12
Yesu ye Nahano woꞌlusiku lweꞌSabaato
(Mariko 2.23-28; Luka 6.1-5)
1 Lusiku luguma lweꞌSabaato, Yesu âli gweti agalenga mu ndalo zeꞌngano. Na bwaꞌbigirizibwa baage bâli koli shalisiri, kyanatuma bagakizi genda bagazihulumula, iri banazilya. 2 Abafarisaayo, mbu babonage kwokwo, banabwira Yesu: «Kituma kiki abigirizibwa baawe bagweti bagaagira íbitahangwirwi ku lusiku lweꞌSabaato?»
3 Yesu anabashuvya: «Ka mutazindi soma ngiisi kwo Dahudi akagira, ku kyanya âli koli shalisiri kuguma naꞌbaabo? 4 Si akayingira mu nyumba ya Rurema, anayabiira imikate íyâli mali taluulwa imwa Rurema, anagilya kuguma na yabo baabo. Banali bagingi naaho, bo bâli hangwirwi ukukizi gilya!
5 «Na kwakundi, ka mutazi soma mu maaja za Musa? Si abagingi, ikyanya bali mu yingira mu nyumba ya Rurema ku lusiku lweꞌSabaato, lyo bali mu hubira imaaja zaalwo. Kundu kwokwo, batali mu haruurirwa kwo bagira ikyaha. 6 Na hano, namùbwira kwo hali úkuliiri iyo nyumba ya Rurema!
7 «Mu Mandiko Meeru, muyandisirwi kwokuno: “Byo ndoziizi, kutali kutangirwa ituulo. Si ndoziizi mukizi yuvwirana indengeerwa!*12.7 Hosheya 6.6. ” Yaga magambo, múki menye umugeeza gwago, mutashuba mugaatwa ulubaaja lwa yaba ábatahiiti amahube. 8 Kwokwo, ulusiku lweꞌSabaato, Umwana woꞌMundu, ye Nahano wa lwo!»
Yesu akiza umundu ku lusiku lweꞌSabaato
(Mariko 3.1-6; Luka 6.6-11)
9 Yesu analyoka yaho, anagendi yingira mu nyumba yeꞌmihumaanano yaꞌBayahudi. 10 Anagwana mwoꞌmundu muguma, úwâli niaziri ukuboko. Mwâli riiri naꞌbandu ábâli loziizi ukulega Yesu. Kwokwo, banamúbuuza: «Ewe! Koꞌlusiku lweꞌSabaato, ulubaaja lutuhangwiri kwo tukize umundu?»
11 Yesu anabashuvya: «Ku lusiku lweꞌSabaato, nga muguma winyu angalokerwa neꞌkibuzi mu kishimo, ka atangakilyosa mwo? 12 Aahago! Si umundu ye riiri naꞌkamaro bweneene ukuhima ikibuzi! Ku yukwo, ulubaaja lutuhangwiri kwo tukizi gira amiija ku lusiku lweꞌSabaato.»
13 Haaho, Yesu anabwira ulya mundu úwâli niaziri ukuboko: «Lambuula ukuboko kwawe!» Uyo mundu, mbu akulambuule, kwanayami kira! Kwanaba ngoꞌkwabo.
14 Balya Bafarisaayo, iri bakabona ngiisi kwo Yesu agira, banalyoka yaho, banagendi gira igambi lyoꞌkumúyita.
Yesu ye mukozi úkatoolwa na Rurema
15 Yiryo igambi lyaꞌBayahudi, Yesu âli liyiji, kyanatuma agalyoka yaho. Ku yikyo kyanya, abandu bingi bweneene bâli kizi genda bamúkulikiiri. Na ngiisi ábâli lwaziri mu kati kaabo, anakizi bakiza. 16 Kundu kwokwo, anabakanukira, kwo hatagire úgamúmenyeesa mu bandu.
17 Bikaba kwokwo, gira lirya igambo likoleke, lyoꞌmuleevi Hisaaya âli mali gwanwa adeta kwokuno:
18 «Lolagi! Uyu, keera nꞌgamútoola, anali ye mukozi wani mukundwa!
Agweti aganzimiisa bweneene!
Ngamúbiika mwoꞌmutima gwani,
halinde amenyeese ibinyamahanga ngiisi íbikwaniini imbere lyani.
19 Atagakizi haliira, ataganakizi yamiza.
Ndaanaye úgayuvwa izu lyage mu njira.
20 Isanga írikoli gingiiri, atagalidongoola.
Niꞌtara, iri lyangaba likoli fwifwitiiri, atagalizimya.
Agayihangaana, halinde íbikwaniini bibe byo bigaahima.
21 Abapagaani booshi, bagakizi múbiika kwoꞌmulangaaliro.†12.18-21 Hisaaya 42.1-4. »
Yesu adukwa kwo ali mukozi wa Berizebuuli
(Mariko 3.20-30; Luka 11.14-23)
22 Abandu banaleetera Yesu umundu úwâli bambwirwi neꞌkisigo. Uyo mundu âli humiri amasu, anâli memiri. Iri Yesu akamúbona, anamúkiza. Kwokwo, kwo akalonga ukushubi bona, na ukushubi deta.
23 Ikyanya Yesu akamúkiza, abandu booshi banasoomerwa ngana, banadeta: «E balya, uyu, ka atangaba ye Mwana wa Dahudi, ulya Masiya?»
24 Abafarisaayo, mbu bayuvwagwe kwokwo, banakuuma, ti: «Uyu mundu, ikyanya agweti agayimula ibisigo, si kuli mu ba naaho ku njira yoꞌmukulu wabyo, Berizebuuli!»
25 Yago magambo go bâli kizi tona, Yesu âli koli gayiji, kyanatuma agababwira kwokuno: «Abandu boꞌbwami buguma, iri bangayihandulana kwo, iri yubwo bwami bugaasiba. Kiri naꞌbandu baꞌkaaya kaguma, kandi iri beꞌnyumba nguma, iri bangayihandulana kwo, iri iyo nyumba itagaki sikama.
26 «Aahago! Kiri na Shetaani kwakundi, iri angayihaga yenyene, kuti kwoꞌbwami bwage bwangaki yimanga? 27 Yibyo bisigo, íngibe ndi mu biyimula ku njira ya Berizebuuli, abaana biinyu nabo bali mu biyimula ku bushobozi bwa nyandi? Aaho! Kwokwo, bo bagamùyagiisa kwo mwahuba ku ngiisi byo mwandega kwo. 28 Haliko, iri nangaba ngweti ngayimula ibisigo ku njira yoꞌMutima gwa Rurema, iri ubwami bwage keera bwamùhikira!
29 «Ndaaye mundu úwangayifunda mu nyumba yeꞌkihagange, anakishahule ibindu, átazi kikona. Haliko, ámali kikona, lyoki angashahula íbiri mwo!
30 «Umundu, iri angaba atali uluhande lwani, iri ali mugoma wani. Neꞌri angaba atali mu kuumania kuguma na naani, iri ali mu shaabula.
31 «Namùbwiraga kwaꞌbandu bangakogwa ngiisi bitusi, na ngiisi bindi byaha. Haliko, iri umundu angatuka Umutima Mweru, lyoki atâye kogwe. 32 Na kundu umundu angatuka Umwana woꞌMundu, angakogwa. Haliko, iri angatuka Umutima Mweru, lyoki atâye kogwe, kuba ku kino kyanya, kandi iri ku kyanya íkyâye yije.»
Abandu bali mu menyerwa ku bitumbwe byabo
(Luka 6.43-45)
33 «Iri wangaba uli neꞌkiti kiija, neꞌbitumbwe nabyo bigaaba biija. Kandi iri wangaba uli neꞌkiti kibi, neꞌbitumbwe nabyo, bigaaba bibi. Ee! Ngiisi kiti, kiri mu menyerwa ku bitumbwe byakyo.
34 «Si mwehe muli baana boꞌmujoka! Aahago! Bwo muli babi, kuti kwo mwangadeta amagambo miija? Si amagambo goꞌmundu agweti agaadeta, gali mu lyoka mu biyijuliiri mu mutima gwage!
35 «Umundu mwija, ali mu hulusa amiija ku masingule mu mutima gwage. Umundu mubi naye, ali mu hulusa amabi mwomwo-mwomwo. 36 Namùbwiraga, kweꞌkyanya abandu bagatwirwa imaaja, bagabuuzibwa hiꞌgulu lya ngiisi igambo lyo bâli kizi fwolomboka kwo. 37 Amagambo gaabo boonyene, go gagaatuma bagaahanwa, kandi iri ukukira.»
Yesu ahuunwa ikyereso
(Mariko 8.11-12; Luka 11.29-32)
38 Baguma mu Bafarisaayo, na mu bigiriza beꞌmaaja, banabwira Yesu: «E Mwigiriza, twakuhuuna ikyereso kyeꞌkitangaaza.»
39 Yesu anabashuvya: «Mwe bandu ba kino kibusi, mukoli bihuusiri, mutanatwaziizi ibya Rurema. Kundu mugweti mugahuuna ikyereso kyeꞌkitangaaza, si ndaakyo mugayerekwa, kítali kyekirya kyeꞌmwoꞌmuleevi Yona naaho. 40 Mukuba, nga kwokulya Yona akamala isiku zishatu, ubushigi niꞌzuuba, ali mu nda yoꞌlya bitaatalwe woꞌlufwi,‡12.40 Yona 2.1. kwokwo kwoꞌMwana woꞌMundu naye, agaamala isiku zishatu, ubushigi niꞌzuuba, ali mu kuzimu.
41 «Ku lusiku lwaꞌbandu bâye twirwe kweꞌmaaja, abandu beꞌNinaawi nabo bagayimuka, banahaniise abandu ba kino kibusi. Mukuba, balya bandu beꞌNinaawi, ikyanya Yona akababwira Igambo lya Rurema, banayami twikira ku byaha byabo. Munamenyage kwo buno, hali úkuliiri Yona!
42 «Ku lusiku lwaꞌbandu bâye twirwe kweꞌmaaja, mwami-kazi weꞌluhande lweꞌkisaka, naye agayimuka, anahaniise abandu ba kino kibusi. Mukuba, akalyokerera mu mahanga ga hala, gira ayiji yuvwa amagambo goꞌbwitegeereze bweꞌmwa Sulumaani. Munamenyage kwo buno, hali úkuliiri Sulumaani!
Ukugaluka kweꞌkisigo
(Luka 11.24-26)
43 «Hali ikyanya ikisigo kiri mu shaaga mu mundu, kinagende kigazumba-zumba mwiꞌshamba, mu kulooza ho kigaluhuukira. Neꞌkyanya kiri mu habula, 44 kinadete: “Aahago! Ngagalukira mu yerya nyumba yani yo nꞌgalyoka mwo!” Neꞌkyanya kiri mu shubi gihika mwo, kinagwane ikiri maata, inakola mbiize, inakola ndimbiise bwija.
45 «Lyeryo, kirya kisigo kinagendi leeta ibyabo bisigo birinda, íbibihuusiri ukukihima. Byoshi binayami yifunda muꞌlya mundu, binamútuule mwo. Kwokwo, ubuzinda, ulya mundu anakalaalirwe bweneene, ukuhima kwo atákalaliirwi ubwa mbere. Kwo na kwokwo kwo bigaaba, na mu bandu ba kino kibusi, bwo bakoli bihuusiri bweneene!»
Banyandi beene wabo Yesu?
(Mariko 3.31-35; Luka 8.19-21)
46 Ikyanya Yesu akaba akiri mu ganuuza yabo bandu bingi, beene wabo na nyina, banaba bakoli yimaaziri ha mbuga, banamútumira. 47 Mundu muguma anamúbwira: «Nyoko na beene winyu, bakoli yimaaziri ha mbuga, bakubuuza.»
48 Yesu anamúshuvya: «Nyandi maawe? Na banyandi beene witu?» 49 Lyeryo, anashonga ukuboko imunda abigirizibwa baage anadeta: «Mu baabano, mwo mulyagagi maawe, mwo munali beene witu! 50 Ee! Iri umundu angaba agweti agaagira ubulooze bwa Daata úli mwiꞌgulu, yoyo ye mwene witu, ye na mwali wani, ye na maawe!»