22
A Mikaia na Propete e Parovatavia a Ahab
(2 Turupatu Dato 18:2-27)
1 I laona e ruka na ngalitupa popono e totu moa na rago i ka levugaqira na Israel ma na Siria, 2 mi tana tolunina ngalitupa aia Jehosapat na taovia tsapakae ni Juda e ba tsigovia a Ahab na taovia tsapakae ni Israel.
3 Ma Ahab e veisuagira nina mane sasanga, “?Amu tau dona igamu laka i Ramot tana Gilead nida nogo igita, migita a totu mui moa ma tau naua sa omea ma ka adivisua tania na limana na taovia tsapakae ni Siria?” 4 Ma Ahab e veisuâ a Jehosapat, “?Egua, laka igoe sauba ko vano koluau na bokiana na vera ni Ramot?”
Ma Jehosapat e tsarivania, “Eo, au tabana kolugo nogo inau migira goto niqu mane vaumate, migira sui goto niqu ose. 5 Me dou ti kaita ka lavegokona talu konina na Taovia.”
6 Te e tû a Ahab me soasaigira ara gana ngongo vati sangatu na propete me veisuagira, “?Laka e dou inau kau vano na bokiana na vera ni Ramot se tagara?”
Migira ara tsarivania, “Ko bâ mo ko bokia. Sauba na Taovia ke sauvanigo na susuliga gana ko gini tangomana na tuliusiaqira.”
7 Ma Jehosapat e veisuâ a Ahab, “?Laka e tau goto totu sa propete tugua kaita ka veisuâ me ke tsarivanikaita nagua e padâ na Taovia?”
8 Ma Ahab e tsarivania, “E kau kesa moa, aia nogo a Mikaia na dalena a Imla. Maia au reisavi sosongolia inau, rongona e tau lelê dona ke katevulagi vaniau sa omea dou. Aia e katesailaginia moa na omea e seko.”
Ma Jehosapat e tsarivania, “!E, igoe ko laka na tsarivaganana ia!”
9 Me tû a Ahab me soâ kesa nina mane sasanga me tsarivania ke bâ me ke tsarivania a Mikaia ke mai tsaku kalina nogo ia.
10 Mi kaira sui ruka na taovia tsapakae ara ka sagelia ka niqira polo na taovia, mara ka ba totu tana sasana na totukae, i tana nauna na mani labududusiana na uiti, i tabana i tano tana matsapakapuna na verabau ni Samaria. Migira sui na propete ara katevulagia niqira papada i ka mataqira kaira. 11 Me kesa i laoqira na propete aia Sedekia na dalena a Kenaana, e aqosigira visana na gona*22:11 “na gona” Tana niqira sasaga igira na Tsiu, na saukaeana na gona na buluka se na nanigoti na papadana na susuliga ma na tangomana tana vailabu. tapala me tsarivania a Ahab, “Iani nogo na omea na Taovia e tsarivanigo, ‘Igirani nogo na gona tapala girani sauba ko labuginigira na Siria, ma kara mate sui lakalaka.’ ” 12 Migira sui goto na propete tavosi ara tsarigotoa kesa moa atsa na omea. Ara tsaria, “Ko baginigira na Ramot, migoe sauba ke managamu. Na Taovia sauba ke sauvanigo na susuliga gana na tuliusiginiaqira igira.”
13 Mi kalina igira na propete ara gogoko moa vania na taovia tsapakae, maia gana sasanga na taovia tsapakae aia e moloa ke vano na soamaiana a Mikaia e mailaba i konina a Mikaia me tsarivania, “Igira sui na propete tavosi ara katevania na taovia tsapakae laka aia sauba ke tangomana, ma nimu aqo igoe ko bâ mo ko sanga tsarivaganana goto ia.”
14 Ma Mikaia e tsarivania, “!Inau au gini vatsa tana asana na Taovia mamauri laka sauba kau tsaria moa na omea vaga aia na Taovia ke tsarivaniau!”
15 Mi kalina a Mikaia e mailaba i matana na taovia tsapakae maia Ahab e veisuâ, “?A Mikaia, egua laka e dou vanikami kami ka ba bokia na vera ni Ramot se tagara?”
Ma Mikaia e goko laulela lê me tsaria, “!Eo, kamu ka bâ ma kamu ka bokia! Sauba kamu ka tangomana. Na Taovia sauba ke sangakamu ma kamu ka tangomana.”
16 Ma Ahab e tsarivania, “!Kalina igoe o goko vaniau tana asana na Taovia, mo ko goko mana! ?Me ke visa sagata goto kalina kau tsarivanigo na omea vaga ia?”
17 Ma Mikaia e tsarivania, “Inau au reigira na mane ni Israel ara viri totu saranga bamai tana tetena, vaga moa ti na alaala na sipi e tagara kesa ke reitutugugira. Me tsaria na Taovia, ‘Na mane girani e tagara kesa ke tagaovigira; mologira kara visu i veraqira tana rago.’ ”
18 Ma Ahab e tsarivania a Jehosapat, “?Laka inau au tau tsarivanigo nogo igoe laka na mane iani e tau lelê dona ke katevulagi vaniau sa omea dou? !Aia e katesailaginia moa na omea e seko!”
19 Ma Mikaia e goko babâ me tsarivania a Ahab, “!Kalina ia, igoe ko rongomidoua na omea e tsaria na Taovia! Inau au morosia na Taovia e totu tana nina sasana na totukae i baragata, kolugira nina angelo sui ara tutû i ligisana. 20 Ma na Taovia e tû me veisua, ‘?Masei sauba ke bâ me ke perobulesia a Ahab, rongona ke bâ i Ramot mi tana kara labumatesia?’ Migira visana na angelo ara tsaria kesa na omea, migira visana ara tsaria e kesa segeni na omea, 21 poi tsau e mai kesa na angelo me tû i matana na Taovia me tsarivania, ‘Inau nogo sauba kau vano ma kau perobulesia aia.’ 22 Ma na Taovia e veisuâ, ‘?Laka ko naukoeguania?’ Ma na angelo e tsarivania, ‘Inau sauba kau vano ma kau naua migira sui nina propete a Ahab kara viri gokopero sui.’ Ma na Taovia e tsarivania, ‘Doua, ko bâ moa mo ko peroa. Migoe sauba ko tangomana.’ ”
23 Ma Mikaia e goko babâ me tsaria, “Mi kalina ia, mo ko reia na omea vaga ia e laba nogo. Na Taovia e naua migira sui nimu propete ara katevanigo moa na omea pero. !Maia segeni nogo e pedea laka sauba ke laba na omea seko vanigo!”
24 Mi muri maia Sedekia na propete e bâ i konina Mikaia me davâ, me veisuâ, “?Laka ingisa nogo nina tarunga na Taovia e mololeau inau, me ba goko vanigo igoe?”
25 Ma Mikaia e gokovisu vania me tsaria, “Sauba igoe ko tsodovulagia kalina ko ba tsogopoi i laona kesa na voki i murina na vale.”
26 Mi muri ma Ahab na taovia tsapakae e ketsalia kesa nina mane sasanga me tsarivania, “Ko tangolia a Mikaia mo ko adivanoa i konina a Amon na taovia tagao na vera, mi konina goto a Joas na dalena na taovia tsapakae. 27 Mo ko tsarivanikaira kara ka tsonia tana vale sosori, ma kara ka palaginia moa na bredi ma na kô poi tsau kalina inau kau labavisumai talu tana vailabu.”
28 Ma Mikaia e tsaria, “!Me ti vaga igoe ko mauri mo ko labavisumaitugua tana vailabu, mi tana e mana laka na Taovia e tau goko tana mangaqu inau!” Me tsarigotoa, “!Kamu rorongo dou igamu sui na tinoni!”
Na Mateana a Ahab
(2 Turupatu Dato 18:28-34)
29 Mi muri, mi kaira a Ahab na taovia tsapakae ni Israel ma Jehosapat na taovia tsapakae ni Juda ara ka vano moa na bokiana na vera ni Ramot tana Gilead. 30 Ma Ahab e tsarivania a Jehosapat, “Kalina kaita ka vano tana vailabu, inau sauba kau olia na poloqu gana kara gini tau reigadoviau, migoe moa ko sagelia nimu polo na taovia.” Mi tana maia na taovia tsapakae ni Israel e olia na polona gana kara gini tau reigadovia, me vano tana vailabu.
31 Ma na taovia tsapakae ni Siria e ketsaligira igira na tolu sangavulu ruka na taovia tagao tana terê kara baginia moa na taovia tsapakae ni Israel, me ke tagara goto ke kesa segeni. 32 Mi kalina igira na taovia tagao ara reia a Jehosapat ara tsaria, “!Aia nogoria na taovia tsapakae ni Israel!” Mara pilo mara baginia. Mi kalina aia e kanga dato, 33 mi tana ara reigadovia laka aia e tau na taovia tsapakae ni Israel, migira ara pilovisu lê mara mololea na takuviana. 34 Me kesa na mane vaumate ni Siria e vanavana tavongana moa, ma nina pipili e ba gadovia a Ahab i vavana na abeabena i tana ara ka sai na tako tapala e sagelia gana na didila i muri mi nago. Me kanga dato me tsarivania na mane e tagaovia nina terê, “!Au boka inau! !Ko piloa na terê ma ka rutsuligi tania na vailabu!”
35 Mi kalina e tango lokiloki bâ na vailabu, mara susuabeabea i laona nina terê aia Ahab na taovia tsapakae me tutû aro bâ i koniqira na Siria. Ma na gabuna na bokana e rorotsuna me dangali poponoa na laona nina terê. Mi tana ngulavi maia e matepitsu. 36 Mi kalina e varangi ke sû na aso, me labadato na goko i laoqira na mane vaumate ni Israel, “!Pipi tinoni ke visutugua tana verana segeni mi tana nina kao segeni!”
37 Aia nogo e vaga na mateana a Ahab na taovia tsapakae. Ara adia na konina mara ba qilua i Samaria. 38 Ara adia nina terê mara ba tsagi maledoua tana maomao ni Samaria, i tana igira na pai ara lopia na gabuna, migira na rebi ara leso i laona, vaga nogo na omea na Taovia e tsaria ke laba.
39 Migira sui lakalaka na omea tavosi aia Ahab na taovia tsapakae e naugira, kolugira goto na turupatuna na valena ara baruginia na livona na elepani, migira sui goto na verabau aia e logogira, ara maretsunagira sui i laona na papi ara soaginia Na Turupatuna Niqira Aqoaqo Igira na Taovia Tsapakae tana Israel. 40 Mi murina na mateana a Ahab, maia a Ahasia na dalena e tugua tamana tana nina aqo taovia tsapakae.
A Jehosapat na Taovia Tsapakae tana Juda
(2 Turupatu Dato 20:31–21:1)
41 Mi tana vatinina ngalitupa nina aqotagao a Ahab na taovia tsapakae tana Israel, maia Jehosapat na dalena a Asa e lia na taovia tsapakae tana Juda 42 kalina e tolu sangavulu tsege moa na ngalitupana. Maia e tagao tana Jerusalem i laona e rukapatu tsege na ngalitupa. Ma na tinana aia nogo ko Asuba na dalena daki a Silhi. 43 Vaga saikesa nogo e naua a Asa na tamana tana idana, maia goto a Jehosapat e naua moa na omea e dou me goto i matana na Taovia; ma na rongona aia goto e tau toroveogira na nauna i tana ara samasama igira na ponotoba, ti igira na tinoni ara savoria babâ moa na kodoputsa, mara kodoa na bulunagai uruuru i tana. 44 Ma Jehosapat nogo e naua na vaigotosigi koluana na taovia tsapakae ni Israel.
45 Migira sui lakalaka na omea tavosi aia Jehosapat e naugira, ma gana susuliga loki ma gana malagai tana vailabu, ara maretsunagira sui i laona na papi ara soaginia Na Turupatuna Niqira Aqoaqo Igira na Taovia Tsapakae tana Juda. 46 Aia e tsialigigira pipi sui na mane ma na daki rebi ara aqo tana niqira peotabu igira na ponotoba tû tana dani e mamauri a Asa na tamana. 47 Mi tana tagu ia e tagara sa taovia tsapakae tana butona kao ni Edom, maia na taovia tsapakae ni Juda e vilia kesa gana sasanga maia e tagao i tana. 48 Ma Jehosapat na taovia tsapakae e aqosigira visana na vaka loki gana na vano tana momoru ao laka kara vano na adi qolumila i Opir. Mara ba toga lê i Esiongeber mara tau goto votu. 49 Mi muri, maia Ahasia na taovia tsapakae ni Israel e tsarivania a Jehosapat, “Ko tamivanigira niqu mane aqo inau kara aqo kolugira nimu maneaqo tana vaka.” Ma Jehosapat e tau tamivanigira. 50 Ma Jehosapat e mate mara qilua tana vatulumaqira na taovia tsapakae tana Verana a David, maia Jehoram e tugua tamana tana nina aqo taovia tsapakae.
A Ahasia na Taovia Tsapakae tana Israel
51 Mi tana sangavulu vitunina ngalitupa nina aqotagao a Jehosapat na taovia tsapakae tana Juda, maia Ahasia na dalena a Ahab e lia na taovia tsapakae tana Israel, me tagao i Samaria i laona e ruka na ngalitupa. 52 Aia e sasi i matana na Taovia, me muria tu niqira sasaga a Ahab na tamana, ma ko Jesebel na tinana, maia goto a Jeroboam na taovia tsapakae, tugira nogo ara tu raqa sasiligira na tinoni ni Israel mara gini puka sui tana sasi. 53 Maia e samasama me aqo vania a Baal, vaga saikesa nogo e naua na tamana tana idana, maia nogo e tsaia me gini momosa loki na tobana na Taovia na God ni Israel.
*22:11 22:11 “na gona” Tana niqira sasaga igira na Tsiu, na saukaeana na gona na buluka se na nanigoti na papadana na susuliga ma na tangomana tana vailabu.