21
Pola laŋgum aŋgɨca Ierusalemma taŋna moca
Karica aia an ramtaɨr paŋaindmo tɨkcarica aia laŋgum naŋgabukca, aia Kos mutmo wandoŋ ŋgoin mataŋgat. Na iŋmbaina ra, aia Rodes muta taŋga malaruat, anna tɨkca aia mac taŋga Patara auŋ magat. Na Patara ŋgetacndiŋa aia kabena laŋgum ianna watca, na an laŋgumma ma Ponisia pitrikca taŋna mori tik, aia man naŋgabukca aia mataŋgat. Na aia taŋga Saiprus mutmo, aina par aeŋmbaia wattacarica, aia taŋga Siria pitrikca ndaruca, aia Tair auŋ aniaca matundocat. Na an laŋgumma aia taŋrinanna, ma an auŋna reikap tik, mina an aŋgɨ gari aia anna moca an malambiat. Up 20.23, na 21.12Ri, aia rana ŋgat kabena mɨnna rai, aia anna Iesusna iŋa raŋgairena meikramtaɨr ndeidap maeacri. Anna tɨkca, anna Iesusna iŋa raŋgairena meikramtaɨra Ŋeroŋ Ratta, minmo iroar laiŋ neaŋga mina Polmo Ierusalemma taŋ narica kɨraca mbopca, mawaracat. Karica laŋgumma mac taŋna moatke, aia taŋna mori, minapa mina meikmombonikap, mina aimo auŋ aniacmo raekca warkica mataŋri, na aia maŋara tɨkca aia minap tutpemb rɨmbɨtca mambendeiat. Up 20.36Ri, aia laŋgum naŋgabukna mori, aia minmo kam laŋ neaŋga, mitoco aimo kam laŋ neaŋga, mina ndorita auŋ mac nda mataŋgat.
Sisaria auŋ aniaca tɨkca ramma morena ramoot Agabusa Polmo kam ian mambopat
Karica aia Tair auŋ aniacmo tɨkcarica aia lembaia taŋga Tolemes auŋ aniaca taŋga malaruat. Anna tɨkca, aia anna Iesusa rɨpacrena laiplacarmo ra laŋ neaŋga, minapmo ra kabe maeacat. Up 6.5, na 8.5, na 8.26, na 8.40, na Epe 4.11, na 2 Ti 4.5Ri, iŋmbaina ra, aia Tolemes auŋ aniac tɨkcarica aia taŋga Sisaria auŋ aniac malaruat. Karica aia taŋga Raraŋ Aetaniacna kam wembaŋ laŋa wiwitirina ramoot Pilipna kac maeacat. Na Pilip, mina mamo Ierusalemma tɨkca parmbaiapa mbut mbuniŋap larapacatna ramoot ian, na ma up aŋgɨrena ramtaɨrmo opotacna aiŋa morena ramoot ian. Iol 2.28, na Up 2.17Na ma mombour paur niŋgikap, na mina laŋgo ŋgocor, mina Raraŋ Aetaniacna kammo rambca moa mboprena meik.
10  Up 11.28Ri, rai ndepikca aia an ndeaca, ramma morena ramoot ianna, mana ia Agabus, ma Iudia pitrik tɨkcarica ma Sisaria auŋ aniac mairikat. 11  In 21.18, na Up 20.23, na 21.33Karica ma ai ndambuŋ nakɨpca, Polna weaond aŋgɨca ma ndona parniŋapa orniŋ maleacat, ri, ma gaindopatna, “Ŋeroŋ Ratta gaindoprina, ‘Gan tɨpna kirar mbuŋa, Iudananda Ierusalem ndeacrenan, mina gan weaondna aetmo ainda leacnande, mina manmo Iudana meikramtaɨr wanaiŋnanta para tɨknande.’ ”
12  Mt 16.22Ri, aiapa an ndeacrinanna muruŋa an kamma waraca, aia Polmo Ierusalemma taŋ narica, aia aemaŋmaŋap manmo kɨraca mambopri. 13  Up 20.24Ainda mori, ma aimo nda rutica gaindopatna, “Kaina moca ne aea aukna iroa moa ŋgocraiapek? Aku kac ŋgoreaca taŋna moca kocroca eacrena, na mina aukmo mo menacna mbop te, an toco aku Ierusalemma menaca aina Kacoot Iesusna i aŋgɨ ŋgepna kocroca mina lambirena.” 14 Ri, aia ainda waracrina, Pol, ma anna tataŋna iro aniacap tik, aia manmo kɨraca mbopna towanaiŋ. Karica aia gaindopatna, “Reaca Kacootta laruna toŋgorinanna, watcarica ma laru.”
Pola Iudiana kac ŋgoreac ndeacri, ramtaɨr paŋainda mana kamma ritri waparaca moatna
(21.15—26.32)
Pola Ierusalemma taŋga laruatna
15 Karica aia rai ndeida an ndeaca taŋga, iŋmbai aia ŋgepca reik kocroca aia Ierusalem mataŋgat. 16 Ri, Sisariananda Iesusna iŋa raŋgairena meikramtaɨr ndeida, mitoca ŋgepca aiap mataŋgat. Na mina aimo Saiprusna ramoot ianna kac naaŋgɨa mataŋgat. An ramootna ia Mɨnason, ma ŋgau ŋgoinna Iesusna iŋa raŋgairena meikramtaɨrta ramoot ian. Ri, aia mana kac maeacat. 17 Karica aia Ierusalemma taŋga laruatke, anna Iesusa rɨpacrena laiplacara aimo toŋtoŋap tik, mina aimo aoca aŋgɨca mataŋgat.
18  Up 15.2, na 15.13, na Gal 1.19, na 2.9Na iŋmbaina ra, Pola aiap, Iemisa watna mataŋgat. An kɨdrɨk toco mina Iesusa rɨpacrena meikramtaɨrta ramtaɨr paŋaindap kɨpca mapuniat. 19  Up 15.4, na 15.12, na Ro 15.18-19Ri, Pola an ramtaɨr paŋaindmo ra laŋ neaŋga, ma minmo ndo moatna reikca Raraŋ Aetaniaca mana para tɨkca, Iudana meikramtaɨr wanaiŋnanta rɨkca tɨkca moatnanmo, ma minmo an reikmo, muruŋa mataua maniniat.
Ramtaɨr paŋainda Polmo Raraŋ Aetaniacna Kacna wuocna inikca taŋna mambopat
20  Up 15.1, na 15.5, na 22.3, na Ro 10.2, na Gal 1.14Ainda moca an ramtaɨr paŋainda Polna kamma waraca, mina Raraŋ Aetaniacna i aŋgɨa ŋgepca aindoprina, “Kaka u lamŋirena Iudana meikramtaɨr wɨt aniac ŋgoinna Iesusmo marɨpacri. Na an meikramtaɨra muruŋa mina Tɨp Wandɨkca raŋgaina iro gargar aniacap. 21  Up 16.3, na Gal 2.3Ri, anna ramtaɨr ndeida mina gainda waraca, aindoprena, ‘U Pol, u minmo gainda riptirena, “An Iudananda mina Iudana meikramtaɨra wanaiŋnanta rɨk ndeacrenanna, mina Mosesna Tɨp Wandɨkca kai raŋgai teac. Na mina ndorita nuikpitikta tikiŋita kai katac teac, co mina atuna kirarira kai raŋgai teac.” ’ 22 Na aia lamŋirena, mina un kɨprina kamma waracrina, na aia unmo tida moit? 23  Ndu 6.13-21Aintik aia kam leacrina, na iro ianna unmo anna raŋgaina, na ramtaɨr paur mina Raraŋ Aetaniacap kamma babuca eacrena. 24  Up 18.18Na u an ramtaɨrmo aŋgɨca, ne muruŋa Raraŋ Aetaniacna lamnɨacmo rat ndaruna tɨp kirara raŋgai. Na u mina gɨmbamba mona reikta kitukndukmo u minmo otac te, an ramtaɨra ndorita paŋaindta lakoarmo utnande. Na u an tɨpna kirara mo te, mina lamŋinande, an kamma mina unmo mboprenanna, anna paparuna kam, na mina lamŋinande, u toco Tɨp Wandɨkca raŋgairena. 25  Up 15.29Na aia atuna timbiŋ rapar ianna tirca Iudana meikramtaɨr wanaiŋnandmo Iesusa rɨpacrenanmo aindoprina, ‘Ne mina rɨŋga menaca ndorita mɨrpembraraiŋta dawarta outta tɨkrena ŋgoaebca kai am teac, na orapaɨr paurna ŋgoaebmo mina mana logotmo kaorikca ma menaceknanna kai am teac, na ŋgoaebca racaindapnanmo kai am teac. Te, ne an kabena meikap tataŋna meacramootna kaŋtertaapna tɨp kirara morena meikramtaɨrta tɨpemb kirarira kai mo teac.’ ” 26  Ndu 6.13, na Up 24.18, na 1 Ko 9.20Ainda moca Pola an ramtaɨr paur aŋgɨca, iŋmbaina ra, ma ndona tikmo mo wandoŋaica rat ndaruna, na an ramtaɨrtan motoco ma ainda moatna. Ri, ma Raraŋ Aetaniacna Kacna wuocna inikca mbukca taup ndamtaɨrmo mbop waracna, mina kaina ramo ndorimo wandoŋaica gɨmbamba mona.
Iudanaŋgepca Polmo Raraŋ Aetaniacna Kacna wuocna inikca tɨkca mamo mautiŋgat
27  2 Ti 1.15Karica raita ŋgatna ra mai ndambuŋa taŋna mori, Iudananda Esiana pitrik ndiŋ nakɨprinan, mina Polmo Raraŋ Aetaniacna Kacna wuocna inikca tɨkca mamo anna tɨŋa tɨkca watca, mina anna meikramtaɨrta iroara moi ŋgepca mina Polmo nikembkatca, manap ipuŋga, manmo utiŋna. 28-29  Esi 44.7, na Up 6.13, na 20.4, na 24.5-6, na 2 Ti 4.20Ainda moca mina ŋgaua wattatnanna, Epesus auŋna Toropimusa ma Polap Ierusalem auŋ aniac ndeacri. Na mina gaind ndamŋirina, ma Toropimusmo Raraŋ Aetaniacna Kacna wuocna inik naaŋgɨa mambukat. Ri, mina kam keca gaindopatna, “Israelna ramtaɨr, ne aimo otac, gan ramootta ma auŋembta ramtaɨrmo gan Raraŋ Aetaniacna Kacapa aina barnanapa Tɨp Wandɨkmo ipuŋga riptirena.” Na mina minmo aindopatna, “Na an niŋgikca wanaiŋ, ma an Iudana ramtaɨr wanaiŋap aŋgɨca, gan Raraŋ Aetaniacna Kacna wuocna inikca mbukrinan, na an Raraŋ Aetaniacna Kacmo mandeaca moca mana lamnɨaca ma rat ŋgocor malaruri.”
30 Ri, Ierusalemna meikramtaɨra muruŋa an kamma waraca, ŋgep ŋgoreac naŋgepca mina kɨpca tumbunna tɨkca Polmo utiŋga mamo Raraŋ Aetaniacna Kacna wuocna inikca tɨkca aŋgɨa laruri, mina mana tiŋmo tawi ŋgoinna maleacat.
Romna lapoca ruŋrena ramtaɨra Polmo mautiŋgat
31 Na an kɨdrɨkca mina Polmo pi menacna mori, Romna lapoca ruŋrena ramoot paŋanna an kammo gaind mawaracat, “Ierusalemna meikramtaɨra kaega moca tamtamma ruŋrena.” 32 Karica ma anduna ŋgepca ndona paŋaind tekirapa ruŋrena ramtaɨrap, aŋgɨca mina an ŋgootta irikca an ŋgoke watna. Ri, an Iudanaŋgepta ramtaɨra, an lapoca ruŋrena ramoot paŋanapa mana ruŋrena ramtaɨr mbatca, mina Polmo mba mac piatke. 33  Up 20.23Ainda moca an ramoot paŋanna kɨpca Polmo utiŋga, mana ramtaɨrmo mbopca mina Polmo lawirta ŋgatɨk mbuniŋ mbuŋ maleacat. Ri, ma minmo gaind madigiri, “Ma mandai, na ma kaina reaca mo ŋgocrairina?” 34 Ri, an ndeacrina meikramtaɨrta tumbun aniaca kamb anik keca ndeida kabena kam ndopri, ndeid toca kabena kam mac mambopri. Na mina ainda moatke, an lapoca ruŋrena ramoot paŋanna an kamna mɨnɨŋa mba waraca garacatke, ri, ma ndona ruŋrena ramtaɨrmo mbopca mina Polmo ndorita eacrena kac naaŋgɨ taŋna mambopat. 35 Karica Pola minap taŋga an kacna tar ndambuŋa tɨkatke, an ruŋrena ramtaɨra wattatnanna, an meikramtaɨra mina mamo kocnai mo menacna mori tik, mina manmo paɨrpaik mbuŋ naaŋgɨca kaca mbukna mamoat. 36  Lk 23.18, na In 19.15, na Up 22.22Ri, an raŋgairena meikramtaɨrta mɨmɨatta mina iŋa raŋgairenanna, kamb anik keca aindopatna, “Mamo, mo menac.”
Pola Iudanaŋgepmo ndona rɨpacrina nininia moatna
37 Karica mina mamo kac naaŋgɨ mbukna mori, Pola an lapoca ruŋrena ramoot paŋanmo Girikna kam mbuŋa mamo gaindopatna, “Aku umo kam ianna mbopna mɨn ki?” Ri, an ramoot paŋanna mamo rutica aindopatna, “U Girikna kamma lamŋire ki? 38  Up 5.36-37Na aku umo gaind ndamŋiatna, umo an Isipna ramootta ŋgaua ma runduŋ aniaca mo ŋgepca 4,000na mɨnna ramtaɨrpaik aŋgɨca bugrim mbuŋa ruŋrenanmo, ma reik kocorta taupca minap aŋgɨca taŋgatna.” 39 Ri, Pola mana kammo rutica aindopatna, “Wanaiŋ. Aku Iudana ramoot, na aukna auŋa Tarasus, ma Silisiana pitrik inik ndeacrena. Na aukna auŋa ma iap. Laŋ u aukmo wattacarica aku an meikramtaɨrap mbopna.” 40 Karica an lapoca ruŋrena ramoot paŋanna mamo laŋ ndopatna mbatca, ma ŋgepca tara wɨtɨkca ndona par mbuŋ naaŋgɨra ŋgagoa, mina anna watca mina watiti te, ma mbopekna kamma mina anna waracna, ainda moca mina watitiri, ma minmo Iburuna kam mbuŋ mambopat.

21:4 Up 20.23, na 21.12

21:6 Up 20.36

21:8 Up 6.5, na 8.5, na 8.26, na 8.40, na Epe 4.11, na 2 Ti 4.5

21:9 Iol 2.28, na Up 2.17

21:10 Up 11.28

21:11 In 21.18, na Up 20.23, na 21.33

21:12 Mt 16.22

21:13 Up 20.24

21:18 Up 15.2, na 15.13, na Gal 1.19, na 2.9

21:19 Up 15.4, na 15.12, na Ro 15.18-19

21:20 Up 15.1, na 15.5, na 22.3, na Ro 10.2, na Gal 1.14

21:21 Up 16.3, na Gal 2.3

21:23 Ndu 6.13-21

21:24 Up 18.18

21:25 Up 15.29

21:26 Ndu 6.13, na Up 24.18, na 1 Ko 9.20

21:27 2 Ti 1.15

21:28-29 Esi 44.7, na Up 6.13, na 20.4, na 24.5-6, na 2 Ti 4.20

21:33 Up 20.23

21:36 Lk 23.18, na In 19.15, na Up 22.22

21:38 Up 5.36-37