21
Dəmənə ŋga Yeesu aasəkə vəranə ŋga Urusaliima
(Mar. 11.1-11; Luka 19.28-40; Yooh. 12.12-19)
Ma ətsə i Yeesu da lyawarənaakii kədəhə ka mbu'unə aasəkə vəranə ŋga Urusaliima, təya mbu'u aa Bayitifaaji ashi giŋwə ŋga Zayitunə, wata ca sləkee ka hara lyawarənaakii bəra'i də banə ka tii, “Dəmə aasəkə vəraatsa. Maɗa kə mbu'yuunə, pii ka lapaanə nuunə vamənda gwalə da uuzənatə. Pəryatəmə, una kira ka nyi. Maɗa kə ləguyi əndə a moonə taa ka mi cuuna pərə, bamə ka ci: ‘Slandanə mwayi.’ Maɗa kə fii ci ha'ə, ka bwaseenə nə ci koonə pii pii.”
Ma slənyi ətsa, ka mbu'utəginə də sətə bii anabi oo'i:
“Bamə ka ənji vəranə ŋga *Sihiyoona:*21.5 Ma Sihiyoona, əndə'i ləmə ŋga vəranə ŋga Urusaliima.21.5 Isaa. 62.11; Zak. 9.9.
‘Tsaaməmə! Wiitsə ŋwaŋwə goonə ka shinə aa hoonə!
Əndə haŋkala nə ci,
aba'ə vamənda nə ci, waatoo aba'ə uundzə vamənda.’ ”
Wata lyawariitə a maɗə, təya palə, təya ɗatə makə sətə bii Yeesu ka tii. Təya kira vaməndatə ba'ə uundzəkii, təya luukutəvə kəjeerənyinatii aa ba'ətii. Wata Yeesu a ndərəvə. Ma daɓaala, kə sasafəpaa tii kəjeerənyinatii a rəgwa, hara ənjə a pusha ba ŋga ənfuginə, təya sasafə a rəgwa. 21.8 2 Meem. 9.13. Ma daɓaalatə davə, dakəŋwaciikii da daba'əkii patə, kə ŋgəree tii ka uuratii, təya ba, “Dəlanə də jijinə ŋga *Dawuda! Tə'i barəkaanə ashi əndətə ca shi də ləmə ŋga Slandana! Dəlaamə də Əntaŋfə!” 21.9 Jab. 118.26; 148.1; Mat. 20.30-31.
10 Makə mbu'i Yeesu aa Urusaliima, wata vəranəkii a gwazəgi purətə, ənji patə a ləgwa, “Wu saŋə nə əndətsa?” 11 Daɓaala a ba, “Ma əndətsa, ci nə anabi Yeesu ətə shi daga də Nazaratu anə hanyinə ŋga Galili.” 21.11 16.14; 21.46; 26.68; Luka 7.16.
Dzənə ŋga Yeesu aasəkə *yi ŋga Əntaŋfə
(Mar. 11.15-19; Luka 19.45-48; Yooh. 2.13-22)
12 Mbu'unaakii wata ca dəməgərə aasəkə yi ŋga Əntaŋfə, ca shaabagi tə patənə ŋga ənji ɗa fiiriinə davə, ca dzaadzapaa ha ŋga pəra kwaɓa da dəgələnyinə ŋga ənji ɗərə də bilyamasariinə, 13 ca ba ka ənjita, “Tə'i manaahəkii asəkə malaaɓa ləkaləkatə oo'i, ma bii Əntaŋfə, ‘Yi ŋga ɗa də'wa 'wanə ənji yaaki.’ Amma, ma una, agi geeginə nuunə ka yikii ka ha ŋga umbənə ŋga mahiirənə.” 21.13 Isaa. 56.7; Irim. 7.11.
14 Wata muurəfinə da mahurəməsə ənjə a shi aaɓii Yeesu aasəkə yi ŋga Əntaŋfə, ca mbəɗəpaa də tii. 15 Ma madiigərə limanyinə da maliminə, kə zhima tə tii asəkətii, makə nee tii ka sə ŋga hurəshishiitə cii kəya ɗaaɗa, manjeevənə əsə a dzə də ka wanyanə asəkə yi ŋga Əntaŋfə, təya ba, “Dəlanə də jijinə ŋga Dawuda!” 21.15 20.30-31. 16 Wata təya ləgwa ka Yeesu, “Agi fanə nə hə sətsə ci manjeeviitsə a ba see?” Yeesu a ba ka tii, “Awa, agi fanə nə nyi. Pooshi unə sha jaŋgii kunə asəkə malaaɓa ləkaləkata? ətə bii ca, ‘Kə tasəkapaa hə tə manjeevənə da ətə ma'ə ka sa 'wanə, kaa təya dəla də hə.’ ” 21.16 Jab. 8.3. 17 Ma daba'əkii, Yeesu a bwasee ka tii, ca gimagi asəkə vəranəkii, ca palə saakii aa Bayitaniya, ca baanə davə.
Naalaginə ŋga Yeesu tə ənfwə uudəva
(Mar. 11.12-14,20-24)
18 Pukətə hakii tsəɗakə, ma Yeesu a ənya aasəkə vəranə ŋga Urusaliima, kə ɗii maɗəfənə tə ci. 19 Wata ca lapaa ənfwə uudəvə ataŋgala rəgwa, ca dzə aatsakii. Amma, malapaamə ci pookii davə, wata ba səgafə. Wata ca naalagi tə ənfuta, əŋki ci, “Pa ha poo ma'ə shaŋə!” Pii wata ənfwə uudəvətə a huurəgi hwa'ə. 21.19 Luka 13.6. 20 Makə nee lyawarənaakii ha'ə, kə ɗii ka tii ka sə ŋga hurəshishinə. Əŋki tii, “Iitiitə daa huurəgi uudəvətsə pii pii ha'a?” 21 Yeesu a ba ka tii, əŋki ci, “Tantanyinə cii kya ba koonə: maɗa kə gi'yuunə tə Əntaŋfə yadə hiimanə oo'i, mbu'u taa pooshi ha'ə ka ɗanə, əntaa wata sənə ɗii nyi ka uudəvətsə ɗanuunə tanə, amma taa ka giŋunə maa, ka mbeenə nuunə ka banə: ‘Mbuɗuu, ha dzə ka kulagərənə aagi uunəva!’ Ka ɗanə ha'ə əsə. 21.21 17.20; Luka 17.6. 22 Maɗa kə gi'yuunə tə Əntaŋfə, taɗa mi patə kədii unə agi də'wa, ka upaanə nuunə səkii.” 21.22 7.7.
Wu vii baawəɗa ka Yeesu
(Mar. 11.27-33; Luka 20.1-8)
23 Makə dzəgərə Yeesu aasəkə yi ŋga Əntaŋfə, ca dzəgunə ka ənja, wata madiigərə limanyinə da gayinə a shi aaɓiikii, təya ləgwa ka ci, əŋki tii, “Də ŋgutə baawəɗa saŋə cii kwa ɗaaɗa uushi'iinə ha'a? Wu saŋə vii ka hə baawəɗatsa?” 24 Yeesu a ba ka tii, əŋki ci, “Nyi maa, ka ləgwanə nə nyi koonə naaki uushi rəŋwə. Maɗa kə bagyuunə ka nyi, nyi maa, ka banə nə nyi koonə taɗa də ŋgutə baawəɗa cii kya ɗaaɗa uushi'iina. 25 Ya əna, wu saŋə sləkee ka Yoohana kaa ca ɗa bapətisəma ka ənja? Əntaŋfə nii, anii ənda?” Wata təya ɗa mabizhinə ahadatii, təya ba, “Mi banaamə əna? Maɗa bii amə oo'i, Əntaŋfə sləkee ka Yoohana, ka banə nə ci, aa mi pooshi unə luuvə waɓənaakii ɗiya? 26 Amma maɗa kə bii amə oo'i, ənji sləkee ka ci, ŋgwalii amə acii daɓaala, acii ma təya, kə luuvə tii oo'i, anabi nji Yoohana.” 21.26 14.5. 27 Wata əŋki tii ka ci, “Mashiimiinə taa wu sləkee ka ci.” Əŋki Yeesu ka tii naakii, “Ha'ə nə nyi əsə, paa nyi ka banə koonə taɗa də ŋgutə baawəɗa cii kya ɗa uushi'iina.”
Misaali də əndə da uuji ŋguyirənaakii bəra'i
28 “Iitə nee unə noonə agyanə sənə cii kya moo banə koona? Tə'i əndə sha ɗii da i uuji ŋguyirənaakii bəra'i. Ca dzə aaɓii gawəkii, ca ba ka ci: ‘Uuzənaakya, duu ka slənənə asəkə tsanə ŋga inabi ənshinə.’ 21.28-31 7.21.21.28 Luka 15.11. 29 Uuzəətə a ba ka ci: ‘Paa nyi ka dzənə.’ Amma, ma daba'ə, ca baanə ka dii, ca dzə ka sləna. 30 Dii a dzə aaɓii dara əsə, ca ba ka ci makə sətə bii ci ka gawəkii. Uuzəətə a ba ka dii: ‘Ka dzənə nə nyi ɗii, daadə.’ Amma, madzəmə ci. 31 Ya agi manjeeviitsa, wu saŋə slənyi sətə mwayi dəsənətəya?” Təya ba, “Gawəkii.” Wata Yeesu a ba ka tii, “Tantanyinə cii kya ba koonə: ənji luu tsəkə da badawiinə ŋga makinə na ta koonə kəŋwanə aagi *ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə. 21.31 6.10. 32 Acii ma shi Yoohana, kaa ca ɓaarii koonə ŋunyi rəgwa ŋga nə'unə. Amma, maluuvəmuunə waɓənaakii. Amma ənji luu tsəkə da badawiinə ŋga makinə, kə luuvə tii waɓənaakii. Taa makə nee unə ka sətə ɗii ənjitsə maa, makatəmuunə hiima ŋga luu waɓənaakii.” 21.32 Luka 7.29-30.
Misaali də bwaya aginə ŋga mooziinə
(Mar. 12.1-12; Luka 20.9-19)
33 Wata Yeesu a tsakə banə ka tii, əŋki ci, “Fatəmə, kaa nya ba koonə əndə'i misaali. Ma sha ɗii, tə'i əndə'i əndə ɗii rə ŋga inaba. Ca tsatə, ca tələgi gu'u ŋga mya'ə də inaba, ca ghənəgi magərə ha ŋga nəhə uushi'inə, ca ŋgərə rəkii, ca vəgi ka mooziinə, kaa təya təkə cifanə ŋga rəkii da i ci. Ma daba'əkii, ca palə oogə. 21.33 Isaa. 5.1-2. 34 Makə mbu'ya saa'i ŋga cifanə ŋga inaba, wata ca sləkee ka ənji slənaakii ka liwa ka ci gyaɗalaakii aciitii. 35 Wata mooziitə a kəəsətə tə lyawariita, təya fəsləgi rəŋwə, təya ɓələgi rəŋwə. Əndə'i əsa, təya kaalatə tə ci də faariinə. 21.35 22.6. 36 Slanda rətə a ənə ka sləkee ka hara lyawarənə palee ka ŋga təkəŋwanə də ɓəzəənə. Wata mooziitə a ənə ka ɗanə ka tii ha'ə əsə. 37 Ma daba'əkii, ca sləkee ka tii ka uuzənaakii, ca ba, ‘Weewee, ka neenə nə tii ka məghərəvənə ŋga uuzənaaki.’ 38 Amma, makə nee mooziitə ka uuzənaakii, wata təya ba ahadatii, ‘Waanə mazəmə yi kə mbu'ya. Shoomə, kaama ɓələgi tə ci, ama zəmə ya.’ 39 Wata təya kəsətə tə ci, təya kagi tə ci aa ba'a tsanə, təya ɓələgi tə ci. 21.39 Ibər. 13.12.
40 “Ya ətsa, maɗa kə gi slanda rətsa, mi ɗanəkii də mooziitsa?” 41 Ənjə a ba ka Yeesu, “Weewee ɓəələginə ɓəələginəkii tə bwaya aginyiitsa, ca vii rəkii ka hara ənji slənə pamə ətə na vii ka ci gyaɗalə ŋga inabaakii ka cifanəkii.” 21.41 22.7. 42 Yeesu a ba ka tii, “Mashiimuunə a jaŋgii asəkə malaaɓa ləkaləkatə kuna? ətə bii ci: 21.42 Jab. 118.22-23.
‘Ma faaratə kaaree ənji ghənə kuva makə pooshi nafaakii,
ci ənəpaa ka faaratə palee də məghərəvənə.
Ma ətsa, slənə ŋga Slandana.
Ma amə əsə, sə ŋga hurəshishinə kaamə.’
[ 43-44 “Taa wu kulii aanə faaratsa, ka əɓinə nə ci. Maɗa kə kulii faarakii aanə əndə əsa, ka ədəginə tə ci makə əmpunə.] Acii ha'ə cii kya ba koonə: ma *ŋwaŋuunə ŋga Əntaŋfə, kadə nə ənjə a ŋgərəgi acii unə, ənjə a vii ka ənjitə ca vii ŋunyi cifanə.” 21.43-44 Dan. 2.34-35,44-45.
45 Fanə ŋga madiigərə limanyinə da *Farisanyinə tə misaalinyiitsə ɗii Yeesu, wata təya paaratəgi oo'i, agyanətii cii kəya waɓə. 46 Wata təya alə rəgwa ŋga kəsənə tə ci. Amma təya ŋgwaləgi acii daɓaala, acii ma daɓaala, kə luuvə tii oo'i, anabi nə Yeesu. 21.46 21.11; 26.4-5.

*21:5 21.5 Ma Sihiyoona, əndə'i ləmə ŋga vəranə ŋga Urusaliima.

21:5 21.5 Isaa. 62.11; Zak. 9.9.

21:8 21.8 2 Meem. 9.13.

21:9 21.9 Jab. 118.26; 148.1; Mat. 20.30-31.

21:11 21.11 16.14; 21.46; 26.68; Luka 7.16.

21:13 21.13 Isaa. 56.7; Irim. 7.11.

21:15 21.15 20.30-31.

21:16 21.16 Jab. 8.3.

21:19 21.19 Luka 13.6.

21:21 21.21 17.20; Luka 17.6.

21:22 21.22 7.7.

21:26 21.26 14.5.

21:28 21.28-31 7.21.

21:28 21.28 Luka 15.11.

21:31 21.31 6.10.

21:32 21.32 Luka 7.29-30.

21:33 21.33 Isaa. 5.1-2.

21:35 21.35 22.6.

21:39 21.39 Ibər. 13.12.

21:41 21.41 22.7.

21:42 21.42 Jab. 118.22-23.

21:43-44 21.43-44 Dan. 2.34-35,44-45.

21:46 21.46 21.11; 26.4-5.