15
The Jerusalem Council
Καί τινες κατελθόντες ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας, ἐδίδασκον τοὺς ἀδελφοὺς ὅτι Ἐὰν μὴ *περιτεμνησθε ¦ περιτμηθητε CTπεριτέμνησθε τῷ ἔθει μωυσεως ¦ μωσεως HF ¦ μωυσεος PCK ¦ τω μωυσεως ECM NA SBL TH WHΜωϋσέως, οὐ δύνασθε σωθῆναι. Γενομένης ουν ¦ δε CTοὖν στάσεως καὶ §ζητησεως ¦ συζητησεως TRζητήσεως οὐκ ὀλίγης τῷ Παύλῳ καὶ τῷ Βαρνάβᾳ πρὸς αὐτούς, ἔταξαν ἀναβαίνειν Παῦλον καὶ Βαρνάβαν καί τινας ἄλλους ἐξ αὐτῶν πρὸς τοὺς ἀποστόλους καὶ πρεσβυτέρους εἰς Ἱερουσαλὴμ περὶ τοῦ ζητήματος τούτου. Οἱ μὲν οὖν, προπεμφθέντες ὑπὸ τῆς ἐκκλησίας, διήρχοντο τὴν *φοινικην ¦ τε φοινικην ECM NA SBL TH WHΦοινίκην καὶ σαμαρειαν ¦ σαμαριαν WHΣαμάρειαν, ἐκδιηγούμενοι τὴν ἐπιστροφὴν τῶν ἐθνῶν· καὶ ἐποίουν χαρὰν μεγάλην πᾶσι τοῖς ἀδελφοῖς. Παραγενόμενοι δὲ εἰς ιερουσαλημ ¦ ιεροσολυμα SBL TH WHἹερουσαλήμ, §απεδεχθησαν ¦ παρεδεχθησαν ECM NA SBL TH WHἀπεδέχθησαν *υπο ¦ απο NA SBL WHὑπὸ τῆς ἐκκλησίας καὶ τῶν ἀποστόλων καὶ τῶν πρεσβυτέρων, ἀνήγγειλάν τε ὅσα ὁ Θεὸς ἐποίησε μετ᾽ αυτων ¦ αυτων και οτι ηνοιξε τοις εθνεσι θυραν πιστεως ANTαὐτῶν. Ἐξανέστησαν δέ τινες τῶν ἀπὸ τῆς αἱρέσεως τῶν Φαρισαίων πεπιστευκότες, λέγοντες ὅτι Δεῖ περιτέμνειν αὐτούς, παραγγέλλειν τε τηρεῖν τὸν νόμον μωυσεως ¦ μωσεως HF PCKΜωϋσέως.
Συνήχθησαν §δε ¦ τε ECM NA SBL WHδὲ οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ πρεσβύτεροι ἰδεῖν περὶ τοῦ λόγου τούτου. Πολλῆς δὲ *συζητησεως ¦ ζητησεως ECM NA SBL TH WHσυζητήσεως γενομένης, ἀναστὰς Πέτρος εἶπε πρὸς αὐτούς, Ἄνδρες ἀδελφοί, ὑμεῖς ἐπίστασθε ὅτι ἀφ᾽ ἡμερῶν ἀρχαίων ο θεος ¦ — CTὁ Θεὸς εν ημιν 61.8% ¦ εν υμιν CT PCK 34%ἐν ἡμῖν §εξελεξατο ¦ εξελεξατο ο θεος CTἐξελέξατο, διὰ τοῦ στόματός μου ἀκοῦσαι τὰ ἔθνη τὸν λόγον τοῦ εὐαγγελίου, καὶ πιστεῦσαι. Καὶ ὁ καρδιογνώστης Θεὸς ἐμαρτύρησεν αὐτοῖς, δοὺς *αυτοις ¦ — CTαὐτοῖς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, καθὼς καὶ ἡμῖν· καὶ ουδεν ¦ ουθεν CTοὐδὲν διέκρινε μεταξὺ ἡμῶν τε καὶ αὐτῶν, τῇ πίστει καθαρίσας τὰς καρδίας αὐτῶν. 10 Νῦν οὖν τί πειράζετε τὸν Θεόν, ἐπιθεῖναι ζυγὸν ἐπὶ τὸν τράχηλον τῶν μαθητῶν, ὃν οὔτε οἱ πατέρες ἡμῶν οὔτε ἡμεῖς ἰσχύσαμεν βαστάσαι; 11 Ἀλλὰ διὰ τῆς χάριτος του κυριου ιησου ¦ κυριου ιησου χριστου TRτοῦ Κυρίου Ἰησοῦ πιστεύομεν σωθῆναι, καθ᾽ ὃν τρόπον κἀκεῖνοι.
12 Ἐσίγησε δὲ πᾶν τὸ πλῆθος, καὶ ἤκουον Βαρνάβα καὶ Παύλου ἐξηγουμένων ὅσα ἐποίησεν ὁ Θεὸς σημεῖα καὶ τέρατα ἐν τοῖς ἔθνεσι δι᾽ αὐτῶν. 13 Μετὰ δὲ τὸ σιγῆσαι αὐτούς, ἀπεκρίθη Ἰάκωβος λέγων, Ἄνδρες ἀδελφοί, ἀκούσατέ μου· 14 Συμεὼν ἐξηγήσατο καθὼς πρῶτον ὁ Θεὸς ἐπεσκέψατο λαβεῖν ἐξ ἐθνῶν λαὸν §επι ¦ — CTἐπὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ. 15 Καὶ τούτῳ συμφωνοῦσιν οἱ λόγοι τῶν προφητῶν, καθὼς γέγραπται,
 
16 Μετὰ ταῦτα ἀναστρέψω,
καὶ ἀνοικοδομήσω τὴν σκηνὴν *δαυιδ ¦ δαβιδ HF TR ¦ δαυειδ TH WHΔαυὶδ τὴν πεπτωκυῖαν·
καὶ τὰ κατεσκαμμενα ¦ κατεστραμμενα WHκατεσκαμμένα αὐτῆς ἀνοικοδομήσω,
καὶ ἀνορθώσω αὐτήν·
17 ὅπως ἂν ἐκζητήσωσιν οἱ κατάλοιποι τῶν ἀνθρώπων τὸν Κύριον,
καὶ πάντα τὰ ἔθνη, ἐφ᾽ οὓς ἐπικέκληται τὸ ὄνομά μου ἐπ᾽ αὐτούς,
λέγει Κύριος ο ¦ — NA SBL WHὁ ποιῶν ταῦτα §παντα γνωστα απ αιωνος εστι τω θεω παντα τα εργα αυτου 70.4% ¦ γνωστα απ αιωνος CT 3.7%πάντα.
 
18 Γνωστὰ ἀπ᾽ αἰῶνός ἐστι τῷ Θεῷ πάντα τὰ ἔργα αὐτοῦ. 19 Διὸ ἐγὼ κρίνω μὴ παρενοχλεῖν τοῖς ἀπὸ τῶν ἐθνῶν ἐπιστρέφουσιν ἐπὶ τὸν Θεόν· 20 *αλλα ¦ αλλ ECM NA28 PCKἀλλὰ ἐπιστεῖλαι αὐτοῖς τοῦ ἀπέχεσθαι απο ¦ — CTἀπὸ τῶν ἀλισγημάτων τῶν εἰδώλων καὶ τῆς πορνείας καὶ του ¦ — WHτοῦ πνικτοῦ καὶ τοῦ αἵματος. 21 §μωυσης ¦ μωσης HF PCK TRΜωϋσῆς γὰρ ἐκ γενεῶν ἀρχαίων κατὰ πόλιν τοὺς κηρύσσοντας αὐτὸν ἔχει, ἐν ταῖς συναγωγαῖς κατὰ πᾶν σάββατον ἀναγινωσκόμενος.
The Letter to Gentile Believers
22 Τότε ἔδοξε τοῖς ἀποστόλοις καὶ τοῖς πρεσβυτέροις σὺν ὅλῃ τῇ ἐκκλησίᾳ, ἐκλεξαμένους ἄνδρας ἐξ αὐτῶν πέμψαι εἰς Ἀντιόχειαν σὺν *παυλω ¦ τω παυλω ANT CT TRΠαύλῳ καὶ Βαρνάβᾳ, Ἰούδαν τὸν επικαλουμενον ¦ καλουμενον CTἐπικαλούμενον βαρσαββαν ¦ βαρσαβαν PCK RPmg TRΒαρσαββᾶν, καὶ Σίλαν, ἄνδρας ἡγουμένους ἐν τοῖς ἀδελφοῖς, 23 γράψαντες διὰ χειρὸς αὐτῶν §ταδε 90.9% ¦ — CT 1.2%τάδε, Οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ πρεσβύτεροι *και οι ¦ — CTκαὶ οἱ ἀδελφοὶ τοῖς κατὰ την ¦ — PCKτὴν Ἀντιόχειαν καὶ Συρίαν καὶ Κιλικίαν ἀδελφοῖς τοῖς ἐξ ἐθνῶν, χαίρειν· 24 ἐπειδὴ ἠκούσαμεν ὅτι τινὲς ἐξ ἡμῶν εξελθοντες 94.4% ¦ — WH 1.7%ἐξελθόντες ἐτάραξαν ὑμᾶς λόγοις, ἀνασκευάζοντες τὰς ψυχὰς ὑμῶν, §λεγοντες περιτεμνεσθαι και τηρειν τον νομον ¦ — CTλέγοντες περιτέμνεσθαι καὶ τηρεῖν τὸν νόμον, οἷς οὐ διεστειλάμεθα· 25 ἔδοξεν ἡμῖν γενομένοις ὁμοθυμαδόν, *εκλεξαμενους ¦ εκλεξαμενοις ECM NA PCK SBL WHἐκλεξαμένους ἄνδρας πέμψαι πρὸς ὑμᾶς, σὺν τοῖς ἀγαπητοῖς ἡμῶν Βαρνάβᾳ καὶ Παύλῳ, 26 ἀνθρώποις παραδεδωκόσι τὰς ψυχὰς αὐτῶν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. 27 Ἀπεστάλκαμεν οὖν Ἰούδαν καὶ Σίλαν, καὶ αὐτοὺς διὰ λόγου ἀπαγγέλλοντας τὰ αὐτά. 28 Ἔδοξε γὰρ τῷ αγιω πνευματι ¦ πνευματι τω αγιω ECM NA SBL TH WHἉγίῳ Πνεύματι, καὶ ἡμῖν, μηδὲν πλέον ἐπιτίθεσθαι ὑμῖν βάρος, πλὴν των επαναγκες τουτων ¦ τουτων των επαναγκες CTτῶν ἐπάναγκες τούτων, 29 ἀπέχεσθαι εἰδωλοθύτων καὶ αἵματος καὶ §πνικτου ¦ πνικτων ECM NA SBL TH WHπνικτοῦ καὶ πορνείας· ἐξ ὧν διατηροῦντες ἑαυτούς, εὖ πράξετε. Ἔρρωσθε.
30 Οἱ μὲν οὖν ἀπολυθέντες *ηλθον ¦ κατηλθον CTἦλθον εἰς Ἀντιόχειαν· καὶ συναγαγόντες τὸ πλῆθος, ἐπέδωκαν τὴν ἐπιστολήν. 31 Ἀναγνόντες δέ, ἐχάρησαν ἐπὶ τῇ παρακλήσει. 32 Ἰούδας τε ¦ δε SCRτε καὶ Σίλας, καὶ αὐτοὶ προφῆται ὄντες, διὰ λόγου πολλοῦ παρεκάλεσαν τοὺς ἀδελφούς, καὶ ἐπεστήριξαν. 33 Ποιήσαντες δὲ χρόνον, ἀπελύθησαν μετ᾽ εἰρήνης ἀπὸ τῶν ἀδελφῶν πρὸς τοὺς αποστολους ¦ αποστειλαντας αυτους CTἀποστόλους. 35 §παυλος 69.3% ¦ 34 εδοξε δε τω σιλα επιμειναι αυτου 35 παυλος ANT ECM TR 18% ¦ 34 εδοξε δε τω σιλα επιμειναι αυτοθι 35 παυλος MSS 7% {Note: ECM encloses verse 34 with double brackets.}Παῦλος δὲ καὶ Βαρνάβας διέτριβον ἐν Ἀντιοχείᾳ, διδάσκοντες καὶ εὐαγγελιζόμενοι, μετὰ καὶ ἑτέρων πολλῶν, τὸν λόγον τοῦ Κυρίου.
Paul and Barnabas Part Company
36 Μετὰ δέ τινας ἡμέρας εἶπε *παυλος προς βαρναβαν ¦ προς βαρναβαν παυλος CTΠαῦλος πρὸς Βαρνάβαν, Ἐπιστρέψαντες δὴ ἐπισκεψώμεθα τοὺς ἀδελφοὺς ημων ¦ — CTἡμῶν κατὰ πασαν πολιν ¦ πολιν πασαν CTπᾶσαν πόλιν, ἐν αἷς κατηγγείλαμεν τὸν λόγον τοῦ Κυρίου, πῶς ἔχουσι. 37 Βαρνάβας δὲ §εβουλευσατο ¦ εβουλετο CTἐβουλεύσατο *συμπαραλαβειν ¦ συνπαραλαβειν TH WHσυμπαραλαβεῖν τον ¦ και ECM PCK ¦ και τον NA SBL TH WHτὸν ιωαννην ¦ ιωανην WHἸωάννην, τὸν §καλουμενον ¦ επικαλουμενον ANTκαλούμενον Μάρκον. 38 Παῦλος δὲ ἠξίου, τὸν ἀποστάντα ἀπ᾽ αὐτῶν ἀπὸ Παμφυλίας, καὶ μὴ συνελθόντα αὐτοῖς εἰς τὸ ἔργον, μὴ *συμπαραλαβειν ¦ συμπαραλαμβανειν ECM NA SBL ¦ συνπαραλαμβανειν TH WHσυμπαραλαβεῖν τοῦτον. 39 Ἐγένετο ουν ¦ δε CTοὖν παροξυσμός, ὥστε αποχωρισθηναι ¦ χωρισθηναι PCKἀποχωρισθῆναι αὐτοὺς ἀπ᾽ ἀλλήλων, τόν τε Βαρνάβαν παραλαβόντα τὸν Μάρκον ἐκπλεῦσαι εἰς Κύπρον· 40 Παῦλος δὲ ἐπιλεξάμενος Σίλαν ἐξῆλθε, παραδοθεὶς τῇ χάριτι τοῦ §θεου ¦ κυριου ECM NA SBL TH WHΘεοῦ ὑπὸ τῶν ἀδελφῶν. 41 Διήρχετο δὲ τὴν Συρίαν καὶ *κιλικιαν ¦ την κιλικιαν NA SBL WHΚιλικίαν, ἐπιστηρίζων τὰς ἐκκλησίας.

*15:1 περιτεμνησθε ¦ περιτμηθητε CT

15:1 μωυσεως ¦ μωσεως HF ¦ μωυσεος PCK ¦ τω μωυσεως ECM† NA SBL TH WH

15:2 ουν ¦ δε CT

§15:2 ζητησεως ¦ συζητησεως TR

*15:3 φοινικην ¦ τε φοινικην ECM† NA SBL TH WH

15:3 σαμαρειαν ¦ σαμαριαν WH

15:4 ιερουσαλημ ¦ ιεροσολυμα SBL TH WH

§15:4 απεδεχθησαν ¦ παρεδεχθησαν ECM† NA SBL TH WH

*15:4 υπο ¦ απο NA SBL WH

15:4 αυτων ¦ αυτων και οτι ηνοιξε τοις εθνεσι θυραν πιστεως ANT

15:5 μωυσεως ¦ μωσεως HF PCK

§15:6 δε ¦ τε ECM† NA SBL WH

*15:7 συζητησεως ¦ ζητησεως ECM† NA SBL TH WH

15:7 ο θεος ¦ — CT

15:7 εν ημιν 61.8% ¦ εν υμιν CT PCK 34%

§15:7 εξελεξατο ¦ εξελεξατο ο θεος CT

*15:8 αυτοις ¦ — CT

15:9 ουδεν ¦ ουθεν CT

15:11 του κυριου ιησου ¦ κυριου ιησου χριστου TR

§15:14 επι ¦ — CT

*15:16 δαυιδ ¦ δαβιδ HF TR ¦ δαυειδ TH WH

15:16 κατεσκαμμενα ¦ κατεστραμμενα WH

15:17 ο ¦ — NA SBL WH

§15:17 παντα γνωστα απ αιωνος εστι τω θεω παντα τα εργα αυτου 70.4% ¦ γνωστα απ αιωνος CT 3.7%

*15:20 αλλα ¦ αλλ ECM NA28 PCK

15:20 απο ¦ — CT

15:20 του ¦ — WH

§15:21 μωυσης ¦ μωσης HF PCK TR

*15:22 παυλω ¦ τω παυλω ANT CT TR

15:22 επικαλουμενον ¦ καλουμενον CT

15:22 βαρσαββαν ¦ βαρσαβαν PCK RPmg TR

§15:23 ταδε 90.9% ¦ — CT 1.2%

*15:23 και οι ¦ — CT

15:23 την ¦ — PCK

15:24 εξελθοντες 94.4% ¦ — WH 1.7%

§15:24 λεγοντες περιτεμνεσθαι και τηρειν τον νομον ¦ — CT

*15:25 εκλεξαμενους ¦ εκλεξαμενοις ECM NA PCK SBL WH

15:28 αγιω πνευματι ¦ πνευματι τω αγιω ECM† NA SBL TH WH

15:28 των επαναγκες τουτων ¦ τουτων των επαναγκες CT

§15:29 πνικτου ¦ πνικτων ECM† NA SBL TH WH

*15:30 ηλθον ¦ κατηλθον CT

15:32 τε ¦ δε SCR

15:33 αποστολους ¦ αποστειλαντας αυτους CT

§15:35 παυλος 69.3% ¦ 34 εδοξε δε τω σιλα επιμειναι αυτου 35 παυλος ANT ECM TR 18% ¦ 34 εδοξε δε τω σιλα επιμειναι αυτοθι 35 παυλος MSS 7% {Note: ECM encloses verse 34 with double brackets.}

*15:36 παυλος προς βαρναβαν ¦ προς βαρναβαν παυλος CT

15:36 ημων ¦ — CT

15:36 πασαν πολιν ¦ πολιν πασαν CT

§15:37 εβουλευσατο ¦ εβουλετο CT

*15:37 συμπαραλαβειν ¦ συνπαραλαβειν TH WH

15:37 τον ¦ και ECM PCK ¦ και τον NA SBL TH WH

15:37 ιωαννην ¦ ιωανην WH

§15:37 καλουμενον ¦ επικαλουμενον ANT

*15:38 συμπαραλαβειν ¦ συμπαραλαμβανειν ECM NA SBL ¦ συνπαραλαμβανειν TH WH

15:39 ουν ¦ δε CT

15:39 αποχωρισθηναι ¦ χωρισθηναι PCK

§15:40 θεου ¦ κυριου ECM† NA SBL TH WH

*15:41 κιλικιαν ¦ την κιλικιαν NA SBL WH