5
Yesu wɔknh uʼpanpaankaab lijuɔl bo
Uwien ya mɔnm te binib bà bo
(Luk 6:20-23)
*Yesu laa' inigol nnɔ ma nnɔ, nɛ ki don' ki tì kɛ̀le' lijuɔl liba bo. Uʼpanpaankaab taan' uʼsaan, nɛ u cin' ki wɔknh bɛ ki teh:
«Binib bà ŋmɔbe ijiinyɛnmaale nnɔ,
Uwien ya mɔnm te biʼbo,
kimɛ *Uwien ya bɛl yé biʼyaal nɛ.
Binib bà muɔh nnɔ, Uwien ya mɔnm te biʼbo,
kimɛ Uwien li sɔnge biʼyɛnm.
Binib bà jiindeh biʼba tingi nnɔ, Uwien ya mɔnm te biʼbo,
kimɛ uŋɛndun wuu li yé bi ya faal nɛ.
Binib bà ya nun mɔ́n bɛ ń li yé binimɔ̀nb nnɔ,
Uwien ya mɔnm te biʼbo,
kimɛ bi lá li lɛ bi yíe nà.
Binib bà muɔh biʼtɔb micɛcɛkm nnɔ,
Uwien ya mɔnm te biʼbo,
kimɛ Uwien li muɔ bɛ micɛcɛkm.
Binib bà taa' biʼba ki de' Uwien, biʼfɛ̀l bo ŋa ŋmɔbe jɔknt nnɔ,
Uwien ya mɔnm te biʼbo,
kimɛ bɛn nɛ li lɛ Uwien.
Binib bà nuunh uyɛnduɔn ya sɛn nnɔ,
Uwien ya mɔnm te biʼbo,
kimɛ Uwien li yin bɛ uʼbumu.
10 Binib bà jinh ijɛnd biʼnimɔ̀nt bo nnɔ,
Uwien ya mɔnm te biʼbo,
kimɛ bɛn nɛ si Uwien ya bɛl.
11 «Binib sukreh nɛ, ki jɛ̀ndeh nɛ, ki lienh niʼbo iñɔbonbil kɛ ya bol min bo la, Uwien ya mɔnm te niʼbo. 12 Li te mɛn uyɛnsɔnge ni, kí li poknh, kimɛ ni li lɛ lisuul là yɛbe paaki bó. Bi là jɛ̀nde' *Uwien ya ñɔbonsɔknb bà là te uyo bo nnɔ mɔ nnɔ nɛ.»
Ninbi nɛ yé miyaam nin kuwenwenku uŋɛndun wuu ni
(Mark 9:50; Luk 14:34-35)
13 «Ninbi nɛ yé uŋɛndun wuu ya yaam. Ama miyaam saa' ka ji ŋmɛ la, niba ŋa te kí ji ń fre kí ŋmaake mɛ̀. Ma ji yé bonn, bi li wule mɛ̀ nɛ, nɛ binib ń li taanh miʼbo ki gɛ̀breh.
14 «Ninbi nɛ yé uŋɛndun wuu ya wenwenku. Udu wà te ligbɛngbɛnl bo ŋa ŋmɔbe bɔlm. 15 Unil sɛ' lifrl la, wa ń taa sɛnku kí cubn liʼbo. U li taa lɛ̀ kí tuɔn likpɛnkpɛnl bo nɛ, lɛ̀ ń li wendeh bà kɛ te iden ni. 16 Niʼmɔ ya wenwenku ń li wendeh binib ya nun bó, bɛ ń li lɛnh ni teh nà nì mɔn nnɔ, ŋɔ kí pɛ̀ke niʼBaa wà te paaki bó.»
Yiko ya wɔknm
17 «La maaleh mɛn ki teh n baa' ń lá gben *yiko nin Uwien ya ñɔbonsɔknb ya gbɛr nɛ. Ma baa' ń lá gben tù. N baa' ń lá tien tù cinbe ki ye ma bo nɛ. 18 N tɔkeh nɛ imɔ̀n nɛ, yiko nnɔ uba kpein mɔnɔn ŋa ń juore fɛnm, uʼkɛ lì li tien nɛ. Kutaaku nin kitink li wuɔke kí kpaan ma kɛ la, yiko nnɔ ya gbɛyɔyɔl liba mɔnɔn ŋa ń juore fɛnm. 19 Nɛn bo, wà kɛ kɛnde' yiko nnɔ ni uba bo waamu mɔnɔn, ki wɔkn' binib bɛ ń li teh uʼyaam la, u li yé uwaal nɛ Uwien ya bɛl ni. Wà kɛ tuo' *yiko nnɔ, ki wɔkn' binib nnɔ la, u li yé uciɛn nɛ Uwien ya bɛl ni. 20 N tɔkeh nɛ nɛ, niʼnimɔ̀nt ŋa cɛn' *Yiko ya wɔnwɔknb nin *Farisiɛnmbɛ yaar la, na lì li kɔ *Uwien ya bɛl ni.»
La cère mɛn niʼbenku ni ń li beh tɔb bo
21 «Ni cii' bi là tɔke' uyo bo yaab ki ye: ‹La ku nil. Unil ku' uʼtɔ la, bi li bu wɔ tibuur nɛ.› 22 Ama min tɔkeh nɛ ki teh wà kɛ ya benku ni ben' uʼtɔ bo la, bi li bu wɔ tibuur nɛ. Wà kɛ tɔke' uʼtɔ ki ye u yé fɛnm la, tibuur ya ciɛnb li bu wɔ tibuur nɛ. Wà kɛ tɔke' uʼtɔ ki ye u yé uwaar la, u kpɛ wɔ ń kɔ umu wà ŋa ń kpiin ni nɛ. 23 Nɛn bo, a joh á pu Uwien mipum uʼponpuol bo, ki tì tiɛre' ki ye sin nin aʼtɔ ŋmɔbe mimaam la, 24 taa aʼpum nnɔ kí ble liʼsaan, kí jo ní tì gben mɛ̀ kí yaan, kí liɛbe ní kí lá pu Uwien aʼpum nnɔ.
25 «Sin nin unil ŋmɔbe mimaam nɛ u tuke mɛ̀ ki joh tibuur la, taan nin wɔ buñɔbu tonm, uyo wà ni laan te usɛn ni. Nnɔ ŋa ñí la, u li taa ŋɛ kí tì ŋukn tibuur ya ciɛn, uʼmɔ ń taa ŋɛ kí ŋukn lipɛkl ya ciɛn wɔ ń pɛkn ŋɛ. 26 N tɔkeh ŋɛ imɔ̀n nɛ, ŋa tì pɛ̀n' ki gben' tibuur ya like la, ŋa ń ñɛ len.»
Linaŋmaal ya gbɛr
27 «Ni cii' bi là tɔke' uyo bo yaab ki ye: ‹La teh naŋmaal.› 28 Ama min tɔkeh nɛ ki teh wà kɛ liike' upii ŋɔ uʼmɛnku kɔn' uʼni la, u duɔn' nin upii nnɔ ŋɔ uʼfɛ̀l ni. 29 Nɛn bo, aʼnɔjienunbu nɛ cèreh a biih la, lìkre bù kí wiɛ kí jɛnde aʼba saan. Aʼgbɛnɛnt ya niba bó juore' fɛnm la, nì tu nin aʼgbɛnɛnt kɛ ń kɔ umu wà ŋa ń kpiin ni. 30 Aʼnɔjie nɛ cèreh a biih la, cere wù kí wiɛ kí jɛnde aʼba saan. Aʼgbɛnɛnt ya niba bó juore' fɛnm la, nì tu nin aʼgbɛnɛnt kɛ ń kɔ umu wà ŋa ń kpiin ni.»
Ujɛ la wiɛ uʼpo
(Matie 19:9; Mark 10:11-12; Luk 16:18)
31 «Bi tí là liɛbe' ki ye: ‹Unil wiɛ' uʼpo la, wɔ ń kɛle kugbɔnku kí de wɔ, kí wuɔn kí ye u wiɛ' wɔ nɛ.› 32 Ama min tɔkeh nɛ ki teh ujɛ wà kɛ ya po ŋa tien' naŋmaal ŋɔ u wiɛ' wɔ la, u sureh upii nnɔ wɔ ń kpɛnde unaŋmaa nɛ. Ujɛ wà kuɔn' bi wiɛ' upii wà la, u tien' linaŋmaal nɛ.»
Yesu len' ipòl ya gbɛr
33 «Ni tí cii' bi là tɔke' uyo bo yaab ki ye: ‹La pole tonnɛnku bo. A pole' Uwien la, á tien a pole' ki ye bà.› 34 Ama min tɔkeh nɛ ki teh ni la lì ń pole. Ni la pole taaku, kimɛ kutaaku yé Uwien ya bɛrbiɛk nɛ. 35 Ni la pole tink mɔ, kimɛ kitink yé Uwien ya tàan paandeh nà bo nɛ. Ni la pole Yerusalɛm mɔ, kimɛ Yerusalɛm yé Uwien Ubɛrciɛn ya du nɛ. 36 La pole aʼyul, kimɛ ŋa ń fre kí cère aʼyurku kuba mɔnɔn ń kpɛnde kuyupenpienku, ka ń fre kí cère kù ń kpɛnde kuyubɔnbɔnku mɔ. 37 Niʼlenm ni, nì yé imɔ̀n la, ní ye ‹imɔ̀n›. Nì tí yé kutonnɛnku la, ní ye nì yé ‹kutonnɛnku›. Ni ji pukn' nà kɛ la, nì yé usɛnpol, ubiɛrɔ yaann nɛ.»
La teh mɛn biɛre ki tuukeh fɛ̀n
(Luk 6:29-30)
38 «Ni tí cii' bi là tɔke' uyo bo yaab ki ye: ‹Unil fiɛ' uʼtɔ ya nunbu la, bɛ ń fiɛ uʼmɔ yaabu. Unil fekre' uʼtɔ ya ñinl la, bɛ ń fekre uʼmɔ yaal.› 39 Ama min tɔkeh nɛ ki teh unil tien' ŋɛ mibiɛrm la, la jiin wɔ biɛrm. Unil kpɔ̀be' aʼnɔjiekpiɛnku la, pekre aʼnɔgɛnkpiɛnku mɔ kí de wɔ. 40 Unil taa' ŋɛ ki jon' tibuur wɔ ń tì fie aʼliɛrwawaal la, cɛ̀be wɔ aʼliɛrgbenku mɔ. 41 Unil wɔbn' ŋɛ ki ye á tuke uʼtukl kí pìɛre wɔ kɔnsini uba la, pìɛre wɔ kɔnsini ule. 42 Wà miɛ' ŋɛ nibonn la, pu wɔ. Wà mɔ yíe á kpende wɔ nibonn la, la sikre wɔ buɔn.»
Li yíe mɛn niʼnɛnnɛndb
(Luk 6:27-28, 32-36)
43 «Ni tí cii' bi là tɔke' uyo bo yaab ki ye: ‹Li yíe wà yíe ŋɛ, kí li nɛn wà nɛn ŋɛ.› 44 Ama min tɔkeh nɛ ki teh: ‹Li yíe mɛn niʼnɛnnɛndb, kí li kàareh ki dienh binib bà jɛ̀ndeh nɛ, 45 ŋɔ kí li yé niʼBaa wà te paaki bó ya bumu, kimɛ wɔn nɛ cèreh uʼwien puɔreh ki wendeh bibiɛrdɛnb nin binimɔ̀nb, ki cèreh utaa mɔ niih ki dienh binimɔ̀nb nin bibiɛrdɛnb.› 46 Ni yíe bà yíe nɛ baba la, ni li lɛ li lɛ suul ba? Bilɛnpotekb mɔnɔn ŋa teh nnɔ-ɔɔ? 47 Ni fuondeh niʼyaab baba la, bɛ lèbre'? Bà ŋa yé Sufmbɛ mɔnɔn ŋa teh nnɔ-ɔɔ? 48 Nɛn bo, ninbi li te mɛn mɔnmɔnm kí tì gben tɛn niʼBaa wà te paaki bó te ma bo.»