Gênesis jypy'i kuaxia Moisés ombopara va'ekue
Gênesis jypy'i kuaxia Moisés ombopara va'ekue
Tery Génesis ma “Mba'emo ypy” he'ia, “Jypy'i ma Nhanderuete ojapo raka'e yva ha'e yvy”, he'ia rami (1.1). Kova'e kuaxia para re ma omombe'u marã rami pa opa mba'e ijypy'iague: kuaray, jaxy, jaxy-tata, yvy, ye'ẽ, avakue, kunhague, mymba, mba'emo rogue, tekoarã guive.
Ha'e nunga ha'e javi Nhanderuete ojapo jave ha'eve va'e meme raka'e. Ava ovy'a oikovy yvotyty rupi oikoa py, gua'yxy reve. Ha'e gui ma ha'e kuery nonhe'ẽ rendui ramo Nhanderuete omoxẽ, ha'e omano aguã re ijayvu. Ha'e ramia py oiko ypy raka'e teko vai ha'e manoa. Ha'e rami rire nhande kuery jajejavy ha'e nhamano aguã rami meme nhandekuai.
Avakue hetave tema ha'e heko vaive oje'oivy. Ha'e ramo Nhanderuete yy ombou vy ojukapa raka'e. Noé anho Nhanderuete pe ete oiko ramo ogueraa jepe kanoã guaxu py, hoo pygua kuery reve.
Ha'e va'e rire Nhanderuete peteĩ regua oiporavo ha'e kuery pe ojekuaa uka aguã. Ha'e kuery ru ma Abraão raka'e, ha'e gui ta'y Isaque, ha'e gui Isaque ra'y Jacó ju oiporavo. Ha'e va'e kuery peteĩ-teĩ pe Nhanderuete ogueroayvu porã vy ijayvu yvy hekoague hamymino kuery pe ju ome'ẽ aguã re.
Jacó pe ma amboae heryrã ju ome'ẽ: ha'e va'e ma Israel. Jacó ma doze gua'y kuery oguereko. Ha'e kuery gui doze regua ikuai raka'e Israel kuery. Jacó ra'y kuery va'e regua peteĩ ma José. Ha'e va'e re tyke'y kuery nda'ija'ei vy ovende raka'e Egito yvy katy oguata va'e kuery pe. Ha'e gui ma karuai oiko ramo Jacó ra'y kuery ha'e javi oo Egito yvy re, tembi'u ojogua aguã. Ha'e py ma opyta raka'e.
Kova'e kuaxia para ha'e javi rupi Nhanderuete oexa uka nhanemboaxya. Adão ha'e Eva ojejavy rire teĩ Nhanderuete omboaxy vy omonhemonde. “Noé ma Senhor renonde oupity omboaxya”, he'i (6.8). Ha'e José voi guyke'y kuery pe aipoe'i: “Peẽ kuery ma anhetẽ xevy pejapo vaixe pekuapy karamboae. Ha'e rã Nhanderuete ma ha'e nunga oguerova nhomoingo porã aguã rami. Mba'eta heta ete rekove reraa jepearã xemoingo, aỹ pexa pekuapya rami”, he'i (50.20). Nhanderuete ma nhanemboaxya ha'e nhandereraa jepea oiko.
1
Yva, yvy ha'e opa mba'e ikuai va'e omoingoague
Jypy'i ma Nhanderuete ojapo raka'e yva ha'e yvy.
Yvy ma nda'itui porãi teri, neĩ mba'eve jipoi. Ijaxuru vaikue va'e áry ma pytũ anho rei oiny. Ha'e gui Nhanderuete Nhe'ẽ oiko avi yy áry.
Ha'e gui Nhanderuete aipoe'i:
— Toiko hexakãa — he'i. Ha'e ramo hexakãa oiko.* 2 Coríntios 4.6
Hexakãa Nhanderuete oexa rã ha'eve va'e. Ha'e vy omboja'o hexakãa ha'e pytũa.
Hexakãa ma Nhanderuete oenoĩ “Ára”. Ha'e rã pytũ reia pe ma “Pytũ” he'i. Oiko ka'aru ha'e aje'ive. Ha'e va'e ára ma ijypya.* Ha'e kuery pe rã ára nhavõ ka'aru ranhe oiko, ha'e gui aje'ive.
Ha'e gui Nhanderuete aipoe'i ju:
— Yy oĩ va'e mbyte rupi toĩ yva, yy omboja'o aguã mokoĩ henda rupi — he'i.
Ha'e rami vy Nhanderuete yva ojapo vy yy yvate oĩ va'e omboja'o iguy rupi oĩ va'e gui. Ha'e rã ha'e rami ojeapo.
Ha'e va'e ma Nhanderuete oenoĩ “Yva”. Oiko ka'aru ha'e aje'ive. Ha'e va'e ma mokoĩ araa.
Ha'e gui Nhanderuete aipoe'i avi:
— Yy yva guýry oĩ va'e tono'õ peteĩ henda py, ha'e tojekuaa ipiru reia — he'i. Ha'e rã ha'e rami ojeapo.
10 Ipiru reia ma Nhanderuete oenoĩ “Yvy”, ha'e rã yy ono'õ va'e pe ma “Ye'ẽ” he'i. Nhanderuete ha'e nunga oexa rã ha'eve va'e.
11 Ha'e gui aipoe'i:
— Toiko nhuũ yvy gui. Toiko jai rogue ha'yĩ va'e ha'e yvyra hi'a va'e. Tai'a ha'yĩ va'e joo ramigua e'ỹ-e'ỹ yvy áry — he'i. Ha'e ramo ha'e rami oiko.
12 Yvy gui oiko nhuũ, jai rogue ha'yĩ va'e joo ramigua e'ỹ-e'ỹ ha'e yvyra hi'a va'e. Ha'e va'e re oĩ joo rami e'ỹ-e'ỹ ha'yĩ va'e. Ha'e nunga Nhanderuete oexa rã ha'eve va'e.
13 Oiko ka'aru ha'e aje'ive. Ha'e va'e ma mboapy araa.
14 Ha'e gui Nhanderuete aipoe'i avi:
— Toĩ hendy va'e yva re, oikuaa uka aguã ára ha'e pytũ, ha'e va'e re oikuaa aguã mba'emo oa'angaa, ára ha'e ma'etỹa.
15 Yva re hendy va'e toĩ yvy moexakãarã — he'i. Ha'e ramo ha'e rami oiko.
16 Nhanderuete ojapo mokoĩ hendy guaxu va'e: tuvixave va'e ma ara py ojekuaa va'erã, ha'e rã kyrĩve va'e ma pyávy ojekuaa va'erã. Jaxy-tata avi ojapo.
17 Ha'e vy yva re omoĩ yvy moexakãarã,
18 ara py ha'e pyávy ojekuaa ha'e omboja'o aguã hexakã aguã ha'e pytũ. Ha'e nunga Nhanderuete oexa rã ha'eve va'e.
19 Oiko ka'aru ha'e aje'ive. Ha'e va'e ma irundy araa.
20 Ha'e gui Nhanderuete aipoe'i avi:
— Toiko ke opa marãgua temimoingo yy rupi omyĩ va'e, ha'e rã yvy áry rupi ma toveve guyra yva rupi — he'i.
21 Ha'e rami vy Nhanderuete omoingo yy rupigua tuvixakueve ha'e opa marãgua otyryry va'e. Ha'e nunga heta ikuai yy rupi, peteĩ-teĩ regua. Omoingo avi guyra peteĩ-teĩ regua. Ha'e nunga Nhanderuete oexa rã ha'eve va'e.
22 Ha'e rami vy ogueroayvu porã vy aipoe'i:
— Pendera'y reta ke, pendereta ke. Ha'e rami vy pemonyẽ ye'ẽ, ha'e rã yvy re ma taeta guyra — he'i.
23 Oiko ka'aru ha'e aje'ive. Ha'e va'e ma peteĩ nhiruĩ araa.
24 Ha'e gui Nhanderuete aipoe'i avi:
— Toiko ke yvy re opa marãgua temimoingo joo ramigua e'ỹ-e'ỹ. Toiko mymba oka re ikuai va'erã, otyryry va'e ha'e ka'aguy regua joo ramigua e'ỹ-e'ỹ — he'i. Ha'e ramo ha'e rami oiko.
25 Nhanderuete omoingo vixo ka'aguy regua joo ramigua e'ỹ-e'ỹ, mymba oka regua joo ramigua e'ỹ-e'ỹ, ha'e yvy rupi otyryry va'e ha'e javi joo ramigua e'ỹ-e'ỹ. Ha'e nunga Nhanderuete oexa rã ha'eve va'e.
26 Ha'e gui Nhanderuete aipoe'i avi:
— Nhamoingo ava va'e nhande ete ramigua, nhande rami ete oiko va'erã. Topena pira ye'ẽ rupigua re, guyra oveve va'e re, mymba oka regua re, yvy ha'e javi re ha'e yvy rupi otyryry va'e ha'e javi re — he'i.
27 Ha'e rami vy Nhanderuete omoingo ava ojee ramigua. Nhanderuete rami oiko va'erã ae omoingo. Ava ha'e kunha va'e omoingo.* Mateus 19.4, Marcos 10.6
28 Ha'e vy Nhanderuete ogueroayvu porã. Ha'e vy aipoe'i:
— Pendera'y reta ke, pendereta ke, pemonyẽ yvy, ha'e pendepo'aka yvy re. Pepena ke pira ye'ẽ rupi ikuai va'e re, guyra oveve va'e ha'e yvy áry otyryry va'e ha'e javi re — he'i.
29 Aipoe'ive ju:
— Ma'ẽ, pẽvy ame'ẽ jai rogue ha'yĩ va'e yvy re ikuai va'e ha'e yvyra'a ha'yĩ va'e ha'e javi. Ha'e nunga ma pe'u va'erã oiko.
30 Ha'e rã yvy re vixo ikuai va'e pe, guyra oveve va'e, yvy rupi otyryry va'e ha'e ipytuẽ va'e ha'e javi pe ma jai rogue pyau 'rã ikuai ho'u va'erã — he'i. Ha'e ramo ha'e rami ae oiko.
31 Nhanderuete opa mba'e omoingo va'ekue oexa rã ha'eve ete va'e. Oiko ka'aru ha'e aje'ive. Ha'e va'e ma mboapy meme araa.

*1:3 2 Coríntios 4.6

*1:5 Ha'e kuery pe rã ára nhavõ ka'aru ranhe oiko, ha'e gui aje'ive.

*1:27 Mateus 19.4, Marcos 10.6