34
Yosiya ayimikwa, abe mwami weꞌBuyuda
(2 Baami 22.1-2)
Mwami Yosiya, ikyanya akayima, âli kola neꞌmyaka munaana, anahisa imyaka makumi gashatu na muguma atwaziri i Yerusaleemu.* 34.1 Yeremiya 3.6. Uyo Yosiya anakizi gira íbikwaniini imbere lya Nahano, anakulikiriza ingesho nyiija za shokuluza wage Dahudi. Atanakizi zibambala, kiri neꞌhiniini.
Yosiya alahiza ukuyikumba ibindi-bindi
Mwami Yosiya, ikyanya akahisa imyaka munaana atwaziri, âli ki riiri musore. Haaho, anatondeera ukulooza Rurema wa shokuluza wage Dahudi.
Neꞌri akahisa imyaka ikumi niꞌbiri atwaziri, anatondeera ukuyeruusa ikihugo kyeꞌBuyuda, kuguma naꞌkaaya keꞌYerusaleemu. Akahongola imbeero zoꞌkuyikumbira mwo ku marango. Anavungula neꞌnguliro zoꞌmuzimu Hasheera, neꞌmigisi mibaaje, kiri neꞌgindi migisi íkatulwa.
Uyo Yosiya anahanguula abandu kwo bahongole ututanda twoꞌmuzimu Baali. Kiri noꞌtutanda twoꞌkuyokera kwoꞌmubadu, ho twâli teresirwi, banatutema-tema. Banavungula-vungula neꞌnguliro zoꞌmuzimu Hasheera, neꞌgindi migisi yoshi. Yibyo byoshi, mwami akabivungula-vungula, halinde byanahinduka nga lukungu, banagendi luyonera ku shinda za ábâli kizi bitangira amatuulo.
Mwami Yosiya anazuula amavuha gaꞌbagingi beꞌmizimu neꞌmigisi, banagasirigiza ku tutanda twabo. Kwokwo, kwo akayeruusa ikihugo kyeꞌBuyuda, kuguma naꞌkaaya keꞌYerusaleemu.
Uyo Yosiya anagenderera halinde mu twaya twa Manaasi, na mu twa Hifurahimu, na mu twa Simyoni, halinde kiri na mu twa Nafutaali. Anagenda na mu biguuka íbyâli riiri ibutambi lyatwo. Akahongola ututanda tweꞌmigisi. Anavungula-vungula inguliro zoꞌmuzimu Hasheera, kiri neꞌgindi migisi, halinde byanaba lukungu. Kiri noꞌtutanda twoꞌkuyokera kwoꞌmubadu twa mu kihugo kyeꞌHisiraheeri, Yosiya anatutema-tema twoshi. Iri akayusa, anagalukira i Yerusaleemu.
Ikitaabo kyeꞌMaaja kyaboneka
(2 Baami 22.3-20)
Uyo mwami Yosiya, iri akahisa imyaka ikumi na munaana atwaziri, anayeruusa ikihugo, kiri neꞌnyumba ya Nahano. Ku kyekyo kyanya, anatumira Safanu mugala Hazaliya, na Maseya guvuruneeri weꞌYerusaleemu, na Yoha mugala Yohaazi, umwandisi. Yabo booshi, anabalungika kwo bagendi shakuulula inyumba ya Nahano Rurema wage.
Yabo kwo bâli riiri bashatu, banagendera umugingi mukulu Hirikiya, gira bamúsikiirize ifwaranga ízikaleetwa mu nyumba ya Rurema. Yizo fwaranga, abalaliizi beꞌnyiivi, bo bâli kizi zikuumania mu beene Manaasi, na mu beene Hifurahimu, kiri na mu zindi mbande zeꞌkihugo kyeꞌHisiraheeri. Bakazikuumania na mu Bayuda na mu beene Binyamiini, kiri na mu batuulaga beꞌYerusaleemu.
10 Yizo fwaranga zanasikirizibwa abimangizi boꞌkulola imikolwa yoꞌkuyumaanania inyumba ya Nahano, lyo balonga ukuhemba abakozi. 11 Zâli kizi haabwa ábâli mu randa imbahwa, naꞌbuubasi. Banakizi gula mweꞌbiti byeꞌmitamba, naꞌmabuye mabere, banatondeera ukuyumaanania inyumba. Mukuba, abaami beꞌBuyuda bâli mali zilekeerera zishereere.
12 Yabo bakozi booshi banakizi ba bemeera mu kukola. Abimangizi baabo, bâli riiri Balaawi: Yahaati na Hobadiya, ba mwiꞌkondo lya Meraari. Hâli riiri na Zakariya na Meshulamu wa mwiꞌkondo lya Kohaati. Abalaawi booshi bâli riiri bikalage byoꞌkulongeeza ibikolanwa byeꞌnyimbo. 13 Bâli yimangiiri ababetuzi beꞌmiteekerwa, na booshi ábâli kizi kola imikolwa ya kwingi-kwingi. Mu Balaawi, baguma bâli riiri bandisi, naꞌbandi bâli riiri bimangizi beꞌmikolwa, naꞌbandi bâli kizi laliira inyiivi.
14 Ku kyanya bâli gweti bagaharuura ifwaranga ízikatangwa mu nyumba ya Nahano, haaho ulya mugingi Hirikiya anabona ikitaabo kyeꞌmaaja za Nahano, kirya íkikaleetwa ku njira ya Musa. 15 Hirikiya anayami bwira Safanu, umwandisi: «Ewe! Mu nyumba ya Nahano, keera nabona mweꞌkitaabo kyeꞌmaaja.» Kirya kitaabo, Hirikiya anamúsikiiriza kyo.
16 Safanu anayami kitwala imunda mwami, anamúbwira: «E waliha, byoshi byaꞌbakozi baawe bakabwirwa, bagweti bagabigira. 17 Zirya fwaranga zooshi ízaboneka mu nyumba ya Rurema, abakozi baawe keera bazisikiiriza abakozi ábayimangiiri imikolwa yoꞌkuyumaanania inyumba ya Nahano.» 18 Haaho, anashubiza, ti: «Umugingi Hirikiya, keera ambeereza ikitaabo.» Kirya kitaabo, Safanu anakisoma imbere lya mwami.
19 Mwami, mbu ayuvwagwe amagambo ga mu kitaabo kyeꞌmaaja, anayami daatula ibyambalwa byage. 20 Anahamuliza umugingi Hirikiya, na Ahikaamu mugala Safanu, na Habudooni mugala Mika, kuguma noꞌmwandisi Safanu, na Hasaya umukozi wa mwami, ti: 21 «Mugendi hanuusa Nahano hiꞌgulu lyani, na hiꞌgulu lyaꞌbandu booshi ábaki sigiiri i Buyuda, gira tulonge ukusobanukirwa na íbiri mwo. Si ngiisi íbiyandisirwi mwo, bashokuluza biitu bakabigayiriza, batanâli kizi bikulikira. Kyo kitumiri Nahano akoli turakariiri bweneene.»
22 Ulya mugingi Hirikiya, na yabo baabo, banagendi hanuusa umuleevi-kazi muguma, iziina lyage ye Hulida. Uyo mukazi âli riiri muka Salumu mugala Tokati, mwijukulu Hasira, úwâli kizi singula imirondo ya mu nyumba ya Nahano. Ku yikyo kyanya, uyo Hulida âli tuuziri mu kaaya keꞌYerusaleemu, uluhande lwa kabiri. 23 Uyo Hulida anababwira kwokuno:
«Nahano Rurema waꞌBahisiraheeri, agweti agaadeta kwokuno: “Uyo úkamùtuma imwani, mugendi múbwira: 24 Nga ngiisi kwo keera basomera mwami weꞌBuyuda mu kitaabo, ku kasiisa ngashereeza kano kaaya, kuguma naꞌbandu baamwo. Amadaaki gooshi ágayandisirwi mwo, bagagalonga. 25 Ubute bwani hiꞌgulu lyeꞌYerusaleemu bugakayuuka, butaganaki hooha. Mukuba, yabo bandu keera bakanjanda, banakola mu yokera imigisi umubadu, banakoli nyagaziizi mu kukizi giyibaajira.”
26 «Kundu kwokwo, bwo mwami weꞌBuyuda akamùtuma, gira muhanuuse Nahano, mumúbwire kwokuno: “Yago magambo go ukayuvwa, Nahano Rurema waꞌBahisiraheeri agweti agaadeta hiꞌgulu lyago kwokuno: 27 Keera ukayuvwa ngiisi kwo nꞌgadaaka kano kaaya, nanadaaka kiri naꞌbatuulaga baamwo. Haaho, umutima gwawe gwanajuguma, wanayibiika haashi imbere lyani. Wanadaatula ibyambalwa byawe, iri unaliruuka imbere lyani. Yibyo byoshi, keera nabiyuvwa.
28 «“Ku yukwo, ugagenda imunda lukalamuka, unaziikwe ku mutuula. Ngiisi kwo ngahaniiriza kano kaaya, naꞌbatuulaga baamwo, amasu gaawe gatagaki bibona.”»
Yabo bakulu, ikyanya bakayuvwa iyo ndumwa, banagitwalira mwami Yosiya.
Yosiya anywana ikihango bo na Rurema
(2 Baami 23.1-20)
29 Ulya mwami Yosiya anatumira abakulu booshi beꞌBuyuda, naꞌbeꞌYerusaleemu. 30 Neꞌri bakayija, anabagendana ha nyumba ya Nahano, ali kuguma naꞌbandu booshi beꞌBuyuda, naꞌbeꞌYerusaleemu: abanalushaagwa, naꞌbagunda, kiri naꞌbagingi, naꞌBalaawi. 34.30 2 Baami 23.2. Kwokwo, kirya kitaabo kyeꞌkihango íkikaboneka mu nyumba ya Nahano, mwami anabasomera kyo kyoshi.
31 Ha nyuma, mwami anayimanga ahandu haage, anashubi nywana ikihango na Nahano. Anamúlagaania kwo agakizi múkulikira, iri anasimbaha imaaja zaage, naꞌmategeko gaage, neꞌmigeeza yage. Yukwo kusimbaha, kunabe ku mutima gwage gwoshi, na ku nzaliro zaage zooshi. Analagaania kwo agakizi koleesa amagambo gooshi geꞌkihango, nga kwo gayandisirwi mu kitaabo.
32 Ha nyuma, mwami anabwira abandu booshi beꞌYerusaleemu, naꞌba mu kihugo kya Binyamiini, kwo nabo balagaanie Rurema kwo bagakizi simbaha ikihango. Haaho, nabo banamúlagaania kwo bagakizi simbaha ikihango kya Rurema wa bashokuluza baabo.
33 Ha nyuma, uyo Yosiya anashaaza imigisi yoshi, bwo iyagaziizi Rurema bweneene. Ikyanya bakagishaaza mu kihugo kyoshi kyaꞌBahisiraheeri, anabiika ulubaaja mu Bahisiraheeri kwaꞌbandu booshi bakizi kolera Nahano naaho, bwo ali Rurema wabo.
Ku kyanya kyoshi Yosiya âli ki riiri ho, Abahisiraheeri batakahuna imbere lya Nahano Rurema wa bashokuluza baabo.

*34:1 34.1 Yeremiya 3.6.

34:30 34.30 2 Baami 23.2.