15
Waɓənə agyanə maɗənə ŋga Yeesu agi maməətə ənja
Ndzəkəŋushi'inəkya, takumə kaa nya ənə ka batənə koonə agyanə Ŋunyi Habaratə shi nya waazii koonə. Habarakii shi una vii gooŋga anəkii, ci əsə kəŋaanuunə ndihə ndihə agikii. 15.1 Gal. 1.11. Dagi Ŋunyi Habarakii əsə luupaa Əntaŋfə tuunə, waatoo Ŋunyi Habaratə waazii nyi koonə. Maɗa kə kəsətuunə Ŋunyi Habarakii təŋə təŋə, ka upaa nuunə luupaanə. Amma maɗa pooshi unə kəsətə də gooŋga, kə ndzaa vii gooŋga goonə zaɓə. 15.2 Gal. 2.1-2.
Ma nyi, kə waazii nyi koonə Ŋunyi Habaratsə ba'avə Slandana aaciiki. Tə'i ci da məghərəvənə ka shaŋə, palee ka taa ŋgutə uushi. Ma Ŋunyi Habaratsa, ci nə: kə əŋki Aləmasiihu putə ŋga 'waslyakəənə gaamə makə sətə shi ənjə a nyaahə aasəkə malaaɓa ləkaləkatə oo'i, ha'ə na ɗa. 15.3 11.23; Isaa. 53.5-12. Ənjə a ŋgəɗəgi tə ci, Əntaŋfə a maɗee ka ci agi maməətə ənja, makə sətə shi ənjə a nyaahə asəkə malaaɓa ləkaləkatə oo'i, ha'ə na ɗa. 15.4 Yun. 1.17; Mat. 12.40; Yooh. 20.9; Slənə 2.24-31. Ma daaba'əkii, kə jigagi ci də naakii nə ka Piita, ca jigagi ka masləkee ənji pu'u aji bəra'i əsə. 15.5 Mat. 28.16-17; Luka 24.34,36; Yooh. 20.19. Ca jigagi ka saa'i rəŋwə əsə ka ənji nə'unə tə ci, palee ka gya'ə tufə nə laŋənatii. Taa ŋgahi kə məəki hara ənji ahadatii, amma dəŋə əndzə'i ɓəzəkii nə ənjitə ma'ə da əpinə. Ca jigagi də naakii nə əsə ka Yakubu. Ma daaba'əkii, ca jigagi ka masləkee ənji patə. 15.7 Luka 24.50.
Ma ŋga muudinə kə jigagi ci ka nyi. Taa ŋgahi ma naakya, paa nyi mbu'i bahə ca jigagi ka nyi, acii kə əki nyi ka shaŋə, 15.8 9.1; Gal. 1.15-16; Slənə 9.3-6. nyi nə moodəba'ə ŋga masləkee ənji patə. Pooshi dəɓee maa ənjə a 'wa tə nyi masləkee ənda, acii kə ciɓee nyi ka Ikəliisiya ŋga Əntaŋfə. 15.9-10 1 Tim. 1.12-16.15.9 Af. 3.8; Gal. 1.13-14. 10 Amma dagi pwapoonə ŋga Əntaŋfə ka nyi kavə ci tə nyi ka ndzaanə makə sənə ɗii nyi əndzə'i. Pooshi pwapoonaakii ka nyi ndzaanə ka uushi zaɓə. Kə ɗii nyi slənə də patənə ŋga ŋgeeriiki palee ka tii patə. Ma ətsə patə, əntaa nyi saaki ɗii slənətsa, amma putə ŋga pwapoonə ŋga Əntaŋfə ka nyi ɗii slənətsə ha'ə. 15.10 2 Koor. 11.23. 11 Makə ɗii ci ha'ə ɗii əna, taa nyi waazii Ŋunyi Habaratsa, taa hara masləkee ənji waazii, ha'ə makə ətsa waazii inə patə, ha'ə makə ətsə əsə vii unə gooŋga. 15.11 1.12; Gal. 1.17-18; 2.6-9.
Waɓənə agyanə maɗənə gaamə agi maməətə ənja
12 Ya əna, makə ma waazanə geenə koonə, kə maɗee Əntaŋfə ka *Aləmasiihu agi maməətə ənja, iitiitə saŋə banə hara ənji goonə oo'i, pooshi mantə əndə ka maɗənə da i əpinə shaŋa? 13 Maci tantanyinə ha'ə, kaɗa kə ndzaa ci ətsə pooshi Əntaŋfə maɗee ka Aləmasiihu. 14 Maci pooshi Əntaŋfə maɗee ka Aləmasiihu, kaɗa kə ndzaa ci ətsə, uushi zaɓə nə waazanə geenə, kaɗa kə ndzaa vii gooŋga goonə ka uushi zaɓə əsə. 15 Maci pooshi Əntaŋfə maɗee ka Aləmasiihu agi maməətə ənja, kaɗa kə ndzaa ci ətsə jirakənə ciina jirakə aashi Əntaŋfə. Acii kə bii inə ka ənji oo'i, kə maɗee Əntaŋfə ka Aləmasiihu agi maməətə ənja. Maci tantanyinə oo'i, pooshi maməətə ənji ka maɗənə shaŋə, əntaa kaɗa paa ci maɗee ka ci ətsə kwa? 15.15 Slənə 1.22; 4.33; 5.30-32. 16 Acii maci pooshi Əntaŋfə maɗee ka mantə ənda, Aləmasiihu maa, kaɗa pooshi Əntaŋfə maɗee ka ci ətsa. 17 Maci pooshi Əntaŋfə maɗee ka Aləmasiihu, kaɗa kə ndzaa ci ətsə uushi zaɓə nə vii gooŋga goonə, kaɗa ca'ə əndzə'i ma'ə unə ma'upaamə luupaanə ŋga 'waslyakəənə goonə əsə. 15.17 15.3; Rooma 4.25. 18 Kə ndzaa ci ətsə əsə, ma ənjitə vii gooŋga ka Aləmasiihu məəki, kaɗa pooshi tii ka upaa luupaanə. 15.18 1 Tees. 4.13. 19 Maci ma nənə caama ka aashi Aləmasiihu, wata ka putə ŋga əpiinə amaamə tanə, kaɗa təgunuunə gaamə palee ka ŋga patənə ŋga ənji duuniya.
20 Amma tantanyinə weewee kə maɗee Əntaŋfə ka Aləmasiihu agi maməətə ənja. Ci nə təkəŋwanə ŋga əndətə maɗee Əntaŋfə ka ci agi ənjitə məəki patə. Maɗeenə ka ci ɓaarii oo'i, weewee ka maɗeenə nə ci ka ənjitə məəki əsə. 15.20 6.14; Kwal. 1.18. 21 Dacii əndə rəŋwə shi wə aahanə aa duuniya. Ha'ə əsə dacii əndə rəŋwə shi maɗənə agi maməətə ənja. 15.21-22 15.45-49; 'Wat. 3.17-19; Rooma 5.12,14,18. 22 Putə ŋga shiginə ŋga ənji dashi Adamu ci patənə ŋga ənjə a məətə. Ha'ə əsə, putə ŋga ləɓənə ŋga ənji da Aləmasiihu, ka maɗənə nə tii agi maməətə ənja. 15.22 2 Koor. 5.17. 23 Amma ka gərashi ka gərashi. Aləmasiihu nə ŋga təkəŋwanə. Ma uusəra ŋga ənyanaakii əsə, ənjitə vii ka ci gooŋga a maɗə ha'ə. 15.23 15.51-52; 1 Tees. 4.16. 24 Uusəra ŋga muudinə a mbu'ya ha'ə. Ma uusəratsa, ci nə saa'itə nə Aləmasiihu a jaala agyanə patənə ŋga uushi'iitə ca ɗa ŋwaŋuunə taa dama patə, taa iitə nə baawəɗatii patə. Ma daaba'əkii, ca ŋgərə ŋwaŋuunə, ca vii ka Əntaŋfə Dii. 15.24 Dan. 2.44. 25 Acii ma Aləmasiihu, ci ca ɗa ŋwaŋuunə ŋga əna, see maa mbu'ya saa'itə nii kəya jaala agyanə patənə ŋga ənji daawaanaakii, ca kavə tə tii aatsaa səɗəkii. 15.25 Jab. 110.1; Mat. 22.44. 26 Ma əndə daawaanə ŋga muudinə, ci nə wa. Tə ci nii kəya uudə ba'ə ka zamaginə. 15.26 Səniinə 1.18; 20.14; 21.4. 27 Tə'i manaahəkii ha'ə asəkə malaaɓa ləkaləkatə oo'i, “Kə kavə ci patənə ŋga uushi'inə aatsaa səɗəkii.” Makə nyaahə ənji oo'i, patənə ŋga uushi'inə ka ndzaanə nə tii atsaa səɗəkii, ma ətsa, paŋgəraŋə pooshi Əntaŋfə kavə naakii nə aatsaa səɗə Aləmasiihu. Ci kavə tə patənə ŋga uushi'inə ka ndzaanə atsaa səɗəkii. 15.27 Jab. 8.6. 28 Ma kavə Əntaŋfə patənə ŋga uushi'inə aatsaa səɗə Aləmasiihu, kaa ca ɗa ŋwaŋuunə anətii. Ma Aləmasiihu naakii əsə, ka kavənə nə ci naakii nə aatsaa səɗə Əntaŋfə. Acii Əntaŋfə kavə taa mi patə ka ndzaanə aatsaa səɗəkii. Ma ətsə patə, kaa ca ɗa ŋwaŋuunə patə agyanə taa wu patə. 15.28 Rooma 11.36.
29 Ya saŋa, ya ənjitə ci ənjə a ɗa ka tii bapətisəma ka putə ŋga maməətə ənjatii, maɗa pooshi maɗənə ŋga maməətə ənji shaŋa, ka mi ci ənjə a ɗa ka tii bapətisəma? 30 Ya inə əsa, ka mi ɗii inə kədəhə da wə taa guci pata? 15.30 Rooma 8.36. 31 Ndzəkəŋushi'inəkya, ma nyi, ama wə nə nyi uusəra patə. Ma bii nyi koonə ha'ə, acii agi ɗa maŋushinə nə nyi oo'i, asəkə cii Yeesu Aləmasiihu naamə, ci nə Slandanaamə. Ma ətsə patə, tantanyinə. 15.31 2 Koor. 4.10-11. 32 Maɗa banə ŋga əndə shiŋkinə, kə pii nyi da dabanyinə ŋga bilinə ganə də Afisa. Maɗa pooshi Əntaŋfə maɗee ka maməətə ənja, mi ɗii nə bwatyatə nii kya upaa dava? Əntaa gəɗə a zəmiinə, ina sa, makə ɗii ci doorə ciina əntə kwa? 15.32 Isaa. 22.13; Luka 12.19-20; 2 Koor. 1.8.
33 Goona luuvə ka ənjə a ŋusləgi duunə asəkə ŋunyi rəgwa. Ma ndzaanə da bwaya ənja, ka nə'unə nuunə dərəpatii. 34 Ənyavəmə aagi haŋkala goonə! Goona ɗa 'waslyakəənə ma'ə shaŋə! Pooshi hara ənji ahadoonə shii tə Əntaŋfə. Ma bii nyi ətsa, ka shii ɗavə koonə ayinə. 15.34 Mat. 22.29; Rooma 13.11-14; Af. 5.6-17.
Kura shishinə daaba'ə wa
35 Tə'i hara ənji na ləgwa, “Də iitə saŋə nə maməətə ənjə a maɗə da i əpina? Tsarə ŋga ŋgutə shishinə saŋə nə təya ndzaanə da ca?” 36 Ya hə əndə ghatə hiima! Ma slikəriitə cii kwa ləga, see maa ɓəsləgi zəku'i taabu'u givanəkii. 15.36-37 Yooh. 12.24. 37 Ma slikəriitə cii kwa ləga, hi'u saakii, əntaa ənfwa ghəmə cii kwa ŋguɓə, ka ndzaanə taa səkəŋwa taa tsarə ŋga ŋgutə slikərənə patə. 38 Əntaŋfə kavə tə slikəriitə ka dəvənə makə sətə kaɗeesəkə ka ci, ca ənəgi ka əndə'i uushi pamə, əntaa slikərənə ma'ə. Taa ŋgutə tsarə ŋga slikərənə patə ka ndzaanə ka ənfwaakii. 15.38 'Wat. 1.11. 39 Patənə ŋga uushi'iitə da əpinə amatii, kama kama nə ləwə ŋga shishinətii. Tsaŋə nə ŋga əndə shiŋkinə, tsaŋə nə ŋga daba, tsaŋə nə ŋga əginyinə, tsaŋə nə ŋga hərəfinə əsə. 40 Ma uushi'iitə asəkəntaŋfə, tə'i shishinətii. Uushi'iitə ganə anə hanyinə əsə, tə'i shishinətii. Ma shishinə ŋga uushi'iitə asəkəntaŋfə da ənə ganə anə hanyinə əsə, kama kama nə məghərəvənatii. 41 Tsaŋə nə məghərəvənə ŋga uusəra, tsaŋə nə ŋga ləgiɗa, tsaŋə nə ŋga tikisanyinə. Taa ahada tikisanyinə maa, tə'i məghərəvənə kama kama.
42 Ha'ə ɗii na ɗa də maməətə ənja saa'i ŋga maɗənatii. Ma shishiitə ŋgəɗəgi ənji, ka ɓəslənə. Ma shishiitə ma'i əsə, pooshi ka ɓəslənə ma'ə. 43 Maɗa kə ŋgəɗəgi ənji wa, bwaya dagwakii, ndzaanəkii yadə ŋgeerənə davə. Maɗa kə maɗee ənji əsə, dagwakii ndzaanəkii, da ŋgeerənə əsə. 15.43 Fil. 3.20-21. 44 Maɗa kə ŋgəɗəgi ənji wa, shishinə saakii ha'ə ci ənjə a ŋgəɗəgi. Maɗa kə ma'i ci əsə, ka ndzaanə nə ci ka malaaɓa shishinə. Weewee tə'i shishinə saakii ha'ə. Shiimə oo'i, tə'i malaaɓa shishinə əsə. 45 Acii tə'i manaahəkii ha'ə asəkə malaaɓa ləkaləkatə ətə bii ci, “Ma əndə ŋga təkəŋwanə, waatoo Adamu, əndə da əpinə amakii nji ci.” Amma ma Adamu ŋga muudinə, Ma'yanə nə ci, Əndə vii əpinə. 15.45-49 15.21-22.15.45 'Wat. 2.7; Yooh. 6.63; 2 Koor. 3.6,17. 46 Ma shishinə saakii, ci ca 'watəgi shiginə. Ma daba'əkii, malaaɓa shishinə a shigi. 47 Ma Adamu ŋga təkəŋwanə, də hanyinə ghənyi Əntaŋfə tə ci, hanyinə nə ci. Amma ma Adamu ŋga bəra'inə, dadagyə shi ci. 48 Ma ənji ŋga *duuniyana, makə ŋga əndətə ghənyi Əntaŋfə tə ci də hanyinə nə tii. Ha'ə nə ənji ŋga dadagyə əsə, makə ŋga əndətə shi dadagyə nə tii. 49 Makə sənə pushaamə tə əndətə ghənyi Əntaŋfə tə ci də hanyinə, ha'ə naama ŋgərə pushashinə ŋga əndətə shi dadagyə. 15.49 'Wat. 5.3.
50 Ndzəkəŋushi'inəkya, wiinə sənə cii kya moo banə koonə. Ma shishinə saakii, pooshi ci ka ndzaanə agi *ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə. Ma sətə ca ɓəslə, pooshi ci ka ŋgərə shishinə ŋga sətə pooshi ka ɓəslənə.
51 Fatəmə kaa nya ba koonə ma'umbee waɓənə. Ma amə, əntaa patənə gaamə na məətə. Amma patənə gaamə na zə'ugi. 15.51 1 Tees. 4.15-17. 52 Darə rəŋwə, makə mərikənə ŋga ginə naama zə'ugi. Waatoo saa'i ŋga muudinə, saa'itə nə ənjə a fa uura ŋga uutəma. Maa kə əgi ənji uutəmakii, ka maɗənə nə maməətə ənja. Pooshi əntənə ma'ə. Ma amə əsə, ama zə'ugi darə patə. *15.52 uutəma: Mat. 24.31; 1 Tees. 4.16. 53 Acii ma shishinaamə ənə ca ɓəsləgi, ka zə'uginə ka ətə pooshi ka əntənə, pooshi ka ɓəslənə əsə. 15.53 2 Koor. 5.4. 54 Maa kə slənyi ətsə ha'ə, waatoo kə zə'ugi sətə ca əntə, ca ɓəsləgi, ka sətə pooshi ka əntənə ma'ə. Də ha'ə ɗanə sətə nyaahə ənji asəkə malaaɓa ləkaləkatə ka tantanyinə ətə bii ci, “Kə zamagi Əntaŋfə də wa, kə ɗii jaalanə.” 15.54 Isaa. 25.8.
55 “'Ya'ə wa, miinə jaalanaaku kwa? 15.55 Hoos. 13.14.
'Ya'ə wa, miinə ŋgeerənaaku kwa?”
56 Putə ŋga 'waslyakəənə upaa wə rəgwa ŋga ɓələginə taamə. Putə ŋga *bariya əsə upaa 'waslyakəənə ŋgeerənə agyanaamə. 15.56 Rooma 4.15; 6.14. 57 Amma kuyirii amə tə Əntaŋfə! Ci ca vii kaamə jaalanə dacii Slandanaamə Yeesu Aləmasiihu. 15.57 Rooma 7.24-25.
58 Acii ha'ə kaɗashinyinaaki ndzəkəŋushi'inəkya, kəŋəmə ndihə ndihə, goona guguɗə, ndzaamə taa guci patə agi slənə goonə ka Slandana, makə kə shii unə pooshi slənə goonə ka putə ŋga Slandanə ka ndzaanə ka uushi zaɓə. 15.58 16.13.

15:1 15.1 Gal. 1.11.

15:2 15.2 Gal. 2.1-2.

15:3 15.3 11.23; Isaa. 53.5-12.

15:4 15.4 Yun. 1.17; Mat. 12.40; Yooh. 20.9; Slənə 2.24-31.

15:5 15.5 Mat. 28.16-17; Luka 24.34,36; Yooh. 20.19.

15:7 15.7 Luka 24.50.

15:8 15.8 9.1; Gal. 1.15-16; Slənə 9.3-6.

15:9 15.9-10 1 Tim. 1.12-16.

15:9 15.9 Af. 3.8; Gal. 1.13-14.

15:10 15.10 2 Koor. 11.23.

15:11 15.11 1.12; Gal. 1.17-18; 2.6-9.

15:15 15.15 Slənə 1.22; 4.33; 5.30-32.

15:17 15.17 15.3; Rooma 4.25.

15:18 15.18 1 Tees. 4.13.

15:20 15.20 6.14; Kwal. 1.18.

15:21 15.21-22 15.45-49; 'Wat. 3.17-19; Rooma 5.12,14,18.

15:22 15.22 2 Koor. 5.17.

15:23 15.23 15.51-52; 1 Tees. 4.16.

15:24 15.24 Dan. 2.44.

15:25 15.25 Jab. 110.1; Mat. 22.44.

15:26 15.26 Səniinə 1.18; 20.14; 21.4.

15:27 15.27 Jab. 8.6.

15:28 15.28 Rooma 11.36.

15:30 15.30 Rooma 8.36.

15:31 15.31 2 Koor. 4.10-11.

15:32 15.32 Isaa. 22.13; Luka 12.19-20; 2 Koor. 1.8.

15:34 15.34 Mat. 22.29; Rooma 13.11-14; Af. 5.6-17.

15:36 15.36-37 Yooh. 12.24.

15:38 15.38 'Wat. 1.11.

15:43 15.43 Fil. 3.20-21.

15:45 15.45-49 15.21-22.

15:45 15.45 'Wat. 2.7; Yooh. 6.63; 2 Koor. 3.6,17.

15:49 15.49 'Wat. 5.3.

15:51 15.51 1 Tees. 4.15-17.

*15:52 15.52 uutəma: Mat. 24.31; 1 Tees. 4.16.

15:53 15.53 2 Koor. 5.4.

15:54 15.54 Isaa. 25.8.

15:55 15.55 Hoos. 13.14.

15:56 15.56 Rooma 4.15; 6.14.

15:57 15.57 Rooma 7.24-25.

15:58 15.58 16.13.