6
De’gɨ kɨ Najaretɨ’tɨ tai me Jeju el
(Mat 13.54-58; Luk 4.16, 22, 24)
Jeju in low’ə’tɨ non aw ɓe kɨ tɔgɨ’tɨ* 6.1 Ɓe kɨ Jeju tɔgɨ’tɨ in Najaretɨ, dɔnangɨ’tɨ kɨ Galile., nan’tɨ kɨ njendo’gɨ li’ə awi go’ə’tɨ. Lokɨ ndɔ kɔrkon lə Juwipɨ’gɨ asɨ ningə, Jeju ulə ngirə ndo de’gɨ nya me kəykawnan’tɨ lə Juwipɨ’gɨ. De’gɨ ngayn oyi dɔ ta li’ə, adɨ ətɨ’de ɓol, ningə eli eyina: «De kam, ingə nyando kin ra? Ə nan ə ad’a gosɨ kɨ ətɨ ɓol be kin wa? Tɔgɨ kɨ ra’n nyakɔjɨ’gɨ kɨ ətɨ ɓol be kin ingə ra wa? Man! Njeragɨ kagɨ dɔ kəy’tɨ inɓe kɨ in ngonn lə Mari el wa? Jakɨ ge, kɨ Joje ge, kɨ Judɨ ge, kɨ Simon ge, in ngannkon’a’gɨ el wa? Taa, konnann’a’gɨ kaa sii se’je ne tɔ el wa?» Nya’gɨ kin ra nya adɨ Jeju təl jigɨ non’de’tɨ um lo kadɨ uni me’de adi’ə goto. Be ə, Jeju el’de ene: «Lo kadɨ de’gɨ a ɔsikurə njekeltakita Luwə’tɨ, me ɓe koj’o’tɨ, dann noj’o’gɨ’tɨ, kɨ me kəy’tɨ li’ə goto.» Lo kadɨ Jeju ra nyakɔjɨ kɨ ətɨ ɓol me ɓe’tɨ kɨ Najaretɨ’tɨ goto, nan ndə ji’ne dɔ njemonyi’gɨ’tɨ kɨ nan’gɨ gandɨ gandɨ par, adi’de ingəi lapiya. Ndɔjɨ Jeju ngayn tadɔ mbətɨ kɨ mbəti kun me’de kad’a.
Jeju ulə njendo’gɨ lə’ne kɨ dɔgɨ gidə in joo
(Mat 9.35, 10.1, 5-14; Luk 9.1-6)
Jeju njiyə kɨ ngann ɓe’gɨ kɨ gugɨ dɔ Najaretɨ, ndo de’gɨ nya. Ningə, Jeju ɓar njendo’gɨ lə’ne kɨ dɔgɨ gidə in joo kɨ rɔ’ne’tɨ, ə ulə’de joo joo. Adɨ’de tɔgɨ dɔ ndil’gɨ’tɨ kɨ majel tɔ. Jeju adɨ’de ndu kadɨ uni nya kare tadɔ dɔ row el, nan gɔl kareba par. El’de ene: «A uni nyakusɔ el num, ɓɔl el num, ta a ɓiri nar me kulə dɔ ɓədɨ’se’tɨ el num tɔ. Uləi sa nja’se’tɨ, ə ai kɨ ku kareba.» 10 Jeju el’de ene: «Lo kɨ tei lo madɨ’tɨ me kəy kɨ uwə’se rɔ’ne’tɨ, ə si’tɨ bitɨ ndɔ kaw’se’tɨ. 11 Ə re me ɓebo’tɨ madɨ, ə de’gɨ mbeti kuwə’se rɔ’de’tɨ, eke mbeti koyi dɔ ta lə’se, lokɨ isɨ tei me ɓe’tɨ kin kɨ taga ningə, indəi bu sa’gɨ kɨ nja’se’tɨ 6.11 Ta lə kində bu kɨ nja’tɨ kɔ ə, gonyi Mat 10.14 kɨ ta kɨ dɔ’tɨ kɨ in ginn’tɨ nanga., kadɨ to to nya ndəjɨ ndu’de.» 12 Njendo’gɨ ai iləi mbər Poyta kɨ majɨ kadɨ de’gɨ inyəi gorow njiyə’de kɨ majel kɔ. 13 Tuwəi ndil’gɨ kɨ majel ngayn ta uri hu dɔ njemonyi’gɨ’tɨ ngayn, adi’de lapiya tɔ.
Ta koy lə Jan Batisɨ
(Mat 14.1-2; Luk 9.7-9)
14 Ngar *Erodɨ oo ta lə Jeju, tadɔ tɔɓar li’ə asɨ lo’gɨ nakɨ nakɨ. De’gɨ kɨ nan’gɨ eyina: «In Jan Batisɨ ə ində taa dann njekoy’gɨ’tɨ. Ginn’ə kin ə, awɨ’n kɨ tɔgɨ tadɔ ra’n nya’gɨ kɨ ətɨ ɓol ɓol.» 15 Nje kɨ nungɨ eli eyina: «In Eli kɨ njekeltakita Luwə’tɨ.» Nje kɨ nan’gɨ ɓay eli eyina: «In njekelta kɨ ta Luwə’tɨ to nje kɨ rei kete kin be tɔ.» 16 Lokɨ Erodɨ oo ta kin ningə, el ene: «In Jan kɨ ndɔ kɨ madɨ gangi dɔ’a kaa ə ində lo koy’tɨ.»
17 Erodɨ el be, tadɔ ndɔkɨ inɓe adɨ uwəi Jan, dɔi’ə kɨ kulə gindɨ, iləi’ə dangay’tɨ, tadɔ Erodiyadɨ, kɨ ne ngonnkon’a Pilipɨ, kɨ ində taa’a ne’ne’tɨ, 18 ə Jan el’ə ta dɔ’tɨ ene: «In go’tɨ el kadɨ ində taa ne ngonnkon’i ne’i’tɨ 6.18 Lebitikɨ 18.16, 20.2119 Erodiyadɨ uwə Jan me’ne’tɨ ngayn, adɨ sangɨ row tɔl’ɔ, nan asɨ el. 20 Tadɔ Erodɨ ɓol Jan, gər kadɨ in de kɨ njera nya kɨ dana, taa in de kɨ ar njay tɔ. Be ə, Erodɨ ngəm’ə majɨ. Lokɨ Erodɨ oo ta kel Jan ningə, ta kin uwə kɨ ta, nan be kaa, Erodɨ ge koo ta kel Jan par par. 21 Ndɔ kɨ majɨ kɨ Erodiyadɨ isɨ sangɨ kete kete kaa re nga. Adɨ in ndɔ rɔnel kojɨ Erodɨ, ə Erodɨ adɨ rai nyakusɔ. Ningə ndɔ’a’tɨ kin, Erodɨ ɓar kibo’gɨ lə’ne num, ɓar njekundɔ njerɔ’gɨ lə’ne num, taa ɓar njetɔɓar’gɨ kɨ dɔnangɨ Galile’tɨ tɔ. 22 Dɔgagilo kusɔ nya’tɨ, ngonn lə Erodiyadɨ kɨ dene, ur kəy go’de’tɨ, te la. La lə ngonn kɨ dene kin nəl Erodɨ ngayn, taa nəl de’gɨ kɨ ɓar’de lo nyakusɔ’tɨ ngayn tɔ, adɨ ngar el ngonn kɨ dene kakin ene: «Dəjɨ’m nya kɨ me’i ge par ə m’a m’ad’i.» 23 Erodɨ aw bitɨ un ndu’ne kɨ kiwrɔ ad’a ene: «Nya’gɨ pətɨ kɨ dəjɨ’m, ə m’a m’ad’i. Re in dow konɓe lə’m kaa a ingə.» 24 Ngonn kɨ dene te aw taga, aw dəjɨ kon’ne ene: «In ri ə kadɨ m’dəj’ə wa?» Ə kon’a el’ə ene: «Dəj’ə dɔ Jan Batisɨ.» 25 Ngonn kɨ dene təl kalangɨ ba aw rɔ ngar’tɨ el’ə ene: «Tokɨ jɨ ra’n tanan’tɨ ne inɓe kin, kadɨ adɨ’m dɔ Jan Batisɨ me supira’tɨ.» 26 Me ngar tujɨ, ɔjidɔ nya’tɨ kɨ ngonn kɨ dene dəj’ə kin, nan lo kadɨ ɔg’ɔ goto tadɔ kun ndu kɨ un kɨ kiwrɔ, taa tadɔ de’gɨ kɨ ɓar’de lo nyakusɔ’tɨ tɔ kin. 27 Be ə tanan’tɨ non, ngar un ndu’ne adɨ njerɔ kare kɨ njengəm’ə kadɨ aw kəy dangay’tɨ gangɨ dɔ Jan re’n. 28 Njerɔ aw gangɨ dɔ Jan me supira’tɨ, re’n adɨ ngonn kɨ dene. Ningə ngonn kɨ dene kakin təl’n adɨ kon’ne. 29 Lokɨ njendo’gɨ lə Jan oyi poyta kin ningə, rei uni ninn’ə awi duwi.
Jeju adɨ nyakusɔ dingəm’gɨ dər mi sɔi
(Mat 14.13-21; Luk 9.10-17; Jan 6.1-15)
30 Lokɨ njekawkulə’gɨ təli lo kulə’gɨ’tɨ lə’de ningə, kawinan rɔ Jeju’tɨ, ɔri’ə poy nya’gɨ kɨ rai kɨ nya’gɨ kɨ ndoi de’gɨ adi’ə oo. 31 Bulə de’gɨ ngayn awi num, təli num adɨ lo kadɨ njendo’gɨ ingəi ngonn dɔkagilo nden be kadɨ sɔi nya kaa goto. Be ə, Jeju el’de ene: «In rei adɨ j’awi lo kɨ de’gɨ gotoi’tɨ kin kadɨ ɔri kon nden.» 32 Be ə, ali me to’tɨ tadɔ kaw kɔsɨ rɔ’de ngərəngɨ, lo kɨ de’gɨ gotoi’tɨ. 33 De’gɨ ngayn oyi’de lo kaw de’tɨ, ə gəri’de ɓətɨ tɔ. De’gɨ in ɓebo’gɨ’tɨ kɨ dangɨ dangɨ, anyinan kɨ nja’de bur bur awi kete, lo kɨ Jeju kɨ njendo’gɨ isɨ awi’tɨ.
34 Lokɨ Jeju ur nanga me to’tɨ ningə, oo bulə de’gɨ ngayn. Lokɨ oo’de, oo kumtondoo lə’de, tadɔ rai to batɨ’gɨ kɨ njekul’de goto be. In be ə, Jeju tumginn ndo’n’de nya’gɨ ngayn. 35 Lokɨ kadɨ yətɨ rɔ’ne ə binəm taa njendo’gɨ ɔti kɨ rɔ Jeju’tɨ eli’ə eyina: «Lo kɨ jɨ rai’tɨ ne kin, in lo kɨ de’gɨ gotoi’tɨ, ningə kadɨ isɨ ur tɔ. 36 Majɨ kadɨ inyə bulə de’gɨ kam adɨ awi kɨ lo ndɔɔ’gɨ’tɨ kɨ ngannɓe’gɨ’tɨ ndogi nyakusɔ sɔi.» 37 Nan Jeju təl el’de ene: «Inɓe’gɨ adi’de nya sɔi.» Ningə, njendo’gɨ dəji’ə eyina: «Kadɨ j’aw jɨ ndogɨ mapa asɨ silə ɓujo§ 6.37 Silə kare, dɔkagilo’tɨ lə Jeju, in nar kɨ lo ra kulə ndɔ’tɨ kɨ kare. Adɨ silə ɓu joo in nar kɨ lo ra kulə ndɔ’tɨ kɨ joo. j’adɨ’de sɔi wa?» 38 Jeju təl el’de ene: «Mapa kɨ ji’se’tɨ in bann wa? Ai dann de’gɨ’tɨ oyi.» Lokɨ ai dann de’gɨ’tɨ, dəji ningə, təli eli’ə eyina: «Mapa in mi, ə kanjɨ joo tɔ.» 39 Jeju un ndu’ne adɨ’de kadɨ adi de’gɨ sii nanga kɨ kut’ə kut’ə dɔ mu’tɨ kɨ mbol. 40 Be ə, de’gɨ uwəi nan ɓu ɓu ge, dɔmi dɔmi ge, ə sii nanga kɨ bara bara. 41 Jeju un mapa kɨ mi kɨ kanjɨ kɨ joo kakin, un kum’ne kɨ taa, elta kɨ Luwə kadɨ njangɨ dɔ nyakusɔ kin. Go’tɨ, uwə mapa’gɨ kakin gangɨ’de nan’tɨ ə adɨ njendo’gɨ kadɨ lowəi bulə de’gɨ. Kanjɨ’gɨ kɨ joo kaa, lowə de’gɨ pətɨ tɔ. 42 De’gɨ pətɨ sɔi nya ndanni majɨ. 43 Ningə, njendo’gɨ ɔyi ndəgɨ mapa kɨ kanjɨ kɨ nanyi, kara dɔgɨ gidə in joo. 44 De’gɨ kɨ sɔi mapa kin asi dingəm’gɨ dər mi.
Jeju njiyə dɔ mann’tɨ
(Mat 14.22-33; Jan 6.16-21)
45 Nden ba go’tɨ, Jeju ɔsɨ njendo’gɨ lə’ne kadɨ ali me to’tɨ, ai gidɨ ba’tɨ kete non’ne’tɨ, kɨ kaw kɨ ɓebo Betisayda’tɨ nu. Ningə dɔkagilo’ə’tɨ kin inɓe inyə bulə de’gɨ kadɨ awi. 46 Lokɨ Jeju adɨ’de awi ningə, ɔtɨ aw dɔ mbal’tɨ tadɔ kelta kɨ Luwə. 47 Lokɨ lo ndul nga ningə, to in dann ba’tɨ, ə Jeju in kɨ kar’ne ba ə nanyi nanga gogɨ. 48 Jeju oo kadɨ njendo’gɨ lə’ne ingəi kon ngayn lo kɔsɨ to’tɨ, tadɔ nəl ulə, sur to kɨ gogɨ gogɨ. Taginnlo’tɨ ningə, Jeju in ra njiyə dɔ mann’tɨ, isɨ aw kɨ rɔ’de’tɨ, ningə ge kadɨ dər ta’de ɓay. 49 Ə lokɨ oyi’ə ra njiyə dɔ mann’tɨ ningə, oyi kadɨ in muwə de yo, adɨ uri kɔl. 50 Inɓe’gɨ pətɨ oyi’ə, adɨ ɓol tɔl’de. Nan kalangɨ ba, Jeju el’de ene: «Adɨ me’se osɨ nanga nan in m’in! Ə ɓoli el!» 51 Jeju al go’de’tɨ me to’tɨ, ningə nəl yokiro. Lokɨ oyi nya’gɨ kin ningə ndil’de te saw. 52 Tadɔ kɨ rɔta’tɨ, njendo’gɨ gəri kum nya kɨ Jeju ra ɔjidɔ mapa kin el, tadɔ me ngan lə’de.
Jeju adɨ lapiya njemonyi’gɨ dɔnangɨ Genejaretɨ’tɨ
(Mat 14.34-36)
53 Lokɨ Jeju in kɨ njendo’gɨ lə’ne ali gidɨ babo ningə, tei dɔnangɨ Genejaretɨ’tɨ. Indəi to lə’de ngangɨ ba’tɨ. 54 Lokɨ uri nanga taa par ə, de’gɨ gəri Jeju ə binəm. 55 Adɨ, anyinan ngodɨ asi ɓe’gɨ kɨ dɔnangɨ’tɨ kin non nakɨ, nakɨ. De’gɨ iləi rɔ’de, ɔyi njemonyi’gɨ lə’de me tuwə to de’tɨ, rei se’de rɔ’a’tɨ, lokɨ oyi kadɨ Jeju sɨ’tɨ. 56 Lo’gɨ pətɨ kɨ awi’tɨ, ngann ɓe’gɨ kɨ ɓebo’gɨ kɨ lo ndɔɔ’gɨ, de’gɨ rei kɨ njemonyi’gɨ ɓuki’de tambalo’tɨ, ə nonyi dɔ Jeju’tɨ kadɨ inyə njemonyi’gɨ adɨ ɔdi ta ku li’ə. Ningə, nje kɨ ɔdi ta ku li’ə ingəi lapiya tɔ.

*6:1 6.1 Ɓe kɨ Jeju tɔgɨ’tɨ in Najaretɨ, dɔnangɨ’tɨ kɨ Galile.

6:11 6.11 Ta lə kində bu kɨ nja’tɨ kɔ ə, gonyi Mat 10.14 kɨ ta kɨ dɔ’tɨ kɨ in ginn’tɨ nanga.

6:18 6.18 Lebitikɨ 18.16, 20.21

§6:37 6.37 Silə kare, dɔkagilo’tɨ lə Jeju, in nar kɨ lo ra kulə ndɔ’tɨ kɨ kare. Adɨ silə ɓu joo in nar kɨ lo ra kulə ndɔ’tɨ kɨ joo.