7
Dzəgunənə agyanə lagi gəŋwanə agyanə hara ənja
(Luka 6.37-38,41-42)
“Goona lagi gəŋwanə agyanə hara ənja, acii ga Əntaŋfə a lagi gəŋwanə agyanuunə noonə əsə. 7.1 Yak. 4.11-12; 1 Koor. 4.5. Acii ma ca, ka laginə nə ci agyanuunə makə sətə lagyuunə agyanə hara ənji noonə. Də kəŋutə gəlatuunə ka ənja, də ci nə ənjə a gəla koonə noonə əsə. 7.2 Mar. 4.24; Rooma 2.1; 14.10-12. Ka mi saŋə cii kwa tsaamə uundzə kada agi ndzəkəŋu, ha bwasee ka rintə agiku naakwa? Iitə saŋə mbeenəku ka banə ka ndzəkəŋu oo'i: ‘Taku kaa nya ŋgərəgi ka hə kada agiku’, yoo, wahənə da rintə agiku naakwa? Hə əndə kərənə ka Əntaŋfə də bəra'i! Ma ɗanəkwa, ŋgərəgi rintətsə agiku zəku'i. Ma daba'əkii, ka neenə nə hə tahu tahu bahə ha ŋgiragi uundzə kada agi ndzəkəŋu.
“Goona vii sətə malaaɓakii ka ədiinə, acii ga təya ənə ka laakətənə tuunə. Goona kagi gəna goonə akəŋwacii dagəliinə, acii ga təya mama'əgi.”
Kədiimə, aləmə, dzamə makuva
(Luka 11.9-13)
“Kədiimə, ka viinə nə ənji koonə sətə kədii unə. Aləmə, ka upaanə nuunə sətə alyuunə. Dzamə makuva, ka wunəginə nə ənji koonə makuva. 7.7 Irim. 29.12-14; Mat. 18.19; 21.22; Mar. 11.24; Yooh. 14.13-14; 15.7; 16.24; Yak. 1.5; 1 Yooh. 5.14-15. Acii taa wu patə kədii, ka viinə nə Əntaŋfə ka ci. Taa wu patə ali əsə, ka upaanə nə ci səkii. Ka wunəginə nə ənji ka əndətə dzii makuvə əsə. Ŋgutə əndə saŋə ahadoonə ca ŋgərə faara, ca vii ka uuzənaakii maɗa ləguyi ci buroodya? 10 Anii ka ŋgərənə nə ci rəhunə, ca vii ka ci, maɗa ləguyi ci hərəfina? Pooshi. 11 Taa unə məŋgərəkikinyinə maa, kə shii unə vii ŋunyi uushi'inə ka manjeevənə goonə. Sakwa Dəsənuunə ətə dagyə ɗii, kə palee ci də vii ŋunyi uushi'inə ka ənjitə kədii aciikii. 7.11 Yak. 1.17. 12 Ma patənə ŋga sətə cuuna moo ənjə a ɗa koonə, ɗamə ka tii ha'ə. Acii ci nə ginə ŋga *bariya da dzəgunənə ŋga anabinyinə.” 7.12 5.17; Rooma 13.8-10; Gal. 5.14.
Matya'u rəgwa
(Luka 13.24)
13 “Ŋgərəmə matya'u rəgwa, acii ma mabwaŋə rəgwa, aagi gunə ca dzə. Ŋgufə nə dzənə davə a rəgwa, laŋə əsə nə ənji dzənə davə a rəgwa. 14 Amma, ma rəgwa ŋga upaa əpinə, tya'u ka shaŋə, dzawə nə dzənə davə a rəgwa. Ma ənjitə ca nə'u rəgwakii əsə, gi'u nə tii.” 7.14 Slənə 14.22.
Ənfwə da pawaakii
(Luka 6.43-44)
15 “Nəhəmə noonə nə acii majirakinə ŋga anabinyinə: ma ci təya shi aaɓii unə, makə sətə ci furətsoofanyinə a geegi ka natii nə makə bagiinə, təya dzəgərə aagitii ka tsəɓənə tə tii. 7.15 Dzək. 13.2-4; Mat. 24.11,24; Slənə 20.29; 2 Koor. 11.13-15; 2 Piita 2.1; 1 Yooh. 4.1. 16 Ka shiinə nuunə tə tii dagi slənatii. Pooshi ənji ka slirəɓa pawə ŋga papawə a ənfwə dəhə uuɗa. Pooshi ənji ka slirəɓa pawə ŋga uudəvə a ənfwə kaaya əsə. 7.16-18 12.33.7.16 Yak. 3.12. 17 Maa ŋunyikii nə ənfwa, ŋunyikii poonəkii. Amma, maɗa bwayakii nə ənfwa, bwayakii poonəkii. 7.17 Gal. 5.19-23. 18 Pooshi ŋunyi ənfwə ka poonə bwayakii. Ha'ə əsə, pooshi bwaya ənfwə ka poonə ŋunyikii. 19 Taa ŋgutə ənfwə nəndə pooshi ka poonə ŋunyikii, ka cisləginə nə ənji hisə, ənjə a kagərə aagi gunə. 7.19 3.10; Luka 3.9; Yooh. 15.2,6. 20 Də ha'ə, ka shiinə nuunə majirakinə ŋga anabinyinə dagi sətə cii təya slənə.”
Waɓənə ŋga Yeesu oo'i, “Mashiimə nyi tuunə”
(Luka 13.25-27)
21 “A shii unə, əntaa patənə ŋga ənjitə ca ba ka nyi ‘'Ya'ə Slandana, Slandana’ nə upaa dzənə aagi ŋwaŋuunə ŋga dagyə, amma see ənjitə ca slənə sətə ci Daadə ətə dagyə a moo təya slənə. 7.21 6.10; 7.24-27; 21.28-31; Rooma 2.13; Yak. 1.22-25; 2.14-26. 22 Maɗa kə mbu'ya uusəra ŋga ɗa gəŋwanə, ənji laŋə na ba ka nyi: ‘Slandana, Slandana, kə waazii inə waɓənə ŋga Əntaŋfə də ləməku. Də ləməku əsə lyaakagiinə ginaajinyinə laŋə, ina ɗa sə ŋga hurəshishinə laŋə əsə.’ 23 Wata ma nii kya ba ka tii: ‘Paa nyi sha shii tuunə, dzəgimə aɓiiki, məza ənja!’ ” 7.23 25.12; 2 Tim. 2.19.
Misaali də ənji ghənə yi bəra'i
(Luka 6.47-49)
24 “Də ha'ə taa wu patə fii waɓəənaaki, ca nə'utə, kə ndzaa ci makə macicirə ənda ətə ghənyi yaakii anə pasla. 7.24-27 7.21. 25 Kə njimə vəna, huyinə nə təhwanyinə, əgənə nə məɗə də ŋgeerənə anə yikii. Amma pooshi uulii, acii agyanə pasla ghənyi ənji. 26 Amma taa wu patə nə əndə fii waɓəənaaki, amma, manə'utəmə ci, kə ndzaa ci makə maba ŋga ənda ətə ghənyi yaakii anə mandzənə. 27 Kə njimə vəna, huyinə nə təhwanyinə, əgənə nə məɗə də ŋgeerənə anə yikii. Wata ghəɓə, ca uulagi, ma'inə a taasəənə, ca vyavinəgi dza'ə.”
Baawəɗa ŋga Yeesu
28 Makə uudəpaa Yeesu baaba uushi'iitsa, ənji patə, kə ɗii ka tii ka sə ŋga hurəshishinə ka shaŋə nə makə sətə cii kəya dzəgunə ka tii. 7.28-29 Mar. 1.22; Luka 4.32.7.28 11.1; 13.53; 19.1; 26.1; Luka 7.1. 29 Acii də shiinaakii saakii jigunyi ci ka tii, əntaa makə sətə ci maliminatii a dzəgunə ka tii.

7:1 7.1 Yak. 4.11-12; 1 Koor. 4.5.

7:2 7.2 Mar. 4.24; Rooma 2.1; 14.10-12.

7:7 7.7 Irim. 29.12-14; Mat. 18.19; 21.22; Mar. 11.24; Yooh. 14.13-14; 15.7; 16.24; Yak. 1.5; 1 Yooh. 5.14-15.

7:11 7.11 Yak. 1.17.

7:12 7.12 5.17; Rooma 13.8-10; Gal. 5.14.

7:14 7.14 Slənə 14.22.

7:15 7.15 Dzək. 13.2-4; Mat. 24.11,24; Slənə 20.29; 2 Koor. 11.13-15; 2 Piita 2.1; 1 Yooh. 4.1.

7:16 7.16-18 12.33.

7:16 7.16 Yak. 3.12.

7:17 7.17 Gal. 5.19-23.

7:19 7.19 3.10; Luka 3.9; Yooh. 15.2,6.

7:21 7.21 6.10; 7.24-27; 21.28-31; Rooma 2.13; Yak. 1.22-25; 2.14-26.

7:23 7.23 25.12; 2 Tim. 2.19.

7:24 7.24-27 7.21.

7:28 7.28-29 Mar. 1.22; Luka 4.32.

7:28 7.28 11.1; 13.53; 19.1; 26.1; Luka 7.1.