6
नोमकेम रोजुना मालक येसु आंदुर
(मत्तयाल 12:1-8; मरकुस 2:23-28)
1 उंदि नोमकेम रोजुने येसु पोलाल्कुनाल होंचेके मत्तोर. होननेंके ओना सिस्युल्क हेनकु उरहाचि कय्दे नल्सि तिंचेके होत्तुर. 2 इच्चुर परिसिल्क अदुन हूळसि, “नोमकेम रोजुने बद कबळ अय्ते कियमळ नियम परकारम ओज्जोनो, अदे कबळ मिमेट बारि कीसंतिर?” इंचि येसुन पूसकीतुर.
3 अस्के येसु ओर्कुन, “दाविदुंक आनि ओना दंटातोर्कुंक कर्वेस्तस्के ओर बतल कीतोर, मिमेट हदवा हिल्लिरा? 4 ओर पेनदा लोते होळियसि, पेनदुक मोळ्कता हारिन तित्तोर,✡लैव्यवस्ता 24:9 ओना दंटातोर्कुंकगुडा हीतोर.✡1 समूएल 21:1-6 अव हारिं तिनमळ इत्ते दर्मसास्त्रम परकारम विरोदमते मत्ता. अव हारिं सिराप पेर्मालोर्क तप्पा इंका बोरे तिना पर्रुर,” इंचि इत्तोर. 5 पजा, “मनकना रूपमते पुटतोन नना, नोमकेमता रोजुना मालकगुडा आंदुन,” इंचि येसु ओर्कुन इत्तोर.
नोमकेम रोजुने येसु वरोर मनकन बेस कींतोर
(मत्तयाल 12:9-14; मरकुस 3:1-6)
6 अल्हेने इंकुंदि नोमकेम रोजुने येसु दर्मसास्त्रम कराहना लोन होंचि कराहसेक मत्तोर. अगा वरोर तिना कय वत्सोत्ता मनकल मत्तोर. 7 अद लोतगा इच्चुर दर्मसास्त्रम कराहना गुरुल्क आनि परिसिल्क मत्तुर. नोमकेम रोजुने येसु ओन बेस कींतोरा किय्योरा? बेस कियानय्ते, नोमकेम रोजुने बल्हा बेस कीतोर इंचि तप्पुने पियालय हूळसेक मत्तुर.*मनकन बेस कियमळ इद इंका उंदि कबळलेसीं मंता इंचि परिसिल्क इनुंदुर. अदुनहाटीं नोमकेम रोजुने ओर बतले कियाकोंदुर. गानि पेनदा सास्त्रमते असोंटा नियम रासि हिल्ले.
8 गानि येसु मात्रम ओरा विचाराल्कुन एरपाट कीसि, “तेदसि अंटोरा मुन्ने नित्ता,” इंचि कय वत्सोत्तोन इत्तोर, इत्तस्के ओर तेदसि मुन्ने वासि निततोर. 9 पजा येसु ओर्कुन इल्हा पूसकीतोर, “नना मीकुन उंदि पोल्ले पूसकींतन वेहाट. नियम परकारम, नोमकेम रोजुने बेस कियमळ मंचिदा, कराब कियमळ मंचिदा? हिलाकोंटे उंदि जीवातुन पिसागोटते मंचिदा, नासडेम कियमळ मंचिदा? बद बेस” इत्तोर. 10 येसु अंटोरहेके हूळतोर. पजा, “नीवा कय मुन्नेळ्क हहा,” इंचि आ कय वत्सोत्तोन इत्तोर. ओर कय मुन्नेळ्क हाहतस्के ओना कय बेस आता. 11 गानि परिसिल्कुंक आनि दर्मसास्त्रम कराहना गुरुल्कुंक होंग वासि, ओर पलाते पेय्स्तुर. पेय्सि, येसुन बतल कीते सरे? इंचि ओर-ओरे विचाराल्क कियालय दल्गतुर.
येसु पन्नेंड मंदि प्रेरितुल्कुन पेरतोर
(मत्तयाल 10:1-4; मरकुस 3:13-19)
12 पजा उंदि रोज पारतना कियालय येसु गुट्टापोर्रो होत्तोर. अगा ओर नर्का-पल्हिं पेनदुक पारतना कीतोर. 13 पंगातस्के ओना सिस्युल्कुन अंटोर्कुन दग्गेर्क केय्सि ओराव्टेटाल पन्नेंड मंदितुन पेरतोर. पेरसि ओर्कु, प्रेरितुल्क इंचि पोरोल दोसतोर. येसु पन्नेंड मंदितुन पेरकुत्तोर ओरे प्रेरितुल्क†प्रेरित इद पोरोल्क, पेन लोहचीतोर इंचि अर्तम. येसु पन्नेंड मंदितुन पेरकुत्तोर ओरे प्रेरितुल्क आंदुर. इंचि पोरोल दोसतोर. 14 पन्नेंड मंदि बोर-बोर इत्ते, सिमोन (ईन पत्रु इंचि येसु पोरोल दोसतोर),✡योहान 1:42 सिमोनुना तम्मुर अंदरियल, जब्दिना मर्क याकोब आनि योहान, पिलिप, बरतलमय, 15 मत्तयाल (ईर कर वसुल कियना लेवि आंदुर, ईन मत्तयालगुडा इंतुर), तोमल, अल्पिना मर्रि याकोब, सिमोन जिलोति‡जिलोति रोम सरकारता विरोद कियना पार्टितोर. 16 तद्दि यहुदल (ईना बाना पोरोल याकोब) आनि इस्कारियोत नाटेना यहुदल (ई यहुदले आकिरते येसुन पगातोरा कय्दे पीसि हीतोर).
बिमार मत्तोर्कुन येसु बेस कींतोर
(मरकुस 3:7-12)
17 पजा येसु ओना सिस्युल्कुनतोनि गुट्टा पोर्रोटाल हिळु रेय्सि, सपाट जेगाते वासि निततोर. अगा ओना वेल्लेन मंदि सिस्युल्क मत्तुर. अचोने आयाका पूरा यहुदिया एरिया, येरुसलेम सहर, समुद्रम ओड्डु पीसि मत्ता सूर, सिदोन इनना सहरकुनाल वेल्लेटुर लोकुल्क ओनगा जमा आसि मत्तुर. 18 ओर अंटोर येसु वेहता पोल्लें केंजालय, बिमारकुनाल बेस आयालय वासि मत्तुर. बोर्कु अय्ते देय्याल्क पीसि मत्तंगो ओरगुडा वासि बेस आतुर. 19 ओनागटाल पेनदा ताकत वासि ओर अंटोर्कुन बेस कियुंदु. अदुनहाटीं आ मंदि अंता ओन इट्टालय हूळसेक मत्तुर.
पेन बोर्कुन बेस हूळंता?
(मत्तयाल 5:1-12)
20 पजा येसु ओना सिस्युल्कुन हूळसि इल्हा इत्तोर,
“मिमेट बोर अय्ते गरिब मंतिरो, पेन मीकु आसिर्वाद हींता,
पेनदा राज्येम मी असंटोरदे आंदु.
21 मिमेट बोर अय्ते इंदके कर्वुने मंतिट,
पेन मीकु आसिर्वाद हींता, मीवा करवु सल्लारंता.
बोर अय्ते इंदके अळसेके मंतिट, पेन मीकु आसिर्वाद हींता,
वायना रोजकुने मिमेट कव्सेक मनंतिर.
22 मनकना रूपमते पुटता पेनदा मर्रिना सिस्युल्क आताहाटीं,
बस्के अय्ते लोकुल्क मीकुन हय्साकोंटा आंतुर, गेदमिसींतुर,
अपमानम कींतुर, मिमेट हेळसोत्तिर इंचि, मीवा पोरोल एताकोंटा आंतुर,
अस्के मीकु पेन आसिर्वाद हींता.
23 ओरा एनकटा पेद्दाल्कगुडा मीकन्ना मुन्नेटा पेनदा कबुरतोर्कुन,
इल्हेने तकलिप कीतुर. अदुनहाटीं हुळाट! मीक तकलिप वातस्के,
मिमेट कुसिते एगरट, स्वर्गमते मीकु पेद्दा इनाम मंता.”
इंचि इत्तोर.
24 मर्रा येसु इल्हा इत्तोर,
“ए दनवंतुल्कुनिटा! मीकुन पेन बेस हूळो,
बारित्ते, मीकु सिराप इग्गेटा सुकम-सांते दोर्कंता.
25 इंदके पीरनिंडा तिनना लोकुरिटा! मीकुन पेन बेस हूळो, मुन्ने मिमेट कर्वुने मंदकिर.
इंदके कव्वानोरिटा! मीकुन पेन बेस हूळो, वायना रोजकुने मिमेट दुक्कमते अळकिर.
26 इंदके अंटोराहेंदाल कदर दोर्किच्कुत्तोरिटा! मीकुन पेन बेस हूळो,
बारित्ते बोर अय्ते मीक कदर हीतुर, ओरा एनकटा पेद्दाल्कगुडा,
मुन्नेटा पेनदा आबद्दम कबुरतोर्क कदर हियुंदुर.
आ आबद्दम कबुरतोर्क दोर्कताप, मीकुगुडा सिक्सा दोर्कार.”
पगातोर्कुन पावरम कियना
(मत्तयाल 5:38-48; 7:12)
27 इंदके नावा पोल्लें केंजानोरिटा! नना मीक वेहानद बतल इत्ते, मीवा पगातोर्कुन पावरम कीम्टु. मीकुन हय्सवोर्कुन बेस हुळाट. 28 बोर अय्ते मीकु सापनेम हींतोर ओन्क आसिर्वाद हीम्टु. बोर अय्ते मीकुन सिडांचंतोर, ओनाहाटीं पारतना कीम्टु. 29 बोरन्ना नीवा सेंपापोर्रो तंते ओनाहेके इंकुंदि सेंपागुडा तिरहा. बोरन्ना नीवा कोट तेंडकुत्ते, ओन नीवा अंगिगुडा ओया हीम. 30 बोरन्ना नीकुन बतलन्ना तल्कते, अद ओन्क हीम. बोरन्ना मिहागटाल बतलन्ना तेंडकुत्ते, अदुन वापस तल्कमट. 31 लोकुल्क मीवातोनि बल्हा मनना इंचि मिमेट इनकुंतिरो, अल्हेन मिमेट ओरतोनि मंटु. 32 मीकुन पावरम कियानोर्कुने मिमेट पावरम कीते, मीकु पेनदाहेंदाल बता पायदा दोर्कंता? पापिर्कगुडा ओर्कुन पावरम कियानोर्कुन पावरम कींतुर. 33 मीकुन बेस हूळानोर्कुंके मिमेट बेसता कबाह्क कीसि हीते, मीकु पेनदाहेंदाल बतल पायदा दोर्कंता? पापि लोकुल्कगुडा अल्हे कींतुर. 34 बोर वापस हींतुरो ओर्के बाकिक हीते, मीकु पेनदाहेंदाल बतल पायदा दोर्कंता? पापि लोकुल्कगुडा वापस दोर्कंतां इत्ता आसेते बाकिक हींतुर.
35 अल्हा कियाकोंटा मिमेट मीवा पगातोर्कुन पावरम कीसि ओर्कुन बेस हुळाट. बाकि वापस दोहंतोर इंचि आसे इर्राकोंटा बाकि हीम्ट. अस्के पेन मीकु पेद्दा इनाम हियार, मिमेट अन्निटकन्ना पेद्दा पेनदा मर्क-मियाह्क आकिट. बारित्ते, बोर अय्ते पेनदुन मति किय्युर आनि कराब मंतुर असोंटा लोकुल्कुनपोर्रो इंका पेन दया कींता. 36 मीवा पेनबाबाल दया कियानोर आंदुर, अदुनहाटीं मिमेटगुडा दया कियानोर आम्टु.
इंकावरोन पोर्रो तप्पु दोसमट
(मत्तयाल 7:1-5)
37 “मिमेट वेरेतोरपोर्रो दोसेम दोसमट, अस्के मीपोर्रोगुडा पेन दोसेम दोस्सो. मिमेट वेरेतोर्कुन, ‘दोसिल्क,’ इंचि इनमटु, अस्के पेन मीकुनगुडा ‘दोसिल्क,’ इंचि इन्नो. मिमेट वेरेतोर्कुन मापि कीम्टु, अस्के मीकुनगुडा पेन मापि किय्यार. 38 अव्सरम मत्तोर्कु बीसकेतनम कियाकोंटा हीम्ट, अस्के पेन मीकुगुडा हिय्यार. तव्वाते बेस निहचि, अदमिसि, कुदलिचि, पोंगानाल मीवा ओटिते वाटताप, पेन मीकु हिय्यार. बारित्ते, बद कोल्ताते मिमेट हींतिरो, अदे कोल्ताते मीकु हियमळ जर्गंता.✡मरकुस 4:24”
39 मर्रा येसु ओर्क उंदि वेसुडि वेहतोर: “वरोर गुड्डि मनकल, इंकावरोर गुड्डि मनकंक हर्रि हुप्सा परांतोरा? अल्हा कीते, ओर इव्वुरगुडा पोक्कातेन अर्रंतुर.✡मत्तयाल 15:14 40 सिस्युड ओना गुरुंकन्ना पेद्दा आया परोर, गानि गुरुनां पूरा करियसि ओर गुरुनलेसीं आंतोर.
41 “नीवा कळ्दे अरता सित्कुन तेंडका, नीवा दंटातोना कळ्दे अरता बुस्सितुन निमे बारि तेंडा हूळंतिन? 42 नीवा कळ्देन सित्कु अर्सि मननेंके, नीवा कळ्दे अरता बुस्सितुन तेंडाहीम इंचि नीवा दंटातोन बल्हा इना पर्रांतिन? ए डोंगि मनका! मोदाला नीवा कळ्दा सित्कुन तेंडा. अस्के नीवा दंटातोना कळ्दा बुस्सितुन तेंडालय नीकु बेस दिस्सार.”
रोंडु तीरकुना पंडिं
(मत्तयाल 7:16-20; 12:34-35)
43-44 “पंडितुन हूळसे, मिमेट मरातुन एरपाट कीकिर. बेसता मराकु कराब पंडिं हादों, कराब मराकु बेसता पंडिं हादों. हाह्कुना जप्पिताल अंगुर पंडिं हादों हिलाकोंटे ईरामुस्टी मराकुनाल मरका पंडिं हादों. 45 बारित्ते, मनसुने मनना पोल्लेंगे तोळ्दाल पलाते पेय्संतां. अदुनहाटीं बेसता मनकल ओना मनसुने मनना बेसता पोल्लेंगे पेच्हांतोर, अल्हेने कराब मनकल ओना मनसुने मनना कराब पोल्लेंगे पेच्हांतोर.”
रोंडु तीरकुना लोकुल्क
(मत्तयाल 7:21-29)
46 “नना वेहता पोल्लेन केंजिर अय्ते नाकुन सामि सामि इंचि बारि इंतिर? 47 बोरे आयिर नहगा वासि, नावा पोल्लें केंजसि, दाना परकारम ताकाना हरेक मनकल, ओर बसंटोर आंदुर वेहंतन केंजाट. 48 ओर बसंटोर इत्ते, लोन दोहनेंके पायवा लोत तव्विसि, बंडातोनि पुनादि दोहचि लोन दोहतोर. बस्के अय्ते कम्मुड वाता, एता तडां वासि लोतुक दल्गतां. अय्नागानि अद लोन कूला हिल्ले. बारित्ते, अद लोन गट्टिगा दोहचि मत्ता. 49 गानि नावा पोल्लें केंजसि दाना परकारम ताकवा मनकल बसंटोर इत्ते, लोन दोहनेंके पुनादि दोहाकेन बूमिपोर्रो लोन दोहतोर. बस्के अय्ते एता तडां वासि लोतुक दल्गतां. अस्के अद लोन पूरा कूल्सि पाड आता,” इंचि येसु ओर्कुन इत्तोर.
✡6:4 लैव्यवस्ता 24:9
✡6:4 1 समूएल 21:1-6
*6:7 मनकन बेस कियमळ इद इंका उंदि कबळलेसीं मंता इंचि परिसिल्क इनुंदुर. अदुनहाटीं नोमकेम रोजुने ओर बतले कियाकोंदुर. गानि पेनदा सास्त्रमते असोंटा नियम रासि हिल्ले.
†6:13 प्रेरित इद पोरोल्क, पेन लोहचीतोर इंचि अर्तम. येसु पन्नेंड मंदितुन पेरकुत्तोर ओरे प्रेरितुल्क आंदुर.
✡6:14 योहान 1:42
‡6:15 जिलोति रोम सरकारता विरोद कियना पार्टितोर.
✡6:38 मरकुस 4:24
✡6:39 मत्तयाल 15:14