12
Ta lə Jeju dɔ ndɔ kɔrkon’tɨ
(Mrk 2.23-28; Luk 6.1-5)
Ndɔ kare, Jeju ində dər me ndɔɔ geme’gɨ’tɨ, ndɔ kɔrkon’tɨ lə Juwipɨ’gɨ. Njendo’gɨ li’ə kɨ in si’ə, ɓo ra’de adɨ gangi dɔ ko’gɨ dɔ njiyə’tɨ sɔi. Ə lokɨ Parisɨ’gɨ oyi’de ningə, eli Jeju eyina: «Oo njendo’gɨ lə’i rai nya kɨ gorow’ə’tɨ el ndɔ kɔrkon’tɨ.» Ə Jeju təl el’de ene: «In tudəi nya kɨ ngar Dabidɨ ra lokɨ ɓo ra’de kɨ de’gɨ kɨ go’ə’tɨ kin el bitɨ wa? Dabidɨ ur me *Kəyku’tɨ lə Luwə, in kɨ de’gɨ kɨ go’ne’tɨ, sɔi mapa kɨ de’gɨ adi Luwə kadikare’tɨ. In mapa kɨ kusɔ’a in gorow’ə’tɨ el kɨ rɔ’a’tɨ num, kɨ rɔ nje kɨ go’ə’tɨ num, nan in njekujənyamosɨ kadikare par ə in gorow’ə’tɨ kadɨ sɔi*12.4 1Samiyel 21.2-7; Lebitikɨ 24.9. Eke ta kɨ ndukun lə Mojɨ kɨ ndangɨ el ene: ndɔ kɔrkon’tɨ, njekujənyamosɨ kadikare’gɨ isɨ rai nya kɨ kadɨ de ra ndɔ kɔrkon’tɨ el, ginn Kəy’tɨ lə Luwə, nan de tudə dɔ’de’tɨ kadɨ in majel el kin, tudəi el wa? Nga ningə kadɨ m’el’se, lokɨ jɨ ra’tɨ ne kin, nya kibo ngayn utə *Kəy lə Luwə to’tɨ ne. Ningə kin ə re in gəri me ta kɨ ene: “In koo kumtondoo ə m’ge, um in kujə mosɨ kadikare par el12.7 Oje 6.6” kin ə, re a in gangi ta dɔ de’gɨ’tɨ kɨ ta lə’de goto kin el. Tadɔ Ngonn de aw kɨ tɔgɨ dɔ ndɔ kɔrkon’tɨ.»
Jeju adɨ lapiya dingəm kɨ ji’ə oy njururu
(Mrk 3.1-6; Luk 6.6-11)
Jeju in non, aw kəykawnan’tɨ lə Juwipɨ’gɨ. 10 Ningə dingəm kare kɨ ji’ə oy njururu in me kəykawnan’tɨ lə Juwipɨ’gɨ non. Ningə, de’gɨ sangi row kadɨ n’indəi ta dɔ Jeju’tɨ, adɨ dəji’ə ta eyina: «*Ndukun lə Mojɨ adɨ tarow kadɨ de ajɨ madɨ’ne ndɔ kɔrkon’tɨ eke aj’a el wa?» 11 Ə Jeju ilə’de’tɨ ene: «Nan dann’se’tɨ ə, aw kɨ batɨ kareba, ə batɨ kakin osɨ ɓe’tɨ ndɔ kɔrkon’tɨ, ə aw un’ə te si’ə taga el wa? 12 Nga ningə re in de ningə, utə batɨ nja banyi banyi! M’el’se tokɨ ndukun adɨ tarow kadɨ de ra majɨ ndɔ kɔrkon’tɨ.» 13 Lo kin’tɨ non, Jeju el dingəm kakin ene: «Surə ji’i». Ə dingəm surə ji’ne ningə, ji’ə təl to majɨ asɨ nan kɨ kɨ nungɨ. 14 Ə lokɨ Parisɨ’gɨ tei taga ningə, ai elinan ta kɨ dɔ Jeju’tɨ, ke kadɨ n’rai bann ə n’a n’tɔli’ə wa?
Jeju in njekulə lə Luwə
15 Lokɨ Jeju oo poy nya kɨ gei ra si’ə, ɔtɨ lo kin’tɨ non kɔ. De’gɨ ngayn uni go’ə, ningə ajɨ njemonyi’gɨ pətɨ tɔ. 16 Ningə, ndəjɨ’de kɨ tɔgɨ’ne, kadɨ rai adɨ de gər’ne el. 17 Tadɔ kadɨ ta kɨ Luwə el kɨ ta njekeltakita Luwə’tɨ, Ejay 12.17 Ejay 42.1-4 tɔlta’ne. Luwə el ene:
18 «Oyi njekulə lə’m kɨ m’mbət’ə,
Njendigɨ lə’m, kɨ rɔ’m nəl’m ngayn kadɨ m’ulə ji’m dɔ’a’tɨ.
M’a m’ində Ndil’m dɔ’a’tɨ,
Kadɨ a iləmbər nyara kɨ dana rɔ ginn ɓe’gɨ’tɨ kɨ dangɨ dangɨ§12.18 Ejay 42.1.
19 A kɔli nan kɨ de el num, a ində ndu el,
De a oo ndu’ə elta tambalo’tɨ el*12.19 Ejay 42.2.
20 A tətɨ gakira kɨ to se kɨ kɔtɨ’ne nanga el,
Taa, a tɔl lambɨ kɨ isɨ oy el num tɔ.
A ra be bitɨ kadɨ to nyara kɨ dana onɓe12.20 Ejay 42.3.
21 Ginn ɓe’gɨ kɨ dangɨ dangɨ a indəi me’de dɔ’a’tɨ.»
De’gɨ eyina Jeju in ngar lə ndil’gɨ kɨ majel
(Mrk 3.22-30; Luk 11.14-23, 12.10)
22 De’gɨ rei kɨ dingəm kare kɨ ndil kɨ majel ra’a adɨ kum’ə oo lo el num, elta el num ə, Jeju ad’a lapiya adɨ kum’ə oo lo ningə elta tɔ. 23 Nya kin ətɨ bulə de’gɨ ɓol ngayn, adɨ dəjinan ta eli eyina: «De kam in Ngonn kaw Dabidɨ el wa?» 24 Nan lokɨ Parisɨ’gɨ oyi ta kin ningə, eli eyina: «In kam isɨ tuwə ndil’gɨ kɨ majel kɨ tɔgɨ lə Beljəbul, kɨ in ngar lə ndil’gɨ kɨ majel.» 25 Jeju gər mərta lə’de adɨ el’de ene: «Kin ə de’gɨ kɨ me konɓe’tɨ kɨ kareba, təli dɔnan’tɨ rɔi nan ningə, konɓe’ə kin a tujɨ. Taa, ɓebo eke me kəy kɨ de’gɨ kɨ me’tɨ təli dɔnan’tɨ, rɔi nan, kɨ kadɨ a ra taa kaa goto tɔ. 26 Kin ə re Satan inɓe tuwə de’gɨ lə Satan, inɓe adɨ de’gɨ li’ə təli dɔnan’tɨ rɔi nan ə, lo kadɨ konɓe li’ə a aw kɨ kete goto. 27 Re in kɨ tɔgɨ lə Beljəbul ə m’tuwə’n ndil’gɨ kɨ majel ə, de’gɨ kɨ go’se’tɨ tuwəi’de kɨ tɔgɨ lə nan wa? De’gɨ kɨ go’se’tɨ inɓe a tɔji kadɨ ta lə’se in ta kɨ gorow’ə’tɨ el. 28 A re in kɨ tɔgɨ lə Ndil Luwə ə m’tuwə’n ndil’gɨ kɨ majel tɔ ningə, Konɓe lə Luwə re te rɔ’se’tɨ nga.
29 «Ningə re de uwə de kɨ nje tɔgɨ dɔ’a kete el ə, a asɨ kur me kəy’tɨ li’ə, kadɨ kər nyakingə li’ə el. Lokɨ dɔ’a nga ningə, a kər nya kɨ me kəy’tɨ li’ə. 30 De kɨ in sə’m el, in nje kɔsɨ’m ta, taa de kɨ kaw sə’m nya kɨ nan’tɨ el, in nje tində sanan tɔ. 31 Be ə, m’el’se tokɨ, majel’gɨ pətɨ kɨ de’gɨ a rai’de, eke kelta kɨ mal kɨ ra kɨ de’gɨ a eli dɔ Luwə’tɨ, Luwə a inyə go’ə kɔ adi’de, nan kelta kɨ mal dɔ Ndil Luwə’tɨ, Luwə a inyə go kɔ adɨ’de el ratata. 32 Kin ə re de elta kɨ majel ɔsɨ’n ta Ngonn de ə, Luwə a inyə go kɔ ad’a, nan re elta kɨ mal ɔsɨ’n ta Ndil Luwə ə, Luwə a inyə go kɔ ad’a kɨ ɓone’tɨ el num, kɨ lo ti’tɨ el num, ratata.
Ta kɨ te ta de’tɨ in ngar me’de’tɨ
(Mat 7.16-17; Luk 6.44-45)
33 «Kin ə re kagɨ majɨ ningə, kanda majɨ tɔ, a re kagɨ majel ningə, kanda majel tɔ. Tadɔ in kɨ kandɨ kagɨ ə de a gər’n kagɨ. 34 In nje mann majel to lii’gɨ be kam, a rai bann be ə ta kɨ majɨ a te ta’se’tɨ, ingɨ kɨ in de’gɨ kɨ majel wa? Tadɔ in nya’gɨ kɨ rosi me’de kin ə sii tei ta’a’tɨ. 35 De kɨ majɨ, kuləra’a te me nya ra’tɨ kɨ majɨ kɨ uwə me’ə. Ningə de kɨ majel, kuləra’a kɨ majel te me nya ra’tɨ kɨ majel kɨ uwə me’ə tɔ. 36 M’el’se, ngann ta’gɨ kɨ galala pətɨ kɨ isɨ te ta de’gɨ’tɨ kin, a ɔri ginn’ə ndɔ gangɨ ta’tɨ. 37 Tadɔ in kɨ ta kɨ ta’i’tɨ kɨ dana ə a ɔri ta dɔ’i’tɨ, ə in kɨ ta kɨ ta’i’tɨ kɨ dana el tɔ ə ta a uwəi.»
Parisɨ’gɨ dəji Jeju nyakɔjɨ
(Mat 16.1-4; Mrk 8.11-12; Luk 11.16,29-32)
38 Njendo ndukun’gɨ kɨ Parisɨ’gɨ madɨ’gɨ uni ta eli eyina: «Njendo de’gɨ, jɨ ndigɨ kadɨ in ra nyakɔjɨ madɨ kare adɨ j’oo.» 39 Ə Jeju ilə’de’tɨ ene: «De’gɨ kɨ dɔkagilo’tɨ kɨ ɓone, in de’gɨ kɨ majel, kɨ njekuwə marum, ndigi kadɨ n’oyi nyakɔjɨ, nan nyakɔjɨ madɨ kɨ rangɨ kɨ kadɨ a oyi ore dɔ nyakɔjɨ lə njekeltakita Luwə’tɨ Jonasɨ, goto nga. 40 Tadɔ, to kɨ kaa kɨ Jonasɨ ra kadɨ mutə, kondɔ mutə me kanjɨ’tɨ kɨ boi kakin ə, Ngonn de a ra’n kondɔ mutə, kadɨ mutə ginn dɔnangɨ’tɨ tɔ12.40 Jonasɨ 2.1. 41 Ndɔ gangɨ ta’tɨ ə, de’gɨ kɨ Ninibɨ’tɨ a indəi taa takum de’gɨ’tɨ kɨ dɔkagilo’tɨ kɨ ɓone kin kadɨ a iləi ta dɔ’de’tɨ. Tadɔ, lokɨ Jonasɨ iləmbər Poyta kɨ majɨ, de’gɨ kɨ Ninibɨ’tɨ inyəi gorow njiyə’de’gɨ kɨ majel kɔ§12.41 Jonasɨ 3.5. Nga ningə, kɨ ngɔsine kin, de kɨ utə Jonasɨ sanyi in ne. 42 Ndɔ gangɨ ta’tɨ ə, ngar kɨ dene kɨ in holo, a ində taa takum de’gɨ’tɨ kɨ dɔkagilo’tɨ kɨ ɓone kin kadɨ a ilə ta dɔ’de’tɨ. Tadɔ, in dɔboy dɔnangɨ’tɨ nu ə ndɔkɨ re kadɨ oo gosita lə Salomon. Nga ningə, kɨ ngɔsine kin, de kɨ utə Salomon sanyi in ne*12.42 1Ngar’gɨ 10.1-10.
Ndil kɨ majel kɨ təl re tor’ne’tɨ gogɨ
(Luk 11.24-26)
43 «Lokɨ ndil kɨ majel te me de’tɨ, aw ilə kɨ diləlo kɨ tutɨ kadɨ n’ingə lo kisi kɨ rangɨ kadɨ n’ɔr kon’tɨ, nan ingə el ningə, 44 el ene: “M’a m’təl kadɨ m’aw lo kisɨ’m’tɨ kɨ kete m’njɨ’tɨ ə m’te kakin gogɨ.” Lokɨ təl aw gogɨ ningə, ingə me lo kakin to kare, utəi, rai adɨ majɨ. 45 Nga a, təl aw, ɔy ndil’gɨ kɨ majel utəi’ə inɓe ɓay siri, ningə rei uri me de’tɨ kakin sii’tɨ. Lo kin’tɨ, ji kisi de kin kɨ dɔ’a taa a majel ngayn utə in kɨ kete ɓay. Be ə, de’gɨ kɨ majel kɨ dɔkagilo’tɨ kɨ ɓone kaa a toi be tɔ.»
Jeju elta lə kon’ne’gɨ kɨ ngannkon’ne’gɨ kɨ rɔta’tɨ
(Mrk 3.31-35; Luk 8.19-21)
46 Jeju isɨ elta bulə de’gɨ’ ba ɓay ningə, kon’a kɨ ngannkon’a’gɨ rei rai taga, sangi kadɨ n’eli’ə ta. 47 Nga a de madɨ el’ə ene: «Oo kon’i kɨ ngannkon’i’gɨ rai taga non, ra sangi kadɨ n’eli nu ta.» 48 Ə Jeju təl el de kakin ene: «Nan’gɨ ə in kon’m kɨ ngannkon’m’gɨ wa?» 49 Ningə un ji’ne tɔjɨ’n njendo’gɨ lə’ne, ə ene: «Oyi kon’m kɨ ngannkon’m’gɨ ə sii kin. 50 Tadɔ de kɨ njera ndigɨ lə Bai kɨ isɨ me dɔran’tɨ ə, in ngonnkon’m, in konnann’m, kɨ kon’m.»

*12:4 12.4 1Samiyel 21.2-7; Lebitikɨ 24.9

12:7 12.7 Oje 6.6

12:17 12.17 Ejay 42.1-4

§12:18 12.18 Ejay 42.1

*12:19 12.19 Ejay 42.2

12:20 12.20 Ejay 42.3

12:40 12.40 Jonasɨ 2.1

§12:41 12.41 Jonasɨ 3.5

*12:42 12.42 1Ngar’gɨ 10.1-10