4
Təɓənə ŋga *Seetanə tə Yeesu
(Mat. 4.1-11; Mar. 1.12-13)
1 Ənyaginə ŋga Yeesu asəkə gəərə ŋga Urədunə, manakii də Malaaɓa Ma'yanə. Wata Ma'yanəkii a kərəgərə tə ci aahada bilinə. 4.1-2 Mat. 6.16-17; Luka 4.18; Ibər. 4.15. 2 Baanə ənfwaɗə pu'unə ɗii Seetanə ka təɓənə tə ci agi bilinə. Pooshi Yeesu kavə zəmə aa makii agi baatsə ənfwaɗə pu'unə shaŋə. Makə dzəgi baatsə ha'ə, wata kə mbee maɗəfənə ka ci. 3 Wata əŋki Seetanə ka ci, “Makə ɗii ci *Uuzənə ŋga Əntaŋfə nə hə, bawə ka faaratsa, wa ca zə'ugi ka zəma.” 4 Wata əŋki Yeesu ka ci, “Tə'i manaahəkii tuu'ina, əntaa də zəmə daanəkii mbəɗənə ənda.” 4.4 Dzək. 8.3.
5 Kə kərəgi Seetanə tə Yeesu ka maɗaŋə ha. Ca ɓaarii ka ci hanyinə ŋga duuniya patə makə dəɗə dəha. 6 Əŋki ci ka ci əsə, “Ka viinə nə nyi ka hə baawəɗa da wahəkii patə, acii kə vii ənji ka nyi uushi'iitsə patə. Ka mbeenə nə nyi ka viinə ka əndətə mwayi nyi əsə. 4.6 Mat. 28.18; Yooh. 12.31. 7 Aciikii ma ha, maɗa ka paslənə nə hə tə nyi, ka viinə nə nyi ka hə uushi'iitsə patə.” 8 Yeesu a ba ka ci, “Tə'i manaahəkii tuu'ina, ka Əntaŋfə Slandanəku daanəkii gərə'unəku, tə ci daanəkii paslənəku əsə.” 4.8 Dzək. 6.13; 5.9.
9 Ma daba'əkii əsə, kə kirə Seetanə tə Yeesu aa Urusaliima. Ca kəŋee ka ci ka makiɗakiɗaŋənə ŋga maɗuunə kuvə ŋga Əntaŋfə, əŋki ci ka ci: “Makə ɗii ci Uuzənə ŋga Əntaŋfə nə hə tanyi, ləɗəgərə aa panə. 10 Acii tə'i manaahəkii tuu'ina, ka banə nə Əntaŋfə ka malaa'ikanyinaakii, kaa təya nəhətə tə hə. 4.10-11 Jab. 91.11-12. 11 Da əsə: Təya kətsa'utə tə hə də ciinətii acii ga ha dəgəgi taa səɗəku anə faara.” 12 Yeesu a ba ka ci, “Ma bii malaaɓa ləkaləkatə, Ga ha təkə tə Əntaŋfə Slandanəku.” 4.12 Dzək. 6.16.
13 Makə uugi Seetanə təəɓəginə tə Yeesu də rəgwa kama kama patə, ca maɗə, ca palə saakii see ka əndə'i uusəra. 4.13 22.3,31.
'Watəginə ŋga Yeesu də slənə anə hanyinə ŋga Galili
(Mat. 4.12-17; Mar. 1.14-15)
14 Ma daba'əkii, Yeesu a ənya aanə hanyinə ŋga Galili. Manakii nə ci də Malaaɓa Ma'yanə. Kə dəlagi haalaakii anə hanyinə ŋga Galili patə. 4.14 4.18. 15 Wata ca dzə ka dzəgunənə ka ənji asəkə *kuvə də'wanyinə ka vəra ka vəra. Ənji patə a dəla də ci.
Kaareenə ka Yeesu də Nazaratu
(Mat. 13.53-58; Mar. 6.1-6)
16 Ma ka əndə'i uusəra, kə mbu'i Yeesu aa Nazaratu, vəraatə girə ci davə. Makə mbu'i *uusəra ŋga əpisəka, ca maɗə, ca dzə aasəkə kuvə də'wa makə sətə izee ci ka ɗanə. Ca maɗətə kaa ca jaŋga ləkaləkatə ŋga Əntaŋfə. 17 Ənjə a vii ka ci ləkaləkatətə nyaahə anabi Isaaya. Makə wunəgi ci, ca lapaa hatə nyaahə ənji oo'i:
18 “Tə'i Ma'yanə ŋga Slandanə ashiki. 1.2,5,8; 2.4,17,18
Acii kə ta'i ci tə nyi, kaa nya ba Ŋunyi Habara ka matəgunyinə.
Kə sləkee ci ka nyi kaa nya waazanə ka ənjitə makəəsəkii, təya upaa kapaanə tə tii;
nya ba ka muurəfinə əsə, ka wunənə nə ginətii;
ənjitə ca sa ciɓə əsə, ka mbəɗənə nə tii.
4.18 1.35; 3.16,22; 4.1,14; 10.21; 24.49; Mat. 1.18,20; 3.11,16; 4.1; 12.18,28,31-32; 28.19; Mar. 1.8,10,12; 3.29; Slənə 1.2,5,8; 2.4,17,18.4.18-19 Isaa. 61.1-2; Mat. 11.5; Luka 7.22.4.18-21 1.68. 19 Kə sləkee Əntaŋfə Slandanə ka nyi əsə ka ba fəzətə nii kəya ɗa pwapoonaakii ka ənja.” 4.19 Leew. 25.10.
20 Makə uudəpaa ci jaŋganə, ca pa'ətə ləkaləkatəkii, ca ənəpaagi ka əndə nəhə kuvə də'wa, ca ndzaanə. Patənə ŋga ənji gatə a kuvə də'wa, aagikii nə ginətii patə. 21 Wata Yeesu a ndzaŋə waɓənə ka tii, əŋki ci, “Ma waɓəətsə jaŋgii nyi, ənshinə ɗii ka tanyi makə sətə fii unə jaŋgii nyi.” 22 Patənə ŋga ənja, kə dəlii tii də ci. Makə waɓi ci ka tii dagwakii, kə ɗii ka tii ka sə ŋga hurəshishinə, əŋki tii, “Əntaa uuzənə ŋga Yusufu ətsa?” 4.22 Yooh. 6.42.
23 Wata əŋki Yeesu ka tii, “Kə shii nyi ŋgufə koonə nə banə ka nyi oo'i: Ma hə ənə ca mbəɗəpaa də ənja, mbəɗəpaa də naaku na. Ma uushi'iitə ɗaaɗii hə də Kafarənahumə fii ina, ɗawə tsarəkii ganə gaku də vəra əsə.”
24 Ca tsakə banə ka tii, əŋki ci, “Tantanyinə cii kya ba koonə: pooshi ənji vəranə ŋga *anabi ka gaɗeenə ka ci. 4.24 Yooh. 4.44. 25 Buurətəmə sətə shi a ɗii agi zamana ŋga anabi *Iliya: kə ɗii fəzə makkə da ləgiɗə kuwa mandzəməmə vəna, kə ɗii məza maɗəfənə agyanə hanyinə patə. Ma ka uusərakii, ŋgaaŋga'ə nə mooryafinə anə hanyinə ŋga *Isərayiila. 4.25 1 Meem. 17.1,8-16. 26 Amma, patə da ha'ə, pooshi Əntaŋfə sləkee ka Iliya taa aa ha wu agitii. Wata aa ha əndə'i mooryafa də Sarapəta anə hanyinə ŋga Sidoonə tanə sləkee Əntaŋfə ka ci. 27 Ma agi zamana ŋga anabi Ilisa əsa, ŋgaaŋga'ə nə ənji uyikuzənə agyanə hanyinə ŋga Isərayiila. Amma, patə da ha'ə, pooshi əndətə mbə'i agitii patə. Amma wata Naamanə, əndə Siriya mbə'i.” 4.27 2 Meem. 5.1-14.
28 Fanə ŋga ənjitə asəkə kuvə də'wa patə, wata kə ɓəzəgi səkətii. 29 Ghərə təya maɗətə patə, təya əlyagi tə ci, təya kiragi tə ci aanə giŋutə ɗii vəranatii ashikii, kaa təya mbee ka vugəgyagərənə tə ci aa panə ka rəgwa ŋga manjirəŋəkii. 30 Amma, ma Yeesu, kə dzəgi ci saakii ahadatii, kə gi ci ka ha ŋga dzənaakii.
Mbəɗəpaanə ŋga Yeesu də əndə ginaaja
(Mar. 1.21-28)
31 Ma daba'əkii, Yeesu a mbu'u aa Kafarənahumə, əndə'i vəranə agyanə hanyinə ŋga Galili. Ma dava, kə jigunyi ci ka ənji *uusərə ŋga əpisəka. 32 Makə fii tii dzəgunənaakii, kə ɗii ka tii ka sə ŋga hurəshishinə, acii də shiinaakii saakii cii kəya dzəgunə ka tii. 4.32 Mat. 7.28-29.
33 Ma gatə asəkə *kuvə də'wa, tə'i əndə'i əndə da ginaaji ashikii. Wata ca gwaŋə ka wazənə də ŋgeerənə, əŋki ci, 34 “Kwaawu! Yeesu, əndə Nazaratu, mi nə uushi gaamə a pa da hə kwa? Kə shi hə ka zamaginə diinə kwa? Kə shii nyi taa wu nə hə: Malaaɓa Əndətə sləkee Əntaŋfə nə hə.” 4.34 Mar. 3.11. 35 Wata Yeesu a la ŋguruunə ka ginaajita, əŋki ci, “Ndzaawə kəɗa'ə! Dzəgi ashi əndətsa.” Ginaajitə a sləbəgi tə əndətə ɗadalə akəŋwacii ənji patə, ca shigi saakii, maɗamə ci taa mi də əndətə ma'ə. 36 Ənjitə nəhee pata, kə ɗii ka tii ka sə ŋga hurəshishinə ka shaŋə. Təya ba ahadatii, “Mi nə uushi ha'ə makə ətsa? Ma əndəna, agi waɓənə nə ci ka ginaajiinə də ŋgeerənə, da baawəɗa əsə, kaa təya shigi; təya shigi tanyi.” 37 Də ha'ə waazagi habaraakii taa dama patə anə hanyinəkii.
Mbəɗəpaanə ŋga Yeesu də ənji bwanea laŋə
(Mat. 8.14-17; Mar. 1.29-34)
38 Makə shigi Yeesu asəkə kuvə də'wa, wata ca dzə aa ha Simoonə aasii. Ma gi ci, gwakə nə sərəhu ŋga Simoonə minəkii. Kə tsəfəgi shishinətə iza'u ka shaŋə. Wata ənjə a kədii tə ci kaa ca mbəɗəpaa də ki. 39 Yeesu a əntsahətə aaɓitə, ca gwaŋaanə dagyanətə, ca la ŋguruunə ka sətə ca zəmə tə ki. Wata bwaneatə a dzəgi. Miitə a maɗətə, kya gwaŋə ka ɗa ka tii zəma.
40 Ma ətsə kulagərənə ŋga uusəra, ənjitə ɗii ənjatii magwaakəkii də bwaneanyinə kama kama patə, wata təya kyaara tə tii ka Yeesu. Yeesu a ɗəkəvə ciinəkii agyanətii də rəŋwə rəŋwə. Ca mbəɗəpaa də tii patə. 41 Kə shigi ginaajiinə ashi ənji ŋgaaŋga'ə əsə də wazənə, əŋki tii ka Yeesu, “*Uuzənə ŋga Əntaŋfə nə hə!” Amma Yeesu a la ka tii ŋguruunə, ca təŋagi waɓənə a matii, acii ma təya, kə shii tii oo'i, ci nə Aləmasiihu. 4.41 Mar. 3.11-12.
Dzənə ŋga Yeesu aanə hanyinə ŋga Yahudiya
(Mar. 1.35-39)
42 Pukənə ŋga ha, Yeesu a maɗə, ca palə ka hatə pooshi ənji davə. Daɓaala a ndzaŋə aalənə tə ci. Makə lii tii tə ci, kə mwayi tii səkəpaanə tə ci. Mamoomə tii ca dzəgi aɓitii shaŋə.
43 Amma kə waɓi Yeesu ka tii, əŋki ci, “Ma kamə, ŋga'ə ka nyi nə dzənə ka harii vəranyinə, acii tyasə kə dəɓee nya waaza Ŋunyi Habara agyanə *ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə davə əsə. Acii ka ətsə ha'ə sləkee Əntaŋfə ka nyi.” 4.43 11.2.
44 Də ha'ə gi ci də waazanə asəkə kuvə də'wanyinə agyanə hanyinə ŋga Yahudiya.
4:1 4.1-2 Mat. 6.16-17; Luka 4.18; Ibər. 4.15.
4:4 4.4 Dzək. 8.3.
4:6 4.6 Mat. 28.18; Yooh. 12.31.
4:8 4.8 Dzək. 6.13; 5.9.
4:10 4.10-11 Jab. 91.11-12.
4:12 4.12 Dzək. 6.16.
4:13 4.13 22.3,31.
4:14 4.14 4.18.
4:18 4.18 1.35; 3.16,22; 4.1,14; 10.21; 24.49; Mat. 1.18,20; 3.11,16; 4.1; 12.18,28,31-32; 28.19; Mar. 1.8,10,12; 3.29; Slənə 1.2,5,8; 2.4,17,18.
4:18 4.18-19 Isaa. 61.1-2; Mat. 11.5; Luka 7.22.
4:18 4.18-21 1.68.
4:19 4.19 Leew. 25.10.
4:22 4.22 Yooh. 6.42.
4:24 4.24 Yooh. 4.44.
4:25 4.25 1 Meem. 17.1,8-16.
4:27 4.27 2 Meem. 5.1-14.
4:32 4.32 Mat. 7.28-29.
4:34 4.34 Mar. 3.11.
4:41 4.41 Mar. 3.11-12.
4:43 4.43 11.2.