨ dɨ abacuvacuva ciaŋ me abavɨmalɨ. Asɨ dɨ ciaŋ vɨdɨvɨdɨŋ agadɨ lamalɨfɨlɨfɨ hɨsɨŋ kulaŋ agɨlaŋ aveji Jisasɨ dɨ abacuvacuva ciaŋ me abavɨmalɨ. Lɨdɨŋ abavɨmalɨ. Kulaŋ iamɨgali limu hɨhɨle agɨladɨ akɨliakumalɨ uavɨmalɨ. Nudɨ nuken hɨma uavɨmalɨ. 32 Asɨ agaŋ nudɨ lɨbɨmɨŋa kulaŋ iamɨgali agɨladɨ akɨliakuiaku saŋ abɨci vemalɨ uavɨmalɨ. Nɨbu Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ agɨladɨ manɨgali lɨci kɨlɨ cɨgaŋ kɨlikua lamalama agadɨ vala mɨgam uavɨmalɨ. Lɨci alaŋ iga hɨji vɨdɨvɨdɨŋ lamɨdɨlu uavɨmalɨ. Kulaŋ akica Jisasɨ dɨ micɨ hɨvɨ kɨlɨ cɨgaŋ hɨtɨŋ hɨtɨŋ kɨlikua lamadamaŋ ifavɨci uu hɨvɨ lamadamaŋ haneŋ hɨvɨ ifɨhɨlɨpavɨci uavɨdaci mɨŋaiakaiakaŋ lalɨlamavɨmalɨ agɨlaŋ aveji nudɨ abacuvavɨmalɨ.

33 Ifɨhɨlɨpavɨci Amo 8.9 uci hɨnidaci uaiaŋ huva hɨvɨ uaiaŋ hɨmɨci hɨsɨŋ lɨbɨmalɨ. Hɨsɨŋ lɨbu hɨnidaci hɨfɨlɨdaŋ uaiaŋ hɨvɨ uaiaŋ cɨku lavɨkamalɨ.*Hɨfɨlɨdaŋ uaiaŋ uahɨdalu hanaŋ 3 kilokɨ agasaŋ haman abahɨdalu. 34 Lɨci Sng 22.1 hɨfɨlɨdaŋ uaiaŋ hɨvɨ Jisasɨ nudɨ nuken ciaŋ sɨbam hɨvɨ ula nɨman abamalɨ. Eloi lema sabakɨtani uamalɨ. Alam ciaŋ hɨvɨ haman abamalɨ hana nɨbu nɨman abamalɨ. Asɨ uamalɨ. Viaŋ nadɨ salaku hɨsɨŋ uamalɨ. Iadɨ acɨ saŋ valanaŋ uamalɨ. 35 Lɨci kulaŋ micɨ hɨnevɨmalɨ agɨlaŋ igakɨla abavɨmalɨ. Kaka uavɨmalɨ. Elaija dɨ uladi uavɨmalɨ. 36 Lɨhavɨci Sng 69.21 kulaŋ mu haŋɨla haŋɨlaŋ u lalabaŋ me agadɨ vimalɨ. Vica lɨmɨn uain agɨladɨ amɨŋ agɨladɨ mɨtɨ akɨŋ daŋ agadɨ hɨvɨ lɨbɨvisamalɨ. Lɨbɨvisɨci lalabaŋ me agaŋ lɨmɨn uain agɨladɨ amɨŋ agɨladɨ mɨtɨ akɨŋ daŋ agadɨ vimalɨ. Vici lalabaŋ me agadɨ vica sukan tɨmɨ hɨvɨ hakamalɨ. Haka Jisasɨ nɨdɨ uabaŋ igumalɨ. Lɨci kulaŋ mu agaŋ abamalɨ. Vana igɨmɨli uamalɨ. Elaija ve nudɨ vica mɨgɨdɨ uacaŋ uamalɨ. 37 Lɨci Jisasɨ vɨdɨvɨdɨŋ ula hɨmɨmalɨ.

38 Hɨmɨci CV 26.31-33, 2 Sto 3.14, Ib 6.19 havɨlɨ mila hadi Asɨ dɨ aŋam ulaŋ hadi agadɨ muji sɨbam hen hɨsihala hɨnedami agaŋ fɨdɨm iaku hɨvɨ hen hɨne sɨkɨla mɨgu sɨkan limu fɨdɨm hɨvɨ mɨgumalɨ. Mɨguci akica cɨgaŋ hɨnimalɨ. 39 Lɨci sagaŋ hali hɨsɨŋ agaŋ Jisasɨ hɨmɨmalɨ agadɨ iga abamalɨ. Amɨŋ ala sɨbam uamalɨ. Kulaŋ nanaŋ Asɨ dɨ Ninaŋ uamalɨ.

40 Iamɨgali Lu 8.2-3 limu hɨhɨle ukamaŋ mitaŋ hɨnihɨniŋ iga igaŋ hɨnevɨmalɨ. Mu Malia Makɨdala kɨlebɨla hɨsɨŋ. Mu Salome. Mu Malia Jemɨsɨ suiŋ agadɨ iamɨnu. Nudɨ ninaŋ mu Josepɨ. 41 Jisasɨ Galili fi tɨbɨ hɨnihɨniŋ hɨdadaci iamɨgali agɨlaŋ nɨbu kulaŋ hɨdahɨdaŋ nudɨ akɨliakuavɨdami. Iamɨgali limu hɨhɨle Jisasɨ Jelusalem kɨlebɨla udaci akuata uavɨmalɨ agɨlaŋ aveji akuata iga igaŋ hɨnevɨmalɨ.

42-43 Kɨlɨ Lu 2.25, 2.38 cɨgaŋ kɨlikua lama ifɨci uu hɨvɨ lama haneŋ hɨvɨ ifɨhɨlɨpavɨci uci mɨŋaiaka lalɨlamavɨmalɨ. Lalɨlamavɨci hɨne hɨmɨmalɨ. Hɨmɨci uaiaŋ sijaŋ sijaŋ kɨladaci Josepɨ Alimatea kɨlebɨla hɨsɨŋ agaŋ vemalɨ. Nɨbu ciku tɨbaŋ daŋ hɨnedami. Kulaŋ iamɨgali agɨlaŋ nudɨ igavɨdaci nɨbu ibi ukaci daŋ hɨnedami. Nɨbu Asɨ agaŋ kulaŋ iamɨgali agɨladɨ akɨlɨci nudɨ lɨku hɨvɨ hɨnihɨni agadɨ iga iga saŋ migɨladami. Amɨli me hɨvɨ Isɨlaelɨ hɨdɨlɨ agɨladɨ alusɨsɨ mɨkiŋ agaŋ iakɨbali saja acaba acaba agɨladɨ sɨhuvavɨmalɨ. Sɨhuva sɨkuala Josepɨ mɨkiŋ hadi agasaŋ hɨji lamamalɨ. Hɨji lama Jisasɨ dɨ patɨ agadɨ vica lɨba haca hɨvɨ lamɨdaŋ aba lɨmalɨ. Haman hɨji lama Josepɨ agaŋ Pailatɨ dɨ ulaŋ hɨvɨ ivomalɨ. Nɨbu Pailatɨ dɨ ulaŋ ivo ivo saŋ ma lɨdamalɨ. Lɨca ivo Jisasɨ dɨ patɨ agasaŋ alia uci vivi saŋ Pailatɨ dɨ abamalɨ. 44 Lɨci Pailatɨ Jisasɨ ci hɨmi ua hɨma uacaŋ aba hɨji cuvɨlɨŋ cuvɨlɨŋ lamamalɨ. Hɨji cuvɨlɨŋ cuvɨlɨŋ lama sagaŋ hali hɨsɨŋ agadɨ abɨci vemalɨ. Veci abacivamalɨ. Jisasɨ ci hɨmi uaku uamalɨ. 45 Lɨci sagaŋ hali hɨsɨŋ agaŋ abamalɨ. Ci hɨmi uamalɨ. Lɨci Pailatɨ agaŋ Josepɨ dɨ alia uamalɨ. 46 Alia uci Josepɨ u havɨlɨ mila hutesɨ agadɨ lavɨkamalɨ. Lavɨka vica cavemalɨ. Cave Jisasɨ dɨ patɨ agadɨ camɨga havɨlɨ mila hutesɨ agadɨ hɨvɨ hakamalɨ. Haka patɨ agadɨ vica u lɨba haca hɨvɨ cevo lamamalɨ. Lɨba haca agadɨ mavavɨci kavɨ hɨnedami hen vica cevo lamamalɨ. Lama Josepɨ lɨba kum hadi mu agadɨ mɨŋatepalɨci ve lɨba haca agadɨ ifɨhapɨmalɨ. 47 Lɨdaci Malia Makɨdala kɨlebɨla hɨsɨŋ agaŋ kulaŋ Malia mu Josepɨ iamɨnu agaŋ kulaŋ hɨnihɨniŋ igavɨmalɨ. Igavɨdaci Jisasɨ dɨ patɨ agadɨ lɨba haca mavavɨmalɨ hen lamamalɨ.