1 ቄሴታ ሃላቃይ ኢስቲፋኖሴ “ሃይሲ ኔ ቦላ ሺቂዳ ዮዖዚ ቱሜ?” ጊ ኦይቺዴስ።

2 ኢስቲፋኖሲካ ሂዝጊዴስ “ታ ኢሻቶ! ታ ኣዋቶ! ታ ጊዛይሳ ሲዪቴ! ኑ ኣዋ ኣብራሃሜይ ካራኔ ጌቴቲዛሶ ያናፔ ካሴ ቡሮ ሜሶፖቶሚያን ዲሺን ቦንቾ ጎዳይ ኢዛስ ቆንጪዲ፥ 3 ‘ኔ ዴሬፔኔ ኔ ዳቦፌ ሻኬታዳ ታ ኔና ቤሲዛሶ ባ’ ጊዴስ። 4 ኢዚካ ካልዳዌታ ቢታፌ ኬዚዲ ካራኔ ጌቴቲዛ ቢታን ኡቲዴስ። ኢዛ ኣዋይ ሃይቂዳፔ ጉዬ ኢንቴ ሃዒ ዲዛሶ ሃ ዴሬ ኢዛ ኤሂዴስ። *ሜꬌ 11፡31፤ 12፡4 5 ሃራይ ኣቶሺን ኢሲ ቶሆይ ኤቂዛ ጋዴይ ኢዛስ ሃይሳፌ ኢሜቲቤና። ጊዶ ኣቲን ሄ ዎዴ ኢዛስ ኢሲ ናይካ ባይንዳ ዲሺን ኢዚኔ ኢዛፔ ጉዬን ኢዛ ዜሬꬂ ቢታዮ ላታና ማላ ፆሲ ኢዛስ ጫቂዴስ። *ሜꬌ 12፡7፤ 13፡15፤ 15፡18፤ 17፡8 6 ቃሴካ ፆሲ ኢዛስ ሂዝጊ ዮቲዴስ ‘ኔ ዜሬꬂ ኣላጋ ቢታን ቤቴ ኣስ ጊዳና። ኦይዱ ፄቱ ላይꬅ ኣይሌቴꬃ ቃምባራ ጊዶን ዋዬታና። *ሜꬌ 15፡13-14 7 ጊዶ ኣቲን ኢስታ ኣይሌ ማላ ሃሪዛ ዴሬ ታ ቃፃያና። ሄሳፌ ጉዬ ኢስቲ ሄ ቢታፌ ኬዚዲ ሃኖ ሃ ሶይን ታስ ጎይናና’ ጊዴስ። *ኬሳ 3፡12 8 ሄሳፌ ጉዬ ቃፃራ ዎጋ ጫቆ ኢዛስ ኢሚዴስ። ኣብራሃሜይካ ዪሳቃ ዬሊዲ ኢዛ ኦስፑንꬃ ጋላስ ቃፃሪዴስ። ዪሳቃይካ ያቆቤ ዬሊዴስ። ያቆቤይካ ታማኔ ናምዑ ቆሞታ ዬሊዴስ። *ሜꬌ 17፡10-14፤ 21፡2-4፤ 25፡26፤ 29፡31-35፡18

9 ሄ ቆሞታ ኣዋቲ ዮሴፌ ቦላ ቃናቲዲ ኢዛ ኣይሌቴꬃስ ዱጌ ጊብፄ ባይዚዳ። ጊዶ ኣቲን ፆሲ ኢዛራ ዴስ፤ *ሜꬌ 37፡11፤ 37፡28፤ 39፡2፥21 10 ሜቶ ኡባፌ ኢዛ ኣሺዴስ። ጊብፄ ካዎ ፓሮኔ ሲንꬃን ቦንቾ ኢሚዴስ። ፓሮኔይ ኢዛ ጊብፄ ቢታኒኔ ባ ኬꬃ ኣሳ ኡባ ቦላ ኣላፌቴꬃን ሹሚዴስ። *ሜꬌ 41፡39-41

11 “ሄ ዎዴ ካናኔኒኔ ጊብፄን ዳሮ ሜቶ ኤሂዳ ጊታ ኮሻይ ዴንዲዴስ። ኑ ኣዋታስካ ሚዛ ካꬂ ꬋዪዴስ። *ሜꬌ 42፡1-2 12 ያቆቤይ ጊብፄ ዴሬን ካꬂ ዲዛይሳ ሲይዲ ኑ ኣዋታ ኮይሮ ጊብፄ ዬዲዴስ። 13 ኢስቲ ናምዓንꬆ ቢዛ ዎዴ ዮሴፌይ ኢዚ ኦናኮኔ ባና ባ ኢሻታስ ቆንጪሲዴስ። ፓሮኔይካ ዮሴፌ ኢሻታ ኤሪዴስ። *ሜꬌ 45፡1፤ 45፡16 14 ሄሳፌ ጉዬ ዮሴፌይ ኪቲዲ ባ ኣዋ ያቆቤኔ ላፑን ታማኔ ኢቻሹ ጊዲዛ ባ ዳቦታ ኩሜꬅ ኤሂሲዴስ። *ሜꬌ 45፡9-10፥17-18፤ 46፡27 15 ያቆቤይ ዱጌ ጊብፄ ዎꬊዴስ። ኢዚካ ኑ ኣዋቲካ ዉሪ ሄን ሃይቂዳ። *ሜꬌ 46፡1-7፤ 49፡33 16 ኢስታ ኣሃይካ ሴኬሜ ጌቴቲዛሶ ኤፊን ኣብራሃሜይ ኤሞሬ ናይታፔ ባ ሚሻን ሻሚዳ ዱፎን ሞጌቲዴስ። *ሜꬌ 23፡3-16፤ 33፡19፤ 50፡7-13፤ ኢያ 24፡32

17 “ፆሲ ኣብራሃሜስ ጫቂዳ ቃላይ ፖሌቲዛ ዎዴይ ማቲሺን ጊብፄን ዲዛ ኑ ኣሳ ቆዳይ ዳሪ ዳሪ ቢዴስ። 18 ሄሳፌ ጉዬ ጊብፄ ቢታን ዮሴፌ ኤሮንታ ሃራ ካዎይ ካዎቲዴስ። 19 ኢዚካ ኑ ኣሳ ባ ጌኔ ኦሶን ሜቶꬂዴስ። ቡሮ ዬሌቲዳ ጉꬃ ናይቲ ሃይቃና ማላኔ ዬሊዳ ናይታ ካሬ ኬሲ ዎራ ዬጋና ማላ ዎልቃꬂዴስ። *ኬሳ 1፡10-11፤ 1፡22 20 ሄ ዎዴ ሙሴይ ዬሌቲዴስ። ኢዚካ ፆሳ ኣቻን ዶሴቲዳ ማላ ሎዖ ና ጊዲዴስ። ባ ኣዋ ኬꬃን ሄꬑ ኣጊና ኣልዒሶን ዲጪዴስ። *ኬሳ 2፡2 21 ኢዚ ጌዴ ዎራ ዬጌቲዳ ዎዴ ካዎ ፓሮኔ ማጫ ናያ ዴማዳ ባስ ኤካዱስ። ባ ና ማላ ኦꬃዳ ዲቻዱስ። *ኬሳ 2፡3-10 22 ሙሴይካ ጊብፄታ ኣꬎ ኤራቴꬃ ዉርሲ ታማሪዴስ። ዮዖን ኤራ፤ ኦሶንካ ሚኖ ጊዲዴስ።

23 “ሙሴ ላይꬂ ኦይዱ ታሙ ጊዲዳ ዎዴ ሙሴይ ባ ኢሻታ ኢስራዔሌ ናይታ ቤያናስ ባ ዎዝናን ቆፒዴስ። *ኬሳ 2፡11-15 24 ኢዚካ ኢሲ ጊብፄ ኣሲ ሙሴ ባጋ ኣሳፔ ኢሳዴ ቦላ ቆሆ ጋꬂሺን ቤዪዲ ባ ባጋ ኣዴዛ ማዲዴስ፤ ሄ ጊብፄ ኣዴዛ ዎꬊዲ ሄ ቆሄቲዳይሳ ሃሎ ኬሲዴስ። 25 ሙሴስ ፆሲ ኢዛ ኩሼን ኢስታ ዎዛናይሳ ኢዛ ኣሳይ ኣኬኪዛ ሚሳቲዴስ። ጊዶ ኣቲን ኢስቲ ሄሳ ዩሺ ቆፒቤቴና። 26 ዎንቴꬃ ጋላስ ቃሴካ ኢስራዔሌ ናይታፔ ናምዓቲ ባ ጊዶን ኦዬቲሺን ጋኪዲ ኦዬቲዛይታ ጊጊሳናስ ኮይዲ ‘ሃይቶ! ኣሳቶ ኢንቴ ኢንቴ ጊዶን ኢሻንታኮ፤ ኢንቴ ዋኒዲ ኢሶይ ኢሳ ቆሄቲ?’ ጊዴስ።

27-28 “ባ ላጌዛ ቦላ ቆሆ ጋꬂዳይሲ ሙሴ ሱጊ ዬጊዲ ‘ኔና ኑ ቦላ ኑና ሃሪዛዴኔ ኑ ቦላ ፒርዲዛዴ ኦꬂ ሹሚዳይ ኦኔ? ዎይኮ ቃማ ጊብፄ ኣዴዛ ዎꬎይሳꬆ ታናካ ዎꬋና ኮያይ?’ ጊዴስ። 29 ሙሴይ ሄሳ ሲዪዳ ማላ ሚዲያሜ ቢታ ቤቲዲ ሄን ቤቴ ኣስ ጊዲ ዴዒዴስ፤ ያንካ ናምዑ ኣቱማ ና ዬሊዴስ። *ኬሳ 18፡3-4

30 “ሄሳፌ ኦይዱ ታሙ ላይꬃፌ ጉዬ ሲና ዙማ ኣቻን ዲዛ ባዞ ቢታን ቄሪ ዎራ ጊዶን ኤፂዛ ታማ ላጮን ኪታንቻይ ኢዛስ ቤቲዴስ። 31-32 ሙሴይካ ኢዛ ቤዪዳ ማላ ማላሌቲዴስ። ኣዛኮኔ ሻኪ ኤራናስ ኢዚ ሄን ኢዛኮ ሺቂሺን ጎዳ ቃላይ ‘ታኒ ኔ ኣዋንታ ፆሳ ኣብራሃሜ፥ ዪሳቃኔ ያቆቤ ፆሳ’ ጊሺን ሲይዴስ። ሙሴይካ ዳሮ ዳጋሚዴስ፤ ፄላናስካ ፃሊቤና።

33-34 “ጎዳይካ ኢዛስ ‘ሃይሲ ኔ ኤቂዳሶይ ጌሻሶ ጊዲዳ ጊሽ ኔ ቶሆፔ ጫማ ሾዳ። ጊብፄን ዲዛ ታ ዴሬታ ዋዬ ታ ቱማፔ ቤያዲስ፤ ኢስቲ ዋሲዛ ዋዬ ዋሶዛ ታ ሲያዳ ኢስታ ኣሻናስ ዎꬋዲስ። ኔ ሃዒካ ሃያ፤ ታ ኔና ዱጌ ጊብፄ ዛራዳ ኪታና’ ጊዴስ።

35 “ሂስቲን ሄይቲ ‘ኑ ቦላ ኔና ሃሪዛዴኔ ፒርዲዛዴ ሂስቲ ኦኒ ሹሚዴ?’ ጊዲ ኣሳይ ካሴ ካꬊዳ ሙሴ ፆሲ ቄሪ ዎራ ጊዶን ኢዛስ ቤቲዳ ኪታንቻ ባጋራ ኢስታ ሃሪዛዴኔ ኣሺዛዴ ሂስቲዲ ኢስታኮ ዛሪ ዬዲዴስ። 36 ኢዚካ ኢስታ ካሌꬂዲ ጊብፄፔ ኬሲዴስ። ጊብፄን፥ ዞዖ ኣባኒኔ ባዞ ቢታን ኦይዱ ታሙ ላይꬂ ዳሮ ማላሊሲዛ ሚሻታኔ ጊታ ማላታታ ኢስታስ ኦꬂዴስ። *ኬሳ 7፡3፤ 14፡21፤ ታይ 14፡33 37 “ኢስራዔሌ ናይታስ ‘ታ ማላ ናቤ ፆሲ ኢንቴ ጊዶፌ ዴንꬃና’ ጊዳይሲ ሃይሳ ሙሴኮ! *ዛሬ 18፡15፥18 38 ኢዚካ ሲና ዙማ ቦላ ሃሳዪዳ ኪታንቻራኔ ባዞ ቢታን ኑ ኣዋታራ ዴሬ ዱላታ ጊዶን ዴስ። ዴዖ ቃላካ ሃ ኑስ ኣꬃናስ ኤኪዴስ። *ኬሳ 19፡1-20፡17፤ ዛሬ 5፡1-33

39 “ኑ ኣዋቲ ጊዲኮ ኢዛራ ኤቄቲዳ ኣቲን ኢዛስ ኣዛዜታናስ ኮዮንታ ጊሽ ባ ዎዝናራ ጉዬ ጊብፄ ሲሚዳ። 40 ኣሮኔስካ ‘ኑ ሲንꬃራ ቢዛ ኤቃ ኑስ ጊጊሳ! ኑና ጊብፄፔ ካሌꬂ ኬሲዳ ሙሴይ ዋኒዳኮ ኑ ኤሮኮ’ ጊዳ። *ኬሳ 32፡1 41 ሄ ዎዴ ማራ ሚሲሌ ሜꬊዲ ኤቃስ ያርሾ ሺሺዳ። ባርካ ሜꬊዳ ባ ኩሼ ኦሶን ኡፋዬቲዲ ጉፒዳ። *ኬሳ 32፡2-6

42 “ጊዶ ኣቲን ፆሲ ኢስታስ ዞኮ ዛሪዴስ። ኢስቲ ሳሎ ፆሊንቴታስ ጎይናና ማላ ኣꬂ ኢሚዴስ። ሄሲካ ናቤታ ማፃፋን

44 “ፆሲ ሙሴ ቤሲዳ ሌሚሶዛ ማላኔ ኣዛዚዳይሳ ማላ ኦሴቲዳ ፆሲ ኣሳራ ጋጊዛ ዱንካኔያ ኑ ኣዋታራ ባዞ ቢታን ዴዓዱስ። *ኬሳ 25፡9፥40 45 ኑ ኣዋቲ ዱንካኔዮ ኤኪዳይሳፌ ጉዬ ፆሲ ኢያሶ ካሌꬂን ካሴ ኢስታ ጎዲዳ ዴሬታ ላቲዳ ዎዴ ዱንካኔዮ ኤኪ ጌሊዳ። ዳዉቴ ዎዴ ጋካናስ ዱንካኔያ ሄ ቢታን ዴዓዱስ። *ኢያ 3፡14-17 46 ዳዉቴይካ ፆሳ ሲንꬃን ቦንቾ ዴሚዲ ያቆቤ ጎዳስ ኣቆሶ ጊጊሳናስ ዎሲዴስ። *2ሳሜ 7፡1-16፤ 1ታር 17፡1-14 47 ጊዶ ኣቲን ሶሎሞኔይ ኢዛስ ኣቆሶ ኬፂዴስ።

48-50 “ጊዶ ኣቲን ዎጋ ጎዳይ ኣሳ ኩሼይ ኬፂዳ ኬꬃን ዴና። ሄሲካ ናቤይ

51 “ኢንቴኖ ዎዝና ሙሜቶ! ሃይꬃ ቱሌቶ! ኢንቴካ ኢንቴ ኣዋታ ማላ ኡባ ዎዴ ፂሎ ኣያናራ ኤቄቴታ። *ኢሳ 63፡10 52 ናቤታፔ ኢንቴ ኣዋቲ ጎዶንታ ናቤይ ኦኔ? ፂሎዛ ዮሃኒሳ ካሴቲ ዮቲዳ ናቤታካ ዎꬊዳ፤ ኢንቴካ ሃዒ ኢዛ ኣꬂ ኢሚዴታኔ ዎꬊዴታ። 53 ኪታንቻ ባጋራ ኢንቴስ ኢሜቲዳ ዎጋ ኤኪዴታ ኣቲን ናጊቤኬታ” ጊዴስ።

54 ዱላታን ዲዛ ኣሳይ ሄሳ ሲዪዳ ማላ ዳሮ ሃንቄቲዲ፥ ኢዛ ቦላ ባ ኣቺ ጋርጪዴስ። 55-56 ጊዲንካ ኢስቲፋኖሲ ፂሎ ኣያናን ኩሚዲኔ ፑዴ ሳሎ ቲሺ ሂስቲ ፄሊሺን ፆሳ ቦንቾን ዬሱሲ ፆሳ ኡሻቻን ኤቂዳይሳ ቤዪዲ “ሄኮ ታ ሳሎይ ዶዬቲዳይሳኔ ኣሳ ናይ ፆሳ ኡሻቻን ኤቂዳይሳ ቤያይስ” ጊዴስ።

57 ሄሳ ዎዴ ኣሳይ ቃላ ꬎቁ ሂስቲ ዋሲሼ ባ ሃይꬄ ቱጪ ኦይኪዲ ኢዛኮ ኢሲፌ ዎፂዴስ። 58 ኢስቲፋኖሴ ኦይኪዲ ካታማፔ ጌዴ ካሬ ኦሊዳ። ሹቻን ጫች ኦይኪዳ። ሄሲ ዉሪ ሃኒሺን ማርካቲካ ባ ማይዖ ሳዉሌ ጌቴቲዛ ፓንꬃ ኣቻን ዎꬂዳ። 59 ኢስቲ ሹቻራ ኢዛ ጫዲሺን ኢስቲፋኖሲ “ታ ጎዳ ዬሱሳ ታ ሼምፖዮ ኔኮ ኤካ” ጊዲ ዎሲዴስ። 60 ቃሴካ ጉልባቲዲ ꬎቃ ቃላን “ጎዶ! ሃይታንታ ናጋራ ቆዶፓ” ጊዲ ዋሲዴስ። ሄሳ ጊዳፔ ጉዬ ሃይቂዴስ።